Belgrad Kuşatması, Osmanlı-Kutsal İttifak savaşlarında evre.
Belgrad Kuşatması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları | |||||||||
1688 tarihli Belgrad Kuşatması | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Bozoklu Mustafa Paşa I. Selim Giray | General Sybeldorf (ölü) | ||||||||
Güçler | |||||||||
5.000 (kale garnizonu), 80.000 (ana ordu) | 25-30.000 | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
Nispeten hafif | 4-10.000 ölü, 1-2.000 esir |
(Charles Eugène de Croÿ) komutasındaki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ordusunun Belgrad'ı 5 Ağustos-10 Eylül 1693 arasındaki kuşatması kale garnizonu ve Sadrazam Bozoklu Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından yenilgiye uğratıldı.
Kuşatma öncesi
II. Viyana Kuşatması (1683) sonrasında Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu seri zaferlerle Macaristan'ın önemli bölümünü ele geçirip 1688'de Belgrad'ı da işgal ettikten sonra, 1690 yılında Sadrazam Sadrazam Köprülü Fazıl Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun başarılı karşı taarruzuyla geri alınmıştı.
Kalenin stratejik öneminin farkında olan Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu 1692 yılında Osmanlı İmparatorluğu'yla yürütülen barış müzakerelerinden sonuç alınamaması üzerine, 1693 yılında Belgrad'ın yeniden ele geçirilmesini hedefledi. komutasında verilen Alman ordusu Yanova ve 'u ele geçirdikten sonra Ağustos başında Belgrad'a yöneldi.
Buna mukabil, 26 Temmuz'da Tuna Nehri'ni Turtukaya üzerinden aşarak Eflak'a giren Sadrazam Bozoklu Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Erdel'i istila etme niyetindeyken, Alman ordusunun Belgrad'ı hedeflemesi üzerine buraya yöneldi.
Kuşatma
Alman ordusu 1 Ağustos 1693'te kalenin önüne gelerek kuşatma hazırlıklarına başladı ve 5 Ağustos'ta top ateşini başlattı. Kaledeki Türk garnizonu ise 13, 14 ve 17 Ağustos'ta huruç harekâtlarına girişirken, Alman ordusu da 26 Ağustos'tan itibaren (44 kuşatma ve 15 havan topuyla) kaleye yönelik top ateşini şiddetlendirdi. Salvo ateşinden sonuç alamayan Alman ordusu 1-6 Eylül arasını dinlenerek geçirdikten sonra 7 Eylül'de genel taarruza geçtiyse de, aralarında Bavyera Ordusu Generali Sybeldorf'un da bulunduğu üst düzeyli subaylar dahil 1.000'i aşkın askerin (Osmanlı kaynaklarına göre 8.000) ölmesinin ardından hücum sonlandırıldı.
Sadrazam Bozoklu Mustafa Paşa, Kırım Hanı Selim Giray'ın komutasındaki Kırım atlılarının da bulunduğu Osmanlı ordusuyla Vidin'den hareket ederek 10 Eylül'de Morava kıyısında ordugâh kurdu. Kaptan Ali Paşa komutasındaki Tuna donanması da bölgeye geldi. 12 Eylül'de ise 4.000 Kırım atlısı ve Rumeli sipahisi Alman ordusunun istihkâmlarını basarak mühimmat araçlarını imha etti ve çok sayıda esir ile hayvan ele geçirdi. Morava köprüsü yakılmış olduğundan, Osmanlı ordusu nehri sığlık geçit yerlerinden aşarak karşı kıyıya geçti.
Bu olumsuz gelişmeler üzerine, savaş meclisini toplayarak iki ateş arasında kalma endişesiyle 37 gün süren kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı.
Alman ordusu erzak gemilerini ve ağırlıklarının bir bölümünü Osmanlı Tuna donanmasının eline geçmemesi için yaktı ve Sava nehri üzerindeki köprüleri de tahrip ederek Mohaç-Segedin civarına çekildi.
Kuşatma sonrası
17 Eylül'de Sadrazam Bozoklu Mustafa Paşa Belgrad'a girdi ve bir taraftan kuşatmadan zarar gören kalenin onarılması sürecini başlatırken diğer taraftan Kırım atlılarını düzenli bir şekilde çekilen Alman ordusunu takibe gönderdi. Petrovaradin'de Alman ordusunu yakalayan Kırım atlıları yüksek sayıda esir ve büyük ganimet almayı başardı.
Belgrad kalesini onararak Almanların kale etrafında kazdığı hendekleri doldurtup tabyaları yıktırdıktan sonra 6 Aralık'ta Edirne'ye dönen Sadrazam Bozoklu Mustafa Paşa av merakı nedeniyle II. Ahmet tarafından 14 Mart 1694'te azledildi ve yerine Sürmeli Ali Paşa getirildi.
Kaynakça
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.12, s.206
- ^ "The History of the Turks, Beginning with the Year 1679 until 1699", Paul Rycaut, Clarell (1700), s.504-505
- ^ "Kayı 7: Kutsal İttifaka Karşı", Ahmet Şimşirgil, Timaş Tarih (2015)
- ^ "Histoire générale d'Allemagne", Joseph Barre (Faransızca), Charles J. B. Delespine (1748), c.11, s.315
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.12, s.207
- ^ ""Bozoklu Mustafa Paşa" maddesi, İslam Ansiklopedisi, Türk Diyanet Vakfı, Ankara (2020), c.31, s. 344". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ağustos 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Belgrad Kusatmasi Osmanli Kutsal Ittifak savaslarinda evre Belgrad KusatmasiOsmanli Kutsal Ittifak savaslari1688 tarihli Belgrad KusatmasiTarih5 Agustos 10 Eylul 1693BolgeBelgrad SirbistanSonucOsmanli zaferiCografi DegisikliklerBelgrad Osmanli topraklarinda kaldiTaraflarOsmanli Imparatorlugu Kirim HanligiKutsal Roma Imparatorlugu Avusturya Bavyera BrandenburgKomutanlar ve liderlerBozoklu Mustafa Pasa I Selim GiraySavoy Prensi Eugen General Sybeldorf olu Gucler5 000 kale garnizonu 80 000 ana ordu 25 30 000KayiplarNispeten hafif4 10 000 olu 1 2 000 esir Charles Eugene de Croy komutasindaki Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu ordusunun Belgrad i 5 Agustos 10 Eylul 1693 arasindaki kusatmasi kale garnizonu ve Sadrazam Bozoklu Mustafa Pasa komutasindaki Osmanli ordusu tarafindan yenilgiye ugratildi Kusatma oncesiII Viyana Kusatmasi 1683 sonrasinda Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu seri zaferlerle Macaristan in onemli bolumunu ele gecirip 1688 de Belgrad i da isgal ettikten sonra 1690 yilinda Sadrazam Sadrazam Koprulu Fazil Mustafa Pasa komutasindaki Osmanli ordusunun basarili karsi taarruzuyla geri alinmisti Kalenin stratejik oneminin farkinda olan Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu 1692 yilinda Osmanli Imparatorlugu yla yurutulen baris muzakerelerinden sonuc alinamamasi uzerine 1693 yilinda Belgrad in yeniden ele gecirilmesini hedefledi komutasinda verilen Alman ordusu Yanova ve u ele gecirdikten sonra Agustos basinda Belgrad a yoneldi Buna mukabil 26 Temmuz da Tuna Nehri ni Turtukaya uzerinden asarak Eflak a giren Sadrazam Bozoklu Mustafa Pasa komutasindaki Osmanli ordusu Erdel i istila etme niyetindeyken Alman ordusunun Belgrad i hedeflemesi uzerine buraya yoneldi KusatmaAlman ordusu 1 Agustos 1693 te kalenin onune gelerek kusatma hazirliklarina basladi ve 5 Agustos ta top atesini baslatti Kaledeki Turk garnizonu ise 13 14 ve 17 Agustos ta huruc harekatlarina girisirken Alman ordusu da 26 Agustos tan itibaren 44 kusatma ve 15 havan topuyla kaleye yonelik top atesini siddetlendirdi Salvo atesinden sonuc alamayan Alman ordusu 1 6 Eylul arasini dinlenerek gecirdikten sonra 7 Eylul de genel taarruza gectiyse de aralarinda Bavyera Ordusu Generali Sybeldorf un da bulundugu ust duzeyli subaylar dahil 1 000 i askin askerin Osmanli kaynaklarina gore 8 000 olmesinin ardindan hucum sonlandirildi Sadrazam Bozoklu Mustafa Pasa Kirim Hani Selim Giray in komutasindaki Kirim atlilarinin da bulundugu Osmanli ordusuyla Vidin den hareket ederek 10 Eylul de Morava kiyisinda ordugah kurdu Kaptan Ali Pasa komutasindaki Tuna donanmasi da bolgeye geldi 12 Eylul de ise 4 000 Kirim atlisi ve Rumeli sipahisi Alman ordusunun istihkamlarini basarak muhimmat araclarini imha etti ve cok sayida esir ile hayvan ele gecirdi Morava koprusu yakilmis oldugundan Osmanli ordusu nehri siglik gecit yerlerinden asarak karsi kiyiya gecti Bu olumsuz gelismeler uzerine savas meclisini toplayarak iki ates arasinda kalma endisesiyle 37 gun suren kusatmayi kaldirmak zorunda kaldi Alman ordusu erzak gemilerini ve agirliklarinin bir bolumunu Osmanli Tuna donanmasinin eline gecmemesi icin yakti ve Sava nehri uzerindeki kopruleri de tahrip ederek Mohac Segedin civarina cekildi Kusatma sonrasi17 Eylul de Sadrazam Bozoklu Mustafa Pasa Belgrad a girdi ve bir taraftan kusatmadan zarar goren kalenin onarilmasi surecini baslatirken diger taraftan Kirim atlilarini duzenli bir sekilde cekilen Alman ordusunu takibe gonderdi Petrovaradin de Alman ordusunu yakalayan Kirim atlilari yuksek sayida esir ve buyuk ganimet almayi basardi Belgrad kalesini onararak Almanlarin kale etrafinda kazdigi hendekleri doldurtup tabyalari yiktirdiktan sonra 6 Aralik ta Edirne ye donen Sadrazam Bozoklu Mustafa Pasa av meraki nedeniyle II Ahmet tarafindan 14 Mart 1694 te azledildi ve yerine Surmeli Ali Pasa getirildi Kaynakca Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 12 s 206 The History of the Turks Beginning with the Year 1679 until 1699 Paul Rycaut Clarell 1700 s 504 505 Kayi 7 Kutsal Ittifaka Karsi Ahmet Simsirgil Timas Tarih 2015 Histoire generale d Allemagne Joseph Barre Faransizca Charles J B Delespine 1748 c 11 s 315 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 12 s 207 Bozoklu Mustafa Pasa maddesi Islam Ansiklopedisi Turk Diyanet Vakfi Ankara 2020 c 31 s 344 29 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Agustos 2022