Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abidin Cevher Özden (1933, Trabzon - 2 Haziran 2008, İstanbul) Türk iş insanı ve bankerdi. Kamuoyunda Banker Kastelli olarak tanındı.
Abidin Cevher Özden | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1933 Trabzon, Türkiye |
| Ölüm | 2 Haziran 2008 (74-75 yaşlarında) İstanbul, Türkiye |
| Ölüm sebebi | İntihar |
| Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı |
| Milliyet |  |
| Meslek | İş insanı Banker |
| Evlilik | Mukadder Özden (e. 1958; ö. 2008) |
Gençliği
Trabzon'un Sürmene ilçesi Yeniay mahallesi, Baştımar (Kastel) köyündendir. 1949'da geleceğin ünlü aktörü Öztürk Serengil ve ünlü ressamı Cemal Akyıldız ile birlikte geldiği İstanbul'da yetişti. Trabzon eşrafından Memiş Ağa'nın torunu ve Hafız Mehmet'in yeğenidir.
Bankerlik
Türkiye'ye bankerlik iş kolunu ilk tanıtan ve aynı zamanda, Türkiye'de 1980'li yılların en geniş kapsamlı banker skandalının müsebbibi olan ve siyasi çalkalanmalar yaratmış bir kişidir. Kamuoyunda özellikle, o dönemdeki bankerlik şirketinin adı ile (Banker Kastelli) anılan skandal dünyanın da sayılı bankacılık krizleri arasında tarihteki yerini almıştır.
İsmini finans piyasalarında (borsada hisse senedi ve diğer menkul kıymet aracılığı, döviz operasyonları) 1970'lerden itibaren duyurmuş, 1980 yılında Turgut Özal tarafından finans sektörünün çehresinin değiştirilmesiyle girilen sıcak para yarışı ortamında, kısa zamanda "Banker Kastelli" adı altında, on bankanın pazarlama aracılık hizmetlerini yürütmeye başlamış, yıl içinde yaklaşık 550 bin kişinin yine yaklaşık 2.5 milyar dolar değerinde mevduatını yöneten kişi konumuna gelmiştir.
Kastelli'nin akıllarda kalan reklamlarında çok ünlü oyuncular oynamış ve reklam replikleri o dönemde meşhur olmuştur. Bu oyunculardan bazıları Cüneyt Arkın, Eşref Kolçak, Fikret Hakan, Ekrem Bora, İzzet Günay, Orhan Günşiray ve Selma Güneri'dir.
1982 yılında yapılan Fenerbahçe başkanlık seçimlerinde mevcut başkan Ali Şen'in karşısında aday olmuştur. Başkan seçildiği takdirde kulübe 250 milyon lira hibe vaadinde bulunmasına rağmen 202 oy almış ve 467 oy alan Ali Şen'e kaybetmiştir.
Batışı
Yönettiği kaynakları kendi kredi operasyonları için kullanması[] sonucunda, aracılığını yürüttüğü bankaların baskısı,[] kendi müşterilerinin borç yükümlülüklerini yerine getirememesi[] ve Merkez Bankası'nın 1982 yazında yaptığı yeni düzenlemelerle[] "Banker Kastelli" adı ile anılan skandal patlak vermiş, kendisi orta sınıftan topladığı paraları alıp[]Cenevre'ye kaçmıştır. Skandal; Temmuz 1982'de o dönemde Başbakan Yardımcısı olan Turgut Özal'ın istifasına neden olmuştur. Kastelli'nin; kaçtığı zaman diliminde İsviçre bankalarında en az 5 milyon İsviçre frangı olduğu hesaplandı.
Ölümü
Skandal, yurt dışı, Türkiye'ye dönüş, cezaevi ve sonrasındaki yıllarda da gündemde kalmış olan Özden, 2 Haziran 2008 günü Kadıköy'de bulunan ofisinde; arkasında savcıya, avukatına, yakınlarına ve Yıldırım Demirören'e altı kısa not bırakmış ve silahını ağzının içine ateşleyerek intihar etmiştir. Karacaahmet Mezarlığında gömülüdür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Kaynakça 1
- ^ David O. Beim (2001). "What triggers a systemic banking crisis?" (PDF) (İngilizce). Columbia University. 22 Eylül 2019 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ "14 ŞUBAT 1989 CUMHURİYET/13,". Cumhuriyet Gazetesi. 14 Şubat 1989. 22 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2013.
- ^ 5 Eylül 2010 tarihli 22 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Takvim haberi, 22 Ekim 2021 tarihinde erişilmiştir
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2023.
- Kaynakça 2
- Izak Atiyas (1989). "The private sector's response to financial liberalization in Turkey" (İngilizce). Dünya Bankası. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından .
- Douglas Arthur Howard (2001). The history of Turkey (İngilizce). Greenwood Publishing Group, Londra.
- Erik Jan Zurcher (1994). Turkey: A modern history (İngilizce). Diane Publishing Corporation, Londra.
- R.T. Naylor (2004). Hot money and the politics of debt, p. 101 Parables of peculiar talents (İngilizce). McGill-Queen's Press, Londra.
- . Hürriyet. 2 Haziran 2008. 7 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Andrew Mango (2004). The Turks today (İngilizce). The Overlook Press, New York.
Dış bağlantılar
- Cevher Özden, 1983 BBC Türkçe 14 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abidin Cevher Ozden 1933 Trabzon 2 Haziran 2008 Istanbul Turk is insani ve bankerdi Kamuoyunda Banker Kastelli olarak tanindi Abidin Cevher OzdenDogum1933 Trabzon TurkiyeOlum2 Haziran 2008 74 75 yaslarinda Istanbul TurkiyeOlum sebebiIntiharDefin yeriKaracaahmet MezarligiMilliyetMeslekIs insani BankerEvlilikMukadder Ozden e 1958 o 2008 Cevher Ozden in Karacaahmet Mezarligi ndaki mezariCevher Ozden in Karacaahmet Mezarligi ndaki mezar tasiGencligiTrabzon un Surmene ilcesi Yeniay mahallesi Bastimar Kastel koyundendir 1949 da gelecegin unlu aktoru Ozturk Serengil ve unlu ressami Cemal Akyildiz ile birlikte geldigi Istanbul da yetisti Trabzon esrafindan Memis Aga nin torunu ve Hafiz Mehmet in yegenidir BankerlikTurkiye ye bankerlik is kolunu ilk tanitan ve ayni zamanda Turkiye de 1980 li yillarin en genis kapsamli banker skandalinin musebbibi olan ve siyasi calkalanmalar yaratmis bir kisidir Kamuoyunda ozellikle o donemdeki bankerlik sirketinin adi ile Banker Kastelli anilan skandal dunyanin da sayili bankacilik krizleri arasinda tarihteki yerini almistir Ismini finans piyasalarinda borsada hisse senedi ve diger menkul kiymet araciligi doviz operasyonlari 1970 lerden itibaren duyurmus 1980 yilinda Turgut Ozal tarafindan finans sektorunun cehresinin degistirilmesiyle girilen sicak para yarisi ortaminda kisa zamanda Banker Kastelli adi altinda on bankanin pazarlama aracilik hizmetlerini yurutmeye baslamis yil icinde yaklasik 550 bin kisinin yine yaklasik 2 5 milyar dolar degerinde mevduatini yoneten kisi konumuna gelmistir Kastelli nin akillarda kalan reklamlarinda cok unlu oyuncular oynamis ve reklam replikleri o donemde meshur olmustur Bu oyunculardan bazilari Cuneyt Arkin Esref Kolcak Fikret Hakan Ekrem Bora Izzet Gunay Orhan Gunsiray ve Selma Guneri dir 1982 yilinda yapilan Fenerbahce baskanlik secimlerinde mevcut baskan Ali Sen in karsisinda aday olmustur Baskan secildigi takdirde kulube 250 milyon lira hibe vaadinde bulunmasina ragmen 202 oy almis ve 467 oy alan Ali Sen e kaybetmistir BatisiYonettigi kaynaklari kendi kredi operasyonlari icin kullanmasi kaynak belirtilmeli sonucunda araciligini yuruttugu bankalarin baskisi kaynak belirtilmeli kendi musterilerinin borc yukumluluklerini yerine getirememesi kaynak belirtilmeli ve Merkez Bankasi nin 1982 yazinda yaptigi yeni duzenlemelerle kaynak belirtilmeli Banker Kastelli adi ile anilan skandal patlak vermis kendisi orta siniftan topladigi paralari alip kaynak belirtilmeli Cenevre ye kacmistir Skandal Temmuz 1982 de o donemde Basbakan Yardimcisi olan Turgut Ozal in istifasina neden olmustur Kastelli nin kactigi zaman diliminde Isvicre bankalarinda en az 5 milyon Isvicre frangi oldugu hesaplandi OlumuSkandal yurt disi Turkiye ye donus cezaevi ve sonrasindaki yillarda da gundemde kalmis olan Ozden 2 Haziran 2008 gunu Kadikoy de bulunan ofisinde arkasinda savciya avukatina yakinlarina ve Yildirim Demiroren e alti kisa not birakmis ve silahini agzinin icine atesleyerek intihar etmistir Karacaahmet Mezarliginda gomuludur Ayrica bakinizBankerler krizi 24 Ocak kararlariKaynakcaKaynakca 1 David O Beim 2001 What triggers a systemic banking crisis PDF Ingilizce Columbia University 22 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan PDF 14 SUBAT 1989 CUMHURIYET 13 Cumhuriyet Gazetesi 14 Subat 1989 22 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2013 5 Eylul 2010 tarihli 22 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Takvim haberi 22 Ekim 2021 tarihinde erisilmistir Arsivlenmis kopya 13 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2023 Kaynakca 2Izak Atiyas 1989 The private sector s response to financial liberalization in Turkey Ingilizce Dunya Bankasi 21 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Douglas Arthur Howard 2001 The history of Turkey ISBN 0 313 30708 3 Ingilizce Greenwood Publishing Group Londra Erik Jan Zurcher 1994 Turkey A modern history ISBN 0 7881 6497 X Ingilizce Diane Publishing Corporation Londra R T Naylor 2004 Hot money and the politics of debt p 101Parables of peculiar talentsISBN 0 7735 2743 5 Ingilizce McGill Queen s Press Londra Hurriyet 2 Haziran 2008 7 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Andrew Mango 2004 The Turks today ISBN 1 58567 756 6 Ingilizce The Overlook Press New York Dis baglantilarCevher Ozden 1983 BBC Turkce 14 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde