Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Atlas Cheetah, Güney Afrika Hava Kuvvetleri (SAAF) envanterinde bulunan bir muharebe uçağıdır. Yine bir Güney Afrika firması olan ve 1965'te kurulan tarafından Dassault Mirage III uçağının geliştirilmiş bir sürümü olarak üretilmiştir. Tek koltuklu Cheetah E ve Cheetah C ve çift koltuklu Cheetah D olmak üzere üç türevi imal edilmiştir. Cheetah E'lerin kal'e ayrıldığı SAAF'ta, şu an görev yapan 28 Cheetah C ve Cheetah D, Atlas Aircraft Corporation'ın yerini alan Denel firmasınca yine 28 adet Saab JAS-39 Gripen ile değiştirilecektir.
| Atlas Cheetah | |
|---|---|
 | |
| Türü | Avcı uçağı |
| Ulusal köken |  Güney Afrika |
| Üretici | Atlas Aircraft Corporation |
| İlk uçuş | 1986 |
| Hizmete giriş | 1987 |
| Durumu | Etkin hizmette |
| Ana kullanıcı | Güney Afrika Hava Kuvvetleri |
| Üretim sayısı | 38, C 16, D 16, E |
Gelişim Süreci
Atlas Cheetah programı, Angola ve Küba'da konuşlanan Sovyet Uçaklarına karşı Güney Afrika Cumhuriyeti'nin 1980'lerde modern muharebe ve taarruz uçağı ihtiyacının baş göstermesi ve Güney Afrika'nın sınır savaşlarında kullandığı çok yıllık uçakların bakım ve onarım maliyetlerinin yükselmesi ile başlatılmıştır. O esnada Amerika'nın uyguladığı bunalan ve silah alımı yapamayan Güney Afrika Cumhuriyeti, tek seçenek olan kendi savunma sanayisini geliştirmeyi tercih etmiştir ve ülke havacılık endüstrisi, eldeki mevcut uçakları teknik anlamda geliştirme kapasitesine ulaşmıştır.
O sırada SAAF envanterinde Dassault Mirage III (EZ/CZ/BZ/DZ/D2Z/RZ/R2Z) uçakları ile 1977'de envantere dahil edilen modern uçakları bulunmakta idi. Bu uçaklar, Güney Afrika'nın hava savunmasının bel kemiğini oluşturuyordu. Zira, Mirage III'ler için mevcut birkaç geliştirme programı yürütülüyordu. Bu yüzden Mirage III'ler geliştirme çalışmaları için temel uçak grubu olarak seçildi.
Geliştirme programının üstlenmiştir (Daha sonra olmuştur). Geliştirme, sonucunda yeni bir uçak çıkaracak kadar ayrıntılı olmuştur. Uçak iskeletinin %50'si değişikliğe uğramış, hemen arkasına hareketsiz bir kanart ilave edilmiş, kanat kökleri desteklenmiş, havadan yakıt ikmali yapabilmesi için teçhizat eklenmiş, fırlatma koltuğu yenilenmiş, motor yine Güney Afrika'da geliştirilen ve eskisinden daha güçlü olan C-11 motoru ile değiştirilmiş, drooping hücum kenarı ve köpek dişi yarığı ile birlikte bir ana spar desteği kanatlara ilave edilmiş, ikiz bilgisayarlı bağlı eleronlar monte edilmiş ve buruna yüksek hücum açısında yüksek performans sağlayacak kaplama eklenmiştir. Sadece aerodinamik iyileştirmeler bile %15 oranında arttırmış, daha geniş hücum açısında seyretme kabiliyeti getirmiş, 100 knot'a kadar düşürmüş ve azami kalkış ağırlığını 700 kg kadar arttırmıştır. Tüm bu iyileştirmelere mukabil, ve ivmesi %5 oranında düşmüştür.
Buna ek olarak, ileti teknolojili olan radar, ve yüklenmiştir. Füze ve radar uyarı sensörlerini içeren ve otonom olarak uçağın ve alevli yanıltıcı ünitelerini içeren özsavunma sistemlerini devreye sokan ve Güney Afrika'da geliştirilen ile sistemleri, ilave edilmiş geliştirilmiş ve kokpit teçhizatı ile bambaşka bir uçağı ortaya çıkarmıştır. Havacılık konusunda yayın yapan önemli organlar, bazı gelişmiş bileşenlerin geliştirme programının sonlarına dahil olan firması aracılığıyla İsrail kaynaklı olduğuna inanmaktadır.
