Arap Ahmed Paşa, Cezayir-i Garp ve Kıbrıs beylerbeyliği yapmış bir Osmanlı subayı ve devlet adamıdır.
Kariyeri
Farklı belgelerde adına Seyyid/Seydi Ahmed Paşa, Şehid Ahmed Paşa, Rodos Beyi Ahmed Paşa, Kaptan Paşa, Kıbrıs Beyi gibi isimlerle rastlamak mümkündür. 1570-71 yıllarında Venedik hâkimiyetindeki Kıbrıs adasına düzenlenen ve adanın Osmanlılar tarafından ele geçirilmesiyle sonuçlanan sefere katıldı. Sefere katıldığı tarihte bazı kaynaklara göre Rodos sancakbeyi, bazı kaynaklara göre Kocaeli sancakbeyiydi. 1571 yılında İnebahtı Deniz Muharebesi'nde yaşanan yenilginin ardından Cezayir-i Garp Beylerbeyi Kılıç Ali Paşa kaptan-ı derya yapılmış ve yerine Barbaroszade Hasan Paşa atanmış, ancak Hasan Paşa bu görevi kabul etmemişti. Bunun üzerine Kılıç Ali Paşa'ya yerine kimin atanması gerektiği sorulup, Kocaeli beylerbeyi Arap Ahmed Paşa'yı tavsiye etmesi üzerine 15 Mart 1572 tarihinde Cezayir-i Garp beylerbeyliğine atandı. Burada "şedit" bir vali olarak "sükûneti çok çabuk sağladı", sonrasında da Cezayir şehrinin surlarının tahkimiyle uğraştı. , Faslılar ve Tunus kabilelerinin saldırılarından fırsat bulan İspanya, 1573'te Cezayir-i Garp Eyaleti'nde bağlı bir sancak statüsünde olan Tunus'u işgal etti. Tunus Sancakbeyi İspanyollara karşı fazla direnemeyip Kayrevan'a çekildi. Arap Ahmed Paşa bunun üzerine beylerbeylikten azledildi ve yerine Mart 1574'te Kâid Ramazan atandı.
1576 yılında Kıbrıs beylerbeyliğine atandı. 1577 yılında Ahmed Paşa'ya gönderilen bir hükümde kenidisinden önceki Frenk Cafer Paşa hakkında "sabık beylerbeyi" ifadesi kullanıldı ve Ahmed Paşa'dan Cafer Paşa'nın adadan ayrılmasına izin vermemesi istendi.
Ölümü
1578 yılında yaşanan bir isyan sırasında öldürüldü. Mühimme defterlerinde aktarıldığına göre, paşa husumet yaşadığı yeniçeriler tarafından öldürüldü. George Hill'in aktardığına göre adadaki Venedik ajanları, paşanın "kötü davrandığı ve parasını ödemediği" yeniçerileri galeyana getirdi, yeniçeriler Kıbrıs Rumlarıyla birleşerek isyan etti ve paşayı öldürdü.İbrahim Peçevî'nin tarihçesine göre II. Selim döneminin "tanınan" beylerbeylerinden olan Arap Ahmed Paşa'nın "Kıbrıs kulları"nca öldürülmesi "kaderin kötülüğü"nün bir sonucuydu.
Mezarı İstanbul'da, kendi adını taşıyan Arap Ahmed Paşa Yalısı'nın yanındaki bir türbededir.
Eserleri
Arap Ahmed Paşa, Kıbrıs'ın başkenti Lefkoşa'da günümüzde Arabahmet Camii olarak anılan camiyi yaptırmış ve kurduğu Arap Ahmed Paşa Vakfına vakfetmiştir. Lefkoşa'nın Arabahmet mahallesini ismini Arap Ahmed Paşa'dan alır. 1593-94 tarihlerinde Girne Kapısı'na yakın bir arazide kendi mülkünü vakfederek Lefkoşa Mevlevihanesi'ni kurdurmuştur.
Kaynakça
- ^ a b c Kaya, Bayram Ali (Mayıs 2017). "Lefkoşa Mevlevîhânesi'nin Şair Şeyhlerinden Siyâhî Mustafa Dede". Kıbrıs Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi. 1 (1). ss. 16-17. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2021.
- ^ a b c Eyice, Semavi (1989). "Ahmed Paşa Camii". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2. İstanbul. s. 115. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2021.
- ^ a b Jennings, Ronald C. (1993). Christians and Muslims in Ottoman Cyprus and the Mediterranean World, 1571-1640. New York ve Londra: New York University Press. s. 368.
- ^ Taş, Abdullah Erdem (Aralık 2020). "Cezâyir-i Garb Vilâyeti'nin Kuruluşu Meselesi ve İlk Cezâyir Beylerbeyileri". slam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi. 5 (2). ss. 267-268. 28 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2021.
- ^ Sağlam, Nevzat (2017). "Arşiv Kaynaklarına Göre Beylerbeyi Frenk Cafer Paşa'nın Kıbrıs'taki Vakıfları". Eğilmez, Mehmet Mahfuz (Ed.). Osmanlı Döneminde Kıbrıs Vakıfları. Lefkoşa: Yakın Doğu Üniversitesi. s. 212. ISBN .
- ^ Kaya, Kenan (2019), 11 Numaralı Mühimme Defteri'nin (H.978-986/1570-1578) Transkripsiyonu ve Değerlendirilmesi (Yüksek lisans tezi), İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, s. 24
- ^ Jennings, a.g.e., s. 383.
- ^ Jennings, a.g.e., s. 50.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arap Ahmed Pasa Cezayir i Garp ve Kibris beylerbeyligi yapmis bir Osmanli subayi ve devlet adamidir KariyeriFarkli belgelerde adina Seyyid Seydi Ahmed Pasa Sehid Ahmed Pasa Rodos Beyi Ahmed Pasa Kaptan Pasa Kibris Beyi gibi isimlerle rastlamak mumkundur 1570 71 yillarinda Venedik hakimiyetindeki Kibris adasina duzenlenen ve adanin Osmanlilar tarafindan ele gecirilmesiyle sonuclanan sefere katildi Sefere katildigi tarihte bazi kaynaklara gore Rodos sancakbeyi bazi kaynaklara gore Kocaeli sancakbeyiydi 1571 yilinda Inebahti Deniz Muharebesi nde yasanan yenilginin ardindan Cezayir i Garp Beylerbeyi Kilic Ali Pasa kaptan i derya yapilmis ve yerine Barbaroszade Hasan Pasa atanmis ancak Hasan Pasa bu gorevi kabul etmemisti Bunun uzerine Kilic Ali Pasa ya yerine kimin atanmasi gerektigi sorulup Kocaeli beylerbeyi Arap Ahmed Pasa yi tavsiye etmesi uzerine 15 Mart 1572 tarihinde Cezayir i Garp beylerbeyligine atandi Burada sedit bir vali olarak sukuneti cok cabuk sagladi sonrasinda da Cezayir sehrinin surlarinin tahkimiyle ugrasti Faslilar ve Tunus kabilelerinin saldirilarindan firsat bulan Ispanya 1573 te Cezayir i Garp Eyaleti nde bagli bir sancak statusunde olan Tunus u isgal etti Tunus Sancakbeyi Ispanyollara karsi fazla direnemeyip Kayrevan a cekildi Arap Ahmed Pasa bunun uzerine beylerbeylikten azledildi ve yerine Mart 1574 te Kaid Ramazan atandi 1576 yilinda Kibris beylerbeyligine atandi 1577 yilinda Ahmed Pasa ya gonderilen bir hukumde kenidisinden onceki Frenk Cafer Pasa hakkinda sabik beylerbeyi ifadesi kullanildi ve Ahmed Pasa dan Cafer Pasa nin adadan ayrilmasina izin vermemesi istendi Olumu1578 yilinda yasanan bir isyan sirasinda olduruldu Muhimme defterlerinde aktarildigina gore pasa husumet yasadigi yeniceriler tarafindan olduruldu George Hill in aktardigina gore adadaki Venedik ajanlari pasanin kotu davrandigi ve parasini odemedigi yenicerileri galeyana getirdi yeniceriler Kibris Rumlariyla birleserek isyan etti ve pasayi oldurdu Ibrahim Pecevi nin tarihcesine gore II Selim doneminin taninan beylerbeylerinden olan Arap Ahmed Pasa nin Kibris kullari nca oldurulmesi kaderin kotulugu nun bir sonucuydu Mezari Istanbul da kendi adini tasiyan Arap Ahmed Pasa Yalisi nin yanindaki bir turbededir EserleriArap Ahmed Pasa Kibris in baskenti Lefkosa da gunumuzde Arabahmet Camii olarak anilan camiyi yaptirmis ve kurdugu Arap Ahmed Pasa Vakfina vakfetmistir Lefkosa nin Arabahmet mahallesini ismini Arap Ahmed Pasa dan alir 1593 94 tarihlerinde Girne Kapisi na yakin bir arazide kendi mulkunu vakfederek Lefkosa Mevlevihanesi ni kurdurmustur Kaynakca a b c Kaya Bayram Ali Mayis 2017 Lefkosa Mevlevihanesi nin Sair Seyhlerinden Siyahi Mustafa Dede Kibris Arastirmalari ve Incelemeleri Dergisi 1 1 ss 16 17 24 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2021 a b c Eyice Semavi 1989 Ahmed Pasa Camii TDV Islam Ansiklopedisi 2 Istanbul s 115 17 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2021 a b Jennings Ronald C 1993 Christians and Muslims in Ottoman Cyprus and the Mediterranean World 1571 1640 New York ve Londra New York University Press s 368 Tas Abdullah Erdem Aralik 2020 Cezayir i Garb Vilayeti nin Kurulusu Meselesi ve Ilk Cezayir Beylerbeyileri slam Medeniyeti Arastirmalari Dergisi 5 2 ss 267 268 28 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2021 Saglam Nevzat 2017 Arsiv Kaynaklarina Gore Beylerbeyi Frenk Cafer Pasa nin Kibris taki Vakiflari Egilmez Mehmet Mahfuz Ed Osmanli Doneminde Kibris Vakiflari Lefkosa Yakin Dogu Universitesi s 212 ISBN 9789963610440 Kaya Kenan 2019 11 Numarali Muhimme Defteri nin H 978 986 1570 1578 Transkripsiyonu ve Degerlendirilmesi Yuksek lisans tezi Istanbul Bahcesehir Universitesi s 24 Jennings a g e s 383 Jennings a g e s 50