Baldassare Galuppi (18 Ekim 1706 Burano, Venedik Cumhuriyeti, modern İtalya – 3 Ocak 1785, Venedik), özellikle "opera buffa" janrında operalar hazırlamış olan bir Venedikli İtalyan besteci.
Baldassare Galuppi | |
---|---|
Baldassare Galuppi, Burano adasında heykel | |
Doğum | 18 Ekim 1706 Burano, Venedik Cumhuriyeti, modern İtalya |
Ölüm | 3 Ocak 1785 (78 yaşında) Venedik, İtalya |
Meslek | Müzisyen, opera bestecisi |
Yaşamı
Venedik'in sekiz deniz mili yakınlarındaki "Burano" adasında doğdu. Bu nedenle "İl Buranello" lakabıyla anılmıştır. İlk müzik eğitimini asıl sanatı berberlik olan ama iyi keman çaldığı için komedi tiyatrolarında kemancılık da yapan babasından aldı. 16 yaşında Venedik şehrine giderek şehrin çeşitli kiliselerinde org çalarak hayatını kazanmaya başladı.
Opera besteleme sanatının ana prensiplerinden bile habersiz olmakla beraber 1722'de, La fede nell'incostanza ossia gli amici rivali adlı hazırladığı opera buffo'yu Venedik yakınlarında bir kasaba olan "Chiaggo"da sahneye koydu. Bu sahnelenme seyircilerin yuhaları ile sona erdi.
Bundan çok morali bozulan Galuppi, babasının mesleği olan berberliğe dönmeye karar verdi. Fakat besteci ve müzisyen tarafından adlı bir ünlü müzik eğitmeninden dersler almak üzere bir müzik okuluna gitmeye ikna edildi. Bu okulda üç yıl müzik prensipleri ve kompozisyon öğrendi. Bu sırada hocası Lotti tarafından çok iyi bir müzisyen olacağı tahmin edildi. Derslerine devam etmekte iken Venedik'te bulunan opera tiyatrolarında klavsenci olarak çalıştı ve bu arada kendinin hazırladığı kısa klavsen parçalarını "repriz" ve "pastis" olarak halka duyurmayı başardı. Okulu bitirdikten sonra bir profesyonel klavsen çalgıcısı olarak kısa bir süre için Floransa'ya gidip oradaki tiyatrolarda çalıştı.
1729'da Venedik'e geri döndü. "Dorindo" adlı bir opera librettosu hazırlamış olan Benedetto Marcello tarafından bu eseri bestelemeye çağrıldı. Hazırladığı opera eseri 1729'da Paskalya eğlentileri sırasında Venedik "Teatro di Sant'Angelo" tiyatrosunda sahnelendi ve seyirci tarafından çok beğenildi. Galuppi, bu eserinde ve sonraki opera eserlerinde müzik harmonisinin çekiciliği dolayısıyla değil de şarkılarının neşeliliği, taşkın coşkusu ve zarif şekilleri ile isim yapmıştır.
Bundan sonra da Galuppi kendini yetiştirmeye devam edip klavsen çalmayı iyice öğrenmeye koyulup bu çalgı üzerinde bir virtüöz oldu. Diğer taraftan hiçbir ara vermeden 1729'dan ölene kadar hazırladığı her opera eseri İtalya'nın her opera evinde başarı ile yapımlanıp sahnelendi.
1740'ta Venedik'te "Ospedale dei Mendicanti" adlı kuruma müzik direktörü olarak atandı. 1748'den itibaren San Marco Bazilikası'ında koro şefliği yapıp 1762'ye kadar Venedik'te en önemli müziksel görev olan bazilika müzik direktörlüğü görevini yüklendi. "Conservatorio degli incurabili" adlı müzik konservatuvarında müzik hocalığı yaptı. Aynı zamanda Venedik'te birkaç kilisede organizatör olarak görevde de bulundu. 1741 ile 1743 döneminde Londra'da çalıştı ve 1765 ile 1768 döneminde ise San Petersburg'a II. Katerina tarafından davet edilerek orada Saray Müzik Direktörü olarak görevi yaptı.