16 Adet Cheetah D, o sırada SAAF envanterinde bulunan 27 adet Mirage IIIDZ/D2Z'lerden, 16 Adet Cheetah E ise Mirage IIIEZ'den elde edilmiştir. 38 adet üretilen Cheetah C için uçak iskeletleri ise İsrail'den getirtilmiştir.
Operasyonel Tarih
Atlas; 845 nolu Mirage IIID2Z üzerindeki çalışmalara 1983 Nisan'ında başlamıştır. Ne zaman bitirdiği tam olarak bilinmemektedir ama ilk resmi Cheetah D uçuşu 16 Temmuz 1986'da gerçekleştirilmiştir. 1993 yılında tüm bu uçaklar hizmete başlamış bulunmuştur. 1989'da sona eren bu uçaklardan hiçbiri kullanılmamış, yalnız Cheetah E'ler alarm durumları için iki adet olmak üzere devriye görevinde kullanılmıştır.
Bugün bütün Cheetah'lar SAAF 2. Filosunda görev yapmaktadır.
Türevler
Cheetah C
Bu türev, cheetah serisinin en gelişmiş türevidir ve SAAF'ta sadece muharebe uçağı olarak görev yapmaktadır. Uçak hakkındaki bazı ayrıntılar Güney Afrika Cumhuriyeti tarafından hala açıklanmamaktadır. Üstte sayılan geliştirmelerin yanı sıra Cheetah C, daha gelişmiş aviyonik sistemlere sahiptir. Bunlar şöyle sıralanabilir: Yeni bir Doppler radarı, (F-16 Blok 50'lerde benzer sistemler kullanılmaktadır), daha gelişmiş , nitelikleri tam bilinmeyen bir (datalink), kaska monteli görüş ve başüstü gösterge sistemi ve .
Bunların yanı sıra tek parçalı ve radyasyon korumalı kokpit camı, yeni ve daha kısa harici boru içeren havadan ikmal teçhizatı, yeni süspansiyon sistemleri, geliştirilmiş Atar 9K50 motoru ve kanat fazlalıklarının alınması gibi gelişmiş özellikler de eklenmiştir.
Silah sistemleri Cheetah D'de de olduğu gibi, , lazer güdümlü bomba, ve gibi gelişmiş sistemlerden oluşmaktadır. Ayrıca ve gibi başıboş de ihtiva etmektedir. Bunun yanı sıra , , , , kısa menzilli gibi gelişmiş de sahiptir.
SAAF 2. Filosunda yer alan Cheetah C'lerin Hava Muharebe Manevra kabiliyeti ABD Hava Kuvvetleri 494. filosuna ait F-15E'lerle karşılaştırılmış ve hemen hemen eşit skorları elde etmişlerdir. 2012'ye kadar SAAF envanterinde görev yapacak olan Cheetah C'ler, JAS-39 Gripen'lerle değiştirilecektir.
Cheetah D
Cheetah D, Cheetah C pilotlarının eğitim uçağı olarak kullanılan iki kişilik Cheetah türevidir. İkincil taarruz kabiliyeti ve kesin güdümlü mühimmat sistemi içermektedir. Project Recipient adı altında mevcut 13 Cheetah D'lerin 10 adedinin mevcut Atar 09C motoru, Atar 09k50C-11 ile değiştirilmiş, üç adedi kal'e ayrılmıştır. Cheetah D'nin aviyonik sistemlerinde de bazı iyileştirmelere gidilmiştir. Kokpit camı da iyileştirilen bileşenler arasındadır.
845 No'lu Cheetah D şu an SAAF'a ait deneme uçuşu ve geliştirme merkezi tarafından kullanmaktadır. Denel Dynamics MUPSOW başıboş silah sistemi geliştirilmesi esnasında yenice kullanılmıştır. Denel firması, 844 ve 847 nolu uçakları da deneme uçuşlarında kullanmaktadır. Bu uçaklar 2007 yılında JAS-39D Gripen'lerle değiştirilecektir.
Cheetah E
Yine tek koltuklu bir türev olan Cheetah E, Cheetah C hizmete girmeden önceki periyotta kullanılmış ve kısa ömürlü olmuştur. 1987'de hizmete giren uçak, 1992'e tamamen emekli olmuştur. Basit aviyonik sistemlerle ve Atar 9C-3 motoruyla donatılmış uçağın temel misyonu devriye uçuşları olmuştur. Bu görev sırasında V3B (Daha sonra V3C) füzeleriyle donatılmış ve kuzeyden gelecen alarm durumlarına karşı devriye görevinde bulunmuştur.
