Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İstatistikte, bağlılık nedenselliği ifade etmez yönergesi, yalnızca iki değişken arasındaki ilişkiye ya da bağlılığa bakarak birinin diğerine neden olduğu çıkarımının yapılamayacağını belirtir. Bunun tersi olan "bağlılık nedenselliği gerektirir" ifadesi, birlikte gözlemlenen tüm olayların neden-sonuç ilişkisine sahip olduğunu ifade ederek şüpheli neden safsatasına yol açar. Bu safsata latince cum hoc ergo propter hoc ("bununla birlikte, o halde bunun yüzünden") cümlesiyle de bilinir.
Bu safsatanın yaygın bir örneği, hormon replasman tedavisi (HRT) olan kadınlarda ortalamanın altında koroner arter hastalığı (KAH) görülmesi dolayısıyla doktorların KAH'a karşı HRT önermeye başlamasıdır. Fakat daha sonra yapılan HRT'nin KAH riskini az ama istatistiksel olarak anlamlı bir miktarda artırdığını tespit etmiştir. İlk gözlemin nedeni araştırıldığında HRT kullanan kadınların daha üst sosyoekonomik gruplara dahil olduğu, dolayısıyla daha iyi diyet ve egzersiz yaparak daha sağlıklı kaldığı anlaşılmıştır. Yani, sanıldığının aksine KAH'ın azalması ve HRT birbirinin nedeni değildir, ikisi de ortak bir nedenin bağımsız sonuçlarıdır.
Kaynakça
- ^ Tufte 2006, s. 5
- ^ Aldrich, John (1995). (PDF). Statistical Science. 10 (4). ss. 364-376. doi:10.1214/ss/1177009870. JSTOR 2246135. 19 Şubat 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ . Life hack. 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ Lawlor DA, George Davey Smith, Ebrahim S (Haziran 2004). "Commentary: the hormone replacement-coronary heart disease conundrum: is this the death of observational epidemiology?". Int J Epidemiol. 33 (3). ss. 464-467. doi:10.1093/ije/dyh124. (PMID) 15166201.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Istatistikte baglilik nedenselligi ifade etmez yonergesi yalnizca iki degisken arasindaki iliskiye ya da bagliliga bakarak birinin digerine neden oldugu cikariminin yapilamayacagini belirtir Bunun tersi olan baglilik nedenselligi gerektirir ifadesi birlikte gozlemlenen tum olaylarin neden sonuc iliskisine sahip oldugunu ifade ederek supheli neden safsatasina yol acar Bu safsata latince cum hoc ergo propter hoc bununla birlikte o halde bunun yuzunden cumlesiyle de bilinir Bu safsatanin yaygin bir ornegi hormon replasman tedavisi HRT olan kadinlarda ortalamanin altinda koroner arter hastaligi KAH gorulmesi dolayisiyla doktorlarin KAH a karsi HRT onermeye baslamasidir Fakat daha sonra yapilan HRT nin KAH riskini az ama istatistiksel olarak anlamli bir miktarda artirdigini tespit etmistir Ilk gozlemin nedeni arastirildiginda HRT kullanan kadinlarin daha ust sosyoekonomik gruplara dahil oldugu dolayisiyla daha iyi diyet ve egzersiz yaparak daha saglikli kaldigi anlasilmistir Yani sanildiginin aksine KAH in azalmasi ve HRT birbirinin nedeni degildir ikisi de ortak bir nedenin bagimsiz sonuclaridir Kaynakca Tufte 2006 s 5 Aldrich John 1995 PDF Statistical Science 10 4 ss 364 376 doi 10 1214 ss 1177009870 JSTOR 2246135 19 Subat 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2020 Life hack 27 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2020 Lawlor DA George Davey Smith Ebrahim S Haziran 2004 Commentary the hormone replacement coronary heart disease conundrum is this the death of observational epidemiology Int J Epidemiol 33 3 ss 464 467 doi 10 1093 ije dyh124 PMID 15166201 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link