Athena, Yunan mitolojisinde zekâ, sanat, strateji, ilham ve barış tanrıçasıdır.Roma mitolojisinde Minerva ile eşit kabul edilir. Babası Tanrıların başı Zeus, annesi ise Zeus'un ilk karısı olan hikmet tanrıçası Metis'tir. Sembolleri, kalkan, mızrak, zeytin dalı ve baykuştur. Mızrak savaşı, zeytin dalı barışı, gök gözlü baykuş da bilgeliği temsil eder. Athena, Atina kentinin baş tanrıçası ve koruyucusudur, kent ismini de ondan almıştır. Athena ve sembolize ettiği karakterler birçok kültürde benzer formlarda bulunur. Athena ayrıca Troya savaşında Akhaların yardımına koşup tahta atın yapılmasına yardım etmiştir. Athena özel bir kalkan taşır. Bu kalkan Aegis olarak isimlendirilmiştir. Kalkanın üzerinde, değişik süslemelerle birlikte Medusa'nın başının resmi bulunur. Bu kalkanın önünde en güçlü ordular bile bozguna uğrar. Zeus'un en sevdiği kızı olduğu için Zeus'un yıldırımlarını da bir tek o kullanabilir. Gigantlar arasındaki karşıtı Enceladus'dur.
Athena | |
---|---|
Athena (Minerva) | |
Atina'nın Baş Tanrıçası | |
Özellikleri | |
Alanı | Zekâ, Sanat, Strateji, Zeytin. |
Mekânı | Olimpos, Atina |
Semboller | Zeytin, Baykuş, Yılan, Miğfer, Mızrak ve Aegis |
Görünüşü | Başında miğferle betimlenen genç kadın |
Kişisel bilgileri | |
Ebeveynler | Zeus ve Metis |
Temel özellikleri kentle ilgili olan Athena birçok bakımdan kır tanrıçasıydı. Artemis'in karşıtıdır. Athena'nın Yunan uygarlığı öncesinden gelen bir tanrıça olduğu ve daha sonra Yunanlarca benimsendiği sanılır. Ama Yunan ekonomisi, Minos uygarlığından farklı olarak önemli ölçüde askerî temele dayandığı için, Athena başlangıçtaki evcil işlevlerini korumakla birlikte giderek bir Savaş Tanrıçası'na dönüşmüştür. Savaşın, kaba güç yönünü simgeleyen Ares yerine strateji ve zeka yönünü temsil eden Athena, bu açıdan Ares'ten ayrılır. Ayrıca bir el sanatlarını da temsil eden bir tanrıça olarak trompet, flüt, çömlek, tırmık, saban, gemi ve savaşta kullanılan at arabası onun icatlarındandır.
Tanrıça Athena; Herkül, Perseus, Odysseus gibi birçok kahramana da yardım etmiştir.
Ailesi
Savaş strateji ve bilgelik tanrıçası olması nedeniyle babası Zeus'un savaş zırhlarını emanet ettiği tek tanrıçadır. Ayrıca destanlarda da Zeus'un en sevdiği çocuğu olarak geçer. Zekâ tanrıçası olan Athena, bu özelliğini annesi bilgelik, hikmet tanrıçası Metis'ten almıştır.
Tanrıça bakire kalıp hiç çocuğu olmasa da, çocuğu yerine koyduğu Erikhthonios ile ilgili hikâye şöyledir: Tanrı Hephaistos, bir gün Athena'ya karşı olan hislerine yenik düşer ve tanrıça Athena'yı kovalamaya başlar. Koşarken boşalan Hephaistos'un menileri tanrıçanın bacağına gelir. Tanrıça bunları silip toprağa atar ve bu ilişkiden yılan bacaklı Erikhthonios doğar. Athena'da onun yetiştirilmesine yardım eder.
Doğumu
Tanrıça Metis hamile kalınca, Zeus doğacak çocuk erkek olursa kendisini devirir diye, tanrıçayı hamile iken yutar. Baş tanrı Zeus Metis'i yutmuş, yani kendi içine atmış ve onu kendisinin bir parçası yapmıştı. Bundan sonra Zeus, katlanılmaz baş ağrıları geçirir ve kafasını yararlar. Zeus, Metis'i uzun süre kafasının içinde taşıdı. Ondan kurtulma zamanı gelip çatınca demir ve ateş tanrısı Hephaistos'u çağırdı. "Hephaistos" dedi "Başım çatlayacakmış gibi ağrıyor, artık dayanamıyorum. Alnıma hızla keskin baltanı vur. Korkma sen emrimi yerine getir, ben başıma ne geleceğini biliyorum."
Hephaistos baş tanrıya karşı gelmeye cesaret edemedi ve baltasını Zeus'un alnına indirdi. Zeus'un kafasında bir yumru şeklinde büyüyen Athena oradan kalkanlı ve zırhlı bir şekilde yetişkin bir kadın olarak çıkar. O anda yarılan yerden zafer çığlıkları atan güzel bir kız çıktı ve dans etmeye başladı. Tepeden tırnağa kadar silahlı idi. Başında altın bir miğfer kıvılcımlar saçıyordu. Parlak bir zırh bütün vücudunu kaplamıştı. Elinde ise yepyeni bir mızrağı sallıyordu. Bu hali gören bütün ölümsüzler hayret ettiler, şaşırdılar. Güneş bile onu görünce ne yapacağını unuttu, atlarının dizginlerini çekti, arabasını göğün boşluğunda bekletti. Büyük Olimpos Dağı bu yeni Tanrıça'nın doğuşu ile sarsıldı. Toprak'tan müthiş bir gürültü çıktı. Denizler kabarmaya dalgalar coşmaya başladı.
"Ve Zeus çıkardı bir gün kendi kafasından
Çakır gözlü yaman Athena'yı,
O dünyayı birbirine katan tanrıçayı,
O hiç yorulmadan orduları yöneten,
O cenk ve savaş bağrışmalarından hoşlanan,
Yüceler yücesi sayılan tanrıçayı."
Mitoloji
Atina Şehrinin Kuruluşu
Atina şehri yeni kurulmaktadır ve şehrin tanrısı kim olacağı söz konusu olur. Bütün Olimpos tanrıları bir araya gelirler. Çeşitli yarışmalar sonucunda iki tanrı kalır. Bu iki tanrı Poseidon ile Athena'dır. Jüri tanrılar bu şehre en büyük hediyeyi verecek olanı şehrin tanrısı seçeceklerini belirtirler. İlk olarak kendinden emin Poseidon öne çıkar. Üç başlı mızrağını yere vurur ve yer yarılarak bir at ortaya çıkar(bazı kaynaklara göre ise kayaya vurur ve su pınarı fışkırır). Poseidon atı herkese göstererek "Bu evcil bir attır, insanı yorulmadan istediği her yere götürür, onun yüklerini taşır." der. Bütün tanrılar büyülenmiştir bu hayvan karşısında. Athena ise küçük bir gülücük atar ve ünlü mızrağını yere saplar. Mızrağın saplandığı yerden bir filiz çıkar ve büyür büyür çok güzel bir zeytin ağacı olur. "Bu da zeytin ağacıdır. Meyvesi olan zeytinin saymakla bitmeyen özellikleri vardır. Zeytini insanlar yiyebilirler, yemeklerine katabilirler. Yağını yapıp, yakarlar, geceleri aydınlatırlar. Yemeklere dökerler, çok güzel lezzetler elde ederler. Aynı zamanda bozulmaz ve bozulmasını istemedikleri yiyecekleri saklarlar. Ve böyle faydaları daha da sayılabilir." der zeki tanrıça. Bütün tanrılar bakakalmıştır bu ağaca. Hepsi tebrik eder Athena'yı, artık şehir ona aittir. Şehrin ismine de Atina denecektir bundan sonra.İlk başta köylerden oluşan Atina zamanla önemli bir hal alır. Poseidon ise, belki de bir tanrıçaya yenilmekten, tüm siniriyle üç başlı mızrağını dağa fırlatır. Dağa saplanır mızrak, hâlâ mızrağın izinin orada olduğu söylenir. Ayrıca Athena'nın o meşhur ağacının da Atina'daki akropoliste portikonun yanında duran zeytin ağacı olduğuna inanılır.
Diğerleri
- Üç Güzeller Efsanesi'nde Paris'e 'En Güzeline' yazılı altın elmayı kendisine vermesi karşılığında büyük bir bilgelik ve savaşta yenilmezliği vadeder.
- Arakne'yi Tanrıça Athena'dan daha üstün bir dokuma yeteneğine sahip olduğunu iddia ettiği için örümceğe çevirir.
- Medusa'yı kendi tapınağında Poseidon ile beraber olduğu için baktığını taşa çeviren, yılan saçlı çirkin bir yaratığa çevirir. Daha sonra da Medusa'yı öldürmek üzere yola çıkan Perseus'a yardım eder.
- Odysseus'u Truva savaşı'ndan sonra eve dönüş yolcuğunda korur ve çabalarının boşa gitmesini önler, ona yardım eder.
Athena Parthenos: Bakire Athena
Athena'nın hiç yoldaşı, sevdiği olmamıştır. İşte bu yüzden Athena Parthenos yani "Bakire Athena" olarak da anılır. Atina'daki ünlü Parthenon Tapınağı da ismini buradan alır. Bu Athena'nın sadece bakireliği ile ilgili bir gözlem değildir, fakat O'nun cinsel mütevazılığın ve tanrısal gizemin daimi koruyucusu olduğu rolünün bir doğrulamasıdır. Üstlendiği bu rol Athena hakkında birçok hikâyenin de doğmasına yol açmıştır. 'un anlattığına göre Hristiyanlar Parthenon'dan Athena'nın heykelini kaldırır. Ardından Proclus'a ki kendisi fanatik derecede Athena'ya düşkündür; rüyasında bir Atinalı kadının O'nunla yaşamak istediğini söylediğini bize anlatmıştır.
Yalnızca bir kere bir tanrıyla birlikte olduğu ve bu birleşmeden yarı tanrı iki (ikiz) kızının olduğu söylenmektedir. Ancak ne kızlarının ne de daha sonradan evlendiği tanrının kim olduğu bilinmemektedir.
Resimler
- Kalkan, Miğfer ve mızrahı ile Athena, sağ elinde ise Zafer tanrıçası Nike
- Viyana
- Herakles ve Athena
- Athena motifli gümüş kase
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Athena ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Athena Yunan mitolojisinde zeka sanat strateji ilham ve baris tanricasidir Roma mitolojisinde Minerva ile esit kabul edilir Babasi Tanrilarin basi Zeus annesi ise Zeus un ilk karisi olan hikmet tanricasi Metis tir Sembolleri kalkan mizrak zeytin dali ve baykustur Mizrak savasi zeytin dali barisi gok gozlu baykus da bilgeligi temsil eder Athena Atina kentinin bas tanricasi ve koruyucusudur kent ismini de ondan almistir Athena ve sembolize ettigi karakterler bircok kulturde benzer formlarda bulunur Athena ayrica Troya savasinda Akhalarin yardimina kosup tahta atin yapilmasina yardim etmistir Athena ozel bir kalkan tasir Bu kalkan Aegis olarak isimlendirilmistir Kalkanin uzerinde degisik suslemelerle birlikte Medusa nin basinin resmi bulunur Bu kalkanin onunde en guclu ordular bile bozguna ugrar Zeus un en sevdigi kizi oldugu icin Zeus un yildirimlarini da bir tek o kullanabilir Gigantlar arasindaki karsiti Enceladus dur AthenaAthena Minerva Atina nin Bas TanricasiOzellikleriAlaniZeka Sanat Strateji Zeytin MekaniOlimpos AtinaSembollerZeytin Baykus Yilan Migfer Mizrak ve AegisGorunusuBasinda migferle betimlenen genc kadinKisisel bilgileriEbeveynlerZeus ve Metis Temel ozellikleri kentle ilgili olan Athena bircok bakimdan kir tanricasiydi Artemis in karsitidir Athena nin Yunan uygarligi oncesinden gelen bir tanrica oldugu ve daha sonra Yunanlarca benimsendigi sanilir Ama Yunan ekonomisi Minos uygarligindan farkli olarak onemli olcude askeri temele dayandigi icin Athena baslangictaki evcil islevlerini korumakla birlikte giderek bir Savas Tanricasi na donusmustur Savasin kaba guc yonunu simgeleyen Ares yerine strateji ve zeka yonunu temsil eden Athena bu acidan Ares ten ayrilir Ayrica bir el sanatlarini da temsil eden bir tanrica olarak trompet flut comlek tirmik saban gemi ve savasta kullanilan at arabasi onun icatlarindandir Tanrica Athena Herkul Perseus Odysseus gibi bircok kahramana da yardim etmistir AilesiSavas strateji ve bilgelik tanricasi olmasi nedeniyle babasi Zeus un savas zirhlarini emanet ettigi tek tanricadir Ayrica destanlarda da Zeus un en sevdigi cocugu olarak gecer Zeka tanricasi olan Athena bu ozelligini annesi bilgelik hikmet tanricasi Metis ten almistir Tanrica bakire kalip hic cocugu olmasa da cocugu yerine koydugu Erikhthonios ile ilgili hikaye soyledir Tanri Hephaistos bir gun Athena ya karsi olan hislerine yenik duser ve tanrica Athena yi kovalamaya baslar Kosarken bosalan Hephaistos un menileri tanricanin bacagina gelir Tanrica bunlari silip topraga atar ve bu iliskiden yilan bacakli Erikhthonios dogar Athena da onun yetistirilmesine yardim eder Dogumu Athena nin dogumu Tanrica Metis hamile kalinca Zeus dogacak cocuk erkek olursa kendisini devirir diye tanricayi hamile iken yutar Bas tanri Zeus Metis i yutmus yani kendi icine atmis ve onu kendisinin bir parcasi yapmisti Bundan sonra Zeus katlanilmaz bas agrilari gecirir ve kafasini yararlar Zeus Metis i uzun sure kafasinin icinde tasidi Ondan kurtulma zamani gelip catinca demir ve ates tanrisi Hephaistos u cagirdi Hephaistos dedi Basim catlayacakmis gibi agriyor artik dayanamiyorum Alnima hizla keskin baltani vur Korkma sen emrimi yerine getir ben basima ne gelecegini biliyorum Athena Zeus un basindan dogarken Hephaistos bas tanriya karsi gelmeye cesaret edemedi ve baltasini Zeus un alnina indirdi Zeus un kafasinda bir yumru seklinde buyuyen Athena oradan kalkanli ve zirhli bir sekilde yetiskin bir kadin olarak cikar O anda yarilan yerden zafer cigliklari atan guzel bir kiz cikti ve dans etmeye basladi Tepeden tirnaga kadar silahli idi Basinda altin bir migfer kivilcimlar saciyordu Parlak bir zirh butun vucudunu kaplamisti Elinde ise yepyeni bir mizragi salliyordu Bu hali goren butun olumsuzler hayret ettiler sasirdilar Gunes bile onu gorunce ne yapacagini unuttu atlarinin dizginlerini cekti arabasini gogun boslugunda bekletti Buyuk Olimpos Dagi bu yeni Tanrica nin dogusu ile sarsildi Toprak tan muthis bir gurultu cikti Denizler kabarmaya dalgalar cosmaya basladi Ve Zeus cikardi bir gun kendi kafasindan Cakir gozlu yaman Athena yi O dunyayi birbirine katan tanricayi O hic yorulmadan ordulari yoneten O cenk ve savas bagrismalarindan hoslanan Yuceler yucesi sayilan tanricayi MitolojiAtina Akropolis i ve dev Athena heykeliAthena ve PoseidonAtina Sehrinin Kurulusu Atina sehri yeni kurulmaktadir ve sehrin tanrisi kim olacagi soz konusu olur Butun Olimpos tanrilari bir araya gelirler Cesitli yarismalar sonucunda iki tanri kalir Bu iki tanri Poseidon ile Athena dir Juri tanrilar bu sehre en buyuk hediyeyi verecek olani sehrin tanrisi sececeklerini belirtirler Ilk olarak kendinden emin Poseidon one cikar Uc basli mizragini yere vurur ve yer yarilarak bir at ortaya cikar bazi kaynaklara gore ise kayaya vurur ve su pinari fiskirir Poseidon ati herkese gostererek Bu evcil bir attir insani yorulmadan istedigi her yere goturur onun yuklerini tasir der Butun tanrilar buyulenmistir bu hayvan karsisinda Athena ise kucuk bir gulucuk atar ve unlu mizragini yere saplar Mizragin saplandigi yerden bir filiz cikar ve buyur buyur cok guzel bir zeytin agaci olur Bu da zeytin agacidir Meyvesi olan zeytinin saymakla bitmeyen ozellikleri vardir Zeytini insanlar yiyebilirler yemeklerine katabilirler Yagini yapip yakarlar geceleri aydinlatirlar Yemeklere dokerler cok guzel lezzetler elde ederler Ayni zamanda bozulmaz ve bozulmasini istemedikleri yiyecekleri saklarlar Ve boyle faydalari daha da sayilabilir der zeki tanrica Butun tanrilar bakakalmistir bu agaca Hepsi tebrik eder Athena yi artik sehir ona aittir Sehrin ismine de Atina denecektir bundan sonra Ilk basta koylerden olusan Atina zamanla onemli bir hal alir Poseidon ise belki de bir tanricaya yenilmekten tum siniriyle uc basli mizragini daga firlatir Daga saplanir mizrak hala mizragin izinin orada oldugu soylenir Ayrica Athena nin o meshur agacinin da Atina daki akropoliste portikonun yaninda duran zeytin agaci olduguna inanilir Digerleri Uc Guzeller Efsanesi nde Paris e En Guzeline yazili altin elmayi kendisine vermesi karsiliginda buyuk bir bilgelik ve savasta yenilmezligi vadeder Arakne yi Tanrica Athena dan daha ustun bir dokuma yetenegine sahip oldugunu iddia ettigi icin orumcege cevirir Medusa yi kendi tapinaginda Poseidon ile beraber oldugu icin baktigini tasa ceviren yilan sacli cirkin bir yaratiga cevirir Daha sonra da Medusa yi oldurmek uzere yola cikan Perseus a yardim eder Assos Athena TapinagiOdysseus u Truva savasi ndan sonra eve donus yolcugunda korur ve cabalarinin bosa gitmesini onler ona yardim eder Athena Parthenos Bakire Athena Athena nin hic yoldasi sevdigi olmamistir Iste bu yuzden Athena Parthenos yani Bakire Athena olarak da anilir Atina daki unlu Parthenon Tapinagi da ismini buradan alir Bu Athena nin sadece bakireligi ile ilgili bir gozlem degildir fakat O nun cinsel mutevaziligin ve tanrisal gizemin daimi koruyucusu oldugu rolunun bir dogrulamasidir Ustlendigi bu rol Athena hakkinda bircok hikayenin de dogmasina yol acmistir un anlattigina gore Hristiyanlar Parthenon dan Athena nin heykelini kaldirir Ardindan Proclus a ki kendisi fanatik derecede Athena ya duskundur ruyasinda bir Atinali kadinin O nunla yasamak istedigini soyledigini bize anlatmistir Yalnizca bir kere bir tanriyla birlikte oldugu ve bu birlesmeden yari tanri iki ikiz kizinin oldugu soylenmektedir Ancak ne kizlarinin ne de daha sonradan evlendigi tanrinin kim oldugu bilinmemektedir ResimlerKalkan Migfer ve mizrahi ile Athena sag elinde ise Zafer tanricasi Nike Viyana Herakles ve Athena Athena motifli gumus kaseKaynakca Morales Helen 2007 Classical mythology a very short introduction Oxford Oxford University Press ISBN 978 0192804761 Wikimedia Commons ta Athena ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir