Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Augustus Tapınağı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Hacı Bayram Camii'nin hemen bitişiğinde bulunan, tahminen MÖ 25-20 yılları arasında inşa edilmiş bir tapınaktır.
 | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Tapınak |
| Mimari tarz | Roma mimarisi |
| Şehir | Ankara |
| Ülke |  Türkiye |
| Koordinatlar | 39°56′40″K 32°51′30″D / 39.94444°K 32.85833°D |
| Adını aldığı | Caesar Divi Filius Augustus |
Tarihçe
Tapınağın; daha önceki yıllarda Frig tanrıları Kibele ve 'e adanmış fakat zaman içerisinde aldığı ağır hasarlar sonucunda yıkılmış olan bir kutsal mekanın üzerine inşa edildiği düşünülmektedir. Tahminen MÖ 25-20 yılları arasında, son Galat hükümdarı Amintas'un kızı tarafından, Roma İmparatoru Augustus adına bir bağlılık nişanesi olarak yaptırılmıştır.
21. yüzyıla gelene kadar pek çok depreme ve hava kirliliği gibi diğer yıkıcı çevresel etkenlere maruz kalan tapınağın duvarları büyük oranda yıkılmış ve içinde bulunan yazıtlar da zarar görmüştür. Dünya Anıtlar Fonu, yapının yok olmasını engellemek ve bir an önce restorasyon çalışmalarının başlamasını sağlamak amacıyla 2002 ve 2004 yıllarında yayımladığı listelere Augustus Tapınağı'nı da dahil etmiş; bunun üzerine Amerikalı hayırsever 'ın bağışladığı parayla Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Orta Doğu Teknik Üniversitesi ortaklaşa bir çalışma gerçekleştirerek taş ve mermer yüzeylerin ne durumda olduğunu gösteren bir hasar tespit çalışması gerçekleştirmiştir. 2007 yılında, 'nin Avrupa Koruma Programı çerçevesinde finanse edilen bir toplantıda ise konuyla ilgili uzmanlardan binanın yüzeylerinde meydana gelen aşınmaların ilerlemesi ve bununla nasıl mücadele edilmesi gerektiği konusunda fikir alışverişi yapılmıştır. Ayrıca aynı sene bakanlık tarafından tapınağa özel bir birim oluşturulmuş, 2008 yılında da Ankara Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde alanın imar planı çıkartılmıştır.
Mimari
Yapılan arkeolojik araştırmalar ile daha önceki zamanlarda şehri ziyarete gelmiş yabancı seyyahların bıraktıkları gravür ve betimlemelerden yola çıkılarak tapınağın yıkılmadan önce etrafı sütunlarla çevrili, dikdörtgen planlı bir yapı olduğu anlaşılmıştır. Bu sütunların birbirine paralel olarak, uzun duvarlarda on beşerli, kısa duvarlarda altışarlı gruplar halinde yan yana sıralandığı; ayrıca binanın ön kapısında dört, arka cephesinde de iki tane sütun yeri olduğu tespit edilmiştir. 5. yüzyıl dolaylarında, Bizans İmparatorluğu döneminde cephelere pencereler açılmış ve bir kilise haline getirilmiştir. Günümüzde yalnızca iki yan duvarı ile kenarları işlemeli olan kapı kısmı ayakta durmaktadır.
Kanuni Sultan Süleyman döneminde, Kutsal Roma İmparatoru I. Ferdinand'ın diplomatik temsilcisi olarak İstanbul'a gönderilen Flaman diplomat Ogier Ghiselin de Busbecq; aynı zamanda Ankara'yı ziyaret eden ilk yabancı seyyahlardandır. Şehirde yaptığı gözlemleri özenle kayıt altına almış ve karşısına çıkan bütün Yunanca ve Latince yazıtları kopyalamıştır. Augustus Tapınağı'na yaptığı ziyaret esnasında binanın duvarlarına kazınmış olan İmparator Augustus'un vasiyet metnini ilk keşfeden kişi de kendisi olmuştur. Yazıtlar, beraberindeki tarafından kayıt altına alınmış; tapınağın ilk çizimi ise Alman tüccar tarafından yapılmıştır. Busbecq; o zamanlarda dahi tapınağın harap halde ve tavanı da dahil olmak üzere duvarlarının yıkılmış olduğunu anlatır. Ayrıca yine kendisinin tahminlerine göre bina daha önceleri bir vali tarafından resmi ikametgâh olarak kullanılmıştır. Günyüzüne çıkartılan vasiyet metninin ise yarısının sağ taraftaki duvarda, diğerinin de sol tarafta olduğunu söylemiş ve üst satırların gayet iyi okunduğunu, orta kısımlardan itibaren boşlukların ortaya çıktığını ve en alt bölümlerin ise tamamen tahrip olduğunu aktarmıştır. Dernschwam ise kendi yazılarında yapının tavanın olmadığını, iç kısımda imamlar için yapılmış on adet oda bulunduğunu ve güney cephedeki duvarda demir parmaklıklarla kapatılmış üç yüksek pencere yer aldığını anlatmıştır.
18. yüzyılda, dönemin Fransa Kralı XIV. Louis'nin eski eserler uzmanı olarak Ankara'yı ziyaret eden Paul Lucas da Hacı Bayram Camii’nin yanında iki büyük duvar sırası bulunduğunu; bu duvarların sütun kaideler ve başlıklarla bezendiğini aktarır. Ayrıca Lucas'ya göre tapınağın duvarları, daha eski dönemlerden kalma başka yapılardan devşirilen malzemelerle inşa edilmiştir. Yine Louis tarafından Ankara'ya yollanan bir diğer kişi ise Fransız botanikçi 'dur. Tournefort; Ankara'nın en güzel Anadolu şehirlerinden biri olduğunu söyleyerek başladığı notlarında ise yapının büyük taş bloklardan ve beyaz mermerden inşa edildiği, giriş kısmının köşelerinin hala ayakta olduğu yazılıdır. Charles Texier; Description de I'Asie Mineure I ve Principal Ruins of Asia Minor adlı eserlerinde tapınağa ait çizim ve gravürlere yer vermiştir. Sık sık İtalya'daki Roma dönemi tapınaklara gönderme yapan Texier, Ankara'daki bu yapının Roma'daki binalardan daha gösterişli olduğunu söylemiştir.
Monumentum Ancyranum
İmparator Augustus’un hayattayken yaptığı işleri anlatan Res Gestae Divi Augusti'nin bir kopyası da Augustus Tapınağı'nın duvarlarına işlenmiştir. Roma’daki orijinal yazıt kaybolduğu için bu metnin günümüze ulaşmış olan tek tam kopyasıdır. Bu yüzden tarihçiler tarafından "Monumentum Ancyranum" (Ankara Anıtı) olarak adlandırılmıştır. Kırmızı boyayla ve iki farklı dilde kaydedilen metinlerden Latince olanı, yapının ante duvarlarının pronaos'a (ön oda) bakan yüzüne; Grekçe olansa güneydoğudaki cella (kutsal bölüm) duvarının dışa bakan tarafına yazılmıştır. Latince metinde imparatorun rahipleri ve onların görevleri boyunca gerçekleştirdikleri işleri anlatan bir liste yer alırken, Grekçe metinde ise daha sonraki dönemlerde yaşamış olan bir rahiple alakalı bilgiler bulunur. Roma tarihi açısından oldukça büyük bir öneme sahip olan Ankara Anıtı, dünya tarihi içinde değerlendirildiğinde de evrensel bir kültürel mirastır. Yazıtla ilgili ilk çalışmalar 1800’lü yıllarda William John Hamilton, ve Theodor Mommsen tarafından yapılmıştır. Mommsen, bu yazıtın önemine dikkat çekmek amacıyla "Yazıtlar Kraliçesi" olarak tanımlamıştır.
Galeri
-
![image]()
Tapınağın orijinal görünüşünü yansıtan bir gravür -
![image]()
Tapınağın Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde bulunan üç boyutlu tasviri -
![image]()
Giriş kapısı -
![image]()
Güneydoğu cephesindeki pencereler -
![image]()
Dış cephelerdeki bordür süslemeleri -
![image]()
Temel kalıntıları
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Şenyapılı, Önder (Aralık 2004). Ne Demek Ankara; Balgat, Niye Balgat!. Ankara: ODTÜ Yayıncılık. s. 40. ISBN .
- ^ "Temple of Augustus and Rome" (İngilizce). World Monuments Fund. 16 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Haziran 2020.
- ^ a b Sülüner, Sinan (Haziran 2014). (PDF). Ankara Araştırmaları Dergisi. 2 (1). ss. 11-21. 28 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020.
- ^ (PDF). Augustus Tapınağı. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Augustus Tapinagi Ankara nin Altindag ilcesinde Haci Bayram Camii nin hemen bitisiginde bulunan tahminen MO 25 20 yillari arasinda insa edilmis bir tapinaktir Augustus TapinagiGenel bilgilerTurTapinakMimari tarzRoma mimarisiSehirAnkaraUlke TurkiyeKoordinatlar39 56 40 K 32 51 30 D 39 94444 K 32 85833 D 39 94444 32 85833Adini aldigiCaesar Divi Filius AugustusTarihceTapinagin daha onceki yillarda Frig tanrilari Kibele ve e adanmis fakat zaman icerisinde aldigi agir hasarlar sonucunda yikilmis olan bir kutsal mekanin uzerine insa edildigi dusunulmektedir Tahminen MO 25 20 yillari arasinda son Galat hukumdari Amintas un kizi tarafindan Roma Imparatoru Augustus adina bir baglilik nisanesi olarak yaptirilmistir 21 yuzyila gelene kadar pek cok depreme ve hava kirliligi gibi diger yikici cevresel etkenlere maruz kalan tapinagin duvarlari buyuk oranda yikilmis ve icinde bulunan yazitlar da zarar gormustur Dunya Anitlar Fonu yapinin yok olmasini engellemek ve bir an once restorasyon calismalarinin baslamasini saglamak amaciyla 2002 ve 2004 yillarinda yayimladigi listelere Augustus Tapinagi ni da dahil etmis bunun uzerine Amerikali hayirsever in bagisladigi parayla Turkiye Cumhuriyeti Kultur ve Turizm Bakanligi ile Orta Dogu Teknik Universitesi ortaklasa bir calisma gerceklestirerek tas ve mermer yuzeylerin ne durumda oldugunu gosteren bir hasar tespit calismasi gerceklestirmistir 2007 yilinda nin Avrupa Koruma Programi cercevesinde finanse edilen bir toplantida ise konuyla ilgili uzmanlardan binanin yuzeylerinde meydana gelen asinmalarin ilerlemesi ve bununla nasil mucadele edilmesi gerektigi konusunda fikir alisverisi yapilmistir Ayrica ayni sene bakanlik tarafindan tapinaga ozel bir birim olusturulmus 2008 yilinda da Ankara Buyuksehir Belediyesi onculugunde alanin imar plani cikartilmistir MimariYapilan arkeolojik arastirmalar ile daha onceki zamanlarda sehri ziyarete gelmis yabanci seyyahlarin biraktiklari gravur ve betimlemelerden yola cikilarak tapinagin yikilmadan once etrafi sutunlarla cevrili dikdortgen planli bir yapi oldugu anlasilmistir Bu sutunlarin birbirine paralel olarak uzun duvarlarda on beserli kisa duvarlarda altisarli gruplar halinde yan yana siralandigi ayrica binanin on kapisinda dort arka cephesinde de iki tane sutun yeri oldugu tespit edilmistir 5 yuzyil dolaylarinda Bizans Imparatorlugu doneminde cephelere pencereler acilmis ve bir kilise haline getirilmistir Gunumuzde yalnizca iki yan duvari ile kenarlari islemeli olan kapi kismi ayakta durmaktadir Tapinagin duvarindaki Yunanca yazit Kanuni Sultan Suleyman doneminde Kutsal Roma Imparatoru I Ferdinand in diplomatik temsilcisi olarak Istanbul a gonderilen Flaman diplomat Ogier Ghiselin de Busbecq ayni zamanda Ankara yi ziyaret eden ilk yabanci seyyahlardandir Sehirde yaptigi gozlemleri ozenle kayit altina almis ve karsisina cikan butun Yunanca ve Latince yazitlari kopyalamistir Augustus Tapinagi na yaptigi ziyaret esnasinda binanin duvarlarina kazinmis olan Imparator Augustus un vasiyet metnini ilk kesfeden kisi de kendisi olmustur Yazitlar beraberindeki tarafindan kayit altina alinmis tapinagin ilk cizimi ise Alman tuccar tarafindan yapilmistir Busbecq o zamanlarda dahi tapinagin harap halde ve tavani da dahil olmak uzere duvarlarinin yikilmis oldugunu anlatir Ayrica yine kendisinin tahminlerine gore bina daha onceleri bir vali tarafindan resmi ikametgah olarak kullanilmistir Gunyuzune cikartilan vasiyet metninin ise yarisinin sag taraftaki duvarda digerinin de sol tarafta oldugunu soylemis ve ust satirlarin gayet iyi okundugunu orta kisimlardan itibaren bosluklarin ortaya ciktigini ve en alt bolumlerin ise tamamen tahrip oldugunu aktarmistir Dernschwam ise kendi yazilarinda yapinin tavanin olmadigini ic kisimda imamlar icin yapilmis on adet oda bulundugunu ve guney cephedeki duvarda demir parmakliklarla kapatilmis uc yuksek pencere yer aldigini anlatmistir Tapinagin duvarindaki Latince yazit 18 yuzyilda donemin Fransa Krali XIV Louis nin eski eserler uzmani olarak Ankara yi ziyaret eden Paul Lucas da Haci Bayram Camii nin yaninda iki buyuk duvar sirasi bulundugunu bu duvarlarin sutun kaideler ve basliklarla bezendigini aktarir Ayrica Lucas ya gore tapinagin duvarlari daha eski donemlerden kalma baska yapilardan devsirilen malzemelerle insa edilmistir Yine Louis tarafindan Ankara ya yollanan bir diger kisi ise Fransiz botanikci dur Tournefort Ankara nin en guzel Anadolu sehirlerinden biri oldugunu soyleyerek basladigi notlarinda ise yapinin buyuk tas bloklardan ve beyaz mermerden insa edildigi giris kisminin koselerinin hala ayakta oldugu yazilidir Charles Texier Description de I Asie Mineure I ve Principal Ruins of Asia Minor adli eserlerinde tapinaga ait cizim ve gravurlere yer vermistir Sik sik Italya daki Roma donemi tapinaklara gonderme yapan Texier Ankara daki bu yapinin Roma daki binalardan daha gosterisli oldugunu soylemistir Monumentum AncyranumImparator Augustus un hayattayken yaptigi isleri anlatan Res Gestae Divi Augusti nin bir kopyasi da Augustus Tapinagi nin duvarlarina islenmistir Roma daki orijinal yazit kayboldugu icin bu metnin gunumuze ulasmis olan tek tam kopyasidir Bu yuzden tarihciler tarafindan Monumentum Ancyranum Ankara Aniti olarak adlandirilmistir Kirmizi boyayla ve iki farkli dilde kaydedilen metinlerden Latince olani yapinin ante duvarlarinin pronaos a on oda bakan yuzune Grekce olansa guneydogudaki cella kutsal bolum duvarinin disa bakan tarafina yazilmistir Latince metinde imparatorun rahipleri ve onlarin gorevleri boyunca gerceklestirdikleri isleri anlatan bir liste yer alirken Grekce metinde ise daha sonraki donemlerde yasamis olan bir rahiple alakali bilgiler bulunur Roma tarihi acisindan oldukca buyuk bir oneme sahip olan Ankara Aniti dunya tarihi icinde degerlendirildiginde de evrensel bir kulturel mirastir Yazitla ilgili ilk calismalar 1800 lu yillarda William John Hamilton ve Theodor Mommsen tarafindan yapilmistir Mommsen bu yazitin onemine dikkat cekmek amaciyla Yazitlar Kralicesi olarak tanimlamistir GaleriTapinagin orijinal gorunusunu yansitan bir gravur Tapinagin Anadolu Medeniyetleri Muzesi nde bulunan uc boyutlu tasviri Giris kapisi Guneydogu cephesindeki pencereler Dis cephelerdeki bordur suslemeleri Temel kalintilariAyrica bakinizAk Medrese Ankara Kaynakca Senyapili Onder Aralik 2004 Ne Demek Ankara Balgat Niye Balgat Ankara ODTU Yayincilik s 40 ISBN 975 7064 87 4 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Temple of Augustus and Rome Ingilizce World Monuments Fund 16 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Haziran 2020 a b Suluner Sinan Haziran 2014 PDF Ankara Arastirmalari Dergisi 2 1 ss 11 21 28 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2020 PDF Augustus Tapinagi Turkiye Cumhuriyeti Kultur ve Turizm Bakanligi 7 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Haziran 2020