Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Ağustos 2020) |
Barut ağacı (Frangula alnus), cehrigiller (Rhamnaceae) familyasından 4–5 m'ye kadar boylanan yaprak döken yavaş gelişen bir bitki türü.
| Barut ağacı | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Frangula alnus Mill. | ||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||
| Rhamnus frangula |
Morfolojik özellikleri
Nadiren 7 m'ye kadar boylanan çalı veya ağaççıklardır. Sürgünler gençken yeşilimsi seyrek ince tüylü, yaşlı sürgünler kahverengimsi olur. Lentiseller belirgin olarak çaprazvari yönelmiştir.
Yaprak sapı 1-1,9 cm uzunlukta ince tüylü veya tüysüzdür. Yaprak alt yüzü soluk yeşil üst yanı yeşildir. Yaprak ayası geniş eliptik veya dikdörgen biçiminde, nadiren ters yumurta, 4-11-2,5–6 cm'dir. Yaprak alt yüzeyindeki orta damar seyrek ince tüylü, üstü tüysüz, yan damarlar 6-10 çiftli her iki tarafıda çıkıntılıdır. Yaprak tabanı geniş kama biçiminde veya hemen hemen yuvarlaktır. Yaprak kenarı tam, ucu kısa ince sivri uçlu veya yuvarlaktır nadiren sivri uçludur. Yaprak sapı 5–10 mm'dir.
Çiçekler tekli veya yaprak koltuğunda 2-4'ü demetler halinde bulunur. Çanak yapraklar omurgalı ve üstü hafif gagalıdır. Taç yapraklar dairemsi ucu hafif girintilidir. Disk ince çanak boru biçimindedir. Yumurtalık küre biçiminde 2 veya 3 gözlüdür.
(drupa) kırmızı olgunlaşınca mor-siyah renge döner, çapı 6–8 mm mercimek biçimindeki çekirdek 2 veya 3 adet bulunur. Meyve sapı 7–10 mm'dir.
Dağılımı
İskandinavya'dan Kuzey Afrika'nın güney ve doğusuna, Urallar ve Sibirya ile Avrupa'yı içine alan yerlerde dağılım yapar.
Türkiye'de Kuzey Anadolu'da dağlık bölgelerdeki nemli ormanlık sahalarda sakallı kızılağaç, doğu kayını ve adi gürgen türleriyle birlikte yer alır.
Fiziksel özellikleri
Çiçekler Mayıs ile Haziran aylarında gelişir. Tohumlar Ekim-Kasım aylarında olgunlaşır. Çiçekler erdişidir, tozlaşma böcekler vasıtasıyla sağlanır. Yarı gölge ya da yarı ışık ortamlarda nemli veya ıslak toprakları tercih eder. Yaşam alanını bataklıklar genellikle nemli fundalıklar, nemli açık ormanlık ve turbalık alanlar oluşturur.
Ekolojik istekleri
Bitki -15 C° 'deki sıcaklığa dayanabilir. Kuraklıktan ve kuvvetli rüzgardan zarar görür. Yavaş büyüyen bir bitki olmasına karşın kolaylıkla yetişir. Orman yangınları sonrası yanan alanın yeniden oluşmasında ve otlanmasında büyük rol oynar. İyi bir arı bitkisidir ve birçok kelebek larvasının besinini oluşturur.
Kullanımı
Kabuğu mide ağrısı giderici ilaç yapımında kullanılır. Kabuk ve taze meyvesi bir boya maddesi içerir. Ayrıca kerestesi barut ve mangal kömürü yapımında kullanılır.
Üretim
Tohumlar sonbaharda içi toprakla dolu bir kabın içerisine ekilir. Tohumlar burada 1-2 ay kadar 5 C°'de soğuk bırakılır. Çimlenmede % 80 oranında başarı sağlanır. Fideler elle alınabilecek büyüklüğe ulaşınca ayrı kaplara alınır. Sera veya limonluklarda kışa kadar bekletilir.
Çelikle üretimde yarı odunsu çelikler Temmuz-Ağustos aylarında, odunsu çeliklerde bu yılki olgunlaşmış sürgünlerden sonbaharda alınır. Erken ilkbaharda da ile üretim yapılır.
Alt türler
- Frangula alnus subsp. alnus
- Fangula alnus subsp. pontica
Kaynakça
- ^ "Frangula dodonei". Royal Botanic Gardens, Kew. International Plant Names Index. 3 Mart 2013. 21 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Agustos 2020 Barut agaci Frangula alnus cehrigiller Rhamnaceae familyasindan 4 5 m ye kadar boylanan yaprak doken yavas gelisen bir bitki turu Barut agaciBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeBolum Magnoliophyta Kapali tohumlular Sinif Magnoliopsida Iki cenekliler Takim RosalesFamilya Rhamnaceae Cehrigiller Cins FrangulaTur F alnusIkili adlandirmaFrangula alnus Mill SinonimlerRhamnus frangulaCicek kuruluMeyveMorfolojik ozellikleriNadiren 7 m ye kadar boylanan cali veya agacciklardir Surgunler gencken yesilimsi seyrek ince tuylu yasli surgunler kahverengimsi olur Lentiseller belirgin olarak caprazvari yonelmistir Yaprak sapi 1 1 9 cm uzunlukta ince tuylu veya tuysuzdur Yaprak alt yuzu soluk yesil ust yani yesildir Yaprak ayasi genis eliptik veya dikdorgen biciminde nadiren ters yumurta 4 11 2 5 6 cm dir Yaprak alt yuzeyindeki orta damar seyrek ince tuylu ustu tuysuz yan damarlar 6 10 ciftli her iki tarafida cikintilidir Yaprak tabani genis kama biciminde veya hemen hemen yuvarlaktir Yaprak kenari tam ucu kisa ince sivri uclu veya yuvarlaktir nadiren sivri ucludur Yaprak sapi 5 10 mm dir Cicekler tekli veya yaprak koltugunda 2 4 u demetler halinde bulunur Canak yapraklar omurgali ve ustu hafif gagalidir Tac yapraklar dairemsi ucu hafif girintilidir Disk ince canak boru bicimindedir Yumurtalik kure biciminde 2 veya 3 gozludur drupa kirmizi olgunlasinca mor siyah renge doner capi 6 8 mm mercimek bicimindeki cekirdek 2 veya 3 adet bulunur Meyve sapi 7 10 mm dir DagilimiIskandinavya dan Kuzey Afrika nin guney ve dogusuna Urallar ve Sibirya ile Avrupa yi icine alan yerlerde dagilim yapar Turkiye de Kuzey Anadolu da daglik bolgelerdeki nemli ormanlik sahalarda sakalli kizilagac dogu kayini ve adi gurgen turleriyle birlikte yer alir Fiziksel ozellikleriCicekler Mayis ile Haziran aylarinda gelisir Tohumlar Ekim Kasim aylarinda olgunlasir Cicekler erdisidir tozlasma bocekler vasitasiyla saglanir Yari golge ya da yari isik ortamlarda nemli veya islak topraklari tercih eder Yasam alanini batakliklar genellikle nemli fundaliklar nemli acik ormanlik ve turbalik alanlar olusturur Ekolojik istekleriBitki 15 C deki sicakliga dayanabilir Kurakliktan ve kuvvetli ruzgardan zarar gorur Yavas buyuyen bir bitki olmasina karsin kolaylikla yetisir Orman yanginlari sonrasi yanan alanin yeniden olusmasinda ve otlanmasinda buyuk rol oynar Iyi bir ari bitkisidir ve bircok kelebek larvasinin besinini olusturur KullanimiKabugu mide agrisi giderici ilac yapiminda kullanilir Kabuk ve taze meyvesi bir boya maddesi icerir Ayrica kerestesi barut ve mangal komuru yapiminda kullanilir UretimTohumlar sonbaharda ici toprakla dolu bir kabin icerisine ekilir Tohumlar burada 1 2 ay kadar 5 C de soguk birakilir Cimlenmede 80 oraninda basari saglanir Fideler elle alinabilecek buyukluge ulasinca ayri kaplara alinir Sera veya limonluklarda kisa kadar bekletilir Celikle uretimde yari odunsu celikler Temmuz Agustos aylarinda odunsu celiklerde bu yilki olgunlasmis surgunlerden sonbaharda alinir Erken ilkbaharda da ile uretim yapilir Alt turlerFrangula alnus subsp alnus Fangula alnus subsp ponticaKaynakca Frangula dodonei Royal Botanic Gardens Kew International Plant Names Index 3 Mart 2013 21 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2020