842 nolu Cheetah E, standart olmayan kamuflaj deseniyle bugün SAAF müzesini süslemektedir. 819, 820, 827, 832, 833 nolu uçaklar ise 2003 yılında elindeki Mirage'ları ENAER Pantera'lara dönüştürecek olan Şili talep etmiştir. Şili'nin yedi adet Cheetah E daha istemesi beklenmektedir.
Cheetah R
Bu türev, sadece keşif görevi için kullanılmak üzere tek bir uçak üzerinde uygulanmış bir fizibilite ve geliştirme çalışmasının ürünüdür. Atar 9K50 motoru, Cheetah E'de bulunan radar sistemini içermektedir. Fakat SAAF, Cheetah R programını sürdürmekte ısrarcı olmamıştır. Bugün, İleri Muharebe Kanadı teknolojisini de içeren bu uçak SAAF müzesinde yer almaktadır.
Keşif uçağı görevini, Vinten Vicon 18 Series 601 keşif podu içerek Cheetah C'ler görmektedir.
Kullanıcılar
Özellikleri (Cheetah C)
Genel Karakteristikler
- Mürettebat: Bir
- Uzunluk: 15.55 m (51.0 ft)
- Kanat Açıklığı: 8.22 m (26.97 ft)
- Yükseklik: 4.50 m (14.76 ft)
- Kanat Alanı: 35 m² (376.7 ft²)
- Boş Ağırlık: 6,600 kg (14,550 lb)
- Azami Kalkış Ağırlığı:13,700 kg (30,200 lb)
- İtki Sistemleri: 1x Snecma Atar 9K50C-11, 7,200 (71 , 15,900 lbf) turbojet
Başarım
- Azami Hız: Mach 2.2
- Tırmanma Oranı: 1,494 m/min (4,900 ft/min)
- Kanat Yüklemesi: 250 kg/m² (52 lb/ft²)
- İtki/Ağırlık: 15,873 lb (70.6 kN) with Afterburner
Donatılar
- Silahlar: 2x 30 mm
- Bombalar: 250 kg (LGB), GPS-güdümlü bomba, 250 kg 'booster' bombası, çeşitli güdümsüz demir bombaları
- Füzeler: V4 R-Darter (BVR füzesi), U/Darter, V3C Darter,
- Diğer: İki eksenel yakıt tankı (İki adet 125 kg)
Kaynaklar ve Dış bağlantılar
İlgili Bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Atlas Cheetah Guney Afrika Hava Kuvvetleri SAAF envanterinde bulunan bir muharebe ucagidir Yine bir Guney Afrika firmasi olan ve 1965 te kurulan tarafindan Dassault Mirage III ucaginin gelistirilmis bir surumu olarak uretilmistir Tek koltuklu Cheetah E ve Cheetah C ve cift koltuklu Cheetah D olmak uzere uc turevi imal edilmistir Cheetah E lerin kal e ayrildigi SAAF ta su an gorev yapan 28 Cheetah C ve Cheetah D Atlas Aircraft Corporation in yerini alan Denel firmasinca yine 28 adet Saab JAS 39 Gripen ile degistirilecektir Atlas CheetahTuruAvci ucagiUlusal koken Guney AfrikaUreticiAtlas Aircraft CorporationIlk ucus1986Hizmete giris1987DurumuEtkin hizmetteAna kullaniciGuney Afrika Hava KuvvetleriUretim sayisi38 C 16 D 16 EGelisim SureciAtlas Cheetah programi Angola ve Kuba da konuslanan Sovyet Ucaklarina karsi Guney Afrika Cumhuriyeti nin 1980 lerde modern muharebe ve taarruz ucagi ihtiyacinin bas gostermesi ve Guney Afrika nin sinir savaslarinda kullandigi cok yillik ucaklarin bakim ve onarim maliyetlerinin yukselmesi ile baslatilmistir O esnada Amerika nin uyguladigi bunalan ve silah alimi yapamayan Guney Afrika Cumhuriyeti tek secenek olan kendi savunma sanayisini gelistirmeyi tercih etmistir ve ulke havacilik endustrisi eldeki mevcut ucaklari teknik anlamda gelistirme kapasitesine ulasmistir O sirada SAAF envanterinde Dassault Mirage III EZ CZ BZ DZ D2Z RZ R2Z ucaklari ile 1977 de envantere dahil edilen modern ucaklari bulunmakta idi Bu ucaklar Guney Afrika nin hava savunmasinin bel kemigini olusturuyordu Zira Mirage III ler icin mevcut birkac gelistirme programi yurutuluyordu Bu yuzden Mirage III ler gelistirme calismalari icin temel ucak grubu olarak secildi Gelistirme programinin ustlenmistir Daha sonra olmustur Gelistirme sonucunda yeni bir ucak cikaracak kadar ayrintili olmustur Ucak iskeletinin 50 si degisiklige ugramis hemen arkasina hareketsiz bir kanart ilave edilmis kanat kokleri desteklenmis havadan yakit ikmali yapabilmesi icin techizat eklenmis firlatma koltugu yenilenmis motor yine Guney Afrika da gelistirilen ve eskisinden daha guclu olan C 11 motoru ile degistirilmis drooping hucum kenari ve kopek disi yarigi ile birlikte bir ana spar destegi kanatlara ilave edilmis ikiz bilgisayarli bagli eleronlar monte edilmis ve buruna yuksek hucum acisinda yuksek performans saglayacak kaplama eklenmistir Sadece aerodinamik iyilestirmeler bile 15 oraninda arttirmis daha genis hucum acisinda seyretme kabiliyeti getirmis 100 knot a kadar dusurmus ve azami kalkis agirligini 700 kg kadar arttirmistir Tum bu iyilestirmelere mukabil ve ivmesi 5 oraninda dusmustur Buna ek olarak ileti teknolojili olan radar ve yuklenmistir Fuze ve radar uyari sensorlerini iceren ve otonom olarak ucagin ve alevli yaniltici unitelerini iceren ozsavunma sistemlerini devreye sokan ve Guney Afrika da gelistirilen ile sistemleri ilave edilmis gelistirilmis ve kokpit techizati ile bambaska bir ucagi ortaya cikarmistir Havacilik konusunda yayin yapan onemli organlar bazi gelismis bilesenlerin gelistirme programinin sonlarina dahil olan firmasi araciligiyla Israil kaynakli olduguna inanmaktadir 16 Adet Cheetah D o sirada SAAF envanterinde bulunan 27 adet Mirage IIIDZ D2Z lerden 16 Adet Cheetah E ise Mirage IIIEZ den elde edilmistir 38 adet uretilen Cheetah C icin ucak iskeletleri ise Israil den getirtilmistir Operasyonel TarihAtlas 845 nolu Mirage IIID2Z uzerindeki calismalara 1983 Nisan inda baslamistir Ne zaman bitirdigi tam olarak bilinmemektedir ama ilk resmi Cheetah D ucusu 16 Temmuz 1986 da gerceklestirilmistir 1993 yilinda tum bu ucaklar hizmete baslamis bulunmustur 1989 da sona eren bu ucaklardan hicbiri kullanilmamis yalniz Cheetah E ler alarm durumlari icin iki adet olmak uzere devriye gorevinde kullanilmistir Bugun butun Cheetah lar SAAF 2 Filosunda gorev yapmaktadir TurevlerCheetah C Bu turev cheetah serisinin en gelismis turevidir ve SAAF ta sadece muharebe ucagi olarak gorev yapmaktadir Ucak hakkindaki bazi ayrintilar Guney Afrika Cumhuriyeti tarafindan hala aciklanmamaktadir Ustte sayilan gelistirmelerin yani sira Cheetah C daha gelismis aviyonik sistemlere sahiptir Bunlar soyle siralanabilir Yeni bir Doppler radari F 16 Blok 50 lerde benzer sistemler kullanilmaktadir daha gelismis nitelikleri tam bilinmeyen bir datalink kaska monteli gorus ve basustu gosterge sistemi ve Bunlarin yani sira tek parcali ve radyasyon korumali kokpit cami yeni ve daha kisa harici boru iceren havadan ikmal techizati yeni suspansiyon sistemleri gelistirilmis Atar 9K50 motoru ve kanat fazlaliklarinin alinmasi gibi gelismis ozellikler de eklenmistir Silah sistemleri Cheetah D de de oldugu gibi lazer gudumlu bomba ve gibi gelismis sistemlerden olusmaktadir