Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nuka Kilisesi (Gürcüce: ნუკას საყდარი ya da ნუკა-საყდარი; "nuk'as saq'dari" ya da "nuk'a-saq'dari"), tarihsel Klarceti bölgesinde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesindeki Alabalık köyündedir. Kilisenin son rahibi Nuka'dan dolayı bu isimle anılıyor hale gelmiş ve kilisenin eski adının da unutulmuş olabileciğine dair görüş bulunmaktadır.
 | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Alabalık, Artvin |
| Koordinatlar | 41°15′24″K 42°05′18″D / 41.25667°K 42.08833°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Terk edilmiş, kısmen ayakta |
| Mimari | |
| Mimari tür | Bazilika |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 9. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Taş |
Tarihçe
Kilisenin adı konusunda kaynaklarda kesin bir bilgi mevcut değildir. Çünkü eski yazılı kaynaklarda bu kilisenin adından söz edilmemiştir. Bundan dolayı kilisenin adının kaynağı konusunda çeşitli varsayımlar ileri sürülmüştür.
Çevre halkı tarafından Nuka Sakdari ya da Nuka Kilise adıyla bilinen bu kilisenin Gunatlis Vani kadınlar manastırına ait olduğu görüşü öne sürülmüştür. Bununla birlikte Gunatlis Vani’nin Nuka Sakdari olduğuna ilişkin inandırıcı bir görüş mevcut değildir.
Tskarostavi Manastırı’nın aşağısında, Karçhal vadisinde bulunan Nuka Kilisesi, büyük bir ihtimalle bu manastırın bir parçasıydı. Bazen Hantsta Manastırı’yla, bazen Gunatlis Vani Manastırı’yla ilişkilendirilmiş olan Nuka Kilisesi, Tskarostavi Manastırı’na bağlı keşişler manastırı olmalıdır.
Mimari
Günümüze oldukça iyi durumda gelebilmiş Nuka Kilisesi'nin dıştan 10.20 metre uzunluğunda, doğuda 10.30 metre ve batıda 6.85 metre genişliğindedir. Kilise iki nefli bir bazilikadır. Bu iki nef güney kısımda yer alan dairesel bir sütunla biribirinden ayrılmıştır. Merkezi nef bir apsisle son bulmaktadır. Kuzey tarafında sunağın uzantısı olan küçük bir mekân vardır ve kilisenin kuzey duvarı kayadan oluşmaktadır. Kilise yaklaşık on metre yüksekliğinde bir alt yapıya oturtulmuştur. Bu alt mekânın salt istinat duvarı olmadığı ve büyük olasılıkla kripta olduğu anlaşılmaktadır.
Kilisenin girişi batı yönündedir. Batı ve güney duvarlarında birer pencere yer alırken, doğu cephesinde üç pencere bulunmaktadır. Sunağın her iki yanında birer oda bulunmaktadır. Bu, Gürcü kiliseleri arasında sadece Nuka Kilisesi’ne özgü bir durumdur. Kilise kabaca yontulmuş taşlarla inşa edilmiş ve süslemelere yer verilmemiştir. Kilisenin inşasında bulunduğu yerin taşlarının kullanıldığı anlaşılmaktadır. Nuka Kilisesi, Parehi, Esbeki kiliseleri gibi 9. yüzyıla özgü yapısal özelliklere sahiptir. Bir parçası olduğu düşünülen Tskarostavi Manastırı da aynı dönemde inşa edilmiştir.
Kaynakça
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (Gürcüce), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 21 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ Mine Kadiroğlu - Bülent İşler, Gürcü Sanatının Ortaçağı, 2010, s. 199,
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 21, .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 45, .
- ^ Mine Kadiroğlu - Zafer Karaca - Turgay Yazar "Çoruh Vadisi Ortaçağ Gürcü Mimarisi 1998 Yılı Yüzey Araştırması"[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nuka Kilisesi Gurcuce ნუკას საყდარი ya da ნუკა საყდარი nuk as saq dari ya da nuk a saq dari tarihsel Klarceti bolgesinde Orta Cag dan kalma Gurcu kilisesidir Gunumuzde Artvin ilinin merkez ilcesindeki Alabalik koyundedir Kilisenin son rahibi Nuka dan dolayi bu isimle aniliyor hale gelmis ve kilisenin eski adinin da unutulmus olabilecigine dair gorus bulunmaktadir Nuka KilisesiN Marr tarafindan Handzta manastirinin bazilikasi olarak tanimlanan Orta Cag Gurcu yapisi Nuka Kilisesi nin uzaktan bir gorunumu 1911 Temel bilgilerKonumAlabalik ArtvinKoordinatlar41 15 24 K 42 05 18 D 41 25667 K 42 08833 D 41 25667 42 08833InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumTerk edilmis kismen ayaktaMimariMimari turBazilikaMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma9 yuzyilOzelliklerMalzemelerTasTarihceKilisenin adi konusunda kaynaklarda kesin bir bilgi mevcut degildir Cunku eski yazili kaynaklarda bu kilisenin adindan soz edilmemistir Bundan dolayi kilisenin adinin kaynagi konusunda cesitli varsayimlar ileri surulmustur Cevre halki tarafindan Nuka Sakdari ya da Nuka Kilise adiyla bilinen bu kilisenin Gunatlis Vani kadinlar manastirina ait oldugu gorusu one surulmustur Bununla birlikte Gunatlis Vani nin Nuka Sakdari olduguna iliskin inandirici bir gorus mevcut degildir Tskarostavi Manastiri nin asagisinda Karchal vadisinde bulunan Nuka Kilisesi buyuk bir ihtimalle bu manastirin bir parcasiydi Bazen Hantsta Manastiri yla bazen Gunatlis Vani Manastiri yla iliskilendirilmis olan Nuka Kilisesi Tskarostavi Manastiri na bagli kesisler manastiri olmalidir MimariGunumuze oldukca iyi durumda gelebilmis Nuka Kilisesi nin distan 10 20 metre uzunlugunda doguda 10 30 metre ve batida 6 85 metre genisligindedir Kilise iki nefli bir bazilikadir Bu iki nef guney kisimda yer alan dairesel bir sutunla biribirinden ayrilmistir Merkezi nef bir apsisle son bulmaktadir Kuzey tarafinda sunagin uzantisi olan kucuk bir mekan vardir ve kilisenin kuzey duvari kayadan olusmaktadir Kilise yaklasik on metre yuksekliginde bir alt yapiya oturtulmustur Bu alt mekanin salt istinat duvari olmadigi ve buyuk olasilikla kripta oldugu anlasilmaktadir Kilisenin girisi bati yonundedir Bati ve guney duvarlarinda birer pencere yer alirken dogu cephesinde uc pencere bulunmaktadir Sunagin her iki yaninda birer oda bulunmaktadir Bu Gurcu kiliseleri arasinda sadece Nuka Kilisesi ne ozgu bir durumdur Kilise kabaca yontulmus taslarla insa edilmis ve suslemelere yer verilmemistir Kilisenin insasinda bulundugu yerin taslarinin kullanildigi anlasilmaktadir Nuka Kilisesi Parehi Esbeki kiliseleri gibi 9 yuzyila ozgu yapisal ozelliklere sahiptir Bir parcasi oldugu dusunulen Tskarostavi Manastiri da ayni donemde insa edilmistir Kaynakca Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri Gurcuce Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 21 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 434 11 2 Mine Kadiroglu Bulent Isler Gurcu Sanatinin Ortacagi 2010 s 199 ISBN 9789944579216 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 21 ISBN 9789941478178 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 45 ISBN 9789941478178 Mine Kadiroglu Zafer Karaca Turgay Yazar Coruh Vadisi Ortacag Gurcu Mimarisi 1998 Yili Yuzey Arastirmasi olu kirik baglanti