Azak Seferi, 'nda evre.
Azak Seferi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Azak Kalesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Rusya Çarlığı | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Köse Ali Paşazade Mehmed Paşa | Yarbay Brauer Yrd. Amiral Kruys | ||||||
Güçler | |||||||
18 kalyon, 14 kadırga, çok sayıda nakliye gemisi | 18 savaş gemisi (4'ü kalyon) | ||||||
Gemi kaybı yok |
Sefer öncesi
Osmanlı ordusunun sefer planına göre, Tuna bölgesinde kesin sonuç almak amacıyla harekâta girişildiği sırada, Erzurum Beylerbeyi Vezir ile Trabzon Beylerbeyi Trabzon'da toplanmış birliklerle birlikte Azak Kalesi'ni ele geçirmekle görevlendirildiler. Özi civarında planlanan harekât için ise Vezir atandı ve Özi Kalesinin komutanlığına ise tayin edildi.
İstanbul’dan 7 Nisan'da hareket eden Osmanlı donanması (nakliye gemileriyle birlikte) 359 parçadan oluşuyordu. Trabzon'da toplanan askerleri de aldıktan sonra 30-35.000 kişiyi taşıyan donanma Özi'ye ilerledi ve bir bölümü Kaptan-ı derya Köse Ali Paşazade Mehmed Paşa'yla birlikte bölgede kaldı. Geri kalan kuvvetler ise Kefe'den Azak Denizi'ne yöneldi.
Osmanlı donanmasının asıl hedefi olan Azak Kalesi 1696'da Rusların eline geçtikten sonra modern savunma sistemleriyle berkitilmiş, 60 kilometre batısındaki Taygan Kalesi da kendini savunabilecek şekilde kuvvetlendirilmişti. Buna ilaveten Taygan önünde güçlü bir Rus donanması da (18 parça) kaleyi denizden taarruzlara karşı koruyordu.
Sefer
Kefe limanından ayrılan Osmanlı donanması Kerç Boğazı'ndaki Yenikale'den kuşatma için gerekli mühimmat ve malzeme aldıktan sonra Azak Kalesi'ni kuşatmak üzere kuzeye yöneldi.
Prut Muharebesi'nin bitiminde yapılan ateşkesten haberdar olmayan Osmanlı donanması 18 kalyon, 14 kadırga ve çok sayıda nakliye gemisiyle 29 Temmuz 1711'de Taygan Kalesinin bir bölümünü teşkil eden Troistk kalesinin önüne vardı. 30 Temmuz günü ise yedi Osmanlı kadırgası Troitsk kalesinin 7-8 kilometre açığına yaklaştıysa da, Rus gemilerinin yaklaşmasıyla güvenli bir mesafeye çekildiler.
Fırtınalı geçen 31 Temmuz-1 Ağustos’tan sonra 2 Ağustos Pazar sabahı günbatısından yararlanarak Yarbay Brauer komutasında 1.500 kişilik bir garnizon tarafından savunulan Troitsk kalesinin karşısına demir attı ve Pavlosk çevresinde çıkarma başladı. Bu çıkarma sırasında donanma topçusu da Rus kalesini ateş altına alarak harekâtı destekledi. Rus garnizonu da ateşle karşılık verdi. Bir grup Rus-Kazak piyadesinin çıkarma yapan Osmanlı birliklerine yapmak istediği baskın başarıya ulaşamasa da Osmanlıların hızını kesmeyi başardı. Ancak, kaledeki dört sahra topunun desteğiyle kaledeki kuvvetlerin tümü taarruza geçince, Osmanlı birlikleri de gemilere çekildi. Ardından Osmanlı donanması yeniden denize açıldı.
4 Ağustos’ta Osmanlı donanması bu defa kalyonlarla taarruz etmek istediyse de, Rus gemilerinin yetişmesi üzerine yine muharebe etmeksizin bölgeden uzaklaştı.
Sefer sonrası
Böylece Osmanlı donanmasının 1711 yılında icra ettiği tek başarılı harekât Prut Muharebesi bölgesine ordu ağırlıklarının taşınması olmuş, Azak Kalesi'ni kuşatma girişimi sonuçsuz kalmıştı. İstanbul'a dönen donanmaya komuta eden Kaptan-ı derya Köse Ali Paşazade Mehmed Paşa azledildi.
Bununla birlikte, 21 Temmuz 1711'de imzalanmış olan Prut Antlaşması Karadeniz'deki bu ilk Rus donanması'nın da sonu oldu. Nitekim, imzalanmasına dair haberin 12 Ağustos'ta bölgeye ulaştığı Antlaşmayla Rus Çarı I. Petro 1700 yılındaki İstanbul Antlaşması'yla ele geçirdiği tüm toprakları (Azak ve Taygan kaleleri dahil) Osmanlı İmparatorluğu'na terkederken Karadeniz'deki kabul etmişti.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Azak Seferi nda evre Azak SeferiAzak KalesiTarih7 Nisan 4 Agustos 1711BolgeAzak ve Taygan kaleleri civari Azak DeniziSonucHarekat sonucsuz sonrasinda Osmanli diplomatik zaferiTaraflarOsmanli ImparatorluguRusya CarligiKomutanlar ve liderlerKose Ali Pasazade Mehmed PasaYarbay Brauer Yrd Amiral KruysGucler18 kalyon 14 kadirga cok sayida nakliye gemisi18 savas gemisi 4 u kalyon Gemi kaybi yokSefer oncesiOsmanli ordusunun sefer planina gore Tuna bolgesinde kesin sonuc almak amaciyla harekata girisildigi sirada Erzurum Beylerbeyi Vezir ile Trabzon Beylerbeyi Trabzon da toplanmis birliklerle birlikte Azak Kalesi ni ele gecirmekle gorevlendirildiler Ozi civarinda planlanan harekat icin ise Vezir atandi ve Ozi Kalesinin komutanligina ise tayin edildi Istanbul dan 7 Nisan da hareket eden Osmanli donanmasi nakliye gemileriyle birlikte 359 parcadan olusuyordu Trabzon da toplanan askerleri de aldiktan sonra 30 35 000 kisiyi tasiyan donanma Ozi ye ilerledi ve bir bolumu Kaptan i derya Kose Ali Pasazade Mehmed Pasa yla birlikte bolgede kaldi Geri kalan kuvvetler ise Kefe den Azak Denizi ne yoneldi Osmanli donanmasinin asil hedefi olan Azak Kalesi 1696 da Ruslarin eline gectikten sonra modern savunma sistemleriyle berkitilmis 60 kilometre batisindaki Taygan Kalesi da kendini savunabilecek sekilde kuvvetlendirilmisti Buna ilaveten Taygan onunde guclu bir Rus donanmasi da 18 parca kaleyi denizden taarruzlara karsi koruyordu Sefer1711 yilina kadar Azak Denizi ndeki Rus donanmasinin bayrak gemisi Goto Predestinacia Kefe limanindan ayrilan Osmanli donanmasi Kerc Bogazi ndaki Yenikale den kusatma icin gerekli muhimmat ve malzeme aldiktan sonra Azak Kalesi ni kusatmak uzere kuzeye yoneldi Prut Muharebesi nin bitiminde yapilan ateskesten haberdar olmayan Osmanli donanmasi 18 kalyon 14 kadirga ve cok sayida nakliye gemisiyle 29 Temmuz 1711 de Taygan Kalesinin bir bolumunu teskil eden Troistk kalesinin onune vardi 30 Temmuz gunu ise yedi Osmanli kadirgasi Troitsk kalesinin 7 8 kilometre acigina yaklastiysa da Rus gemilerinin yaklasmasiyla guvenli bir mesafeye cekildiler Firtinali gecen 31 Temmuz 1 Agustos tan sonra 2 Agustos Pazar sabahi gunbatisindan yararlanarak Yarbay Brauer komutasinda 1 500 kisilik bir garnizon tarafindan savunulan Troitsk kalesinin karsisina demir atti ve Pavlosk cevresinde cikarma basladi Bu cikarma sirasinda donanma topcusu da Rus kalesini ates altina alarak harekati destekledi Rus garnizonu da atesle karsilik verdi Bir grup Rus Kazak piyadesinin cikarma yapan Osmanli birliklerine yapmak istedigi baskin basariya ulasamasa da Osmanlilarin hizini kesmeyi basardi Ancak kaledeki dort sahra topunun destegiyle kaledeki kuvvetlerin tumu taarruza gecince Osmanli birlikleri de gemilere cekildi Ardindan Osmanli donanmasi yeniden denize acildi 4 Agustos ta Osmanli donanmasi bu defa kalyonlarla taarruz etmek istediyse de Rus gemilerinin yetismesi uzerine yine muharebe etmeksizin bolgeden uzaklasti Sefer sonrasiBoylece Osmanli donanmasinin 1711 yilinda icra ettigi tek basarili harekat Prut Muharebesi bolgesine ordu agirliklarinin tasinmasi olmus Azak Kalesi ni kusatma girisimi sonucsuz kalmisti Istanbul a donen donanmaya komuta eden Kaptan i derya Kose Ali Pasazade Mehmed Pasa azledildi Bununla birlikte 21 Temmuz 1711 de imzalanmis olan Prut Antlasmasi Karadeniz deki bu ilk Rus donanmasi nin da sonu oldu Nitekim imzalanmasina dair haberin 12 Agustos ta bolgeye ulastigi Antlasmayla Rus Cari I Petro 1700 yilindaki Istanbul Antlasmasi yla ele gecirdigi tum topraklari Azak ve Taygan kaleleri dahil Osmanli Imparatorlugu na terkederken Karadeniz deki kabul etmisti Kaynakca Turk Silahli Kuvvetler Tarihi Prut Seferi ATASE Yayinlari Ankara 1981 s 141 a b Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 242 Prut Seferi ve Barisi Akdes Nimet Kurat c 2 s 577