Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Haziran 2021) () |
2008 Ekonomik Krizi veya Büyük Durgunluk, 2008 yılının son aylarında ortaya çıkan ve birçok ülkeyi olumsuz yönde etkileyen ekonomik gelişmelerdir. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımıyla kıyaslanan bu kriz özellikle Eylül 2008 ayında gözle görülür hale gelmiştir. ABD'deki taşınmaz mal piyasasının birden değer kaybetmesi ve bunun sonucu olarak tutulu satışlardaki kişisel iflasların artmasının bu krizi tetiklediği sanılmaktadır.
Nedenleri
2000'li yıllar boyunca başta petrol olmak üzere bütün emtia ve tarım ürünleri fiyatlarında büyük bir yükseliş gözlendi. Çin ve Hindistan gibi yüksek nüfuslu ülkelerde gözlenen ekonomik büyüme bu ürünlere olan talebi arttırdı ve fiyatların yükselmesine neden oldu. 2008 yılında gıda fiyatları tarihin en yüksek düzeylerine ulaştı. Altın ve petrol gibi değerli maddeler de tarihinin en yüksek değerini kazanırken Amerikan dolarının değeri hemen hemen bütün diğer para birimleri karşısında önemli ölçüde düşmüştür.[]
Buna paralel olarak 2008 yılında Amerika Birleşik Devletlerindeki taşınmaz mal piyasasında (özellikle konut fiyatlarında) büyük bir düşüş yaşandı. ABD'deki konut fiyatları 2000'li yıllar boyunca büyük bir yükselme göstermişti. Bu yükselmenin bir nedeni de kolaylıkla elde edilebilen tutulu satışlar (mortgage) idi. Sürekli olarak yükselen konut fiyatları piyasalarda aşırı derecede iyimser bir hava yaratmış, bankaların düşük gelirli ailelere konut almak için kolayca kredi sağlamalarına yol açmıştı. Konut fiyatları inişe geçince birdenbire subprime mortgage (yüksek risk ve yüksek faizli kredi) denilen bu kredi piyasası çökmüş, kredi faizlerini ödeyemeyen düşük gelirli ailelerinin iflas etmelerine ve konutlarına el konmasına neden olmuştur.[]
2008 yılı ilerledikçe subprime mortgage krizinin sadece küçük bir kesimi değil, bütün ABD mali sistemini etkilediği anlaşıldı. Düşük gelirli ailelere yüksek riskli kredi açan bu kurumlar kredi akitlerini birleştirip paketleyerek borsalarda alınıp satılabilen tahviller haline getirmişler, yatırım bankaları ve ticaret bankalarına satmışlardı. Elinde çok miktarda yüksek riskli konut kredisi tutan yatırım bankalarından Bear Stearns Mart ayında iflas ederek ABD hükûmeti tarafından diğer bir yatırım bankası olan JPMorgan Chase'e satıldı. Bu iflası diğer bir yatırım bankası olan Lehman Brothers ve Merrill Lynch ve sigorta firması American International Group izledi. ve gibi bankalar iflas ederek diğer bankalara satıldılar. Bu krizi durdurmak için Eylül ayı sonlarında ABD Kongresi 700 milyar dolarlık bir kurtarma paketini onayladı.[]
ABD'deki kriz kısa zamanda Avrupa'ya da sıçradı. İzlanda'nın 3 büyük bankası iflas etti. 2008 yılında İzlanda Kronası Euroya karşı %40 değer kaybetti ve İzlanda'daki enflasyon oranı %15'e ulaştı. Birleşik Krallık'taki taşınmaz mal piyasası da aynen ABD gibi büyük bir düşüşe geçti.[]
Resesyon
Resesyon, en az iki çeyrekte negatif ekonomik büyüme olarak tanımlanmaktadır. Bazı ekonomi uzmanlarına göre, kişi başına gelirde düşüşün olmaması nedeniyle ABD ekonomisi resesyon içerisinde değildir. Bazı uzmanlara göreyse, enflasyon rakamları katılırsa ABD'nin son iki çeyrektir küçülme içerisinde yer aldığını söylemektedirler.[]
Kaynakça
- ^ "Structural Cracks: Trouble ahead for global house prices". The Economist. The Economist Newspaper Limited. 22 Mayıs 2008. 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2008.
Dış bağlantılar
- John C. Hull, The Credit Crunch of 2007: What Went Wrong? Why? What Lessons Can Be Learned?, Rothman Okulu Araştırma Makalesi, . (İngilizce)
- Financial Times - In depth: Global financial crisis 29 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara 2008 2012 Kuresel Ekonomik Kriz haber gazete kitap akademik JSTOR Haziran 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin 2008 Ekonomik Krizi veya Buyuk Durgunluk 2008 yilinin son aylarinda ortaya cikan ve bircok ulkeyi olumsuz yonde etkileyen ekonomik gelismelerdir 1929 Dunya Ekonomik Bunalimiyla kiyaslanan bu kriz ozellikle Eylul 2008 ayinda gozle gorulur hale gelmistir ABD deki tasinmaz mal piyasasinin birden deger kaybetmesi ve bunun sonucu olarak tutulu satislardaki kisisel iflaslarin artmasinin bu krizi tetikledigi sanilmaktadir Izlanda borsasi indeksi OMX Iceland 15 te 2008 yilinda gozlenen ani dususNedenleri2000 li yillar boyunca basta petrol olmak uzere butun emtia ve tarim urunleri fiyatlarinda buyuk bir yukselis gozlendi Cin ve Hindistan gibi yuksek nufuslu ulkelerde gozlenen ekonomik buyume bu urunlere olan talebi arttirdi ve fiyatlarin yukselmesine neden oldu 2008 yilinda gida fiyatlari tarihin en yuksek duzeylerine ulasti Altin ve petrol gibi degerli maddeler de tarihinin en yuksek degerini kazanirken Amerikan dolarinin degeri hemen hemen butun diger para birimleri karsisinda onemli olcude dusmustur kaynak belirtilmeli Buna paralel olarak 2008 yilinda Amerika Birlesik Devletlerindeki tasinmaz mal piyasasinda ozellikle konut fiyatlarinda buyuk bir dusus yasandi ABD deki konut fiyatlari 2000 li yillar boyunca buyuk bir yukselme gostermisti Bu yukselmenin bir nedeni de kolaylikla elde edilebilen tutulu satislar mortgage idi Surekli olarak yukselen konut fiyatlari piyasalarda asiri derecede iyimser bir hava yaratmis bankalarin dusuk gelirli ailelere konut almak icin kolayca kredi saglamalarina yol acmisti Konut fiyatlari inise gecince birdenbire subprime mortgage yuksek risk ve yuksek faizli kredi denilen bu kredi piyasasi cokmus kredi faizlerini odeyemeyen dusuk gelirli ailelerinin iflas etmelerine ve konutlarina el konmasina neden olmustur kaynak belirtilmeli Birlesik Krallik taki Birmingham Northern Rock bankasi onunde paralarini cekmek icin bekleyen mudiler 2008 yili ilerledikce subprime mortgage krizinin sadece kucuk bir kesimi degil butun ABD mali sistemini etkiledigi anlasildi Dusuk gelirli ailelere yuksek riskli kredi acan bu kurumlar kredi akitlerini birlestirip paketleyerek borsalarda alinip satilabilen tahviller haline getirmisler yatirim bankalari ve ticaret bankalarina satmislardi Elinde cok miktarda yuksek riskli konut kredisi tutan yatirim bankalarindan Bear Stearns Mart ayinda iflas ederek ABD hukumeti tarafindan diger bir yatirim bankasi olan JPMorgan Chase e satildi Bu iflasi diger bir yatirim bankasi olan Lehman Brothers ve Merrill Lynch ve sigorta firmasi American International Group izledi ve gibi bankalar iflas ederek diger bankalara satildilar Bu krizi durdurmak icin Eylul ayi sonlarinda ABD Kongresi 700 milyar dolarlik bir kurtarma paketini onayladi kaynak belirtilmeli ABD deki kriz kisa zamanda Avrupa ya da sicradi Izlanda nin 3 buyuk bankasi iflas etti 2008 yilinda Izlanda Kronasi Euroya karsi 40 deger kaybetti ve Izlanda daki enflasyon orani 15 e ulasti Birlesik Krallik taki tasinmaz mal piyasasi da aynen ABD gibi buyuk bir dususe gecti kaynak belirtilmeli ResesyonResesyon en az iki ceyrekte negatif ekonomik buyume olarak tanimlanmaktadir Bazi ekonomi uzmanlarina gore kisi basina gelirde dususun olmamasi nedeniyle ABD ekonomisi resesyon icerisinde degildir Bazi uzmanlara goreyse enflasyon rakamlari katilirsa ABD nin son iki ceyrektir kuculme icerisinde yer aldigini soylemektedirler kaynak belirtilmeli Kaynakca Structural Cracks Trouble ahead for global house prices The Economist The Economist Newspaper Limited 22 Mayis 2008 22 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2008 Dis baglantilarJohn C Hull The Credit Crunch of 2007 What Went Wrong Why What Lessons Can Be Learned Rothman Okulu Arastirma Makalesi Ingilizce Financial Times In depth Global financial crisis 29 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce