Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Asıl sırtlanlar (Hyaeninae), sırtlangiller (Hyaenidae) familyasının bir alt familyası. Sırtlanlar, günümüzde sadece dört üyeye sahip olan sırtlangiller ailesinden, kedimsi (feliform) ve büyükçe sayılabilecek karasal etobur memelilerdir. Sırtlangiller, etoburlar arasında en küçük beşinci biyolojik familyayı oluşturur ve memeliler sınıfı içinde de en küçük familyalardan biridirler. Küçük bir topluluk oluşturmalarına karşın, Afrika ekosisteminde çok hayati bir yer tutarlar. Her ne kadar evrimsel olarak kedilere ve misk kedilerine daha yakın olsalar da, kedimsilerin bir alt türü olarak, sırtlanlar pek çok konuda yakınsak evrimden dolayı davranışsal ve görünüşsel olarak köpekgillerle benzerlik gösterir. Köpekler de sırtlanlar da ağaçta yaşamazlar, avlarını pençeleriyle değil ağızlarıyla yakalamayı yeğleyen koşucu avcılardır, her ikisi de yemeklerini hızlıca yer ve saklayabilirler ve küt, içine çekilmeyen tırnakları olan patileri koşmaya uygun olarak evrimleşmiştir. Öte yandan; kendilerini temizleme, alanlarını işaretleme, çiftleşme, yavru bakımı ve dışkılama alışkanlıkları bakımından diğer kediler ile benzerlik gösterirler.
| Asıl sırtlanlar | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Benekli sırtlan | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Cinsler | |||||||||||||||
Özellikleri
Afrika kıtası ve Hint alt kıtasına özgüdür. Leş de yerler. Aslan, pars (leopar) gibi güçlü hayvanların elinden kolaylıkla avlarını alabilirler. Afrika'da bulunan etobur hayvanların arasındaki (timsahlardan sonra) en güçlü çeneye sahip hayvandır.Asıl sırtlanların çeneleri o kadar kuvvetlidir ki kemikleri bile kırabilirler. Bu yüzden aç kaldıklarında kemik yedikleri de görülmüştür.Yaklaşık bir metrelik omuz yüksekliğine ve seksen kiloluk bir cüsseye sahiptirler. Hızı 80 km'ye çıkabilir.
Yaşam şekli
Asıl sırtlanlar "klan" adı verilen büyük gruplar halinde yaşarlar ve klanın başında bir dişi vardır. Sürüyü ava yönlendiren ve sürüye yol gösteren kraliçedir. Klanlar bir veya üç erkekten ve dişilerden oluşur. Hiyerarşik bir düzen vardır, en üst tabakada kraliçe bulunur. Erkekler en alt tabakada yer alır. Genelde en çok yavrulayan kraliçedir. Ancak bazı klanlarda kraliçenin davranışları saldırganlık düzeyine ulaşabilir. Klandaki diğer sırtlanlar için dayanılmaz bir hal alabilen bu durum sonucu "devrim" olur ve kraliçe tahtından indirilir. Yine de bu durum oldukça ender görülür.
Asıl sırtlan klanlarının kendilerine ait olan ve savundukları bir bölgeleri vardır. Diğer sırtlan klanlarıyla yaşanan çarpışmalar az olsa da en büyük tehdit geniş aslan sürüleridir. Özellikle az sayıda sırtlandan oluşan klanlar için bölgelerinin aslanlar tarafından işgal edilmesi ölümcül sonuçlara yol açabilir. Bölgelerini koruma stratejileri saldırıp öldürmeye yönelik değildir. Yalnızca sayıca üstünlük sağlayarak göz dağı verip korkutma amacı güderler.
İnsanlarla ilişkileri
Sırtlanlar için avlaması en kolay hayvanlar çevre bölgelerde yaşayan insanların sürüleridir. İnsanlar hayvanlarını ilkel çitlerle korurlar. Ancak bu çitler sırtlanlar için aşılamayacak güçlükte değillerdir. Bu nedenle sürülerini korumak isteyen insanlar tarafından öldürüldükleri bilinmektedir.
Kaynakça
 | Etçiller ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 Wikimedia Commons'ta Asıl sırtlan ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. |
 Wikispecies'te Asıl sırtlan ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Asil sirtlanlar Hyaeninae sirtlangiller Hyaenidae familyasinin bir alt familyasi Sirtlanlar gunumuzde sadece dort uyeye sahip olan sirtlangiller ailesinden kedimsi feliform ve buyukce sayilabilecek karasal etobur memelilerdir Sirtlangiller etoburlar arasinda en kucuk besinci biyolojik familyayi olusturur ve memeliler sinifi icinde de en kucuk familyalardan biridirler Kucuk bir topluluk olusturmalarina karsin Afrika ekosisteminde cok hayati bir yer tutarlar Her ne kadar evrimsel olarak kedilere ve misk kedilerine daha yakin olsalar da kedimsilerin bir alt turu olarak sirtlanlar pek cok konuda yakinsak evrimden dolayi davranissal ve gorunussel olarak kopekgillerle benzerlik gosterir Kopekler de sirtlanlar da agacta yasamazlar avlarini penceleriyle degil agizlariyla yakalamayi yegleyen kosucu avcilardir her ikisi de yemeklerini hizlica yer ve saklayabilirler ve kut icine cekilmeyen tirnaklari olan patileri kosmaya uygun olarak evrimlesmistir Ote yandan kendilerini temizleme alanlarini isaretleme ciftlesme yavru bakimi ve diskilama aliskanliklari bakimindan diger kediler ile benzerlik gosterirler Asil sirtlanlarBenekli sirtlanBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim CarnivoraAlt takim FeliformiaFamilya HyaenidaeAlt familya Hyaeninae Gray 1821CinslerCrocuta Hyaena ParahyaenaOzellikleriAfrika kitasi ve Hint alt kitasina ozgudur Les de yerler Aslan pars leopar gibi guclu hayvanlarin elinden kolaylikla avlarini alabilirler Afrika da bulunan etobur hayvanlarin arasindaki timsahlardan sonra en guclu ceneye sahip hayvandir Asil sirtlanlarin ceneleri o kadar kuvvetlidir ki kemikleri bile kirabilirler Bu yuzden ac kaldiklarinda kemik yedikleri de gorulmustur Yaklasik bir metrelik omuz yuksekligine ve seksen kiloluk bir cusseye sahiptirler Hizi 80 km ye cikabilir Yasam sekliAsil sirtlanlar klan adi verilen buyuk gruplar halinde yasarlar ve klanin basinda bir disi vardir Suruyu ava yonlendiren ve suruye yol gosteren kralicedir Klanlar bir veya uc erkekten ve disilerden olusur Hiyerarsik bir duzen vardir en ust tabakada kralice bulunur Erkekler en alt tabakada yer alir Genelde en cok yavrulayan kralicedir Ancak bazi klanlarda kralicenin davranislari saldirganlik duzeyine ulasabilir Klandaki diger sirtlanlar icin dayanilmaz bir hal alabilen bu durum sonucu devrim olur ve kralice tahtindan indirilir Yine de bu durum oldukca ender gorulur Asil sirtlan klanlarinin kendilerine ait olan ve savunduklari bir bolgeleri vardir Diger sirtlan klanlariyla yasanan carpismalar az olsa da en buyuk tehdit genis aslan suruleridir Ozellikle az sayida sirtlandan olusan klanlar icin bolgelerinin aslanlar tarafindan isgal edilmesi olumcul sonuclara yol acabilir Bolgelerini koruma stratejileri saldirip oldurmeye yonelik degildir Yalnizca sayica ustunluk saglayarak goz dagi verip korkutma amaci guderler Insanlarla iliskileriSirtlanlar icin avlamasi en kolay hayvanlar cevre bolgelerde yasayan insanlarin suruleridir Insanlar hayvanlarini ilkel citlerle korurlar Ancak bu citler sirtlanlar icin asilamayacak guclukte degillerdir Bu nedenle surulerini korumak isteyen insanlar tarafindan olduruldukleri bilinmektedir KaynakcaEtciller ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Wikimedia Commons ta Asil sirtlan ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Wikispecies te Asil sirtlan ile ilgili detayli taksonomi bilgileri bulunur