Bedros Turyan (Ermenice: Պետրոս Դուրեան, Պետրոս Դուրյան, d. 1851 - ö. 1872), Batı Ermenicesi'nde yazan Osmanlı şair, oyun yazarı ve oyuncuydu.
Bedros Turyan | |
---|---|
Doğum | 1 Ocak 1851 İstanbul, Osmanlı imparatorluğu |
Ölüm | 1 Ocak 1872 (21 yaşında) İstanbul, Osmanlı imparatorluğu |
Meslek | şair, oyun yazarı, oyuncu ve çevirmen |
Milliyet | Osmanlı Ermenisi |
Hayatı ve kariyeri
Bedros Tourian (alternatif yazım: Petros Duryan), İstanbul'da doğdu. Babası demirciydi ve yoksul bir ailedendi. Keskin bir hassasiyete sahip romantik bir şair, hayranların çok sevdiği bir kitleyi topladı. 21 yaşında tüberkülozdan öldü. Bununla birlikte, bir drama ve şiir mirası bıraktı. Bir vatanseverdi, tarihi oyunları ulusal kurtuluş özleminden esinlenmiştir. Ermeni okul öğretmeni hicivci Hagop Baronyan'dı. Fransızca eğitim alan Turyan, Hugo, Lamartine ve de Musset'te iyi okunmuş ve ana dili olan Ermeni şiirine lirik ve duygusal bir nitelik kazandırmıştır. Kendiliğinden, anlamlı, imgeler ve metaforlarla zengin bir şekilde bahşedilmiş şiirleri, doğal sanatsal parlaklığı ortaya koydu ve eski yazı stilinden gelen yeniliklerin yolunu açtı. Şiirleri Rusça, Fransızca, İngilizce, Almanca ve İtalyanca'ya çevrildi.
Babasının muhalefetine, oyunlar yazmasına ve sahnede performans göstermesine rağmen aktif bir tiyatro hayatı sürdürdü. Ailesinin yoksulluğu göz önüne alındığında, oyunculuğun ona sağladığı maddi avantaj, babasının isteklerine karşı gelmesinde bir etken olabilir. Oyunları sayesinde hızla tanındı ve popülerliğini sürdürdü. Tiyatro eserlerinden bazıları arasında Kara Topraklar (1868), Fatih Artash (1869), Arşakların Evinin Düşüşü (1870), Ermenistan'ın Başkenti Ani'nin Yakalanması (1871) ve Tiyatro veya Sefiller (1871) bulunmaktadır. Tiyatro veya Sefiller adlı tiyatro eserinde sosyal adaletsizlik ve ahlaki çürüme meselesini ele almaktadır; oyunda iki âşık, sahnede intihar eder. Turyan daha uzun bir yaşam sürmüş olsaydı, daha sofistike bir tiyatro repertuvarı geliştirme fırsatı bulabilirdi. Tarih, onu dizilerinden çok dramayla hatırlar; ikincisi başlangıçta yaşamı boyunca ona ün kazandırdı.
Genç öleceğini bilerek, bir şiirde yaratıcıya şikâyet ederken, bir başka şiirde af dileyerek duyguların hız trenine bindi. Gerçekleşmemiş rüyalar ve milletine katkı sağlamak için yaşama kaygısı, yazılarına yansıyan derin acılara ve üzüntülere neden oldu.
Kaynakça
- KB Bardarkjian, Modern Ermeni Edebiyatına Başvuru Kılavuzu 1500-1920, Wayne State University Press, 1999
- E. Jrbashian, "Petros Durian" (Ermeni Sovyet Ansiklopedisi'nden bir makale)
- Hrand Nazariantz, Bedros Tourian, Poeta armeno: dalla sua vita e dalle sue pagine migliori, con un cenno sull'arte armena, işbirliği ile Franco Nitti Valentini, con una presentazione di Enrico Cardile, Bari, Laterza, 1915.
- Bedros Tourian, I Miserabili: Cinque atti'de dramma, versiyon italiana di Hrand Nazariantz; con prefazione di Alfredo Violante, Milano, Sonzogno, 1916.
- JR Russell, Bosphorus Nights: The Complete Lyric Poems of Bedros Tourian: Translation, Introduction, and Commentary, Armenian Heritage Press, 2005
Dış bağlantılar
- Amazon.com'da Bedros Toruian
- ArmenianHouse.org'da Bedros Toruian 23 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Video
- YouTube'da Parsegh Habeckian tarafından şikâyetler
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bedros Turyan Ermenice Պետրոս Դուրեան Պետրոս Դուրյան d 1851 o 1872 Bati Ermenicesi nde yazan Osmanli sair oyun yazari ve oyuncuydu Bedros TuryanBedros Turyan Dogum1 Ocak 1851 1851 01 01 Istanbul Osmanli imparatorluguOlum1 Ocak 1872 21 yasinda Istanbul Osmanli imparatorluguMesleksair oyun yazari oyuncu ve cevirmenMilliyetOsmanli ErmenisiHayati ve kariyeriBedros Tourian alternatif yazim Petros Duryan Istanbul da dogdu Babasi demirciydi ve yoksul bir ailedendi Keskin bir hassasiyete sahip romantik bir sair hayranlarin cok sevdigi bir kitleyi topladi 21 yasinda tuberkulozdan oldu Bununla birlikte bir drama ve siir mirasi birakti Bir vatanseverdi tarihi oyunlari ulusal kurtulus ozleminden esinlenmistir Ermeni okul ogretmeni hicivci Hagop Baronyan di Fransizca egitim alan Turyan Hugo Lamartine ve de Musset te iyi okunmus ve ana dili olan Ermeni siirine lirik ve duygusal bir nitelik kazandirmistir Kendiliginden anlamli imgeler ve metaforlarla zengin bir sekilde bahsedilmis siirleri dogal sanatsal parlakligi ortaya koydu ve eski yazi stilinden gelen yeniliklerin yolunu acti Siirleri Rusca Fransizca Ingilizce Almanca ve Italyanca ya cevrildi Babasinin muhalefetine oyunlar yazmasina ve sahnede performans gostermesine ragmen aktif bir tiyatro hayati surdurdu Ailesinin yoksullugu goz onune alindiginda oyunculugun ona sagladigi maddi avantaj babasinin isteklerine karsi gelmesinde bir etken olabilir Oyunlari sayesinde hizla tanindi ve populerligini surdurdu Tiyatro eserlerinden bazilari arasinda Kara Topraklar 1868 Fatih Artash 1869 Arsaklarin Evinin Dususu 1870 Ermenistan in Baskenti Ani nin Yakalanmasi 1871 ve Tiyatro veya Sefiller 1871 bulunmaktadir Tiyatro veya Sefiller adli tiyatro eserinde sosyal adaletsizlik ve ahlaki curume meselesini ele almaktadir oyunda iki asik sahnede intihar eder Turyan daha uzun bir yasam surmus olsaydi daha sofistike bir tiyatro repertuvari gelistirme firsati bulabilirdi Tarih onu dizilerinden cok dramayla hatirlar ikincisi baslangicta yasami boyunca ona un kazandirdi Petros Duryan in Erivan Pantheon daki mezari Genc olecegini bilerek bir siirde yaraticiya sikayet ederken bir baska siirde af dileyerek duygularin hiz trenine bindi Gerceklesmemis ruyalar ve milletine katki saglamak icin yasama kaygisi yazilarina yansiyan derin acilara ve uzuntulere neden oldu KaynakcaKB Bardarkjian Modern Ermeni Edebiyatina Basvuru Kilavuzu 1500 1920 Wayne State University Press 1999 E Jrbashian Petros Durian Ermeni Sovyet Ansiklopedisi nden bir makale Hrand Nazariantz Bedros Tourian Poeta armeno dalla sua vita e dalle sue pagine migliori con un cenno sull arte armena isbirligi ile Franco Nitti Valentini con una presentazione di Enrico Cardile Bari Laterza 1915 Bedros Tourian I Miserabili Cinque atti de dramma versiyon italiana di Hrand Nazariantz con prefazione di Alfredo Violante Milano Sonzogno 1916 JR Russell Bosphorus Nights The Complete Lyric Poems of Bedros Tourian Translation Introduction and Commentary Armenian Heritage Press 2005Dis baglantilarAmazon com da Bedros Toruian ArmenianHouse org da Bedros Toruian 23 Agustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde VideoYouTube da Parsegh Habeckian tarafindan sikayetler