Ayrica ve gibi basibos de ihtiva etmektedir Bunun yani sira kisa menzilli gibi gelismis de sahiptir SAAF 2 Filosunda yer alan Cheetah C lerin Hava Muharebe Manevra kabiliyeti ABD Hava Kuvvetleri 494 filosuna ait F 15E lerle karsilastirilmis ve hemen hemen esit skorlari elde etmislerdir 2012 ye kadar SAAF envanterinde gorev yapacak olan Cheetah C ler JAS 39 Gripen lerle degistirilecektir Cheetah D Cheetah D Cheetah C pilotlarinin egitim ucagi olarak kullanilan iki kisilik Cheetah turevidir Ikincil taarruz kabiliyeti ve kesin gudumlu muhimmat sistemi icermektedir Project Recipient adi altinda mevcut 13 Cheetah D lerin 10 adedinin mevcut Atar 09C motoru Atar 09k50C 11 ile degistirilmis uc adedi kal e ayrilmistir Cheetah D nin aviyonik sistemlerinde de bazi iyilestirmelere gidilmistir Kokpit cami da iyilestirilen bilesenler arasindadir 845 No lu Cheetah D su an SAAF a ait deneme ucusu ve gelistirme merkezi tarafindan kullanmaktadir Denel Dynamics MUPSOW basibos silah sistemi gelistirilmesi esnasinda yenice kullanilmistir Denel firmasi 844 ve 847 nolu ucaklari da deneme ucuslarinda kullanmaktadir Bu ucaklar 2007 yilinda JAS 39D Gripen lerle degistirilecektir Cheetah E Yine tek koltuklu bir turev olan Cheetah E Cheetah C hizmete girmeden onceki periyotta kullanilmis ve kisa omurlu olmustur 1987 de hizmete giren ucak 1992 e tamamen emekli olmustur Basit aviyonik sistemlerle ve Atar 9C 3 motoruyla donatilmis ucagin temel misyonu devriye ucuslari olmustur Bu gorev sirasinda V3B Daha sonra V3C fuzeleriyle donatilmis ve kuzeyden gelecen alarm durumlarina karsi devriye gorevinde bulunmustur 842 nolu Cheetah E standart olmayan kamuflaj deseniyle bugun SAAF muzesini suslemektedir 819 820 827 832 833 nolu ucaklar ise 2003 yilinda elindeki Mirage lari ENAER Pantera lara donusturecek olan Sili talep etmistir Sili nin yedi adet Cheetah E daha istemesi beklenmektedir Cheetah R Bu turev sadece kesif gorevi icin kullanilmak uzere tek bir ucak uzerinde uygulanmis bir fizibilite ve gelistirme calismasinin urunudur Atar 9K50 motoru Cheetah E de bulunan radar sistemini icermektedir Fakat SAAF Cheetah R programini surdurmekte israrci olmamistir Bugun Ileri Muharebe Kanadi teknolojisini de iceren bu ucak SAAF muzesinde yer almaktadir Kesif ucagi gorevini Vinten Vicon 18 Series 601 kesif podu icerek Cheetah C ler gormektedir KullanicilarGuney Afrika Cumhuriyeti Ozellikleri Cheetah C Genel Karakteristikler Murettebat Bir Uzunluk 15 55 m 51 0 ft Kanat Acikligi 8 22 m 26 97 ft Yukseklik 4 50 m 14 76 ft Kanat Alani 35 m 376 7 ft Bos Agirlik 6 600 kg 14 550 lb Azami Kalkis Agirligi 13 700 kg 30 200 lb Itki Sistemleri 1x Snecma Atar 9K50C 11 7 200 71 15 900 lbf turbojetBasarim Azami Hiz Mach 2 2 Tirmanma Orani 1 494 m min 4 900 ft min Kanat Yuklemesi 250 kg m 52 lb ft Itki Agirlik 15 873 lb 70 6 kN with AfterburnerDonatilar Silahlar 2x 30 mm Bombalar 250 kg LGB GPS gudumlu bomba 250 kg booster bombasi cesitli gudumsuz demir bombalari Fuzeler V4 R Darter BVR fuzesi U Darter V3C Darter Diger Iki eksenel yakit tanki Iki adet 125 kg Kaynaklar ve Dis baglantilarIlgili BaglantilarDassault Mirage III Dassault Mirage 5 Dassault Mirage 2000 F 16