Atlantik dönücü yunusu (Stenella clymene) Stenella cinsindeki beş yunus türünden biridir ve Atlas Okyanusu'nda bulunur. Aynı zamanda Clymene yunusu, miğfer yunusu ve kısa burunlu dönücü yunus adları da verilmektedir.
Atlantik dönücü yunusu | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | ||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Stenella clymene Gray, 1846 | ||||||||||||||||
Atlantik dönücü yunusu doğal yaşam alanı | ||||||||||||||||
Sinonimler | ||||||||||||||||
Delphinus metis |
Taksonomi
1850 yılında John Gray tarafından bulunuşundan 1981 yılında tekrar değerlendirilene kadar Atlantik dönücü yunusu, dönücü yunusun bir alt türü olarak ele alınmıştır. 1981 yılında Perrin ve arkadaşları Atlantik dönücü yunusunu ayrı bir tür olarak tanımlamıştır. Bu zamana kadar dönücü yunuslara göre daha uzak oldukları ve aynı tür olduğu düşünüldüğü için üzerinde çok araştırma yapılmamıştır. Mead ve Perrin bu açığı bir nebze de olsun kapamaya çalışsalar da Atlantik dönücü yunusu tüm balinalar sınıfı içinde en az tanınanlardan birisidir.
Fiziksel tanımlama
Atlantik dönücü yunusu denizde dönücü yunusa oldukça çok benzer ve iki türden oluşan büyük gruplar halinde birbirlerinden ayırtedilemezler. Yakından bakıldığında ise Atlantik dönücü yunusunun ağzı yakın akrabası olan dönücü yunustan daha kısadır. Sırt yüzgeci de daha az dik ve üçgendir.
Atlantik dönücü yunusunun ana rengi "balina napoliten" rengidir ve üç ayrı kattan oluşur ve en altta beyaz-pembe renk bulunur. Daha sonra ağzın hemen üstünden gözleride içine alacak şekilde kalınlaşarak kuruğa kadar giden açık gri renkli bir hat bulunur. En üst katta da alından başlayarak tüm sırt boyunca sırt yüzgecinden kuyruğun üst kısmına kadar koyu gri renk bulunur. Ağız, dudaklar ve ön yüzgeçler de koyu gri renktedir.
Atlantik dönücü yunuslarının boyu iki metreye ağırlığı da 75–80 kg.'a yaklaşır. Doğduklarındaki boyutlar şu an için bilinmemektedir. Hamilelik, süt verme, erişkinlik yaşı ve yaşam süreleri hakkında kesin bilgiler olmasa da Stenella cinsindeki diğer yunuslardan çok farklı olmadığı sanılmaktadır.
Atlantik dönücü yunusları oldukça hareketli yunuslardır. Su dışına doğru zıpladıklarında kendi eksenleri etrafında dönerler ancak bu dönüşler dönücü yunusların ki kadar karmaşık ve düzgün değildir. Teknelere yaklaşır ve baş dalgalarını izlerler. Büyük bir olasılıkla küçük balıklar ve mürekkep balıklarıyla beslenirler. Birkaç yunustan 500 yunusa kadar varan değişik sayılarda gruplarla yüzerler.
Popülasyon ve dağılım
Atlantik dönücü yunusu yalnızca Atlas Okyanusu'nda yaşar. Tam olarak yaşama alanı anlaşılamamıştır. Bu tür ılıman ve tropik suları tercih eder. Yaşama alanlarının kuzey sınırı büyük bir olasılıkla New Jersey'den doğu-güneydoğu yönünde güney Fas'a kadar sürer. Güney sınırı Angola'dan Rio de Janeiro'ya kadar uzanmaktadır. Derin suları tercih ettikleri görülür. Meksika Körfezi'nde çok sık görülmektedirler. Akdeniz'de görülmemiştirler.
Toplam popülasyon bilinmemektedir. Bilinen tek popülasyon tahmini Meksika Körfezi'nin kuzey kısmında yapılmıştır ve 5.500 yunus bildirilmiştir. Stenella cinsindeki diğer yunuslara göre daha ender bulunabilirler.
İnsan ile etkileşim
Bu yunus türünün insan ile çok fazla bir etkileşimi olmamıştır. Karayiplerde ve Afrika'nın batı kıyılarında balıkçıların ağlarına birkaç yunusun yakalandığı bilinmektedir.
Notlar
- Balinalar Uzmanlık Grubu (1996). Stenella clymene. 28 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 2006 IUCN Kırmızı Liste. IUCN 2006. 4 Ocak 2007'de erişildi. Bilgibankası girişinde bu türün neden eksik bilgi sınıfında listelendiği açıklanmaktadır.
- Clymene Dolphin by Thomas A. Jefferson in Encyclopedia of Marine Mammals pp. 234–236.
- Whales Dolphins and Porpoises, Mark Carwardine, Dorling Kindersley Handbooks,
- National Audubon Society Guide to Marine Mammals of the World, Reeves, Stewart, Clapham and Powell,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atlantik donucu yunusu Stenella clymene Stenella cinsindeki bes yunus turunden biridir ve Atlas Okyanusu nda bulunur Ayni zamanda Clymene yunusu migfer yunusu ve kisa burunlu donucu yunus adlari da verilmektedir Atlantik donucu yunusuKorunma durumuDurumu belirsiz IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim CetaceaAlt takim OdontocetiFamilya DelphinidaeCins StenellaTur S clymeneIkili adlandirmaStenella clymene Gray 1846Atlantik donucu yunusu dogal yasam alaniSinonimlerDelphinus metis Stenella normalisTaksonomi1850 yilinda John Gray tarafindan bulunusundan 1981 yilinda tekrar degerlendirilene kadar Atlantik donucu yunusu donucu yunusun bir alt turu olarak ele alinmistir 1981 yilinda Perrin ve arkadaslari Atlantik donucu yunusunu ayri bir tur olarak tanimlamistir Bu zamana kadar donucu yunuslara gore daha uzak olduklari ve ayni tur oldugu dusunuldugu icin uzerinde cok arastirma yapilmamistir Mead ve Perrin bu acigi bir nebze de olsun kapamaya calissalar da Atlantik donucu yunusu tum balinalar sinifi icinde en az taninanlardan birisidir Fiziksel tanimlamaAtlantik donucu yunusu denizde donucu yunusa oldukca cok benzer ve iki turden olusan buyuk gruplar halinde birbirlerinden ayirtedilemezler Yakindan bakildiginda ise Atlantik donucu yunusunun agzi yakin akrabasi olan donucu yunustan daha kisadir Sirt yuzgeci de daha az dik ve ucgendir Atlantik donucu yunusunun ana rengi balina napoliten rengidir ve uc ayri kattan olusur ve en altta beyaz pembe renk bulunur Daha sonra agzin hemen ustunden gozleride icine alacak sekilde kalinlasarak kuruga kadar giden acik gri renkli bir hat bulunur En ust katta da alindan baslayarak tum sirt boyunca sirt yuzgecinden kuyrugun ust kismina kadar koyu gri renk bulunur Agiz dudaklar ve on yuzgecler de koyu gri renktedir Atlantik donucu yunuslarinin boyu iki metreye agirligi da 75 80 kg a yaklasir Dogduklarindaki boyutlar su an icin bilinmemektedir Hamilelik sut verme eriskinlik yasi ve yasam sureleri hakkinda kesin bilgiler olmasa da Stenella cinsindeki diger yunuslardan cok farkli olmadigi sanilmaktadir Atlantik donucu yunuslari oldukca hareketli yunuslardir Su disina dogru zipladiklarinda kendi eksenleri etrafinda donerler ancak bu donusler donucu yunuslarin ki kadar karmasik ve duzgun degildir Teknelere yaklasir ve bas dalgalarini izlerler Buyuk bir olasilikla kucuk baliklar ve murekkep baliklariyla beslenirler Birkac yunustan 500 yunusa kadar varan degisik sayilarda gruplarla yuzerler Populasyon ve dagilimAtlantik donucu yunusu yalnizca Atlas Okyanusu nda yasar Tam olarak yasama alani anlasilamamistir Bu tur iliman ve tropik sulari tercih eder Yasama alanlarinin kuzey siniri buyuk bir olasilikla New Jersey den dogu guneydogu yonunde guney Fas a kadar surer Guney siniri Angola dan Rio de Janeiro ya kadar uzanmaktadir Derin sulari tercih ettikleri gorulur Meksika Korfezi nde cok sik gorulmektedirler Akdeniz de gorulmemistirler Toplam populasyon bilinmemektedir Bilinen tek populasyon tahmini Meksika Korfezi nin kuzey kisminda yapilmistir ve 5 500 yunus bildirilmistir Stenella cinsindeki diger yunuslara gore daha ender bulunabilirler Insan ile etkilesimBu yunus turunun insan ile cok fazla bir etkilesimi olmamistir Karayiplerde ve Afrika nin bati kiyilarinda balikcilarin aglarina birkac yunusun yakalandigi bilinmektedir Notlar MSW Sinonim listesi olu kirik baglanti Stenella clymene a rediscovered tropical dolphin of the Atlantic Perrin Mitchell Mead Caldwell and van Bree 1981 Journal of Mammology Vol 62 pp 583 589 Clymene Dolphin Perrin and Mead in Handbook of Marine Mammals Vol 5 pp 161 171 Balinalar Uzmanlik Grubu 1996 Stenella clymene 28 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2006 IUCN Kirmizi Liste IUCN 2006 4 Ocak 2007 de erisildi Bilgibankasi girisinde bu turun neden eksik bilgi sinifinda listelendigi aciklanmaktadir Clymene Dolphin by Thomas A Jefferson in Encyclopedia of Marine Mammals pp 234 236 ISBN 0 12 551340 2 Whales Dolphins and Porpoises Mark Carwardine Dorling Kindersley Handbooks ISBN 0 7513 2781 6 National Audubon Society Guide to Marine Mammals of the World Reeves Stewart Clapham and Powell ISBN 0 375 41141 0