Hazırladığı ilk "opera buffa" janrındaki eser 1749'da L'Arcadia in Brenta adlı opera oldu. Bunun librettosu ünlü İtalyan oyun yazarı Carlo Goldoni tarafından yazılmıştı. Bundan sonra Galuppi birkaç tane daha çok başarılı Goldoni'nin librettosunu yazdığı operalar hazırlamıştır. Bunlar arasında en ünlüleri 1754'te İl filosofo di campağna ve 1750'de İl mondo della luna sayılabilir. Daha sonra hazırladığı 1760'ta L'amante di tutte ve 1761'de I tre amanti ridicoli adlı operaların librettosu bestecinin kendi oğlu olan Antonio Galuppi tarafından "A.Liteo" adlı takma-ismi altında hazırlanmıştır.
Galuppi'in yaşamının son yıllarında opera eserleri hazırlaması yavaşladı ve besteci kendini çok sayıda klavsen parçası ve birkaç oratoryo hazırlamaya adamıştır. Hayatının son yıllarında Baldassare Galuppi, Venedik'in en iyi bilinen ve en çok saygıya değer bulunan müzisyeni olmuştu. İngiliz yazar Charles Burney, 1770'te onu büyük bir ailesi ile birlikte; şan ve şöhret içinde ve epeyce servetli bir müzisyen olarak görmüştü. Hayatının sonuna kadar gençliğinin canlılığını ve neşeliliğini kaybetmediği bildirilir ve bu hazırladığı bestelere de yansımaktadır.
3 Ocak 1785'te 79 yaşında hayatına gözlerini yumdu ve anısına San Mark Bazılıkası'nda "requiem" mass ilahisi ve ayini yapıldı.
Operalar
- La fede nell'incostanza, ossia gli amici rivali (1722)
- Dorinda (1729)
- Odio Placato (1730)
- Argenide (1733)
- L'ambizione depressa (1735)
- Elisa regina di Tiro (1736)
- La ninfa di Apollo (1736)
- Tamiri (1736)
- Ergilda (1736)
- Alvilda (1737)
- (1740)
- Aronte, re de' sciiti (1740)
- Berenice (1741)
- Madama Ciana (1744)
- L'ambizione delusa (1744)
- La libertà nociva (1744)
- Forze d'amore (1745)
- Scipione nelle Spagne (1746)
- L'Olimpiade (1747)
- Arminio (1747)
- Arcadia in brenta (1749)
- Il Page della cuccagna (1750)
- Arcifanfano, re dei matti (1750)
- Alcimena, principessa dell'isole fortunate (1750)
- Il mondo della Luna (1750)
- La mascherata (1751)
- Artaserse (1751)
- Ermelinda (1752)
- Il mondo alla roversa (1752)
- Il conte Caramella (1752)
- Le virtuose ridicole (1752)
- Calamità de' cuori (1752)
- I bagni d' Abano (1753)
- (1754)
- Antigona (1754)
- Il povero superbo (1754)
- (1755)
- La diavolessa (1755)
- Nozze di Paride (1756)
- Le nozze (1756)
- Sesostri (1757)
- La partenza e il ritorno de' marinari (1757)
- Adriano in Siria (1760)
- L'amante di tutte (1761)
- I tre amanti ridicoli (1761)
- Ipermestra (1761)
- Antigono (1762)
- Il marchese villano (1762)
- Viriate (1762)
- L'uomo femina (1762)
- Il puntiglio amoroso (1763)
- Il re alla caccia (1763)
- Cajo Mario (1764)
- La donna di governo (1764)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ İl mondo della luna librettosu bundan sonra birkaç defa daha diğer besteciler tarafından opera eseri olarak hazırlanmıştır. Bunlar arasında Giovanni Paisiello ve Joseph Haydn de bulunur.
- Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Baldassare Galuppi" maddesi kaynaklıdır:[1]26 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) (Erişme: 5.4.2010)
- Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "Baldassare Galuppi" maddesi kaynaklıdır:[2]9 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca) (Erişme: 5.4.2010)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Baldassare Galuppi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Baldassare Galuppi eserleri için parasız partisyon notaları: [hhttp://imslp.org/wiki/Category:Galuppi,_Baldassare IMSLP International Music Score Library Project]30 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) (Erişme: 5.4.2010)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Baldassare Galuppi 18 Ekim 1706 Burano Venedik Cumhuriyeti modern Italya 3 Ocak 1785 Venedik ozellikle opera buffa janrinda operalar hazirlamis olan bir Venedikli Italyan besteci Baldassare GaluppiBaldassare Galuppi Burano adasinda heykelDogum18 Ekim 1706 Burano Venedik Cumhuriyeti modern ItalyaOlum3 Ocak 1785 78 yasinda Venedik ItalyaMeslekMuzisyen opera bestecisiYasamiVenedik in sekiz deniz mili yakinlarindaki Burano adasinda dogdu Bu nedenle Il Buranello lakabiyla anilmistir Ilk muzik egitimini asil sanati berberlik olan ama iyi keman caldigi icin komedi tiyatrolarinda kemancilik da yapan babasindan aldi 16 yasinda Venedik sehrine giderek sehrin cesitli kiliselerinde org calarak hayatini kazanmaya basladi Opera besteleme sanatinin ana prensiplerinden bile habersiz olmakla beraber 1722 de La fede nell incostanza ossia gli amici rivali adli hazirladigi opera buffo yu Venedik yakinlarinda bir kasaba olan Chiaggo da sahneye koydu Bu sahnelenme seyircilerin yuhalari ile sona erdi Bundan cok morali bozulan Galuppi babasinin meslegi olan berberlige donmeye karar verdi Fakat besteci ve muzisyen tarafindan adli bir unlu muzik egitmeninden dersler almak uzere bir muzik okuluna gitmeye ikna edildi Bu okulda uc yil muzik prensipleri ve kompozisyon ogrendi Bu sirada hocasi Lotti tarafindan cok iyi bir muzisyen olacagi tahmin edildi Derslerine devam etmekte iken Venedik te bulunan opera tiyatrolarinda klavsenci olarak calisti ve bu arada kendinin hazirladigi kisa klavsen parcalarini repriz ve pastis olarak halka duyurmayi basardi Okulu bitirdikten sonra bir profesyonel klavsen calgicisi olarak kisa bir sure icin Floransa ya gidip oradaki tiyatrolarda calisti 1729 da Venedik e geri dondu Dorindo adli bir opera librettosu hazirlamis olan Benedetto Marcello tarafindan bu eseri bestelemeye cagrildi Hazirladigi opera eseri 1729 da Paskalya eglentileri sirasinda Venedik Teatro di Sant Angelo tiyatrosunda sahnelendi ve seyirci tarafindan cok begenildi Galuppi bu eserinde ve sonraki opera eserlerinde muzik harmonisinin cekiciligi dolayisiyla degil de sarkilarinin neseliligi taskin coskusu ve zarif sekilleri ile isim yapmistir Bundan sonra da Galuppi kendini yetistirmeye devam edip klavsen calmayi iyice ogrenmeye koyulup bu calgi uzerinde bir virtuoz oldu Diger taraftan hicbir ara vermeden 1729 dan olene kadar hazirladigi her opera eseri Italya nin her opera evinde basari ile yapimlanip sahnelendi 1740 ta Venedik te Ospedale dei Mendicanti adli kuruma muzik direktoru olarak atandi 1748 den itibaren San Marco Bazilikasi inda koro sefligi yapip 1762 ye kadar Venedik te en onemli muziksel gorev olan bazilika muzik direktorlugu gorevini yuklendi Conservatorio degli incurabili adli muzik konservatuvarinda muzik hocaligi yapti Ayni zamanda Venedik te birkac kilisede organizator olarak gorevde de bulundu 1741 ile 1743 doneminde Londra da calisti ve 1765 ile 1768 doneminde ise San Petersburg a II Katerina tarafindan davet edilerek orada Saray Muzik Direktoru olarak gorevi yapti Hazirladigi ilk opera buffa janrindaki eser 1749 da L Arcadia in Brenta adli opera oldu Bunun librettosu unlu Italyan oyun yazari Carlo Goldoni tarafindan yazilmisti Bundan sonra Galuppi birkac tane daha cok basarili Goldoni nin librettosunu yazdigi operalar hazirlamistir Bunlar arasinda en unluleri 1754 te Il filosofo di campagna ve 1750 de Il mondo della luna sayilabilir Daha sonra hazirladigi 1760 ta L amante di tutte ve 1761 de I tre amanti ridicoli adli operalarin librettosu bestecinin kendi oglu olan Antonio Galuppi tarafindan A Liteo adli takma ismi altinda hazirlanmistir Galuppi in yasaminin son yillarinda opera eserleri hazirlamasi yavasladi ve besteci kendini cok sayida klavsen parcasi ve birkac oratoryo hazirlamaya adamistir Hayatinin son yillarinda Baldassare Galuppi Venedik in en iyi bilinen ve en cok saygiya deger bulunan muzisyeni olmustu Ingiliz yazar Charles Burney 1770 te onu buyuk bir ailesi ile birlikte san ve sohret icinde ve epeyce servetli bir muzisyen olarak gormustu Hayatinin sonuna kadar gencliginin canliligini ve neseliligini kaybetmedigi bildirilir ve bu hazirladigi bestelere de yansimaktadir 3 Ocak 1785 te 79 yasinda hayatina gozlerini yumdu ve anisina San Mark Bazilikasi nda requiem mass ilahisi ve ayini yapildi OperalarLa fede nell incostanza ossia gli amici rivali 1722 Dorinda 1729 Odio Placato 1730 Argenide 1733 L ambizione depressa 1735 Elisa regina di Tiro 1736 La ninfa di Apollo 1736 Tamiri 1736 Ergilda 1736 Alvilda 1737 1740 Aronte re de sciiti 1740 Berenice 1741 Madama Ciana 1744 L ambizione delusa 1744 La liberta nociva 1744 Forze d amore 1745 Scipione nelle Spagne 1746 L Olimpiade 1747 Arminio 1747 Arcadia in brenta 1749 Il Page della cuccagna 1750 Arcifanfano re dei matti 1750 Alcimena principessa dell isole fortunate 1750 Il mondo della Luna 1750 La mascherata 1751 Artaserse 1751 Ermelinda 1752 Il mondo alla roversa 1752 Il conte Caramella 1752 Le virtuose ridicole 1752 Calamita de cuori 1752 I bagni d Abano 1753 1754 Antigona 1754 Il povero superbo 1754 1755 La diavolessa 1755 Nozze di Paride 1756 Le nozze 1756 Sesostri 1757 La partenza e il ritorno de marinari 1757 Adriano in Siria 1760 L amante di tutte 1761 I tre amanti ridicoli 1761 Ipermestra 1761 Antigono 1762 Il marchese villano 1762 Viriate 1762 L uomo femina 1762 Il puntiglio amoroso 1763 Il re alla caccia 1763 Cajo Mario 1764 La donna di governo 1764 Ayrica bakinizUnlu operalar listesi Opera bestecileri listesiKaynakca Il mondo della luna librettosu bundan sonra birkac defa daha diger besteciler tarafindan opera eseri olarak hazirlanmistir Bunlar arasinda Giovanni Paisiello ve Joseph Haydn de bulunur Bu madde kismen Ingilizce Wikipedia Baldassare Galuppi maddesi kaynaklidir 1 26 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Erisme 5 4 2010 Bu madde kismen Italyanca Wikipedia Baldassare Galuppi maddesi kaynaklidir 2 9 Agustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Italyanca Erisme 5 4 2010 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Baldassare Galuppi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Baldassare Galuppi eserleri icin parasiz partisyon notalari hhttp imslp org wiki Category Galuppi Baldassare IMSLP International Music Score Library Project 30 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Erisme 5 4 2010