François Baron de Tott (Macarca: Báró Tóth Ferenc) (d. 17 Ağustos 1733, Chamigny, Fransa - ö. 24 Eylül 1793, Macaristan) Macar kökenli aristokrat bir Fransız subayıdır. Osmanlı İmparatorluğu'nun 18. yüzyılda yaptığı reform hareketlerine olan katkılarıyla hatırlanır.
Hayatı
Fransa'nın kuzeyinde bir köy olan Chamigny'de bir Macar soylusunun torunu olarak doğdu. Gençliğinde babasının görev yaptığı alaya katıldı ve 1754 yılında teğmen oldu. 1755 yılında Osmanlı İmparatorluğu'na elçi olarak atanan amcası Charles Gravier'in sekreteri olarak İstanbul'a gitti. Başlıca görevi Türkçeyi öğrenmek, Osmanlı İmparatorluğu'nun durumunu incelemek ve Kırım Hanlığı hakkında bilgi toplamaktı.
1763'te Paris'e döndü ve Fransız devleti tarafından İsviçre'ye gönderildi. 1767 yılında Kırım'a konsolos olarak atandı. Görevi ülkeyi incelemek ve Kırım Tatarlarını Rusya'ya karşı kışkırtmaktı. Baron de Tott 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı'nda önemli bir rol oynadı. Osmanlı devleti tarafından Çanakkale Boğazı'nı Rus donanmasına karşı savunmakla görevlendirilmişti.
François Baron de Tott anılarını dört ciltte topladı. Fransız Devrimi'nden sonra gittiği İsviçre'den Macaristan'a döndü. Burada 24 Eylül 1793'te öldü.
Osmanlı İmparatorluğu'ndaki çalışmaları
Humbaracı Ahmet Paşa'nın yolundan giden François de Tott Osmanlı ordusunu yenilemeye yönelik girişimlere katkıda bulundu. Obüs yapan bir dökümhanenin inşasını ve yeni topçu birliklerinin kurulmasını sağladı. Denizcilik okulunun temelini oluşturan denizcilik bilimi eğitimini başlattı. İstanbul Teknik Üniversitesi'nin geçmişi gerilere, Osmanlı dönemine, Sultan III. Mustafa’nın saltanat yıllarına kadar uzanmaktadır. Osmanlı Devletinde ilk kez Batılı anlamda mühendislik eğitimi vermek üzere 1773 yılında kurulan Mühendishane-i Bahr-i Hümayun (İmparatorluk Deniz Mühendishanesi), gemi inşaatı ve deniz haritalarının yapılması konusunda uzman personel yetiştiriyordu. Haliç Tersane’sinde yer alan okulun kurucusu bir Macar soylusu olan Baron de Tott'du.
Osmanlı'ların yenileşme hareketinde önemli rol oynayan Baron de Tott, açılan okulda ders de vermiştir. İlk başhoca ise birçok yabancı dil bilen ve gemi mühendisliği konusunda eğitim görmüş olduğu ileri sürülen Cezayirli Seyyid Hasan Hoca’dır. Okulun kitaplığının yabancı dillerden çevrilen birçok eserle zenginleştirildiği ileri sürülmektedir.
Osmanlı İmparatorluğu içinde seyahatlere de çıktı. Bu seyahatlerde İskenderiye, Halep, İzmir, Selanik ve Tunus gibi Akdeniz kıyısındaki şehirleri gezdi. Süveyş'te olası bir kanal yapımı için incelemelerde bulundu.
Kaynakça
- 24 Nisan 2007 tarihli İngilizce Vikipedi5 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
- (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Francois Baron de Tott Macarca Baro Toth Ferenc d 17 Agustos 1733 Chamigny Fransa o 24 Eylul 1793 Macaristan Macar kokenli aristokrat bir Fransiz subayidir Osmanli Imparatorlugu nun 18 yuzyilda yaptigi reform hareketlerine olan katkilariyla hatirlanir HayatiFransa nin kuzeyinde bir koy olan Chamigny de bir Macar soylusunun torunu olarak dogdu Gencliginde babasinin gorev yaptigi alaya katildi ve 1754 yilinda tegmen oldu 1755 yilinda Osmanli Imparatorlugu na elci olarak atanan amcasi Charles Gravier in sekreteri olarak Istanbul a gitti Baslica gorevi Turkceyi ogrenmek Osmanli Imparatorlugu nun durumunu incelemek ve Kirim Hanligi hakkinda bilgi toplamakti 1763 te Paris e dondu ve Fransiz devleti tarafindan Isvicre ye gonderildi 1767 yilinda Kirim a konsolos olarak atandi Gorevi ulkeyi incelemek ve Kirim Tatarlarini Rusya ya karsi kiskirtmakti Baron de Tott 1768 1774 Osmanli Rus Savasi nda onemli bir rol oynadi Osmanli devleti tarafindan Canakkale Bogazi ni Rus donanmasina karsi savunmakla gorevlendirilmisti Francois Baron de Tott anilarini dort ciltte topladi Fransiz Devrimi nden sonra gittigi Isvicre den Macaristan a dondu Burada 24 Eylul 1793 te oldu Osmanli Imparatorlugu ndaki calismalariHumbaraci Ahmet Pasa nin yolundan giden Francois de Tott Osmanli ordusunu yenilemeye yonelik girisimlere katkida bulundu Obus yapan bir dokumhanenin insasini ve yeni topcu birliklerinin kurulmasini sagladi Denizcilik okulunun temelini olusturan denizcilik bilimi egitimini baslatti Istanbul Teknik Universitesi nin gecmisi gerilere Osmanli donemine Sultan III Mustafa nin saltanat yillarina kadar uzanmaktadir Osmanli Devletinde ilk kez Batili anlamda muhendislik egitimi vermek uzere 1773 yilinda kurulan Muhendishane i Bahr i Humayun Imparatorluk Deniz Muhendishanesi gemi insaati ve deniz haritalarinin yapilmasi konusunda uzman personel yetistiriyordu Halic Tersane sinde yer alan okulun kurucusu bir Macar soylusu olan Baron de Tott du Osmanli larin yenilesme hareketinde onemli rol oynayan Baron de Tott acilan okulda ders de vermistir Ilk bashoca ise bircok yabanci dil bilen ve gemi muhendisligi konusunda egitim gormus oldugu ileri surulen Cezayirli Seyyid Hasan Hoca dir Okulun kitapliginin yabanci dillerden cevrilen bircok eserle zenginlestirildigi ileri surulmektedir Osmanli Imparatorlugu icinde seyahatlere de cikti Bu seyahatlerde Iskenderiye Halep Izmir Selanik ve Tunus gibi Akdeniz kiyisindaki sehirleri gezdi Suveys te olasi bir kanal yapimi icin incelemelerde bulundu Kaynakca24 Nisan 2007 tarihli Ingilizce Vikipedi5 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis baglantilar Fransizca