Bal Gangadhar Tilak (23 Temmuz 1856 - 1 Ağustos 1920), Hint bilim insanı, hukukçu, matematikçi, düşünür ve milliyetçi önderdir. 1914'te Hint Yönetsel Özerklik Birliği'ni kurarak başkanlığını üstlenmiş, 1916'da Muhammed Ali Cinnah'la bağımsızlık mücadelesinde Hindu-Müslüman birliğini sağlayan 'nı imzalamıştır.
Bal Gangadhar Tilak | |
---|---|
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 23 Temmuz 1856 Mumbai, Doğu Hindistan Şirketi Yönetimi Altındaki Hindistan |
Ölüm | 1 Ağustos 1920 (64 yaşında) Mumbai, Britanya Hindistanı |
Partisi | Hindistan Ulusal Kongresi |
Organizasyon | Hindistan Bağımsızlık Hareketi |
Evlilik(ler) | Satyabhamabai Tilak |
Çocuk(lar) | Sridhar Balwant Tilak Vishwanath Balwant Tilak Rambhau Balwant Tilak |
Mesleği | Yazar, politikacı, özgürlük savaşçısı |
Orta sınıftan kültürlü bir Brahman ailesinin oğluydu. Üniversiteyi bitirince hukuk okuduysa da daha sonra 'daki bir özel okulda matematik öğretmenliği yaptı. 1884'te halkı eğitmeyi, özellikle de İngilizce öğretmeyi amaçlayan Dekkan Öğretim Derneğini kurdu. Ardından öğretmenlik yaptığı özel okulu geliştirerek üniversiteye bağlı bir yüksekokula dönüştürdü. Marathi dilinde Kesari ve İngilizce Mahratta adlı haftalık iki gazete aracılığıyla halkta siyasi bilinç uyandırmaya çalıştı. Marathi dilini kullanması, kendilerine okunan Kesari'yi topluca dinleten köylüleri çok etkiledi. Böylece İngiliz yönetimini olduğu kadar ılımlı toplumsal reformcuları da şiddetle eleştirmesiyle ünlenen Tilak, Batı'yı örnek alan toplumsal reformların bağımsızlık için siyasal mücadeleyi zayıflatacağı görüşündeydi.
Tilak o dönemde daha çok yüksek sınıflarla sınırlı olan milliyetçi hareketi halk arasında yaygınlaştırmak için Hindu dinsel simgelerinden ve geçmişte Müslüman yönetime karşı yürüttüğü mücadele geleneğinden yararlanmaya çalıştı. Bu amaçla 1893'te Genaşa, 1895'te de Şivaci şenliklerini düzenledi, ama milliyetçi hareketi yaygınlaştırırken Müslümanlar arasında tedirginliğe yol açtı. Çok geçmeden İngiliz yönetimi tarafından ihanetle suçlandı ve yargılanarak 1897'de hapse atıldı. Bu olaydan sonra Lokamanya (Halkın Sevgili Önderi) lakabıyla anılmaya başladı. 1905'te Hindistan genel valisi Lord Curzon'un Bengal'i bölmesi üzerine kararın iptalini isteyen Bengal halkını bütün gücüyle destekledi; İngiliz mallarını boykot etme çağrısı çok geçmeden bütün ülkeyi etkiledi. Ertesi yıl Yeni Partinin Hedefleri diye tanınan pasif direniş programını açıklayan Tilak bu programla İngiliz yönetiminin uyuşturucu etkisini ortadan kaldırmayı ve halkı bağımsızlık uğruna katlanılıcak zorluklara hazırlamaya çalıştı. Başlattığı bu boykot ve pasif direniş eylemleri sonradan Mohandas Gandhi tarafından sürdürüldü.
Hindistan Ulusal Kongresi (INC, Kongre Partisi) ılımlı kanada göre aşırı bir yaklaşımı benimseyen Tilak küçük çaplı reformlara karşı çıkarak svarac (bağımsız, özerk) yönetimi savundu. Kongre'yi kendi mücadele programına kazanmaya çalıştı. Kongre'nin 1907'de Surat'ta yapılan toplantısında ılımlılarla bu konuda çatıştı ve milliyetçi güçler arasındaki bölünmeden yararlanan İngiliz yönetimi tarafından yeniden ayaklanma ve terörizmi teşvikle suçlanarak altı yıllık hapis cezasını çekmek üzere Birmanya'ya Mandalay'a gönderildi. Hapishanede Hinduların en kutsal kitabı üzerine özgün bir yorum olan Bhagavadgita Rahasya (Bhagavadgita'nın Sırrı) adlı büyük yapıtını yazdı. Yapıtında Bhagavadgita'nın her şeyden el çekmeyi öğrettiği yolundaki geleneksek yoruma karşı çıkarak kutsal kitabın bencillikten uzak bir insanlığa hizmet çağrısında bulunduğunu savundu.
I. Dünya Savaşı'nın hemen öncesinde serbest bırakılan Tilak yeniden siyasete dönerek Svaracya (Sanskrit dilinde sva: öz ve racya: yönetim) doğuştan hakkımdır ve onu elde edeceğim, sloganını ortaya attı ve 'la birlikte Yönetsel Özerklik Birliği'nin kurucuları arasında yer aldı. 1916'da yeniden Kongre'ye katıldı ve Pakistan'ın gelecekteki kurucusu Muhammed Ali Cinnah'la Hindular ve Müslümanlar arasındaki tarihsel 'nı imzaladı. 1918'de Hindistan Yönetsel Özerklik Birliği'nin başkanı olarak İngiltere'ye gitti. İşçi Partisi'nin İngiliz siyasi yaşamında yükselmekte olduğunu kavrayarak parti önderleriyle sıkı ilişkiler kurdu. Gerçekten de Hindistan 1947'de İşçi Partisi iktidarı sırasında bağımsızlığını kazandı. Hintlerin yabancı yönetimle işbirliği yapmaktan vazgeçmesi gerektiğini ileri süren ilk önderlerinden biri olan Tilak hiçbir zaman şiddeti özendirmediğini belirtti.
1919'da Kongre'nin Amritsar'daki toplantısına katılmak üzere ülkesine döndüğünde, Gandhi'nin, Montagu-Chelmsford reformları arasında yer alan yasama konseyleri seçimlerini boykot politikasına karşı çıkacak kadar yumuşamıştı. Bölgesel yönetime Hintlerin de belli ölçüde katılmasını sağlayacak reformların gerçekleştirilmesi için temsilcileri, önerdiği yanıtlayıcı işbirliği politikasını izlemeye çağırdı. Ama reformlara kesin bir yön veremeden öldü. Gandhi'nin Çağdaş Hindistan'ın Kurucusu dediği Tilak, Cavaharlal Nehru tarafından da Hint Devriminin Babası diye anıldı.
Kaynakça
- ^ Anupama Rao (13 October 2009). The Caste Question: Dalits and the Politics of Modern India. University of California Press. pp. 315–. .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bal Gangadhar Tilak 23 Temmuz 1856 1 Agustos 1920 Hint bilim insani hukukcu matematikci dusunur ve milliyetci onderdir 1914 te Hint Yonetsel Ozerklik Birligi ni kurarak baskanligini ustlenmis 1916 da Muhammed Ali Cinnah la bagimsizlik mucadelesinde Hindu Musluman birligini saglayan ni imzalamistir Bal Gangadhar TilakKisisel bilgilerDogum 23 Temmuz 1856 1856 07 23 Mumbai Dogu Hindistan Sirketi Yonetimi Altindaki HindistanOlum 1 Agustos 1920 64 yasinda Mumbai Britanya HindistaniPartisi Hindistan Ulusal KongresiOrganizasyon Hindistan Bagimsizlik HareketiEvlilik ler Satyabhamabai TilakCocuk lar Sridhar Balwant Tilak Vishwanath Balwant Tilak Rambhau Balwant TilakMeslegi Yazar politikaci ozgurluk savascisi Orta siniftan kulturlu bir Brahman ailesinin ogluydu Universiteyi bitirince hukuk okuduysa da daha sonra daki bir ozel okulda matematik ogretmenligi yapti 1884 te halki egitmeyi ozellikle de Ingilizce ogretmeyi amaclayan Dekkan Ogretim Dernegini kurdu Ardindan ogretmenlik yaptigi ozel okulu gelistirerek universiteye bagli bir yuksekokula donusturdu Marathi dilinde Kesari ve Ingilizce Mahratta adli haftalik iki gazete araciligiyla halkta siyasi bilinc uyandirmaya calisti Marathi dilini kullanmasi kendilerine okunan Kesari yi topluca dinleten koyluleri cok etkiledi Boylece Ingiliz yonetimini oldugu kadar ilimli toplumsal reformculari da siddetle elestirmesiyle unlenen Tilak Bati yi ornek alan toplumsal reformlarin bagimsizlik icin siyasal mucadeleyi zayiflatacagi gorusundeydi Tilak o donemde daha cok yuksek siniflarla sinirli olan milliyetci hareketi halk arasinda yayginlastirmak icin Hindu dinsel simgelerinden ve gecmiste Musluman yonetime karsi yuruttugu mucadele geleneginden yararlanmaya calisti Bu amacla 1893 te Genasa 1895 te de Sivaci senliklerini duzenledi ama milliyetci hareketi yayginlastirirken Muslumanlar arasinda tedirginlige yol acti Cok gecmeden Ingiliz yonetimi tarafindan ihanetle suclandi ve yargilanarak 1897 de hapse atildi Bu olaydan sonra Lokamanya Halkin Sevgili Onderi lakabiyla anilmaya basladi 1905 te Hindistan genel valisi Lord Curzon un Bengal i bolmesi uzerine kararin iptalini isteyen Bengal halkini butun gucuyle destekledi Ingiliz mallarini boykot etme cagrisi cok gecmeden butun ulkeyi etkiledi Ertesi yil Yeni Partinin Hedefleri diye taninan pasif direnis programini aciklayan Tilak bu programla Ingiliz yonetiminin uyusturucu etkisini ortadan kaldirmayi ve halki bagimsizlik ugruna katlanilicak zorluklara hazirlamaya calisti Baslattigi bu boykot ve pasif direnis eylemleri sonradan Mohandas Gandhi tarafindan surduruldu Hindistan Ulusal Kongresi INC Kongre Partisi ilimli kanada gore asiri bir yaklasimi benimseyen Tilak kucuk capli reformlara karsi cikarak svarac bagimsiz ozerk yonetimi savundu Kongre yi kendi mucadele programina kazanmaya calisti Kongre nin 1907 de Surat ta yapilan toplantisinda ilimlilarla bu konuda catisti ve milliyetci gucler arasindaki bolunmeden yararlanan Ingiliz yonetimi tarafindan yeniden ayaklanma ve terorizmi tesvikle suclanarak alti yillik hapis cezasini cekmek uzere Birmanya ya Mandalay a gonderildi Hapishanede Hindularin en kutsal kitabi uzerine ozgun bir yorum olan Bhagavadgita Rahasya Bhagavadgita nin Sirri adli buyuk yapitini yazdi Yapitinda Bhagavadgita nin her seyden el cekmeyi ogrettigi yolundaki geleneksek yoruma karsi cikarak kutsal kitabin bencillikten uzak bir insanliga hizmet cagrisinda bulundugunu savundu I Dunya Savasi nin hemen oncesinde serbest birakilan Tilak yeniden siyasete donerek Svaracya Sanskrit dilinde sva oz ve racya yonetim dogustan hakkimdir ve onu elde edecegim sloganini ortaya atti ve la birlikte Yonetsel Ozerklik Birligi nin kuruculari arasinda yer aldi 1916 da yeniden Kongre ye katildi ve Pakistan in gelecekteki kurucusu Muhammed Ali Cinnah la Hindular ve Muslumanlar arasindaki tarihsel ni imzaladi 1918 de Hindistan Yonetsel Ozerklik Birligi nin baskani olarak Ingiltere ye gitti Isci Partisi nin Ingiliz siyasi yasaminda yukselmekte oldugunu kavrayarak parti onderleriyle siki iliskiler kurdu Gercekten de Hindistan 1947 de Isci Partisi iktidari sirasinda bagimsizligini kazandi Hintlerin yabanci yonetimle isbirligi yapmaktan vazgecmesi gerektigini ileri suren ilk onderlerinden biri olan Tilak hicbir zaman siddeti ozendirmedigini belirtti 1919 da Kongre nin Amritsar daki toplantisina katilmak uzere ulkesine dondugunde Gandhi nin Montagu Chelmsford reformlari arasinda yer alan yasama konseyleri secimlerini boykot politikasina karsi cikacak kadar yumusamisti Bolgesel yonetime Hintlerin de belli olcude katilmasini saglayacak reformlarin gerceklestirilmesi icin temsilcileri onerdigi yanitlayici isbirligi politikasini izlemeye cagirdi Ama reformlara kesin bir yon veremeden oldu Gandhi nin Cagdas Hindistan in Kurucusu dedigi Tilak Cavaharlal Nehru tarafindan da Hint Devriminin Babasi diye anildi Kaynakca Anupama Rao 13 October 2009 The Caste Question Dalits and the Politics of Modern India University of California Press pp 315 ISBN 978 0 520 25761 0