Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bağlıca, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
| Bağlıca | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Bağlıca Bağlıca'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Ardanuç |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 20,1 km² |
| Rakım | 1352 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 166 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08390 |
Tarihçe
Tarihsel Klarceti bölgesindeki yerleşim yerlerinden biri olan köyün bilinen en eski adı Çedila’dır (ჭედილა: "ç'edila"). Bu ad Türkçede Çedila ve Çidil biçimlerini almıştır. Nitekim 17. yüzyıl sonlarına ait Osmanlı tahrir defteri olan Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır'da köyün adı Çedila (چدلا) olarak geçer. Ancak Gürcücedeki “ç'” (ჭ) sesi Osmanlıcadaki “ç” (چ) sesinden farklıdır. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda bölgeyi ele geçiren Ruslar ise köyün adını 1886’da Çidil (Чидил) olarak kaydetmişlerdir.
Köyün adı Artvin bölgesindeki diğer köy adları gibi 1925’te Bağlıca olarak değiştirilmiştir. Muvahhid Zeki, 1927’de yayımlanan Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye adlı kitabında Bağlıca’nın eski adını Çidil (چيديل) olarak vermiştir. Adının değişmesine karşın, Dahiliye Vekaleti'nin 1933'te yayımladığı Köylerimiz adlı kitapta köyün adı Bağlıca değil Çidil olarak geçer.
Tarihsel Klarceti bölgesinde yer alan Çedila’nın kuruluş tarihine ilişkin kesin bilgi yoktur. Ancak erken Orta Çağ'da, Gürcü Krallığı döneminde köyde inşa edilmiş manastırlardan hareketle buranın en geç 9. yüzyıldan itibaren yerleşim yeri olduğu söylenebilir. Gürcü Krallığı döneminde, 1080 yılında Büyük Selçuklular tarafından istila edilen Çedila ve çevresi, 13. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Gürcü prensliği Samtshe-Saatabago sınırları içinde yer aldı. Osmanlılar 16. yüzyılın sonlarında bu prensliğin topraklarını tamamen ele geçirdiler ve Çıldır Eyaleti’ni kurdular. Çedila Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır adlı Osmanlı tahririne göre 17. yüzyılın sonlarında, Gürcücesine uygun biçimde Çedila adıyla Çıldır Eyaleti içinde Ardanuç livasının Ardanuç nahiyesine bağlı bir köydü.
Uzun süre Osmanlı yönetimi altında kalan Çedila, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Rusya İmparatorluğu’nun eline geçti. 1886 tarihli Rus kayıtlarına göre Çedila’da 50 hanede 325 kişi yaşıyordu ve nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. Çedila Rus kayıtlarına göre 1910 yılında Artvin sancağının (okrug) Ardanuç kazasına (uçastok) bağlı bir köydü.
I. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinin ardından Çedila bağımsız Gürcistan sınırları içinde yer aldı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Ankara Hükümeti kuvvetleri tarafından Artvin ile Ardahan bölgeleri ve geçici olarak da Batum'u fiilen Türkiye’ye katıldı. 16 Mart 1921’de imzalanan Moskova Antlaşması’yla Çedila’nın da içinde yer aldığı Artvin ve Ardahan bölgeleri Türkiye’ye bırakıldı.
Çedila köyünde 1922 tarihli nüfus cetveline göre 87 hanede 458 kişi yaşıyordu. 1926 tarihli nüfus tahririne göre ise, Artvin merkez kazasına bağlı Ardanuç nahiyesinde yer alan köyün nüfusu 87 hanede yaşayan 499 kişiden oluşuyordu.
Çedila, Klarceti bölgesinin en önemli dinsel merkezlerinden biriydi. Buradaki en önemli dinsel kurumlarından biri ’dır. Sadece Grigol Hantsteli’nin Yaşamı adlı elyazmasında söz edilen manastır yaklaşık 830-840’larda inşa edilmiştir. 1080’de, Selçuklu istilası sırasında Klarceti’deki bütün manastırları yakılmış ve bu olaydan sonra Baretelta Manastırı’nda dinsel faaliyetlerin tamamen durmuş olma ihtimali vardır. Manastırın kurulu olduğu yerde günümüze hiçbir şey kalmamıştır.
Bir başka önemli dinsel kurum ise, Tskarostavi Manastırı’dır. Bu manastır da 9. yüzyılda, 830-340’larda kurulmuştur. Manastır ana kilise, üç küçük kilisesi (şapel), yemekhane, başka yapılardan oluşmaktadır. İoane Okropiri’nin Matta İncili’nin çevirisi elyazmasına (1083-1089) düşülen nota göre Tskarostavi Manastırı Hz. İsa ya da Diriliş Günü adanmıştır. Günümüze ulaşan kalıntılar manastırın hayli büyük olduğunu göstermektedir. Bir ihtimale göre, Tskarostavi Manastırı’nın aşağısında, Karçhal vadisinde bulunan Nuka-Sakdari bu manastırın bir parçasıydı. Tskatostavi Manastırı’nın ana kilisesi, kubbeli bir yapıdır ve günümüze bu yapıdan sadece yıkıntıları kalmıştır. Manastırın tek nefli yapılar olan üç şapelinden de günümüze sadece yıkıntıları ulaşmıştır.
Köyün merkezinin 1,7 km kuzeybatısında bir derenin sağ kıyısında yer alan kale, Çedila’daki diğer tarihsel yapıdır. Kale, ulaşılması son derece zor bir kayalık yerde yer alır. Köylüler tarafından Kahaber Kalesi olarak adlandırılan kalenin bir de gözlem kulesi vardır. Kaleye giden patika üzerinde köprü kalıntıları da vardır. Kalenin tarihsel Klarceti ve Şavşeti bölgelerinin sınırında bulunduğuna dair görüşler vardır.
Coğrafya
Bağlıca köyü, Artvin il merkezine 50 km, Ardanuç ilçe merkezine 45 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 166 |
| 2020 | 166 |
| 2019 | 181 |
| 2018 | 216 |
| 2017 | 167 |
| 2016 | 168 |
| 2015 | 193 |
| 2014 | 214 |
| 2013 | 237 |
| 2012 | 194 |
| 2011 | 218 |
| 2010 | 234 |
| 2009 | 250 |
| 2008 | 260 |
| 2007 | 213 |
| 2000 | 307 |
| 1990 | 468 |
| 1985 | 794 |
| 1922 | 458 |
Kaynakça
- ^ Albayrak, Leman (2014). "Aşağıırmaklar Köyü'nün Coğrafi Etüdü (YL Tezi)". Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. tez.yok.gov.tr. s. 76.
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Ardanuç Bağlıca Köy Nüfusu". Nufusune.com. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 300.
- ^ a b . 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye (Osmanlıca), 1927, s. 115.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) Dahiliye Vekaleti, 1933, İstanbul, s. 172.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 20, 45, .
- ^ Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 134, 300.
- ^ Mirian Hoşitaşvili, “Artvin kenti ile çevresinde etnik Gürcülerin meskun yerlerin tarihsel demografik sorunları” (Gürcüce), Sakartvelos Biblioteka dergisi, sayı: 2 (63), sayfa 36-40, 2016, ISSN 1512-0880.
- ^ Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), 2019, Tiflis, s. 51, .
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, 2013, s. 95, .
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010 (Birinci basım 1927), s. 141, .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 20, .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 45, .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 397, .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022.
- ^ Gök, Nurşen (2008). (PDF). Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 41. ankara.edu.tr. s. 89-104. 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
- Bağlıca, Ardanuç için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Baglica Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli bir koydur BaglicaKoyArtvin in Turkiye deki konumuBaglicaBaglica nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceArdanucCografi bolgeKaradeniz BolgesiYuzolcumu Toplam20 1 km Rakim1352 mNufus 2021 Toplam166Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08390Cedila ile Tskarostavi arasinda Imerhevi Deresi uzerindeki kopru 1904 Fotograf Niko Marr Marr in 1904 yilinda yaptigi gezinin notlari olan Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri 1911 Petersburg Rusca Gurcuce baskisi 2015 Batum adli kitaptan TarihceTarihsel Klarceti bolgesindeki yerlesim yerlerinden biri olan koyun bilinen en eski adi Cedila dir ჭედილა c edila Bu ad Turkcede Cedila ve Cidil bicimlerini almistir Nitekim 17 yuzyil sonlarina ait Osmanli tahrir defteri olan Defter i Caba i Eyalet i Cildir da koyun adi Cedila چدلا olarak gecer Ancak Gurcucedeki c ჭ sesi Osmanlicadaki c چ sesinden farklidir 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda bolgeyi ele geciren Ruslar ise koyun adini 1886 da Cidil Chidil olarak kaydetmislerdir Koyun adi Artvin bolgesindeki diger koy adlari gibi 1925 te Baglica olarak degistirilmistir Muvahhid Zeki 1927 de yayimlanan Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye adli kitabinda Baglica nin eski adini Cidil چيديل olarak vermistir Adinin degismesine karsin Dahiliye Vekaleti nin 1933 te yayimladigi Koylerimiz adli kitapta koyun adi Baglica degil Cidil olarak gecer Tarihsel Klarceti bolgesinde yer alan Cedila nin kurulus tarihine iliskin kesin bilgi yoktur Ancak erken Orta Cag da Gurcu Kralligi doneminde koyde insa edilmis manastirlardan hareketle buranin en gec 9 yuzyildan itibaren yerlesim yeri oldugu soylenebilir Gurcu Kralligi doneminde 1080 yilinda Buyuk Selcuklular tarafindan istila edilen Cedila ve cevresi 13 yuzyilin ikinci yarisindan itibaren Gurcu prensligi Samtshe Saatabago sinirlari icinde yer aldi Osmanlilar 16 yuzyilin sonlarinda bu prensligin topraklarini tamamen ele gecirdiler ve Cildir Eyaleti ni kurdular Cedila Defter i Caba i Eyalet i Cildir adli Osmanli tahririne gore 17 yuzyilin sonlarinda Gurcucesine uygun bicimde Cedila adiyla Cildir Eyaleti icinde Ardanuc livasinin Ardanuc nahiyesine bagli bir koydu Uzun sure Osmanli yonetimi altinda kalan Cedila 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Rusya Imparatorlugu nun eline gecti 1886 tarihli Rus kayitlarina gore Cedila da 50 hanede 325 kisi yasiyordu ve nufusun tamami Gurculerden olusuyordu Cedila Rus kayitlarina gore 1910 yilinda Artvin sancaginin okrug Ardanuc kazasina ucastok bagli bir koydu I Dunya Savasi nin sonlarina dogru Rus ordusunun bolgeden cekilmesinin ardindan Cedila bagimsiz Gurcistan sinirlari icinde yer aldi Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti kuvvetleri tarafindan Artvin ile Ardahan bolgeleri ve gecici olarak da Batum u fiilen Turkiye ye katildi 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi yla Cedila nin da icinde yer aldigi Artvin ve Ardahan bolgeleri Turkiye ye birakildi Cedila koyunde 1922 tarihli nufus cetveline gore 87 hanede 458 kisi yasiyordu 1926 tarihli nufus tahririne gore ise Artvin merkez kazasina bagli Ardanuc nahiyesinde yer alan koyun nufusu 87 hanede yasayan 499 kisiden olusuyordu Cedila koyundeki Tskarostavi Manastiri nda yaziya gecirilmis olan Gurcuce Tskarostavi Incili nde Matta Markos Luka ve Yuhanna nin minyaturleri Cedila Klarceti bolgesinin en onemli dinsel merkezlerinden biriydi Buradaki en onemli dinsel kurumlarindan biri dir Sadece Grigol Hantsteli nin Yasami adli elyazmasinda soz edilen manastir yaklasik 830 840 larda insa edilmistir 1080 de Selcuklu istilasi sirasinda Klarceti deki butun manastirlari yakilmis ve bu olaydan sonra Baretelta Manastiri nda dinsel faaliyetlerin tamamen durmus olma ihtimali vardir Manastirin kurulu oldugu yerde gunumuze hicbir sey kalmamistir Bir baska onemli dinsel kurum ise Tskarostavi Manastiri dir Bu manastir da 9 yuzyilda 830 340 larda kurulmustur Manastir ana kilise uc kucuk kilisesi sapel yemekhane baska yapilardan olusmaktadir Ioane Okropiri nin Matta Incili nin cevirisi elyazmasina 1083 1089 dusulen nota gore Tskarostavi Manastiri Hz Isa ya da Dirilis Gunu adanmistir Gunumuze ulasan kalintilar manastirin hayli buyuk oldugunu gostermektedir Bir ihtimale gore Tskarostavi Manastiri nin asagisinda Karchal vadisinde bulunan Nuka Sakdari bu manastirin bir parcasiydi Tskatostavi Manastiri nin ana kilisesi kubbeli bir yapidir ve gunumuze bu yapidan sadece yikintilari kalmistir Manastirin tek nefli yapilar olan uc sapelinden de gunumuze sadece yikintilari ulasmistir Koyun merkezinin 1 7 km kuzeybatisinda bir derenin sag kiyisinda yer alan kale Cedila daki diger tarihsel yapidir Kale ulasilmasi son derece zor bir kayalik yerde yer alir Koyluler tarafindan Kahaber Kalesi olarak adlandirilan kalenin bir de gozlem kulesi vardir Kaleye giden patika uzerinde kopru kalintilari da vardir Kalenin tarihsel Klarceti ve Savseti bolgelerinin sinirinda bulunduguna dair gorusler vardir CografyaBaglica koyu Artvin il merkezine 50 km Ardanuc ilce merkezine 45 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1662020 1662019 1812018 2162017 1672016 1682015 1932014 2142013 2372012 1942011 2182010 2342009 2502008 2602007 2132000 3071990 4681985 7941922 458Kaynakca Albayrak Leman 2014 Asagiirmaklar Koyu nun Cografi Etudu YL Tezi Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu tez yok gov tr s 76 Ingilizce Fallingrain com 2 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2020 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Ardanuc Baglica Koy Nufusu Nufusune com 28 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 Defter i Caba i Eyalet i Cildir 1694 1732 Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Tsisana Abuladze Tiflis 1979 s 300 a b 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2020 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye Osmanlica 1927 s 115 Koylerimiz Yayimlayan Dahiliye Vekaleti 1933 Istanbul s 172 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 20 45 ISBN 9789941478178 Defter i Caba i Eyalet i Cildir 1694 1732 Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Tsisana Abuladze Tiflis 1979 s 134 300 Mirian Hositasvili Artvin kenti ile cevresinde etnik Gurculerin meskun yerlerin tarihsel demografik sorunlari Gurcuce Sakartvelos Biblioteka dergisi sayi 2 63 sayfa 36 40 2016 ISSN 1512 0880 Roland Topcisvili Inga Gutidze XIX Yuzyil ve XX Yuzyil Baslarindaki Rus Belgelerinde Savseti ve Klarceti Yer Adlari Gurcuce Turkce Ingilizce 2019 Tiflis s 51 ISBN 9789941485244 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 2 cilt s 41 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu 2013 s 95 ISBN 9786055708856 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye 2010 Birinci basim 1927 s 141 ISBN 9789944197526 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 20 ISBN 9789941478178 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 45 ISBN 9789941478178 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 397 ISBN 9789941478178 a b c d YerelNet org tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Haziran 2022 Gok Nursen 2008 PDF Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi 41 ankara edu tr s 89 104 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2020 Dis baglantilarBaglica Ardanuc icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft