Ardipithecus ramidus, 4.4 milyon yıl önce (Erken Pliyosen) Etiyopya'nın Afar Bölgesi'nde yaşamış bir australopitesin türüdür. A. ramidus, modern hominidlerin aksine, hem iki ayak üzerinde yürüme (iki ayaklılık) hem de ağaçlarda yaşam (ağaçlık) için uyarlamalara sahiptir. Bununla birlikte, insanlar kadar iki ayaklılıkta veya insan olmayan büyük insansı maymunlar kadar ağaçlarda yaşamaya uygun bir anatomiye sahip değildi. Miyosen insansıları ile birlikte keşfi, günümüz şempanze, orangutan ve gorilleri gibi görünen hakkındaki akademik anlayışı çağdaş bir anatomik kökene sahip olmayan bir canlı haline getirdi.
Ardipithecus ramidus | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
İspanya Ulusal Doğa Bilimleri Müzesi'nde sergilenen Ardipithecus ramidus kafatası | |||||||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||||
†Ardipithecus ramidus (White, Suwa & Asfaw, 1994) | |||||||||||||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||||||||||||
Australopithecus ramidus |
Yüz anatomisi, A. ramidus erkeklerinin modern şempanzelerinkinden daha az saldırgan olduğunu gösteriyor ki bu da primatlarda artan ebeveyn bakımı ve tek eşlilik ile ilişkilidir. Ayrıca, muhtemelen bir insan bebeği ile aynı seviyede seslendirme yapabilen, bazı proto-dili kullanımının en eski insan ataları arasında olduğu öne sürülmüştür. A. ramidus'un savanlar arasındaki ormanlık ve çalılık arazilerde yaşadığı ve genelleştirilmiş bir omnivor olduğu görülüyor.
Taksonomi
İlk kalıntıları 1994 yılında Amerikalı antropolog Tim D. White, Japon paleoantropolog Gen Suwa ve Etiyopyalı paleontolog Berhane Asfaw tarafından tanımlandı. Holotip örneği, ARA-VP-6/1, ilişkili bir 10 diş setinden oluşuyordu; ve ayrıca kafatası ve kol parçalarını koruyan 16 başka paratip tespit edildi. Bunlar 1992'den 1993'e kadar Etiyopya, Aramis'teki Afar bölgesinin 4,4 milyon yıllık (myö) tortularında ortaya çıkarıldı ve onları o zamanlar Australopithecus afarensis'i geride bırakarak en eski hominin kalıntıları haline getirdi. Başlangıçta onu Australopithecus ramidus olarak sınıflandırdılar, tür adı Afar dili ramid ("kök")den türemiştir. 1995'te ayrı bir cins olan Ardipithecus'a ayrılmasını öneren bir düzeltme yaptılar; adı Afar ardi "zemin" veya "düzlük" den kaynaklanmaktadır. 4.4 milyon yaşındaki dişi ARA-VP 6/500 ("Ardi") en eksiksiz örnektir.
Afar, Gona Western Margin, Afar'daki As Duma'da en az dokuz A. ramidus bireyine ait fosiller 1993'ten 2003'e kadar gün yüzüne çıkarıldı. Fosiller 4.32 ila 4.51 milyon yıl öncesine tarihleniyordu.
2001 yılında, Orta Awash'tan gelen 6,5-5,5 milyon yıllık fosiller, Etiyopyalı paleoantropolog Yohannes Haile-Selassie tarafından A. ramidus'un bir alt türü olarak sınıflandırıldı. 2004'te Haile-Selassie, Suwa ve White onu kendi türü olan A. kadabba'ya ayırdı.A. kadabba'nın A. ramidus'un doğrudan atası olduğu düşünülür ve bu da Ardipithecus'u bir kronotür yapar.
Açıklama
Geçim kaynağının öncelikle ağaçlara tırmanmaktan kaynaklandığını varsayarsak, A. ramidus 35-60 kilogram'ı aşmamış olabilir. Daha büyük bir dişi örneği olan "Ardi"nin 117–124 cm (3 ft 10 inç-4 ft 1 inç) boyunda olduğu ve büyük gövdeli dişi insansı maymunlarla yapılan karşılaştırmalara göre 51 kg (112 libre) ağırlığında olduğu tahmin ediliyordu. Daha sonra yaşamış Australopithecus türlerinin aksine –ama şempanzeler ve insanlar gibi– erkekler ve dişiler aşağı yukarı aynı boydaydı.
A. ramidus'un 300-350 cc (18-21 cu in) boyutlarında küçük bir beyni vardı. Bu, modern bir bonobo veya şempanze beyninden biraz daha küçüktür, ancak Australopithecus'un beyninden çok daha küçüktür –yaklaşık 400-550 cc– ve modern insan beyninin kabaca %20'si kadardır. Şempanzeler gibi, A. ramidus'un yüzü de modern insanlardan çok daha belirgindi (prognatik).A. ramidus erkeklerinde üst köpek dişinin boyutu, erkeklerin dişilerden önemli ölçüde daha büyük ve daha keskin üst köpek dişlerine sahip olduğu şempanzelerde gözlenen cinsel dimorfizmin aksine, dişilerinkinden belirgin bir şekilde farklı değildi (sadece %12 daha büyüktü).
Paleobiyoloji
A. ramidus erkeklerinde azalan köpek dişi boyutu ve azalan kafatası sağlamlığı (erkek ve dişilerde yaklaşık olarak aynı boyda) tipik olarak azalan erkek-erkek çatışması, artan ebeveyn yatırımı ve tek eşlilik ile ilişkilidir. Bu nedenle A. ramidus'un bonobo ve atelin maymunlarına benzer bir toplumda yaşadığı varsayılmaktadır. (giderek daha uysal hale gelen bu da daha zarif bir yapıya olanak tanır). Benzer bir sürecin daha saldırgan şempanzelerden elde edilen nispeten uysal bonobolarda meydana geldiği düşünüldüğünden, A. ramidus toplumu, atalarına kıyasla anne bakımı ve dişi eş seçiminde bir artış görmüş olabilir. Alternatif olarak, artan erkek boyutunun bazal yerine geliştirilmiş bir özellik olması (daha önce değil daha sonra evrimleşmiştir) ve modern büyük maymunlarda kadınlardan ziyade erkeklerde farklı ve fiziksel olarak daha fazla çaba sarf eden bir yaşam tarzına yanıt olarak özel bir uyarlama olması mümkündür.
Amerikalı primatolog Craig Stanford, A. ramidus'un hem ağaçlarda hem de yerde sık sık yaşayan, çok eşli bir topluma sahip, işbirliği içinde avlanan ve teknolojik olarak en gelişmiş insan olmayan şempanzelere benzer şekilde davrandığını öne sürdü. Ancak Clark ve Henneberg, Ardipithecus'un insanlara çok benzediği için şempanzelerle karşılaştırılamayacağı sonucuna vardı. Fransız paleoprimatolog Jean-Renaud Boisserie'ye göre, Ardipithecus'un elleri, herhangi bir aletle ilişkilendirilmemiş olsa da, temel aletleri kullanmak için yeterince hünerli olurdu.
Kaynakça
- ^ White (1994). (PDF). Nature. 371 (6495): 306-312. doi:10.1038/371306a0. (PMID) 8090200. 13 Nisan 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ White (1995). "Corrigendum: Australopithecus ramidus, a new species of early hominid from Aramis, Ethiopia". Nature. 375 (6526): 88. doi:10.1038/375088a0. (PMID) 7677838.
- ^ a b c White (2015). "Neither chimpanzee nor human, Ardipithecus reveals the surprising ancestry of both". Proceedings of the National Academy of Sciences. 112 (16): 4877-4884. doi:10.1073/pnas.1403659111. (PMC) 4413341 $2. (PMID) 25901308.
- ^ Semaw (2005). "Early Pliocene hominids from Gona, Ethiopia". Nature. 433 (7023): 301-305. doi:10.1038/nature03177. (PMID) 15662421.
- ^ Haile-Selassie (2001). "Late Miocene hominids from the Middle Awash, Ethiopia". Nature. 42 (6843): 179-181. doi:10.1038/35084063. (PMID) 11449272.
- ^ Haile-Selassie (2004). "Late Miocene Teeth from Middle Awash, Ethiopia, and Early Hominid Dental Evolution". Science. 303 (5663): 1503-1505. doi:10.1126/science.1092978. (PMID) 15001775.
- ^ a b Lovejoy (2014). "Ardipithecus and Early Human Evolution in Light of Twenty-First-Century Developmental Biology". Journal of Anthropological Research. 70 (3): 337-363. doi:10.3998/jar.0521004.0070.301.
- ^ Lovejoy (2009). "The Great Divides: Ardipithecus ramidus Reveals the Postcrania of Our Last Common Ancestors with African Apes". Science. 326 (5949): 73-106. doi:10.1126/science.1175833. (PMID) 19810199.
- ^ Suwa (2009). "The Ardipithecus ramidus skull and its implications for hominid origins" (PDF). Science. 326 (5949): 68, 68e1-68e7. doi:10.1126/science.1175825. (PMID) 19810194. 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021.
- ^ a b Suwa (2009). "Paleobiological implications of the Ardipithecus ramidus dentition" (PDF). Science. 326 (5949): 69, 94-99. doi:10.1126/science.1175824. (PMID) 19810195. 21 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "Suwa_2009b" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ White (2009). "Ardipithecus ramidus and the Paleobiology of Early Hominids". Science. 326 (5949): 75-86. doi:10.1126/science.1175802. (PMID) 19810190.
- ^ a b Clark (2015). "The life history of Ardipithecus ramidus: A heterochronic model of sexual and social maturation". Anthropological Review. 78 (2): 109-132. doi:10.1515/anre-2015-0009. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "Clark & Henneberg 2015" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ Lovejoy (2009). "Reexamining Human Origins in Light of Ardipithecus ramidus" (PDF). Science. 326 (5949): 74-74e8. doi:10.1126/science.1175834. (PMID) 19810200. 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021.
- ^ Stanford (2012). "Chimpanzees and the Behavior of Ardipithecus ramidus". Annual Review of Anthropology. 41: 139-149. doi:10.1146/annurev-anthro-092611-145724.
- ^ Boisserie (2010). "Ardipithecus ramidus and the birth of humanity". Annales d'Éthiopie. 25: 271-281. doi:10.3406/ethio.2010.1420. 12 Aralık 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021.
Dış bağlantılar
- John Gurche tarafından yeniden yapılanma 11 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Smithsonian Enstitüsü'nün İnsan Kökenleri Programı 24 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İnsan Zaman Çizelgesi (Etkileşimli) 17 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – Smithsonian, Ulusal Doğa Tarihi Müzesi (Ağustos 2016).
Wikimedia Commons'ta Ardipithecus ramidus ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ardipithecus ramidus 4 4 milyon yil once Erken Pliyosen Etiyopya nin Afar Bolgesi nde yasamis bir australopitesin turudur A ramidus modern hominidlerin aksine hem iki ayak uzerinde yurume iki ayaklilik hem de agaclarda yasam agaclik icin uyarlamalara sahiptir Bununla birlikte insanlar kadar iki ayaklilikta veya insan olmayan buyuk insansi maymunlar kadar agaclarda yasamaya uygun bir anatomiye sahip degildi Miyosen insansilari ile birlikte kesfi gunumuz sempanze orangutan ve gorilleri gibi gorunen hakkindaki akademik anlayisi cagdas bir anatomik kokene sahip olmayan bir canli haline getirdi Ardipithecus ramidus Yasadigi donem araligi 4 5 4 32 myo PreYeYeOSDCPTJKPgN Ispanya Ulusal Doga Bilimleri Muzesi nde sergilenen Ardipithecus ramidus kafatasiBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesFamilya HominidaeAlt familya HomininaeOymak HomininiAlt oymak AustralopithecinaCins ArdipithecusTur A ramidusIkili adlandirma Ardipithecus ramidus White Suwa amp Asfaw 1994 SinonimlerAustralopithecus ramidus Yuz anatomisi A ramidus erkeklerinin modern sempanzelerinkinden daha az saldirgan oldugunu gosteriyor ki bu da primatlarda artan ebeveyn bakimi ve tek eslilik ile iliskilidir Ayrica muhtemelen bir insan bebegi ile ayni seviyede seslendirme yapabilen bazi proto dili kullaniminin en eski insan atalari arasinda oldugu one surulmustur A ramidus un savanlar arasindaki ormanlik ve calilik arazilerde yasadigi ve genellestirilmis bir omnivor oldugu goruluyor TaksonomiCesitli australopitesinlerin ve maymunlarin Aegyptopithecus Proconsul kesif yerlerini gosteren harita Ilk kalintilari 1994 yilinda Amerikali antropolog Tim D White Japon paleoantropolog Gen Suwa ve Etiyopyali paleontolog Berhane Asfaw tarafindan tanimlandi Holotip ornegi ARA VP 6 1 iliskili bir 10 dis setinden olusuyordu ve ayrica kafatasi ve kol parcalarini koruyan 16 baska paratip tespit edildi Bunlar 1992 den 1993 e kadar Etiyopya Aramis teki Afar bolgesinin 4 4 milyon yillik myo tortularinda ortaya cikarildi ve onlari o zamanlar Australopithecus afarensis i geride birakarak en eski hominin kalintilari haline getirdi Baslangicta onu Australopithecus ramidus olarak siniflandirdilar tur adi Afar dili ramid kok den turemistir 1995 te ayri bir cins olan Ardipithecus a ayrilmasini oneren bir duzeltme yaptilar adi Afar ardi zemin veya duzluk den kaynaklanmaktadir 4 4 milyon yasindaki disi ARA VP 6 500 Ardi en eksiksiz ornektir Afar Gona Western Margin Afar daki As Duma da en az dokuz A ramidus bireyine ait fosiller 1993 ten 2003 e kadar gun yuzune cikarildi Fosiller 4 32 ila 4 51 milyon yil oncesine tarihleniyordu 2001 yilinda Orta Awash tan gelen 6 5 5 5 milyon yillik fosiller Etiyopyali paleoantropolog Yohannes Haile Selassie tarafindan A ramidus un bir alt turu olarak siniflandirildi 2004 te Haile Selassie Suwa ve White onu kendi turu olan A kadabba ya ayirdi A kadabba nin A ramidus un dogrudan atasi oldugu dusunulur ve bu da Ardipithecus u bir kronotur yapar AciklamaArdipithecus iskeletinin rekonstruksiyonu Gecim kaynaginin oncelikle agaclara tirmanmaktan kaynaklandigini varsayarsak A ramidus 35 60 kilogram i asmamis olabilir Daha buyuk bir disi ornegi olan Ardi nin 117 124 cm 3 ft 10 inc 4 ft 1 inc boyunda oldugu ve buyuk govdeli disi insansi maymunlarla yapilan karsilastirmalara gore 51 kg 112 libre agirliginda oldugu tahmin ediliyordu Daha sonra yasamis Australopithecus turlerinin aksine ama sempanzeler ve insanlar gibi erkekler ve disiler asagi yukari ayni boydaydi A ramidus un 300 350 cc 18 21 cu in boyutlarinda kucuk bir beyni vardi Bu modern bir bonobo veya sempanze beyninden biraz daha kucuktur ancak Australopithecus un beyninden cok daha kucuktur yaklasik 400 550 cc ve modern insan beyninin kabaca 20 si kadardir Sempanzeler gibi A ramidus un yuzu de modern insanlardan cok daha belirgindi prognatik A ramidus erkeklerinde ust kopek disinin boyutu erkeklerin disilerden onemli olcude daha buyuk ve daha keskin ust kopek dislerine sahip oldugu sempanzelerde gozlenen cinsel dimorfizmin aksine disilerinkinden belirgin bir sekilde farkli degildi sadece 12 daha buyuktu PaleobiyolojiSempanze kafatasi buyuk kopek disleri ve uzun yuz ile karakterizedir A ramidus erkeklerinde azalan kopek disi boyutu ve azalan kafatasi saglamligi erkek ve disilerde yaklasik olarak ayni boyda tipik olarak azalan erkek erkek catismasi artan ebeveyn yatirimi ve tek eslilik ile iliskilidir Bu nedenle A ramidus un bonobo ve atelin maymunlarina benzer bir toplumda yasadigi varsayilmaktadir giderek daha uysal hale gelen bu da daha zarif bir yapiya olanak tanir Benzer bir surecin daha saldirgan sempanzelerden elde edilen nispeten uysal bonobolarda meydana geldigi dusunuldugunden A ramidus toplumu atalarina kiyasla anne bakimi ve disi es seciminde bir artis gormus olabilir Alternatif olarak artan erkek boyutunun bazal yerine gelistirilmis bir ozellik olmasi daha once degil daha sonra evrimlesmistir ve modern buyuk maymunlarda kadinlardan ziyade erkeklerde farkli ve fiziksel olarak daha fazla caba sarf eden bir yasam tarzina yanit olarak ozel bir uyarlama olmasi mumkundur Disi Ardipithecus un bir somunu kirmak icin cekic ve ors kullanarak varsayimsal restorasyonu Amerikali primatolog Craig Stanford A ramidus un hem agaclarda hem de yerde sik sik yasayan cok esli bir topluma sahip isbirligi icinde avlanan ve teknolojik olarak en gelismis insan olmayan sempanzelere benzer sekilde davrandigini one surdu Ancak Clark ve Henneberg Ardipithecus un insanlara cok benzedigi icin sempanzelerle karsilastirilamayacagi sonucuna vardi Fransiz paleoprimatolog Jean Renaud Boisserie ye gore Ardipithecus un elleri herhangi bir aletle iliskilendirilmemis olsa da temel aletleri kullanmak icin yeterince hunerli olurdu Kaynakca White 1994 PDF Nature 371 6495 306 312 doi 10 1038 371306a0 PMID 8090200 13 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi White 1995 Corrigendum Australopithecus ramidus a new species of early hominid from Aramis Ethiopia Nature 375 6526 88 doi 10 1038 375088a0 PMID 7677838 a b c White 2015 Neither chimpanzee nor human Ardipithecus reveals the surprising ancestry of both Proceedings of the National Academy of Sciences 112 16 4877 4884 doi 10 1073 pnas 1403659111 PMC 4413341 2 PMID 25901308 Semaw 2005 Early Pliocene hominids from Gona Ethiopia Nature 433 7023 301 305 doi 10 1038 nature03177 PMID 15662421 Haile Selassie 2001 Late Miocene hominids from the Middle Awash Ethiopia Nature 42 6843 179 181 doi 10 1038 35084063 PMID 11449272 Haile Selassie 2004 Late Miocene Teeth from Middle Awash Ethiopia and Early Hominid Dental Evolution Science 303 5663 1503 1505 doi 10 1126 science 1092978 PMID 15001775 a b Lovejoy 2014 Ardipithecus and Early Human Evolution in Light of Twenty First Century Developmental Biology Journal of Anthropological Research 70 3 337 363 doi 10 3998 jar 0521004 0070 301 Lovejoy 2009 The Great Divides Ardipithecus ramidus Reveals the Postcrania of Our Last Common Ancestors with African Apes Science 326 5949 73 106 doi 10 1126 science 1175833 PMID 19810199 Suwa 2009 The Ardipithecus ramidus skull and its implications for hominid origins PDF Science 326 5949 68 68e1 68e7 doi 10 1126 science 1175825 PMID 19810194 22 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Temmuz 2021 a b Suwa 2009 Paleobiological implications of the Ardipithecus ramidus dentition PDF Science 326 5949 69 94 99 doi 10 1126 science 1175824 PMID 19810195 21 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Temmuz 2021 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Suwa 2009b adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme White 2009 Ardipithecus ramidus and the Paleobiology of Early Hominids Science 326 5949 75 86 doi 10 1126 science 1175802 PMID 19810190 a b Clark 2015 The life history of Ardipithecus ramidus A heterochronic model of sexual and social maturation Anthropological Review 78 2 109 132 doi 10 1515 anre 2015 0009 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Clark amp Henneberg 2015 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Lovejoy 2009 Reexamining Human Origins in Light of Ardipithecus ramidus PDF Science 326 5949 74 74e8 doi 10 1126 science 1175834 PMID 19810200 24 Subat 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Temmuz 2021 Stanford 2012 Chimpanzees and the Behavior of Ardipithecus ramidus Annual Review of Anthropology 41 139 149 doi 10 1146 annurev anthro 092611 145724 Boisserie 2010 Ardipithecus ramidus and the birth of humanity Annales d Ethiopie 25 271 281 doi 10 3406 ethio 2010 1420 12 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2021 Dis baglantilarJohn Gurche tarafindan yeniden yapilanma 11 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Smithsonian Enstitusu nun Insan Kokenleri Programi 24 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Insan Zaman Cizelgesi Etkilesimli 17 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Smithsonian Ulusal Doga Tarihi Muzesi Agustos 2016 Vikitur de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur Ardipithecus ramidus Wikimedia Commons ta Ardipithecus ramidus ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir