Bayezid Camii (Beyazıt Camii ve Beyazıd Camii olarak da bilinir) İstanbul'un Beyazıt semtinde Sultan II. Bayezid tarafından yaptırılmış bir cami.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°00′37″K 28°57′55″D / 41.01028°K 28.96528°D |
İnanç | İslam |
Durum | Etkin |
Mimari | |
Mimar(lar) | Bilinmiyor Mimar Hayreddin, Mimar Kemaleddin veya Yakup Şah tarafından yapıldığına dair görüşler vardır. |
İnşaat başlangıcı | 1501 |
Tamamlanma | 1506 |
Özellikler | |
Kubbe çapı (iç) | 16,78 metre |
Minare sayısı | 2 |
Osmanlı klasik dönem mimarisinin erken dönem eserleri arasında bir yapıdır. Semte dağınık bir şekilde inşa edilmiş olan külliyenin ana elemanı durumundaki parçasıdır. Mimarının kim olduğu kesin olarak bilinmez, Mimar Hayrettin, Mimar Kemaleddin veya Yakupşah bin Sultanşah tarafından yapıldığına dair görüşler vardır. İstanbul’da orijinalliğini koruyan en eski selatin camii olarak kabul edilir. II. Bayezid’in mezarı, caminin haziresinde bulunur.
Tarihçe
Bizans devrinde Theodosius Forumu olarak adlandırılan ve şehrin en büyük meydanı olan meydanda Sultan Bayezid Veli tarafından yaptırıldı. İstanbul’un fethinden sonra şehre kurulan ikinci büyük selatin camii idi. Şehirdeki ilk selatin camii olan Fatih Camii orijinalliğini kaybettiğinden İstanbul’da orijinalliğini koruyan en eski selatin camii olarak kabul edilir. Cümle kapısında Şeyh Hamdullah'ın yazdığı kitabeye göre 1501-1506 yılları arasında beş yılda tamamlanmıştır. Evliya Çelebi’nin aktardığında göre caminin açılış günü ilk namazı padişahın kendisi kıldırmıştı.
Hasarlar ve restorasyon çalışmaları
İstanbul’da 1509’da meydana gelen ve “Küçük Kıyamet” diye anılan depremden zarar gördü. Depremden sonra kısmen onarılan camiinin onarımını daha sonraki yıllarda tamamlayıp güçlendiren Mimar Sinan oldu. Onun, 1573’de caminin içinde bir kemer inşa ederek yapıyı güçlendirdiği bilinir.
1683 yılındaki bir yangında minare külahları tutuşarak zarar gördü. 1743’te ise minarelerden birisine yıldırım isabet etmesi sonucu külahı yandı. Ekim 1754 tarihli bir belge, Beyazıt Camii’nin tamiri için Karamürsel'den ot taşı getirtilmesi istenildiğini bildirir.
Ağustos 2012 tarihinde kapsamlı bir restorasyon çalışması başlatıldı. Çalışma, 8 yıl sürdü. Cami genelinde önceki onarımlarda yapılan çimentolu oluşumlar kaldırıldı, zamanla hasar görmüş malzemeler temizlendi yahut değiştirildi. Yaklaşık 150 kişilik bir ekibin görev aldığı ve 49 milyon Türk Lirasına mal olan restorasyon Mayıs 2020 tarihinde tamamlandı ve cami tekrar tam kapasiteyle hizmet vermeye başladı.
Mimarisi
Dört ayak üstüne oturulmuş 16,78m çapında bir ana kubbesi kuzey ve güneyde iki yarım kubbe ile desteklenir. Ana kubbesinde yirmi, yarım kubbelerde yedişer pencere bulunur
Caminin 24 kubbeli revaklarla çevrilmiş kare biçiminde bir son cemaat avlusu bulunmaktadır. Avlu zemini mermer döşelidir ve ortasında şadırvan bulunur. Aslında üstü açık olan şadırvan, IV. Murat zamanında etrafına dikilen sekiz sütun üzerine oturtulmuş bir kubbe ile örtülmüştür. Avlu döşemesi ve şadırvanın sütunları Bizans'tan kalma malzemenin yeniden işlenmesiyle elde edilmiştir. Avlu mermerleri arasında geniş kırmızı levhalar vardır.
Doğusu ve batısında beşer kubbe ile örtülü iki tabhanesi (kanat) olan cami, tabhaneli (kanatlı) yapıların son örneği kabul edilir. Baştan tabhane olarak tasarlanmış bu bölümler ile cami arasındaki duvar sonradan kaldırılmış, böylece tabhaneler namaz alanına dahil edilmiştir.
Birer şerefeli iki taş minaresi olan caminin minareleri camiye değil, caminin iki yanındaki tabhanelere bitişiktir, bu nedenle arada 79m mesafe vardır. Renkli taşlar ve kufi yazılarla bezeli minarelerden sağ tarafta olanı özgün süslemelerini büyük ölçüde korur ancak diğeri birkaç kez onarım geçirmiş ve bezemelerini yitirerek daha sade kalmıştır. Bu nedenle sağdaki minare, “Selçukludan Osmanlı'ya geçişin İstanbul'daki tek örneği” olarak kabul edilir.
Harimin sağ köşesinde hünkar mahfili yer alır. 10 sütun üzerinde duran mahfile, dışarıdan bir merdiven ve kapı ile girilir. Caminin mihrap tarafında, sağda ve pencere hizasında oğlu Yavuz Sultan Selim tarafından yaptırılmış Sultan Bayezid türbesi bulunur. Yine Yavuz Sultan Selim’in yaptırdığı solundaki türbede kızı Selçuk Hatun da yatar, Koca Mustafa Reşit Paşa'nın mezarı da burada bulunmaktadır.
Fotoğraf galerisi
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d "İstanbul.net - Bayezid Camii sayfası". istanbul.net.tr. 12 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Haziran 2012.
- ^ a b c d e . 7 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011.
- ^ a b c . 18 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011.
- ^ . 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Alyanak, Çiğdem Münibe (27 Mayıs 2020). . aa.com.tr. Anadolu Ajansı. 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020.
- ^ a b Fatih Din Görevlileri Derneği Web Sitesi, Erişim tarihi:11.04.2011[]
- ^ . 1 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011.
Diğer okumalar
Wikimedia Commons'ta Bayezid Camii ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Öz, Tahsin (1997). İstanbul Camileri (3 bas.). İstanbul: Türk Tarih Kurumu.
- Yerasimos, Stefanos (2000). İstanbul İmparatorluklar Başkenti. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bayezid Camii Beyazit Camii ve Beyazid Camii olarak da bilinir Istanbul un Beyazit semtinde Sultan II Bayezid tarafindan yaptirilmis bir cami Bayezid CamiiTemel bilgilerKonumIstanbul TurkiyeKoordinatlar41 00 37 K 28 57 55 D 41 01028 K 28 96528 D 41 01028 28 96528InancIslamDurumEtkinMimariMimar lar Bilinmiyor Mimar Hayreddin Mimar Kemaleddin veya Yakup Sah tarafindan yapildigina dair gorusler vardir Insaat baslangici1501Tamamlanma1506OzelliklerKubbe capi ic 16 78 metreMinare sayisi2Caminin icerisinden bir kesit Osmanli klasik donem mimarisinin erken donem eserleri arasinda bir yapidir Semte daginik bir sekilde insa edilmis olan kulliyenin ana elemani durumundaki parcasidir Mimarinin kim oldugu kesin olarak bilinmez Mimar Hayrettin Mimar Kemaleddin veya Yakupsah bin Sultansah tarafindan yapildigina dair gorusler vardir Istanbul da orijinalligini koruyan en eski selatin camii olarak kabul edilir II Bayezid in mezari caminin haziresinde bulunur TarihceBizans devrinde Theodosius Forumu olarak adlandirilan ve sehrin en buyuk meydani olan meydanda Sultan Bayezid Veli tarafindan yaptirildi Istanbul un fethinden sonra sehre kurulan ikinci buyuk selatin camii idi Sehirdeki ilk selatin camii olan Fatih Camii orijinalligini kaybettiginden Istanbul da orijinalligini koruyan en eski selatin camii olarak kabul edilir Cumle kapisinda Seyh Hamdullah in yazdigi kitabeye gore 1501 1506 yillari arasinda bes yilda tamamlanmistir Evliya Celebi nin aktardiginda gore caminin acilis gunu ilk namazi padisahin kendisi kildirmisti Hasarlar ve restorasyon calismalariIstanbul da 1509 da meydana gelen ve Kucuk Kiyamet diye anilan depremden zarar gordu Depremden sonra kismen onarilan camiinin onarimini daha sonraki yillarda tamamlayip guclendiren Mimar Sinan oldu Onun 1573 de caminin icinde bir kemer insa ederek yapiyi guclendirdigi bilinir 1683 yilindaki bir yanginda minare kulahlari tutusarak zarar gordu 1743 te ise minarelerden birisine yildirim isabet etmesi sonucu kulahi yandi Ekim 1754 tarihli bir belge Beyazit Camii nin tamiri icin Karamursel den ot tasi getirtilmesi istenildigini bildirir Agustos 2012 tarihinde kapsamli bir restorasyon calismasi baslatildi Calisma 8 yil surdu Cami genelinde onceki onarimlarda yapilan cimentolu olusumlar kaldirildi zamanla hasar gormus malzemeler temizlendi yahut degistirildi Yaklasik 150 kisilik bir ekibin gorev aldigi ve 49 milyon Turk Lirasina mal olan restorasyon Mayis 2020 tarihinde tamamlandi ve cami tekrar tam kapasiteyle hizmet vermeye basladi MimarisiDort ayak ustune oturulmus 16 78m capinda bir ana kubbesi kuzey ve guneyde iki yarim kubbe ile desteklenir Ana kubbesinde yirmi yarim kubbelerde yediser pencere bulunur Caminin 24 kubbeli revaklarla cevrilmis kare biciminde bir son cemaat avlusu bulunmaktadir Avlu zemini mermer doselidir ve ortasinda sadirvan bulunur Aslinda ustu acik olan sadirvan IV Murat zamaninda etrafina dikilen sekiz sutun uzerine oturtulmus bir kubbe ile ortulmustur Avlu dosemesi ve sadirvanin sutunlari Bizans tan kalma malzemenin yeniden islenmesiyle elde edilmistir Avlu mermerleri arasinda genis kirmizi levhalar vardir Dogusu ve batisinda beser kubbe ile ortulu iki tabhanesi kanat olan cami tabhaneli kanatli yapilarin son ornegi kabul edilir Bastan tabhane olarak tasarlanmis bu bolumler ile cami arasindaki duvar sonradan kaldirilmis boylece tabhaneler namaz alanina dahil edilmistir Birer serefeli iki tas minaresi olan caminin minareleri camiye degil caminin iki yanindaki tabhanelere bitisiktir bu nedenle arada 79m mesafe vardir Renkli taslar ve kufi yazilarla bezeli minarelerden sag tarafta olani ozgun suslemelerini buyuk olcude korur ancak digeri birkac kez onarim gecirmis ve bezemelerini yitirerek daha sade kalmistir Bu nedenle sagdaki minare Selcukludan Osmanli ya gecisin Istanbul daki tek ornegi olarak kabul edilir Harimin sag kosesinde hunkar mahfili yer alir 10 sutun uzerinde duran mahfile disaridan bir merdiven ve kapi ile girilir Caminin mihrap tarafinda sagda ve pencere hizasinda oglu Yavuz Sultan Selim tarafindan yaptirilmis Sultan Bayezid turbesi bulunur Yine Yavuz Sultan Selim in yaptirdigi solundaki turbede kizi Selcuk Hatun da yatar Koca Mustafa Resit Pasa nin mezari da burada bulunmaktadir Fotograf galerisiAyrica bakinizBayezid MedresesiKaynakca a b c d Istanbul net Bayezid Camii sayfasi istanbul net tr 12 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Haziran 2012 a b c d e 7 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2011 a b c 18 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2011 28 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Alyanak Cigdem Munibe 27 Mayis 2020 aa com tr Anadolu Ajansi 26 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2020 a b Fatih Din Gorevlileri Dernegi Web Sitesi Erisim tarihi 11 04 2011 olu kirik baglanti 1 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2011 Diger okumalarWikimedia Commons ta Bayezid Camii ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Oz Tahsin 1997 Istanbul Camileri 3 bas Istanbul Turk Tarih Kurumu Yerasimos Stefanos 2000 Istanbul Imparatorluklar Baskenti Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari