Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Alaca, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.
| Alaca | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Alaca Alaca'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Borçka |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 764 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 382 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08400 |
Tarihçe
Alaca köyünün eski adı, Valaşi'dir. Gürcüce bir yer adı olan Valaşi (ვალაში), aile adından gelir. Nitekim Tbetis Sulta Matiane (ტბეთის სულთა მატიანე) adlı Gürcüce elyazmasında “-aşi” (-აში) ekiyle sonlanan aile adı bulunmaktadır. Valaşi, bazı kaynaklarda Valaşeni (ვალაშენი) şeklinde de geçer. Bu isim, Türkçe Valaşen veya Valaşin (والاشین) biçiminde yazılmış olmasının etkisiyle ortaya çıkmış olabilir. Ancak 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Valaşi (Валаши) ve 1893 yılında Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze’nin bir eserinde Valaşia (ვალაშია) şeklinde yazılmış olması, Valaşi biçimini desteklemektedir.
Valaşi köyünün bulunduğu Klarceti bölgesi, tarihsel Gürcistan’ı oluşturan yerlerden biridir. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirmiştir. Deviskel Vadisi'nde bulunan köyde tespit edilmiş olan kilise kalıntısı, buranın eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir.
Valaşi, Osmanlı tahrir defterlerinden ayrı bir köy olarak geçmez. Bununla birlikte Rus idaresi, 1886 nüfus sayımında bu yerleşimi Gürcüce adına uygun biçimde Valaşi (Валаши) şeklinde ayrı bir köy olarak kaydetmiştir. Bu tarihte Valaşi, Batum sancağının Gonio kazasına bağlı Sanatisi nahiyesinin altı köyünden biriydi. Nüfusu, 44’ü erkek ve 36’sı kadın olmak üzere, 17 hanede yaşayan 80 kişiden oluşuyordu. Halkın tamamı, Müslüman Gürcü anlamında “Acaralı” olarak kaydedilmişti.
Rus nüfus tespitinden yaklaşık yedi yıl sonra Klarceti bölgesinde araştırma gezisi yapmış olan Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze, köyde 15 hanenin bulunduğunu, köylülerin köyün dağına “Datvis Satzoli” (დათვის საწოლი), yani “Ayı Yatağı” dediklerini yazmıştır. Köy halkının Osmanlı döneminden önce ibadet yeri olan Valaşi Kilisesi bu tarihte tamamen yıkılmıştı.
Valaşi köyü, Birinci Dünya Savaşı’nın ardından 1918-1921 arasında bağımsız olan Gürcistan’ın sınırları içinde kaldı. Bu durum 7 Mayıs 1920 tarihli Moskova Antlaşması’yla Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Ancak ertesi yıl Sovyet Rusya Gürcistan’ı işgal etti ve 16 Mart 1921 tarihinde Ankara Hükümeti ile Sovyet Rusya arasında imzalanan Moskova Antlaşması’yla Artvin bölgesi ve Valaşi köyü Türkiye’ye bırakıldı.
Valaşi köyü, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespitinde, bu livanın Borçka kazasının merkez nahiyesine bağlıydı. Nüfusu, 16’sı kadın ve 17’si erkek olmak üzere, 5 hanede yaşayan 33 kişiden oluşuyordu. Köy halkının tamamı bu tarihte de Müslüman Gürcü olarak yazılmıştır. Bu tarihteki tespit, Rus idaresinde 1886 tarihinden sonra köyden göçün devam etmiş olduğunu, nüfusun üçte ikisinin Osmanlı ülkesine göç ettiğini göstermektedir.
Valaşi veya Valaşen Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Alaca olarak değiştirilmiştir. Artvin vilayetinde ertesi yıl yapılan nüfus sayımında köyün nüfusu 8 hane ve 46 kişi olarak belirlenmiştir. 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde ayrı köyler olarak geçen Orhan (Ohorcini), Işıklı (Sanatisi), Yangın (Banakna) ve Ortadere (Şuahevi) bir süre sonra Alaca köyüne birer mahalle olarak bağlanmıştır.
Alaca köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Borçka kazasının merkez nahiyesine bağlıydı. Nüfusu, yeni mahallelerin de bağlanması sonucunda 513 kişiye yükselmişti. 1965 genel nüfus sayımında Alaca köyünde 1.089 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 386 kişi okuma yazma biliyordu. Ocak 2024 tarihinde Alaca köyüne bağlı Orhanlı (Orhan) ve Işıklı mahalleleri birleştirilip Ataköy adıyla yeni bir köy kurulmuştur.
Coğrafya
Alaca köyü, Artvin il merkezine 41 km, Borçka ilçe merkezine 9 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 382 |
| 2020 | 389 |
| 2019 | 401 |
| 2018 | 500 |
| 2017 | 404 |
| 2016 | 427 |
| 2015 | 453 |
| 2014 | 486 |
| 2013 | 476 |
| 2012 | 409 |
| 2011 | 425 |
| 2010 | 430 |
| 2009 | 389 |
| 2008 | 349 |
| 2007 | 427 |
| 2000 | 577 |
| 1990 | 792 |
| 1985 | 889 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Borçka Alaca Köy Nüfusu". Nufusune.com. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Tbetis Sulta Matiane (ტბეთის სულთა მატიანე), (Yayıma hazırlayan) Tina Enukidze, Tiflis, 1977, 307". 31 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ a b
- ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1252". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ a b c "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში), Tiflis, 1913, 147". 15 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ Nurşen Gök, “Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104.
- ^
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 167" (PDF). 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ "1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 87" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ ""Borçka'da bazı mahalleler birleşerek köy statüsü aldı" - TRT Haber". 8 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Alaca, Borçka için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Alaca Artvin ilinin Borcka ilcesine bagli bir koydur AlacaKoyArtvin in Turkiye deki konumuAlacaAlaca nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceBorckaCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim764 mNufus 2021 Toplam382Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08400TarihceBugun Alaca koyunun bir mahallesi olan eski Banakna koyundeki Banakna Koprusu Alaca koyunun eski adi Valasi dir Gurcuce bir yer adi olan Valasi ვალაში aile adindan gelir Nitekim Tbetis Sulta Matiane ტბეთის სულთა მატიანე adli Gurcuce elyazmasinda asi აში ekiyle sonlanan aile adi bulunmaktadir Valasi bazi kaynaklarda Valaseni ვალაშენი seklinde de gecer Bu isim Turkce Valasen veya Valasin والاشین biciminde yazilmis olmasinin etkisiyle ortaya cikmis olabilir Ancak 1886 tarihli Rus nufus sayiminda Valasi Valashi ve 1893 yilinda Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze nin bir eserinde Valasia ვალაშია seklinde yazilmis olmasi Valasi bicimini desteklemektedir Valasi koyunun bulundugu Klarceti bolgesi tarihsel Gurcistan i olusturan yerlerden biridir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ortalarina dogru Gurculerden ele gecirmistir Deviskel Vadisi nde bulunan koyde tespit edilmis olan kilise kalintisi buranin eski bir yerlesim oldugunu gostermektedir Valasi Osmanli tahrir defterlerinden ayri bir koy olarak gecmez Bununla birlikte Rus idaresi 1886 nufus sayiminda bu yerlesimi Gurcuce adina uygun bicimde Valasi Valashi seklinde ayri bir koy olarak kaydetmistir Bu tarihte Valasi Batum sancaginin Gonio kazasina bagli Sanatisi nahiyesinin alti koyunden biriydi Nufusu 44 u erkek ve 36 si kadin olmak uzere 17 hanede yasayan 80 kisiden olusuyordu Halkin tamami Musluman Gurcu anlaminda Acarali olarak kaydedilmisti Rus nufus tespitinden yaklasik yedi yil sonra Klarceti bolgesinde arastirma gezisi yapmis olan Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze koyde 15 hanenin bulundugunu koylulerin koyun dagina Datvis Satzoli დათვის საწოლი yani Ayi Yatagi dediklerini yazmistir Koy halkinin Osmanli doneminden once ibadet yeri olan Valasi Kilisesi bu tarihte tamamen yikilmisti Valasi koyu Birinci Dunya Savasi nin ardindan 1918 1921 arasinda bagimsiz olan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Bu durum 7 Mayis 1920 tarihli Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Ancak ertesi yil Sovyet Rusya Gurcistan i isgal etti ve 16 Mart 1921 tarihinde Ankara Hukumeti ile Sovyet Rusya arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla Artvin bolgesi ve Valasi koyu Turkiye ye birakildi Valasi koyu 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespitinde bu livanin Borcka kazasinin merkez nahiyesine bagliydi Nufusu 16 si kadin ve 17 si erkek olmak uzere 5 hanede yasayan 33 kisiden olusuyordu Koy halkinin tamami bu tarihte de Musluman Gurcu olarak yazilmistir Bu tarihteki tespit Rus idaresinde 1886 tarihinden sonra koyden gocun devam etmis oldugunu nufusun ucte ikisinin Osmanli ulkesine goc ettigini gostermektedir Valasi veya Valasen Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Alaca olarak degistirilmistir Artvin vilayetinde ertesi yil yapilan nufus sayiminda koyun nufusu 8 hane ve 46 kisi olarak belirlenmistir 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde ayri koyler olarak gecen Orhan Ohorcini Isikli Sanatisi Yangin Banakna ve Ortadere Suahevi bir sure sonra Alaca koyune birer mahalle olarak baglanmistir Alaca koyu 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Borcka kazasinin merkez nahiyesine bagliydi Nufusu yeni mahallelerin de baglanmasi sonucunda 513 kisiye yukselmisti 1965 genel nufus sayiminda Alaca koyunde 1 089 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 386 kisi okuma yazma biliyordu Ocak 2024 tarihinde Alaca koyune bagli Orhanli Orhan ve Isikli mahalleleri birlestirilip Atakoy adiyla yeni bir koy kurulmustur CografyaAlaca koyu Artvin il merkezine 41 km Borcka ilce merkezine 9 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 3822020 3892019 4012018 5002017 4042016 4272015 4532014 4862013 4762012 4092011 4252010 4302009 3892008 3492007 4272000 5771990 7921985 889Kaynakca Fallingrain com 2 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Borcka Alaca Koy Nufusu Nufusune com 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 Tbetis Sulta Matiane ტბეთის სულთა მატიანე Yayima hazirlayan Tina Enukidze Tiflis 1977 307 31 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2024 a b a b Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1252 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2024 a b c Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri მუსულმან ქართველობა და მათი სოფლები საქართველოში Tiflis 1913 147 15 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2024 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2022 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 167 PDF 27 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Mayis 2024 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 87 PDF 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Mayis 2024 Borcka da bazi mahalleler birleserek koy statusu aldi TRT Haber 8 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2024 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarAlaca Borcka icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft