Türk lirası (TL; sembol: ₺; kod: TRY), Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmî olarak, Suriye Geçici Hükûmetinin ve Suriye Kurtuluş Hükûmetinin kontrol ettiği bölgelerde ise gayriresmî olarak kullanılan para birimidir. Alt birimi kuruş olan Türk lirasının basma ve yönetme faaliyetleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından sürdürülür.
Türk lirası | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
ISO 4217 Kodu | TRY (2005 yılından önce TRL) | ||||
Kullanıcı(lar) | Türkiye Kuzey Kıbrıs Kuzey Suriye | ||||
Enflasyon | %75.45(TÜİK) %120.66 (ENAG) | ||||
Altbirim | |||||
1/100 | Kuruş | ||||
Sembol | ₺ | ||||
Madenî paralar | 1 kr, 5 kr, 10 kr, 25 kr, 50 kr, ₺1, ₺5 | ||||
Nadiren kullanılan | 1kr, 5kr, 10kr, ₺5 | ||||
Banknotlar | ₺5, ₺10, ₺20, ₺50, ₺100, ₺200 | ||||
Merkez bankası | Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası | ||||
Website | www.tcmb.gov.tr | ||||
Yazıcı | TCMB Banknot Matbaası | ||||
Website | www.tcmb.gov.tr | ||||
Darphane | Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü | ||||
Website | www.darphane.gov.tr |
Türk lirasının küresel açıdan itibarını yükseltmek ve çeşitli karışıklıklara son vermek amacıyla paradan altı sıfır atılarak, Türk lirası 31 Ocak 2005'te geçici olarak tedavülden kaldırılmış ve yerine Yeni Türk lirası kullanılmaya başlanmıştır. YTL'nin alt birimi Yeni Kuruş'tur. YTL'den TL'ye geçişin tamamlanması nedeniyle 1 Ocak 2009 tarihinde yeniden tedavüle girmiştir.
Bugüne kadar Türk lirasının ön yüzünde sadece Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü'nün resimleri bulunmuştur. İsmet İnönü'nün resmi sadece cumhurbaşkanlığı yaptığı dönemde (1938-1950) Türk lirasının ön yüzünde yer almıştır. Bunun nedeni ise Osmanlı döneminden beri bir gelenek hâlini almış ve Osmanlı harici pek çok devlet tarafından da kullanılan bir yöntem olan paranın ön yüzüne o zamanki devlet başının resmini koymaktır. Bu gelenek 30 Aralık 1925’te kabul edilen 701 sayılı “Mevcut Evrak-ı Nakdiyenin Yenileriyle İstibdaline Dair Kanun”la resmîleşmiştir. Bu yüzden cumhurbaşkanı olduğu süre içinde İsmet İnönü'nün resmi paranın ön yüzünde kullanılmıştır. Fakat bu kanun 1952'de Adnan Menderes'in başkanlık yaptığı hükûmet tarafından değiştirilmiş ve Türk lirasının üstünde o zamanki devlet başının değil sadece Mustafa Kemal Atatürk'ün resminin bulunması kararı alınmıştır. Bu yüzden Türk lirasının önünde resimleri kullanılan tek devlet büyükleri Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü olmuştur. Ayrıca Yunus Emre, Fatih Sultan Mehmed, Mehmet Akif Ersoy ve Cahit Arf gibi Türk büyüklerinin portreleri ise Türk lirasının bazı emisyonlarının arka yüzünde yer almıştır.
Tarihçe
Osmanlı lirası (1844-1923)
İlk lira Sultan Abdülmecid döneminde 5 Ocak 1843’te Osmanlı lirası adıyla basıldı. Kâğıt para basılmadan önce kullanılan bu Osmanlı altın parasına Sarı lira denirdi. 2 Haziran 1854’te çeyrek lira ve 18 Şubat 1855’te de iki buçukluk ve beşibiryerdelerin basılmasına başlandı.
İlk Türk lirası (1923-2005)
Cumhuriyet'in ilanından sonra 30 Aralık 1925 tarih ve 701 Sayılı Mevcut Evrak-ı Nakdiye'nin Yenileriyle İstibdaline Dair Kanun kabul edilerek ilk Türk banknotlarının bastırılmasına karar verilmiştir.
Cumhuriyet dönemindeki ilk kâğıt paralar Türkiye'nin kendi merkez bankası henüz olmadığından 1927'de Birleşik Krallık'ta, Thomas de la Rue şirketi tarafından 88 bin Britanya altınına basılmıştır. (30 Haziran 1930 tarihinde Resmî Gazete'de 1715 sayılı Merkez Bankası Kanunu yayımlanmış, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 3 Ekim 1931 tarihinde faaliyete geçmiştir.) 1927'de Harf Devrimi henüz gerçekleşmediği için paraların üzerinde Latin harfleri yoktu. 1927 yılında basılan 1, 5 ve 10 lirada Atatürk'ün portresi filigranda gözükmekteydi. Diğer paralarda ise Atatürk hem filigranda hem de resim olarak gözükmektedir. İlk paraların üzerinde Osmanlı Türkçesi ve Fransızca yazılar ile dönemin Maliye Bakanı Mustafa Abdülhalik Renda'nın imzası vardı. Paraların yeniden Latin harfleriyle piyasaya çıkması büyük bir masraf olduğu için 1927'de basılan paralar 1928'deki Harf Devrimi'nden sonra da yıllarca yürürlükte kalmıştır. 1937'de tedavüle giren Latin harfli paraların hepsinde Atatürk portreleri bulunmaktaydı.
Eylül 1927'den 11 Kasım 1938'e kadar basılan kâğıt paraların üzerinde Atatürk'ün portreleri yer almıştır. 1938 yılında Atatürk öldükten sonra İsmet İnönü cumhurbaşkanı olduğu için kanun gereği banknotlarda İnönü'nün portresi kullanılmıştır. 1952 yılında yürürlüğe giren 5. emisyon banknotlarında Demokrat Parti hükûmeti tarafından banknotlara tekrar Atatürk'ün portresinin konulması kararı alınmıştır.
Cumhuriyet'in kuruluşundan günümüze kadar 9 emisyon grubunda 24 farklı değerde, 126 tertip banknot dolaşıma çıkarılmıştır. İlk altı emisyon grubundaki banknotların tamamı ile Yedinci Emisyon Grubundaki banknotların bir kısmı değişik tarihlerde dolaşımdan kaldırılmış ve 10 yıllık zamanaşımı sürelerinin sonunda değerlerini yitirmiştir.
İkinci Türk lirası (2005-günümüz)
Aralık 2003'te Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türk lirasından altı sıfır atılarak yeni bir para birimi oluşturulmasına izin veren bir yasayı kabul etti. Türk lirasının yeniden değerlenmesiyle birlikte, Rumen leyi, kısa bir süre için dünyanın en az değerli para birimi oldu (Temmuz 2005'te yeniden değerlendi). Aynı zamanda, hükûmet 50 ve 100 değerinde iki yeni banknot çıkardı.
Yeni Türk lirası (2005-2009)
1 Ocak 2005'te Türk lirası'ndan altı sıfır atılmasından itibaren kullanılan resmî para birimidir. Ocak 2005 ile Aralık 2008 arasındaki geçiş döneminde, ikinci Türk lirası resmî olarak "Yeni Türk lirası" olarak adlandırıldı. Para birimi kodundaki "Y" harfi, Türkçedeki yeni kelimesinden gelmektedir. Resmî olarak "YTL" olarak kısaltılmış ve 100 yeni kuruşa bölünmüştür.
Ocak 2009'dan itibaren, ikinci Türk lirasından "yeni" ibaresi kaldırılarak, resmî adı tekrar "Türk lirası" oldu ve "TL" olarak kısaltıldı.
Değeri
Lira, tarihî açıdan yüksek yıllık enflasyon oranlarına sahip olmuş bir para birimidir. 1930 yılında hükûmete ulusal paranın değerindeki dalgalanmayı engelleme yönünde cezai nitelikte yaptırımlarla desteklenen düzenleyici karar alma yetkisi tanıyan "" TBMM tarafından kabul edildi. Başlangıçta İngiliz sterlini ve Fransız frangına sabitlenmiş liranın 1946'dan itibaren T₤2.8 = US$1 olması kararlaştırıldı. Bu sabitleme 1960'lara kadar stabil kalmış, bu tarihten sonra ise devalüe edilerek T₤9 = US$1 değeri verilmiştir. İlerleyen dönemlerde hükûmet tarafından liraya müdahalelerde bulunularak dolar bazlı devalüasyon devam etmiştir.
Türkiye 1980’li yıllara gelene kadar TL’nin değerinin Merkez Bankası’nca belirlendiği ve o değerde sabit tutulduğu kullanımına devam etmiştir. Bu tarihten sonra ülke kur politikası açısından kurlarının piyasada belirlendiği ancak Merkez Bankası’nın sürekli müdahaleleriyle yön verdiği müdahaleli dalgalı döviz kuru rejimine geçmiştir. 2000 yılında 2001 krizinde uygulaması durdurulacak benimsenmiştir. Bu rejim çerçevesinde kur temelli stabilizasyon programı uygulanmış, kur rejimi de esnek bir çıpa olarak belirlenmiştir. Kriz sonrasında Türkiye geçtiğini duyurmuştur.
Yüksek enflasyon oranı nedeniyle birim bazında değer kaybetmiş lira, Guinness Dünya Rekorları tarafından 1995 ve 1996 ile 1999'dan 2004 yılına kadar en değersiz para birimi seçilmiştir. YTL'ye geçilerek 6 sıfırın atılması sonucunda birim bazında değeri yeniden düzenlenmiştir. 2001'den beri TL'nin yıllık enflasyon oranı, tarihi enflasyon değerleri ile karşılaştırıldığında düşüktür. Ancak Erdoğan'ın cumhurbaşkanı olduğundan itibaren enflasyon yükselişe geçmiştir.
2018-23 Türkiye döviz ve borç krizi
2018'in ortalarından itibaren lira kuru hızlı bir şekilde düşüş yaşamaya başladı. Genellikle ekonomistler arasındaki görüş, krizin Recep Tayyip Erdoğan'ın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın faiz oranlarında enflasyon karşıtı politikalar izlemesine engel olması sonucu oluştuğu yönündedir. Buna karşın Merkez Bankası Eylül 2018'de faiz oranlarında yükseltmeye gitmiştir. Erdoğan enflasyonu (dış güçlere) bağlamış olup, bu görüş o dönemde halkın %42'si tarafından da kabul edilmiştir. Bu iddia genellikle bir komplo teorisi olarak nitelendirilmektedir.
2020'de de değer kaybına devam eden liranın enflasyonu, düşük faiz oranları, Erdoğan hükûmetinin sınırdışı askerî operasyonları ile diğer jeopolitik problemler, 2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinde Türkiye'ye yaptırım uygulaması olası olduğu düşünülen Joe Biden'ın seçilme olasılığı ve Türkiye'de COVID-19 pandemisi gibi nedenlerle açıklanmıştır.
2021'in başlarında faiz oranlarının artırılmasına bağlı olarak liranın değerinde iyileşme meydana gelmiş olsa da, Merkez Bankası lideri Naci Ağbal'ın görevden alınması 21 Mart 2021'de hızlı bir enflasyona sebep olmuştur. Aynı yılın Haziran ayında dolar-lira kurunun 8,8 olmasıyla tarihi düşük değerini gören lira, 2021'in en hızlı değer kaybeden para birimlerinden biri oldu. 2022 yılının başında dolar 18,88'e ulaşarak lira değer açısından tüm zamanların en düşük seviyesini gördü.Lütfi Elvan'ın istifa etmesi üzerine Erdoğan'ın faiz oranına ilişkin fikirlerine yakın olarak tanımlanmış Nureddin Nebati'nin pozisyona atanması, faiz indirimine devam edilmesi ve asgari ücretin açıklanması, 2021 sonunda liranın düşüşüne katkı sağlamış faktörler olarak nitelendirildi. 2021'de meydana gelen enflasyon krizi nedeniyle Adalet ve Kalkınma Partisi ile Recep Tayyip Erdoğan'a halk arasında destek oranı anketlere göre önemli bir düşüş yaşadı (Anketlere göre değerlendirilirse %15-20 oranında bir düşüş vardır).[]
Simgesi
Türk lirası, başlangıçta TL olarak simgelenmiştir, Osmanlı lirası işaretinin karakterlerini ters çevirerek, LT'de "Fransızca: Livre Turque" anlamına gelen Fransızca ifadesini temsil eder. Tarihsel olarak İngilizce kaynaklar, para birimi için "£T" veya "T£" kullandı, ancak bu gösterim Türkiye içinde kullanılıp kullanılmadığı bilinmemektedir.
Türk lirasının mevcut sembolü, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından 2012 yılında oluşturulmuştur. Yeni simge, ülke genelinde bir yarışma sonucunda seçilmiştir. Yeni simge, yarım çapa benzeyen harf L ve 20 derece açıyla eğilmiş çift çizgili harf T'den oluşmaktadır.
Tasarım, Tülay Lale tarafından oluşturulmuş ve ülke genelinde yapılan bir yarışma sonrasında onaylanmıştır. Toplam 8,362 başvurudan seçilen yedi kısa listeden, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yönetim kuruluna sunulan kazanan olarak seçilmiştir. Sembol, çift çizgili yarı çapa benzer şekilde, Türk para birimi olan L'nin ilk harfini temsil etmektedir.
Dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni sembolü 1 Mart 2012 tarihinde duyurdu. Tanıtımında Erdoğan, tasarımı "çapa şekliyle para biriminin 'güvenli liman' olduğunu ifade etmeyi umuyor, yukarı doğru çizgiler ise onun yükselen prestijini temsil ediyor" şeklinde açıkladı.
Dönemin ana muhalefet partisi CHP'nin genel başkan yardımcısı Faik Öztrak, yeni sembolün Osmanlı padişahlarının tuğrasına atıfta bulunarak o dönem başbakan olan Tayyip Erdoğan'ın baş harfleri TE'yi anımsattığını iddia etti. Yeni Türk lirası sembolü, aynı zamanda ters çevrilmiş Ermeni dramı sembolüyle benzerlik gösterdiği iddiasıyla eleştirildi.
Mayıs 2012'de Unicode Teknik Komitesi, Türk lirası sembolü için U+20BA (₺) (TÜRK LİRASI İŞARETİ) adlı yeni bir karakterin kodlamasını kabul etti ve bu karakter, Eylül 2012'de yayınlanan Unicode 6.2 sürümüne dahil edildi. Microsoft Windows işletim sistemlerinde Türkçe-Q veya Türkçe-F klavye düzenleri kullanılırken, sembol şu kombinasyonla yazılabilir: +T.
Banknotlar
5083 sayılı "Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkında Kanun"un 1. maddesi uyarınca, Bakanlar Kurulu Yeni Türk lirası ve Yeni Kuruş'ta yer alan "Yeni" ibarelerini kaldırmaya yetkili kılınmış olup "Yeni" ibarelerinin 1 Ocak 2009 tarihinde kaldırılmasına ilişkin söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı 5 Mayıs 2007 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.
Dokuzuncu Emisyon Grubu (E9) (2009-günümüz) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Resim | Değeri ₺ | Boyutları (mm) | Ana rengi | Bilgi | Tarih | ||||
Ön yüz | Arka yüz | Ön yüz | Arka yüz | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | ||||
5 | 130 × 64 | Kahverengi | Mustafa Kemal Atatürk | Ordinaryüs Prof. Dr. Aydın Sayılı’ın bir portresi, güneş sistemi, atomun yapısı, DNA ve ilk çağ mağara resimleri | 1 Ocak 2009 | N/A | |||
Mor | 8 Nisan 2013 | ||||||||
10 | 136 × 64 | Kırmızı | Ordinaryüs Prof. Dr. Cahit Arf’ın bir portresi, “Arf Değişmezi”nden alınan bir kesitin yanı sıra “aritmetik diziler, abaküs, sayılar ve bilgisayar teknolojisinin temeli olan sayısal sistemi belirten ikili (Binary) sayı sistemini ifade eden rakamlar | 1 Ocak 2009 | |||||
20 | 142 × 68 | Yeşil | Mimar Kemaleddin’in bir portresi, “Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası”nın çizgisel bir çalışması ile “kemer, dairesel motif ve mimarinin üç boyutlu yapısını simgelemek üzere küp, küre, silindir” gibi formlar | ||||||
50 | 148 × 68 | Turuncu | Fatma Aliye Topuz’un bir portresi, “hokka, tüy kalem, kâğıt ve kitap” gibi figürler ile kadın zarafetini simgeleyen “çiçek” motifleri | ||||||
100 | 154 × 72 | Mavi | Itri’nin bir portresi, “notalar, kudüm ve ud gibi enstrümanlar” ile Itri’nin Mevlevi kişiliğine uygun olarak “ney üfleyen Mevlevi dervişi” figürü | ||||||
200 | 160 × 72 | Mor | Yunus Emre’nin bir portresi, “Yunus Emre’nin anıt mezarı, dizelerinde yer verdiği gül motifi, barışı ve kardeşliği simgeleyen güvercin motifi ile felsefesini en iyi vurgulayan ‘Sevelim, Sevilelim’ dizesi | ||||||
Kaynaklar: TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - |
Madenî paralar
1 Ocak 2009 tarihinde dokuzuncu emisyon ile birlikte tedavüle çıkarıldı. Madenî paralar Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından üretilmektedir.
Resim | Kupür değeri | Teknik ölçüleri | Açıklama | Tarih | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Çap | Kalınlık | Kütle | Alaşım | |||||||||
Ön | Arka | Kenarı | Ön | Çevre | Arka | Tedavüle çıkarılışı | Tedavülden çekilişi | |||||
1 kuruş | 16,5 mm | 1,35 mm | 2,2 g | %70 Cu, %30 Zn | Düz | Değer, Ay Yıldız ve basım yılı | Kardelen çiçeği | Türkiye Cumhuriyeti, | 1 Ocak 2009 | N/A | ||
5 kuruş | 17,5 mm | 1,65 mm | 2,9 g | %65 Cu, %18 Ni, %17 Zn | Yaşam ağacı | |||||||
10 kuruş | 18,5 mm | 3,15 g | Rûmî motifi | |||||||||
25 kuruş | 20,5 mm | 4 g | Çıkıntılı | Kûfî kaligrafisi | ||||||||
50 kuruş | 23,85 mm | 1,9 mm | 6,8 g | Çevre: %65 Cu, %18 Ni, %17Zn | Geniş çıkıntılı | Boğaz Köprüsü ve İstanbul haritası | ||||||
Belirtilmedi | 5,5 g | Belirtilmedi | Belirtilmedi | Nisan 2023 | ||||||||
1 lira | 26,15 mm | 1,9 mm | 8,2 g | Çevre: %79 Cu, %4 Ni, %17 Zn | T.C. yazısı ve lale figürü | Rûmî motifi | 1 Ocak 2009 | |||||
1,67 mm | 6,6 g | Belirtilmedi | Düz | Nisan 2023 | ||||||||
5 lira | 28,15 mm | 1,7 mm | 8,25 g | Çevre: %64 Cu, %4 Ni, %32 Zn | Düz tırtıllı | Rub el Hizb, Türkiye Yüzyılı logosu | 29 Ekim 2023 | |||||
8 Haziran 2024 |
Hatıra paraları
Hatıra paralar, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından basılmakta ve dolaşıma sokulmaktadır. Bunlardan bazıları aşağıda görsel halinde verilmiştir:
- Sayıştay'ın 150. Yılı (2012)
- Uluslararası Türkçe Olimpiyatları'nın 10. yılı (2012)
- 15 Temmuz şehitleri ve gazileri anısına (2016)
- Ayasofya'nın yeniden cami olarak açılması anısına (2020)
- Gaziantep'e gazi unvanının verilişinin 100. yılı anısına (2021)
- 1915 Çanakkale Köprüsü'nün açılışı (2022)
- Büyük Taarruz'un 100. yılı anısına (2022)
- 2018 - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın göreve başlama töreni anısına
- 2020 - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 100. yılı anısına
- 2023 - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın göreve başlama töreni anısına
- 2023 - Türkiye Cumhuriyeti'nin yüzüncü yılı anısına
Güncel döviz kurları
Güncel TRY döviz kurları | |
---|---|
Google Finans: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD AZN NZD RUB |
Yahoo! Finans: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD AZN NZD RUB |
XE.com: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD AZN NZD RUB |
OANDA: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD AZN NZD RUB |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "İdlib'de Türk Lirası kullanıma girdi". Anadolu Ajansı. 18 Haziran 2020. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ . 6 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2009.
- ^ . 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2015.
- ^ a b . 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2015.
- ^ . 6 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2009.
- ^ . 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2009.
- ^ "Türk Lirası 80 yaşında". Milliyet Pazar. 3 Aralık 2007. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2011.
- ^ "Türk lirasından 6 sıfır atılmasının üzerinden 15 yıl geçti". 29 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2021.
- ^ "Yeni Türk Lirası Tanıtıldı". 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2021.
- ^ "İşte YTL!". 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2021.
- ^ . Atatürk Ansiklopedisi. 2 Mart 2021. 24 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022.
- ^ . tbb.org.tr. 2002. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Washington Post. 16 Mayıs 2018. 16 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Financial Times. 16 Mayıs 2018. 20 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . The New York Times. 13 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2018.
- ^ . Financial Times. 18 Mayıs 2018. 19 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Ahval. 18 Mayıs 2018. 20 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . www.al-monitor.com (İngilizce). 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ . . 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ng, Abigail (18 Kasım 2021). . CNBC. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Firstpost. 3 Aralık 2021. 3 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 3 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Butler, Daren; Devranoglu, Nevzat (17 Aralık 2021). "Turkey's currency crisis deepens after Erdogan's latest rate cut". Reuters (İngilizce). 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
- ^ . Central Bank of the Republic of Turkey. 24 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 January 2013.
- ^ "Pound". Encyclopædia Britannica. 22 (11. bas.). 1911. ss. 221–222; see page 221.
Pound.—
- ^ Oron, Yitzhak (1961). . 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The Insurance Law Journal 1952-12: Iss 359". December 1952.
- ^ "TL SİMGE YARIŞMASI ŞARTNAMESİ" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası. October 2011. 26 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Eylül 2011.
- ^ . . March 2012. 17 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012., page 6.
- ^ . Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası. 3 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.
- ^ "Türk lirasının yeni simgesi açıklandı". Haber 7. 6 Şubat 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2012.
- ^ "Brand new Turkish Lira sign revealed". Hürriyet Daily News. 1 Mart 2012. 20 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2012.
- ^ a b "Dünyada TL kullanımı 3'e katlandı, 'çıpa'lı simge 'güvenli liman' mesajı oldu". Hürriyet. 2 Mart 2012. 19 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2012.
- ^ "PM Erdoğan announces symbol for Turkish lira" 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., TodaysZaman.com, 1 March 2012
- ^ "Turkey unveils symbol for national currency" 27 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., TodaysZaman.com, 1 March 2012
- ^ "CHP'den, TL simgesi için ilginç iddia". Hürriyet. 1 Mart 2012. 3 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2012.
- ^ "Paramızın artık haysiyeti var faizlerin daha da inmesi lazım". Hürriyet. 2 Mart 2012. 20 Nisan 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2012.
- ^ "Unicode 6.2 to Support the Turkish Lira Sign from announcements_at_unicode.org on 15 May 2012 (Unicode Mail List Archive)". Unicode.org. 15 Mayıs 2012. 26 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ocak 2013.
- ^ "Unicode 6.2.0". The Unicode Consortium. 23 Ekim 2012. 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2023.
- ^ . 17 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2009.
- ^ a b "Metal parada ağırlık değişti, otomatlar şaşırdı". www.ntv.com.tr. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;:1
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ . Diken (İngilizce). 21 Aralık 2017. 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2021.
- ^ "100. yıl hatırası ölümsüzleştirildi!". Sabah. 3 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ Haber7. "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Göreve Başlama Töreni dolayısıyla hatıra parası bastırıldı". Haber7. 1 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2023.
- ^ "Başkan Erdoğan'ın Göreve Başlama Töreni dolayısıyla misafirlere hatıra parası hediye edildi!". takvim.com.tr. 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2023.
- ^ "Cumhuriyetin 100. yılına özel "5 Türk lirası" hatıra parası basıldı". TRT Haber. 28 Ekim 2023. 29 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk lirasi TL sembol kod TRY Turkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kibris Turk Cumhuriyeti nde resmi olarak Suriye Gecici Hukumetinin ve Suriye Kurtulus Hukumetinin kontrol ettigi bolgelerde ise gayriresmi olarak kullanilan para birimidir Alt birimi kurus olan Turk lirasinin basma ve yonetme faaliyetleri Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi tarafindan surdurulur Turk lirasiTurk lirasi banknotlari 1 Turk lirasiISO 4217 Kodu TRY 2005 yilindan once TRL Kullanici lar Turkiye Kuzey Kibris Kuzey SuriyeEnflasyon 75 45 TUIK 120 66 ENAG Altbirim1 100 KurusSembol Madeni paralar 1 kr 5 kr 10 kr 25 kr 50 kr 1 5Nadiren kullanilan 1kr 5kr 10kr 5Banknotlar 5 10 20 50 100 200Merkez bankasi Turkiye Cumhuriyet Merkez BankasiWebsite www tcmb gov trYazici TCMB Banknot MatbaasiWebsite www tcmb gov trDarphane Darphane ve Damga Matbaasi Genel MudurluguWebsite www darphane gov tr Turk lirasinin kuresel acidan itibarini yukseltmek ve cesitli karisikliklara son vermek amaciyla paradan alti sifir atilarak Turk lirasi 31 Ocak 2005 te gecici olarak tedavulden kaldirilmis ve yerine Yeni Turk lirasi kullanilmaya baslanmistir YTL nin alt birimi Yeni Kurus tur YTL den TL ye gecisin tamamlanmasi nedeniyle 1 Ocak 2009 tarihinde yeniden tedavule girmistir Bugune kadar Turk lirasinin on yuzunde sadece Mustafa Kemal Ataturk ve Ismet Inonu nun resimleri bulunmustur Ismet Inonu nun resmi sadece cumhurbaskanligi yaptigi donemde 1938 1950 Turk lirasinin on yuzunde yer almistir Bunun nedeni ise Osmanli doneminden beri bir gelenek halini almis ve Osmanli harici pek cok devlet tarafindan da kullanilan bir yontem olan paranin on yuzune o zamanki devlet basinin resmini koymaktir Bu gelenek 30 Aralik 1925 te kabul edilen 701 sayili Mevcut Evrak i Nakdiyenin Yenileriyle Istibdaline Dair Kanun la resmilesmistir Bu yuzden cumhurbaskani oldugu sure icinde Ismet Inonu nun resmi paranin on yuzunde kullanilmistir Fakat bu kanun 1952 de Adnan Menderes in baskanlik yaptigi hukumet tarafindan degistirilmis ve Turk lirasinin ustunde o zamanki devlet basinin degil sadece Mustafa Kemal Ataturk un resminin bulunmasi karari alinmistir Bu yuzden Turk lirasinin onunde resimleri kullanilan tek devlet buyukleri Mustafa Kemal Ataturk ve Ismet Inonu olmustur Ayrica Yunus Emre Fatih Sultan Mehmed Mehmet Akif Ersoy ve Cahit Arf gibi Turk buyuklerinin portreleri ise Turk lirasinin bazi emisyonlarinin arka yuzunde yer almistir TarihceOsmanli lirasi 1844 1923 Ilk lira Sultan Abdulmecid doneminde 5 Ocak 1843 te Osmanli lirasi adiyla basildi Kagit para basilmadan once kullanilan bu Osmanli altin parasina Sari lira denirdi 2 Haziran 1854 te ceyrek lira ve 18 Subat 1855 te de iki bucukluk ve besibiryerdelerin basilmasina baslandi Ilk Turk lirasi 1923 2005 Cumhuriyet in ilanindan sonra 30 Aralik 1925 tarih ve 701 Sayili Mevcut Evrak i Nakdiye nin Yenileriyle Istibdaline Dair Kanun kabul edilerek ilk Turk banknotlarinin bastirilmasina karar verilmistir 1927 de dolasima cikarilan on yuzunde Ataturk un bir portresinin yer aldigi banknot Cumhuriyet donemindeki ilk kagit paralar Turkiye nin kendi merkez bankasi henuz olmadigindan 1927 de Birlesik Krallik ta Thomas de la Rue sirketi tarafindan 88 bin Britanya altinina basilmistir 30 Haziran 1930 tarihinde Resmi Gazete de 1715 sayili Merkez Bankasi Kanunu yayimlanmis Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi 3 Ekim 1931 tarihinde faaliyete gecmistir 1927 de Harf Devrimi henuz gerceklesmedigi icin paralarin uzerinde Latin harfleri yoktu 1927 yilinda basilan 1 5 ve 10 lirada Ataturk un portresi filigranda gozukmekteydi Diger paralarda ise Ataturk hem filigranda hem de resim olarak gozukmektedir Ilk paralarin uzerinde Osmanli Turkcesi ve Fransizca yazilar ile donemin Maliye Bakani Mustafa Abdulhalik Renda nin imzasi vardi Paralarin yeniden Latin harfleriyle piyasaya cikmasi buyuk bir masraf oldugu icin 1927 de basilan paralar 1928 deki Harf Devrimi nden sonra da yillarca yururlukte kalmistir 1937 de tedavule giren Latin harfli paralarin hepsinde Ataturk portreleri bulunmaktaydi 5 Aralik 1927 de dolasima cikarilan on yuzunde Turk ve Altay mitolojilerinin ana kavramlarindan olan Bozkurt gorselinin yer aldigi banknot Eylul 1927 den 11 Kasim 1938 e kadar basilan kagit paralarin uzerinde Ataturk un portreleri yer almistir 1938 yilinda Ataturk oldukten sonra Ismet Inonu cumhurbaskani oldugu icin kanun geregi banknotlarda Inonu nun portresi kullanilmistir 1952 yilinda yururluge giren 5 emisyon banknotlarinda Demokrat Parti hukumeti tarafindan banknotlara tekrar Ataturk un portresinin konulmasi karari alinmistir Cumhuriyet in kurulusundan gunumuze kadar 9 emisyon grubunda 24 farkli degerde 126 tertip banknot dolasima cikarilmistir Ilk alti emisyon grubundaki banknotlarin tamami ile Yedinci Emisyon Grubundaki banknotlarin bir kismi degisik tarihlerde dolasimdan kaldirilmis ve 10 yillik zamanasimi surelerinin sonunda degerlerini yitirmistir Ikinci Turk lirasi 2005 gunumuz Yeni Turk lirasi Aralik 2003 te Turkiye Buyuk Millet Meclisi Turk lirasindan alti sifir atilarak yeni bir para birimi olusturulmasina izin veren bir yasayi kabul etti Turk lirasinin yeniden degerlenmesiyle birlikte Rumen leyi kisa bir sure icin dunyanin en az degerli para birimi oldu Temmuz 2005 te yeniden degerlendi Ayni zamanda hukumet 50 ve 100 degerinde iki yeni banknot cikardi Yeni Turk lirasi 2005 2009 1 Ocak 2005 te Turk lirasi ndan alti sifir atilmasindan itibaren kullanilan resmi para birimidir Ocak 2005 ile Aralik 2008 arasindaki gecis doneminde ikinci Turk lirasi resmi olarak Yeni Turk lirasi olarak adlandirildi Para birimi kodundaki Y harfi Turkcedeki yeni kelimesinden gelmektedir Resmi olarak YTL olarak kisaltilmis ve 100 yeni kurusa bolunmustur Ocak 2009 dan itibaren ikinci Turk lirasindan yeni ibaresi kaldirilarak resmi adi tekrar Turk lirasi oldu ve TL olarak kisaltildi DegeriLira tarihi acidan yuksek yillik enflasyon oranlarina sahip olmus bir para birimidir 1930 yilinda hukumete ulusal paranin degerindeki dalgalanmayi engelleme yonunde cezai nitelikte yaptirimlarla desteklenen duzenleyici karar alma yetkisi taniyan TBMM tarafindan kabul edildi Baslangicta Ingiliz sterlini ve Fransiz frangina sabitlenmis liranin 1946 dan itibaren T 2 8 US 1 olmasi kararlastirildi Bu sabitleme 1960 lara kadar stabil kalmis bu tarihten sonra ise devalue edilerek T 9 US 1 degeri verilmistir Ilerleyen donemlerde hukumet tarafindan liraya mudahalelerde bulunularak dolar bazli devaluasyon devam etmistir Turkiye 1980 li yillara gelene kadar TL nin degerinin Merkez Bankasi nca belirlendigi ve o degerde sabit tutuldugu kullanimina devam etmistir Bu tarihten sonra ulke kur politikasi acisindan kurlarinin piyasada belirlendigi ancak Merkez Bankasi nin surekli mudahaleleriyle yon verdigi mudahaleli dalgali doviz kuru rejimine gecmistir 2000 yilinda 2001 krizinde uygulamasi durdurulacak benimsenmistir Bu rejim cercevesinde kur temelli stabilizasyon programi uygulanmis kur rejimi de esnek bir cipa olarak belirlenmistir Kriz sonrasinda Turkiye gectigini duyurmustur Yuksek enflasyon orani nedeniyle birim bazinda deger kaybetmis lira Guinness Dunya Rekorlari tarafindan 1995 ve 1996 ile 1999 dan 2004 yilina kadar en degersiz para birimi secilmistir YTL ye gecilerek 6 sifirin atilmasi sonucunda birim bazinda degeri yeniden duzenlenmistir 2001 den beri TL nin yillik enflasyon orani tarihi enflasyon degerleri ile karsilastirildiginda dusuktur Ancak Erdogan in cumhurbaskani oldugundan itibaren enflasyon yukselise gecmistir 2000 den beri Euro Turk lirasi kuru2018 23 Turkiye doviz ve borc krizi 2018 in ortalarindan itibaren lira kuru hizli bir sekilde dusus yasamaya basladi Genellikle ekonomistler arasindaki gorus krizin Recep Tayyip Erdogan in Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi nin faiz oranlarinda enflasyon karsiti politikalar izlemesine engel olmasi sonucu olustugu yonundedir Buna karsin Merkez Bankasi Eylul 2018 de faiz oranlarinda yukseltmeye gitmistir Erdogan enflasyonu dis guclere baglamis olup bu gorus o donemde halkin 42 si tarafindan da kabul edilmistir Bu iddia genellikle bir komplo teorisi olarak nitelendirilmektedir 2020 de de deger kaybina devam eden liranin enflasyonu dusuk faiz oranlari Erdogan hukumetinin sinirdisi askeri operasyonlari ile diger jeopolitik problemler 2020 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinde Turkiye ye yaptirim uygulamasi olasi oldugu dusunulen Joe Biden in secilme olasiligi ve Turkiye de COVID 19 pandemisi gibi nedenlerle aciklanmistir 2021 in baslarinda faiz oranlarinin artirilmasina bagli olarak liranin degerinde iyilesme meydana gelmis olsa da Merkez Bankasi lideri Naci Agbal in gorevden alinmasi 21 Mart 2021 de hizli bir enflasyona sebep olmustur Ayni yilin Haziran ayinda dolar lira kurunun 8 8 olmasiyla tarihi dusuk degerini goren lira 2021 in en hizli deger kaybeden para birimlerinden biri oldu 2022 yilinin basinda dolar 18 88 e ulasarak lira deger acisindan tum zamanlarin en dusuk seviyesini gordu Lutfi Elvan in istifa etmesi uzerine Erdogan in faiz oranina iliskin fikirlerine yakin olarak tanimlanmis Nureddin Nebati nin pozisyona atanmasi faiz indirimine devam edilmesi ve asgari ucretin aciklanmasi 2021 sonunda liranin dususune katki saglamis faktorler olarak nitelendirildi 2021 de meydana gelen enflasyon krizi nedeniyle Adalet ve Kalkinma Partisi ile Recep Tayyip Erdogan a halk arasinda destek orani anketlere gore onemli bir dusus yasadi Anketlere gore degerlendirilirse 15 20 oraninda bir dusus vardir kaynak belirtilmeli SimgesiTurk lirasi semboluTasarim sinirlari Turk lirasi baslangicta TL olarak simgelenmistir Osmanli lirasi isaretinin karakterlerini ters cevirerek LT de Fransizca Livre Turque anlamina gelen Fransizca ifadesini temsil eder Tarihsel olarak Ingilizce kaynaklar para birimi icin T veya T kullandi ancak bu gosterim Turkiye icinde kullanilip kullanilmadigi bilinmemektedir Turk lirasinin mevcut sembolu Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi tarafindan 2012 yilinda olusturulmustur Yeni simge ulke genelinde bir yarisma sonucunda secilmistir Yeni simge yarim capa benzeyen harf L ve 20 derece aciyla egilmis cift cizgili harf T den olusmaktadir Tasarim Tulay Lale tarafindan olusturulmus ve ulke genelinde yapilan bir yarisma sonrasinda onaylanmistir Toplam 8 362 basvurudan secilen yedi kisa listeden Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi yonetim kuruluna sunulan kazanan olarak secilmistir Sembol cift cizgili yari capa benzer sekilde Turk para birimi olan L nin ilk harfini temsil etmektedir Donemin basbakani Recep Tayyip Erdogan yeni sembolu 1 Mart 2012 tarihinde duyurdu Tanitiminda Erdogan tasarimi capa sekliyle para biriminin guvenli liman oldugunu ifade etmeyi umuyor yukari dogru cizgiler ise onun yukselen prestijini temsil ediyor seklinde acikladi Donemin ana muhalefet partisi CHP nin genel baskan yardimcisi Faik Oztrak yeni sembolun Osmanli padisahlarinin tugrasina atifta bulunarak o donem basbakan olan Tayyip Erdogan in bas harfleri TE yi animsattigini iddia etti Yeni Turk lirasi sembolu ayni zamanda ters cevrilmis Ermeni drami semboluyle benzerlik gosterdigi iddiasiyla elestirildi Mayis 2012 de Unicode Teknik Komitesi Turk lirasi sembolu icin U 20BA TURK LIRASI ISARETI adli yeni bir karakterin kodlamasini kabul etti ve bu karakter Eylul 2012 de yayinlanan Unicode 6 2 surumune dahil edildi Microsoft Windows isletim sistemlerinde Turkce Q veya Turkce F klavye duzenleri kullanilirken sembol su kombinasyonla yazilabilir T Banknotlar5083 sayili Turkiye Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakkinda Kanun un 1 maddesi uyarinca Bakanlar Kurulu Yeni Turk lirasi ve Yeni Kurus ta yer alan Yeni ibarelerini kaldirmaya yetkili kilinmis olup Yeni ibarelerinin 1 Ocak 2009 tarihinde kaldirilmasina iliskin soz konusu Bakanlar Kurulu Karari 5 Mayis 2007 tarihli Resmi Gazete de yayimlanmistir Dokuzuncu Emisyon Grubu E9 2009 gunumuz Resim Degeri Boyutlari mm Ana rengi Bilgi TarihOn yuz Arka yuz On yuz Arka yuz Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi5 130 64 Kahverengi Mustafa Kemal Ataturk Ordinaryus Prof Dr Aydin Sayili in bir portresi gunes sistemi atomun yapisi DNA ve ilk cag magara resimleri 1 Ocak 2009 N AMor 8 Nisan 201310 136 64 Kirmizi Ordinaryus Prof Dr Cahit Arf in bir portresi Arf Degismezi nden alinan bir kesitin yani sira aritmetik diziler abakus sayilar ve bilgisayar teknolojisinin temeli olan sayisal sistemi belirten ikili Binary sayi sistemini ifade eden rakamlar 1 Ocak 200920 142 68 Yesil Mimar Kemaleddin in bir portresi Gazi Universitesi Rektorluk Binasi nin cizgisel bir calismasi ile kemer dairesel motif ve mimarinin uc boyutlu yapisini simgelemek uzere kup kure silindir gibi formlar50 148 68 Turuncu Fatma Aliye Topuz un bir portresi hokka tuy kalem kagit ve kitap gibi figurler ile kadin zarafetini simgeleyen cicek motifleri100 154 72 Mavi Itri nin bir portresi notalar kudum ve ud gibi enstrumanlar ile Itri nin Mevlevi kisiligine uygun olarak ney ufleyen Mevlevi dervisi figuru200 160 72 Mor Yunus Emre nin bir portresi Yunus Emre nin anit mezari dizelerinde yer verdigi gul motifi barisi ve kardesligi simgeleyen guvercin motifi ile felsefesini en iyi vurgulayan Sevelim Sevilelim dizesiKaynaklar TCMB17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Madeni paralar1 Ocak 2009 tarihinde dokuzuncu emisyon ile birlikte tedavule cikarildi Madeni paralar Darphane ve Damga Matbaasi Genel Mudurlugu tarafindan uretilmektedir Resim Kupur degeri Teknik olculeri Aciklama TarihCap Kalinlik Kutle AlasimOn Arka Kenari On Cevre Arka Tedavule cikarilisi Tedavulden cekilisi1 kurus 16 5 mm 1 35 mm 2 2 g 70 Cu 30 Zn Duz Deger Ay Yildiz ve basim yili Kardelen cicegi Turkiye Cumhuriyeti Mustafa Kemal Ataturk 1 Ocak 2009 N A5 kurus 17 5 mm 1 65 mm 2 9 g 65 Cu 18 Ni 17 Zn Yasam agaci10 kurus 18 5 mm 3 15 g Rumi motifi25 kurus 20 5 mm 4 g Cikintili Kufi kaligrafisi50 kurus 23 85 mm 1 9 mm 6 8 g Cevre 65 Cu 18 Ni 17Zn Orta 79 Cu 17 Zn 4 Ni Genis cikintili Bogaz Koprusu ve Istanbul haritasiBelirtilmedi 5 5 g Belirtilmedi Belirtilmedi Nisan 20231 lira 26 15 mm 1 9 mm 8 2 g Cevre 79 Cu 4 Ni 17 Zn Orta 65 Cu 18 Zn 17 Ni T C yazisi ve lale figuru Rumi motifi 1 Ocak 20091 67 mm 6 6 g Belirtilmedi Duz Nisan 20235 lira 28 15 mm 1 7 mm 8 25 g Cevre 64 Cu 4 Ni 32 Zn Orta 64 Cu 9 Zn 27 Ni Duz tirtilli Rub el Hizb Turkiye Yuzyili logosu 29 Ekim 20238 Haziran 2024Hatira paralariHatira paralar Darphane ve Damga Matbaasi Genel Mudurlugu tarafindan basilmakta ve dolasima sokulmaktadir Bunlardan bazilari asagida gorsel halinde verilmistir Sayistay in 150 Yili 2012 Uluslararasi Turkce Olimpiyatlari nin 10 yili 2012 15 Temmuz sehitleri ve gazileri anisina 2016 Ayasofya nin yeniden cami olarak acilmasi anisina 2020 Gaziantep e gazi unvaninin verilisinin 100 yili anisina 2021 1915 Canakkale Koprusu nun acilisi 2022 Buyuk Taarruz un 100 yili anisina 2022 2018 Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan in goreve baslama toreni anisina 2020 Turkiye Buyuk Millet Meclisi nin 100 yili anisina 2023 Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan in goreve baslama toreni anisina 2023 Turkiye Cumhuriyeti nin yuzuncu yili anisinaGuncel doviz kurlariGuncel TRY doviz kurlariGoogle Finans AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD AZN NZD RUBYahoo Finans AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD AZN NZD RUBXE com AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD AZN NZD RUBOANDA AUD CAD CHF CNY EUR GBP HKD JPY USD AZN NZD RUBAyrica bakinizTurkiye Cumhuriyeti madeni paralari Turkiye Cumhuriyeti banknotlari Turkiye de enflasyonKaynakca Idlib de Turk Lirasi kullanima girdi Anadolu Ajansi 18 Haziran 2020 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 6 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2009 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mayis 2015 a b 1 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mayis 2015 6 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2009 17 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2009 Turk Lirasi 80 yasinda Milliyet Pazar 3 Aralik 2007 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2011 Turk lirasindan 6 sifir atilmasinin uzerinden 15 yil gecti 29 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2021 Yeni Turk Lirasi Tanitildi 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2021 Iste YTL 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2021 Ataturk Ansiklopedisi 2 Mart 2021 24 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2022 tbb org tr 2002 28 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Washington Post 16 Mayis 2018 16 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Financial Times 16 Mayis 2018 20 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi The New York Times 13 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Eylul 2018 Financial Times 18 Mayis 2018 19 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ahval 18 Mayis 2018 20 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi www al monitor com Ingilizce 12 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2021 21 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ng Abigail 18 Kasim 2021 CNBC 18 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Firstpost 3 Aralik 2021 3 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 3 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Butler Daren Devranoglu Nevzat 17 Aralik 2021 Turkey s currency crisis deepens after Erdogan s latest rate cut Reuters Ingilizce 17 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Aralik 2021 Central Bank of the Republic of Turkey 24 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 January 2013 Pound Encyclopaedia Britannica 22 11 bas 1911 ss 221 222 see page 221 Pound Oron Yitzhak 1961 12 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi The Insurance Law Journal 1952 12 Iss 359 December 1952 TL SIMGE YARISMASI SARTNAMESI PDF Turkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasi October 2011 26 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Eylul 2011 March 2012 17 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2012 page 6 Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi 3 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2012 Turk lirasinin yeni simgesi aciklandi Haber 7 6 Subat 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2012 Brand new Turkish Lira sign revealed Hurriyet Daily News 1 Mart 2012 20 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2012 a b Dunyada TL kullanimi 3 e katlandi cipa li simge guvenli liman mesaji oldu Hurriyet 2 Mart 2012 19 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2012 PM Erdogan announces symbol for Turkish lira 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde TodaysZaman com 1 March 2012 Turkey unveils symbol for national currency 27 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde TodaysZaman com 1 March 2012 CHP den TL simgesi icin ilginc iddia Hurriyet 1 Mart 2012 3 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2012 Paramizin artik haysiyeti var faizlerin daha da inmesi lazim Hurriyet 2 Mart 2012 20 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2012 Unicode 6 2 to Support the Turkish Lira Sign from announcements at unicode org on 15 May 2012 Unicode Mail List Archive Unicode org 15 Mayis 2012 26 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ocak 2013 Unicode 6 2 0 The Unicode Consortium 23 Ekim 2012 8 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Temmuz 2023 17 Agustos 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2009 a b Metal parada agirlik degisti otomatlar sasirdi www ntv com tr 10 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Kasim 2023 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi 1 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Diken Ingilizce 21 Aralik 2017 24 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2021 100 yil hatirasi olumsuzlestirildi Sabah 3 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2021 Haber7 Cumhurbaskani Erdogan in Goreve Baslama Toreni dolayisiyla hatira parasi bastirildi Haber7 1 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2023 Baskan Erdogan in Goreve Baslama Toreni dolayisiyla misafirlere hatira parasi hediye edildi takvim com tr 3 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2023 Cumhuriyetin 100 yilina ozel 5 Turk lirasi hatira parasi basildi TRT Haber 28 Ekim 2023 29 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2023