Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Avlonyalı Mustafa Nuri Paşa (1830/31-1885/86), Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi.
| Avlonyalı Mustafa Nuri Paşa | |
|---|---|
| Meclis-i Mebûsan 1. ve 2. Dönem Mebusu | |
| Görev süresi 19 Mart 1877 - 14 Şubat 1878 | |
| Seçim bölgesi | 1877 (1) – Yanya 1877 (2) – Yanya |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1830/31 Avlonya, Yanya Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1885/86 |
Hayatı
Avlonyalı Mustafa Nuri, 1246/1830-31'de Arnavutluk'un güneyindeki Yanya Vilayeti'nde ünlü Vlora (Avlonya) bey ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası Bekir Bey veya Avlonyalı Hacı Ebubekir Bey, haznedar ve Ergiri mutasarrıfı olan Selim Paşa'nın (d. 1820) kardeşidir. Osmanlı sicillerinde yer alan biyografisine göre, özel bir müderris ile geleneksel bir din eğitimi almıştır. Ancak Türkçe, Arapça ve Farsça'nın yanı sıra Fransızca ve Yunanca da konuşabildiği, okuyabildiği ve yazabildiği için başka dersler de okudu. İtalyanca ve Arnavutça da konuşabiliyordu. Ailesinin merkezi yetkililere karşı başarısız bir isyanından sonra, 1848-1851 yılları arasında kardeşi ve kuzenlerinin yanında kaldığı Konya'ya sürüldü. Ancak birkaç yıl sonra Osmanlı idaresinde bir kariyere başladı. 1854-55'te Yanya Vilayeti'nde Seyyar Komisyonu üyeliğine atandı ve ertesi yıl vilayet meclisine üye oldu. Daha sonra kaymakam olarak çeşitli görevlerinde bulundu: Ergiri (1862-63), Görice (1863-64) ve Narda (1864-65). Ardından Tuna Vilayeti'nin valisi olan Midhat Paşa'nın vekilliğine getirildi (1865-66). 1867-68'de müsteşarlığa yükseltildi ve sırasıyla 1867-1870 Resmo ve Kandiye'de (1870-71) olmak üzere her ikisi de Girit'te olmak üzere görevlerde bulundu. 1873'te Avlonya'da beş ay kaldıktan sonra mutasarrıf olarak Hersek'e gönderildi. 1876'da, Girit valisinin meclis üyesi olarak atanmadan önce yedi ay Avlonya'da kaldı. 1877'de istifa etti ve on dört ay boyunca idari bir pozisyon almadı.
Mustafa Nuri, ilk Osmanlı parlamentosuna milletvekili seçilmeden önce Yunanların herhangi bir müdahale girişimine karşı Osmanlı-Yunan sınırını savunmak için gönüllüleri seferber etti. Muhtemelen bu yüzden 1878-79'da Görice mutasarrıflığına atanmayı reddetmiştir. Sonuç olarak, işten çıkarıldı ve maaşı kesildi. Haziran 1878'de Arnavut Birliği'nin (Arnavutça: Lidhja Shqiptare) Avlonya şubesinin başına seçildi ve Berlin Kongresi'nde Büyük Güçler'e karşı protestoların hazırlıklarına katıldı. Resmi Arnavut ansiklopedisinde Mustafa Nuri ile ilgili girişin yazarı Neil Shehu'ya göre, “Birliğin Avlonya şubesinin başkanı Mustafa Nuri, Avusturya-Macaristan'ın Avlonya'daki konsolos yardımcısı ile yaptığı konuşmada, Balkanlar'ın fethini daha geniş bir alana, özellikle Kosova, Makedonya ve Ege Denizi'ne kadar genişletmeyi amaçlayan bir politika olan Viyana politikası hakkında görüşlerini açıkça dile getirdi. Konsolos yardımcısının Viyana hükümeti adına vadettiği Arnavutluk'a 'yardım' konusundaki sözlerine inanmadı.” Şubat 1879'da, Yunanistan ile Osmanlı Arnavutluk'u arasındaki sınırın belirlenmesi sorununu tartışmak üzere çağrılan Arnavutların Preveze toplantısında (Arnavutça: mbledhj e Prevezës) Avlonya'yı temsil etti.
Yanya'daki Fransa konsolosunun yardımcısı, 9 Kasım 1877'de Paris'teki Hariciye Nezareti'ne yazdığı bir mektupta Mustafa Bey'in Meclis-i Mebûsan 2. dönem Yanya Vilayeti'nden en çok oyu (46 oy) alarak mebus seçildiği bildirmiştir. Arnavut tarihçiliğine göre, İstanbul'a Yanya milletvekili olarak gelen Mustafa Nuri, diğer bazı Arnavut milletvekilleriyle birlikte, İstanbul'da Arnavut elit üyeleri tarafından kurulan Arnavut Halkının Haklarını Savunma Merkez Komitesi'nin (Arnavutça: Komiteti Qendror për Mbrojten e të Drejtave të Kombësisë Shqiptare) kurucularından birisidir.
Mustafa Nuri, Avlonya'daki Avusturya-Macaristan konsolos yardımcısı kendisine Ticaret Mahkemesi'nin Türkçe yerine Yunanca kullanması gerektiğini önerdiğinde, "bölgenin dili Arnavutçadır ve tüm yazışmalar Arnavutça olmalıdır" diyerek bir tür "kültürel Arnavutluk" peşinde olduğunu göstermiştir.
7 Temmuz 1880'de Mustafa Nuri, Güney'den bir komisyon başkanı olarak, kuzeydeki Arnavutlarla güney ve kuzey Arnavutlar arasındaki mevcut (Osmanlı) Arnavut sınırlarının devir içeren dış planlara karşı korunmasında işbirliği hakkında konuşmak için İşkodra'yı ziyaret etti. 1881'de diğer Arnavut liderlerle birlikte tutuklandı ve bir süre kalacağı Çanakkale'ye sürgüne gönderildi. 1883 yılında Menteşe mutasarrıflığına atanmış, 1884 yılı sonunda bu görevinden ayrılmıştır. Burada bulunduğu süre içerisinde kendi memleketi Avlonya'ya iki çeşme, bir rüşdiye binası, şehir arasında bir sokak ve liman gibi eserler yaptırmıştır. 1885 veya 1886'da Minne'de Mekke'ye hac yapmak için giderken ölmüştür.
Ailesi
Aslan-paşalı ailesinden Naile Hanım Yanina ile evli olup dört oğlu (Neşet Paşa, Mehmet Ferid Paşa, Süreyya Bey ve Namık Bey) ve iki kızı (Nasip Hanım ve Melek Hanım) olmuştur. Mehmet Ferid Paşa, 1903 yılında sadrazam olmuştur.
Notlar
- ^ Kaynaklarda adı farklı şekillerde yazılmıştır: Mustafa Bey [Beu]; Yanyalı Mustafa Bey; Yanyalı Ahmed Paşazade Mustafa Bey; Mustafa Bey; Mustafa Paşa; Mustafa Paşa Vlora; Mustafa Nuri Bey Vlora; [Yanya Mebusu] Mustafa Efendi[u].
Kaynakça
- Özel
- ^ a b Bilmez & Clayer 2016, s. 168.
- ^ a b c Bilmez & Clayer 2016, s. 169.
- ^ a b Bilmez & Clayer 2016, s. 170.
- Genel
- Bilmez, Bülent; Clayer, Nathalie (2016). "A PROSOPOGRAPHIC STUDY ON SOME 'ALBANIAN' DEPUTIES". Herzog, Christoph; Sharif, Malek (Ed.). The First Ottoman Experiment in Democracy (PDF) (İngilizce). Würzburg: Orient-Institut Istanbul (Max Weber Stiftung). ISBN . ISSN 1863-9461. 10 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Aralık 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avlonyali Mustafa Nuri Pasa 1830 31 1885 86 Arnavut asilli Osmanli siyasetci Avlonyali Mustafa Nuri PasaMeclis i Mebusan 1 ve 2 Donem MebusuGorev suresi 19 Mart 1877 14 Subat 1878Secim bolgesi 1877 1 Yanya 1877 2 YanyaKisisel bilgilerDogum 1830 31 Avlonya Yanya Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum 1885 86HayatiAvlonyali Mustafa Nuri 1246 1830 31 de Arnavutluk un guneyindeki Yanya Vilayeti nde unlu Vlora Avlonya bey ailesinin cocugu olarak dunyaya geldi Babasi Bekir Bey veya Avlonyali Haci Ebubekir Bey haznedar ve Ergiri mutasarrifi olan Selim Pasa nin d 1820 kardesidir Osmanli sicillerinde yer alan biyografisine gore ozel bir muderris ile geleneksel bir din egitimi almistir Ancak Turkce Arapca ve Farsca nin yani sira Fransizca ve Yunanca da konusabildigi okuyabildigi ve yazabildigi icin baska dersler de okudu Italyanca ve Arnavutca da konusabiliyordu Ailesinin merkezi yetkililere karsi basarisiz bir isyanindan sonra 1848 1851 yillari arasinda kardesi ve kuzenlerinin yaninda kaldigi Konya ya suruldu Ancak birkac yil sonra Osmanli idaresinde bir kariyere basladi 1854 55 te Yanya Vilayeti nde Seyyar Komisyonu uyeligine atandi ve ertesi yil vilayet meclisine uye oldu Daha sonra kaymakam olarak cesitli gorevlerinde bulundu Ergiri 1862 63 Gorice 1863 64 ve Narda 1864 65 Ardindan Tuna Vilayeti nin valisi olan Midhat Pasa nin vekilligine getirildi 1865 66 1867 68 de mustesarliga yukseltildi ve sirasiyla 1867 1870 Resmo ve Kandiye de 1870 71 olmak uzere her ikisi de Girit te olmak uzere gorevlerde bulundu 1873 te Avlonya da bes ay kaldiktan sonra mutasarrif olarak Hersek e gonderildi 1876 da Girit valisinin meclis uyesi olarak atanmadan once yedi ay Avlonya da kaldi 1877 de istifa etti ve on dort ay boyunca idari bir pozisyon almadi Mustafa Nuri ilk Osmanli parlamentosuna milletvekili secilmeden once Yunanlarin herhangi bir mudahale girisimine karsi Osmanli Yunan sinirini savunmak icin gonulluleri seferber etti Muhtemelen bu yuzden 1878 79 da Gorice mutasarrifligina atanmayi reddetmistir Sonuc olarak isten cikarildi ve maasi kesildi Haziran 1878 de Arnavut Birligi nin Arnavutca Lidhja Shqiptare Avlonya subesinin basina secildi ve Berlin Kongresi nde Buyuk Gucler e karsi protestolarin hazirliklarina katildi Resmi Arnavut ansiklopedisinde Mustafa Nuri ile ilgili girisin yazari Neil Shehu ya gore Birligin Avlonya subesinin baskani Mustafa Nuri Avusturya Macaristan in Avlonya daki konsolos yardimcisi ile yaptigi konusmada Balkanlar in fethini daha genis bir alana ozellikle Kosova Makedonya ve Ege Denizi ne kadar genisletmeyi amaclayan bir politika olan Viyana politikasi hakkinda goruslerini acikca dile getirdi Konsolos yardimcisinin Viyana hukumeti adina vadettigi Arnavutluk a yardim konusundaki sozlerine inanmadi Subat 1879 da Yunanistan ile Osmanli Arnavutluk u arasindaki sinirin belirlenmesi sorununu tartismak uzere cagrilan Arnavutlarin Preveze toplantisinda Arnavutca mbledhj e Prevezes Avlonya yi temsil etti Yanya daki Fransa konsolosunun yardimcisi 9 Kasim 1877 de Paris teki Hariciye Nezareti ne yazdigi bir mektupta Mustafa Bey in Meclis i Mebusan 2 donem Yanya Vilayeti nden en cok oyu 46 oy alarak mebus secildigi bildirmistir Arnavut tarihciligine gore Istanbul a Yanya milletvekili olarak gelen Mustafa Nuri diger bazi Arnavut milletvekilleriyle birlikte Istanbul da Arnavut elit uyeleri tarafindan kurulan Arnavut Halkinin Haklarini Savunma Merkez Komitesi nin Arnavutca Komiteti Qendror per Mbrojten e te Drejtave te Kombesise Shqiptare kurucularindan birisidir Mustafa Nuri Avlonya daki Avusturya Macaristan konsolos yardimcisi kendisine Ticaret Mahkemesi nin Turkce yerine Yunanca kullanmasi gerektigini onerdiginde bolgenin dili Arnavutcadir ve tum yazismalar Arnavutca olmalidir diyerek bir tur kulturel Arnavutluk pesinde oldugunu gostermistir 7 Temmuz 1880 de Mustafa Nuri Guney den bir komisyon baskani olarak kuzeydeki Arnavutlarla guney ve kuzey Arnavutlar arasindaki mevcut Osmanli Arnavut sinirlarinin devir iceren dis planlara karsi korunmasinda isbirligi hakkinda konusmak icin Iskodra yi ziyaret etti 1881 de diger Arnavut liderlerle birlikte tutuklandi ve bir sure kalacagi Canakkale ye surgune gonderildi 1883 yilinda Mentese mutasarrifligina atanmis 1884 yili sonunda bu gorevinden ayrilmistir Burada bulundugu sure icerisinde kendi memleketi Avlonya ya iki cesme bir rusdiye binasi sehir arasinda bir sokak ve liman gibi eserler yaptirmistir 1885 veya 1886 da Minne de Mekke ye hac yapmak icin giderken olmustur AilesiAslan pasali ailesinden Naile Hanim Yanina ile evli olup dort oglu Neset Pasa Mehmet Ferid Pasa Sureyya Bey ve Namik Bey ve iki kizi Nasip Hanim ve Melek Hanim olmustur Mehmet Ferid Pasa 1903 yilinda sadrazam olmustur Notlar Kaynaklarda adi farkli sekillerde yazilmistir Mustafa Bey Beu Yanyali Mustafa Bey Yanyali Ahmed Pasazade Mustafa Bey Mustafa Bey Mustafa Pasa Mustafa Pasa Vlora Mustafa Nuri Bey Vlora Yanya Mebusu Mustafa Efendi u KaynakcaOzel a b Bilmez amp Clayer 2016 s 168 a b c Bilmez amp Clayer 2016 s 169 a b Bilmez amp Clayer 2016 s 170 GenelBilmez Bulent Clayer Nathalie 2016 A PROSOPOGRAPHIC STUDY ON SOME ALBANIAN DEPUTIES Herzog Christoph Sharif Malek Ed The First Ottoman Experiment in Democracy PDF Ingilizce Wurzburg Orient Institut Istanbul Max Weber Stiftung ISBN 978 3 95650 191 3 ISSN 1863 9461 10 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Aralik 2021