Belçika Mavisi, Belçika orjinli bir ırkdır. Belçika mavisinin heykelimsi, yoğun kaslı görüntüsü, çift kaslı olarak da bilinir. Çift kaslı fenotipi kalıtsal bir durumdur ve kas hücrelerinin hacminin artışı yerine (hypertrophy) kas hücrelerinin (iplikçiklerinin) sayısının artması sonucu (hyperplasia) oluşur. Bu kalıtsal durum “Piedmontese” türü sığırlarda da bulunur. Her iki türdeki sığırların da yemi kasa çevirmede üstün yetenekleri vardır bu da bu tür sığırların etlerinin yağ oranın düşük olmasını sağlar. Belçika mavisi ismini türün tipik gri-mavi alaca görüntüsünden almış olmasına rağmen kılları beyazdan siyaha kadar farklılık gösterebilir.
Tarihi
Görünümü ilk olarak 1807’de bir çiftlik hayvanları gözlemcisi olan George Culley tarafından belgelenmiştir. Bu tür 19. yüzyılda Belçika’nın merkezi ve kuzeyinde yerel türlerin İngiltere kökenli Shorthorn sığırları ile melezleştirilmesi sonucu elde edilmiştir. Melezlemede Charolais sığırlarının da kullanılmış olması bir ihtimaldir. Belçika mavisi ilk olarak sütçü-etçi melez ırk olarak kullanılmıştır. Modern etçi tür 1950’de Liège ilinde suni tohumlama merkezinde çalışan Professor Hanset tarafından geliştirilmiştir. Türün karakterik (çift kaslılık) mutasyonu düz hat yetiştirme (linebreeding) ile artık ırkın sabit bir özelliği haline gelene kadar sağlanmıştır.
Tür Özellikleri
Belçika mavisinin myostatin (“myo” = kas ve “statin” = dur anlamında) proteinini kodlayan geninde doğal mutasyonu vardır. Myostatin kas gelişimini sınırlayıcı etki gösteren bir proteindir. Bu mutasyon aynı zamanda yağ depolanmasını etkilediği için bu tür sığırların etleri oldukça yağsız olur. Kesilmiş myostatin geni normal kapasitede çalışamaz ve sonucunda hayvanda hızlanmış bir kas gelişimi görülür. Kas artışı başlıca hayvanın kas hücrelerinin (iplikçiklerinin) hipertrofiden hiperplasiye fizyolojik olarak değişimi ile olur. Bu tip gelişme (hiperplazi) anne hamileyken fetusta görülür ve bu yüzden yavru normalden yaklaşık iki kat fazla kas hücresine sahip olarak doğar. Ayrıca yavrunun doğum ağırlığı normal sığırların yavrularının doğum ağırlığından oldukça fazladır.
Belçika mavisi sığırlarının yemi ete dönüştürme oranı diğer sığırlara göre yüksektir. Bu oranın yüksek olmasında kilo alımında artmış protein ve azalmış yağ kompozisyonunun gerçekleşmesidir. Ancak kemik yapıları ve ağırlıkları diğer sığırlarla aynı olduğundan diğer sığırlara oranla daha yüksek bir kas/kemik oranına sahiptirler. Diğer sığırlara oranla yaklaşık %20 daha fazla bir kas verimine sahiptirler. Bu ırkın yüksek kas verimi için, bu değişmiş kilo alma kompozisyounu dengelemek üzere daha fazla protein ağırlıklı bir diyet gereklidir. Besi bitimi sırasında bu tür yüksek enerjili yemlere ihtiyaç duyar ve eğer yüksek lif içeren diyet sunulursa istenilen besi performansını gösteremez.
Çift kaslı bu ırkın değeri üstün karkas özelliğindedir. Ancak düşük yağ oranı yüzünden etin mermerleşmesi (tekstürü) de azalır ve bu etin yumuşaklığın da azalmasına neden olur. Diğer taraftan Belçika Mavisi’nin etinin yumuşaklığında bir değişiklik olmadığını çünkü çok sayıda ve kısa (ufak) kas liflerinden oluştuğunu savunanlar da vardır. Belçika Mavisi’nin etinin kollajen miktarı da düşüktür bu da amino asitlerin verimini arttırarak protein kalitesini yükseltir.
Tür Sorunları
Yeni doğan buzağının çok büyük olmasından dolayı sezaryen operasyonu bu tür için rutin olarak yapılmaktadır. Ayrıca diğer etçi, sütçü veya kombine türlerle melezleme yapıldığında da doğum kanalının darlığından dolayı zor doğum görülebilir.
Verimi
Belçika Mavisi’ni yetiştirmenin karlı olup olmadığı doğum sırasında yaşanan sıkıntılar ve konsantre yemlere olan metabolik ihtiyaçtan dolayı tartışılır durumdadır. Ancak değerli etlerin yüksek oranı, etin yapısı gibi nedenlerle çift kaslı hayvanların karkas değerleri arttırılabilir. Yağ depolamasındaki yavaşlık çoğu zaman kesimi geciktirir bu da bakım giderlerinin artışına neden olur. Belçika Mavisi sığırları yoğun şekilde bakım ve yönetim istediğinden zor koşullarda yetişemezler. Bu gibi nedenlerden dolayı bu türün genel verimi ekonomik olarak halen belirsizdir.
Dipnotlar
- ^ "Oklahoma State University breed profile". 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2013.
Kaynakça
- Cheville, Norman F. (1999), Introduction to veterinary pathology, Wiley-Blackwell, ISBN , 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 26 Kasım 2013.
Dış bağlantılar
- The Belgian Blue Herdbook 17 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Belcika Mavisi Belcika orjinli bir irkdir Belcika mavisinin heykelimsi yogun kasli goruntusu cift kasli olarak da bilinir Cift kasli fenotipi kalitsal bir durumdur ve kas hucrelerinin hacminin artisi yerine hypertrophy kas hucrelerinin iplikciklerinin sayisinin artmasi sonucu hyperplasia olusur Bu kalitsal durum Piedmontese turu sigirlarda da bulunur Her iki turdeki sigirlarin da yemi kasa cevirmede ustun yetenekleri vardir bu da bu tur sigirlarin etlerinin yag oranin dusuk olmasini saglar Belcika mavisi ismini turun tipik gri mavi alaca goruntusunden almis olmasina ragmen killari beyazdan siyaha kadar farklilik gosterebilir Belcika mavisi Sezaryen izleri gorulebilen bir Belcika mavisi TarihiGorunumu ilk olarak 1807 de bir ciftlik hayvanlari gozlemcisi olan George Culley tarafindan belgelenmistir Bu tur 19 yuzyilda Belcika nin merkezi ve kuzeyinde yerel turlerin Ingiltere kokenli Shorthorn sigirlari ile melezlestirilmesi sonucu elde edilmistir Melezlemede Charolais sigirlarinin da kullanilmis olmasi bir ihtimaldir Belcika mavisi ilk olarak sutcu etci melez irk olarak kullanilmistir Modern etci tur 1950 de Liege ilinde suni tohumlama merkezinde calisan Professor Hanset tarafindan gelistirilmistir Turun karakterik cift kaslilik mutasyonu duz hat yetistirme linebreeding ile artik irkin sabit bir ozelligi haline gelene kadar saglanmistir Tur OzellikleriBelcika mavisinin myostatin myo kas ve statin dur anlaminda proteinini kodlayan geninde dogal mutasyonu vardir Myostatin kas gelisimini sinirlayici etki gosteren bir proteindir Bu mutasyon ayni zamanda yag depolanmasini etkiledigi icin bu tur sigirlarin etleri oldukca yagsiz olur Kesilmis myostatin geni normal kapasitede calisamaz ve sonucunda hayvanda hizlanmis bir kas gelisimi gorulur Kas artisi baslica hayvanin kas hucrelerinin iplikciklerinin hipertrofiden hiperplasiye fizyolojik olarak degisimi ile olur Bu tip gelisme hiperplazi anne hamileyken fetusta gorulur ve bu yuzden yavru normalden yaklasik iki kat fazla kas hucresine sahip olarak dogar Ayrica yavrunun dogum agirligi normal sigirlarin yavrularinin dogum agirligindan oldukca fazladir Belcika mavisi sigirlarinin yemi ete donusturme orani diger sigirlara gore yuksektir Bu oranin yuksek olmasinda kilo aliminda artmis protein ve azalmis yag kompozisyonunun gerceklesmesidir Ancak kemik yapilari ve agirliklari diger sigirlarla ayni oldugundan diger sigirlara oranla daha yuksek bir kas kemik oranina sahiptirler Diger sigirlara oranla yaklasik 20 daha fazla bir kas verimine sahiptirler Bu irkin yuksek kas verimi icin bu degismis kilo alma kompozisyounu dengelemek uzere daha fazla protein agirlikli bir diyet gereklidir Besi bitimi sirasinda bu tur yuksek enerjili yemlere ihtiyac duyar ve eger yuksek lif iceren diyet sunulursa istenilen besi performansini gosteremez Cift kasli bu irkin degeri ustun karkas ozelligindedir Ancak dusuk yag orani yuzunden etin mermerlesmesi teksturu de azalir ve bu etin yumusakligin da azalmasina neden olur Diger taraftan Belcika Mavisi nin etinin yumusakliginda bir degisiklik olmadigini cunku cok sayida ve kisa ufak kas liflerinden olustugunu savunanlar da vardir Belcika Mavisi nin etinin kollajen miktari da dusuktur bu da amino asitlerin verimini arttirarak protein kalitesini yukseltir Tur SorunlariYeni dogan buzaginin cok buyuk olmasindan dolayi sezaryen operasyonu bu tur icin rutin olarak yapilmaktadir Ayrica diger etci sutcu veya kombine turlerle melezleme yapildiginda da dogum kanalinin darligindan dolayi zor dogum gorulebilir VerimiBelcika Mavisi ni yetistirmenin karli olup olmadigi dogum sirasinda yasanan sikintilar ve konsantre yemlere olan metabolik ihtiyactan dolayi tartisilir durumdadir Ancak degerli etlerin yuksek orani etin yapisi gibi nedenlerle cift kasli hayvanlarin karkas degerleri arttirilabilir Yag depolamasindaki yavaslik cogu zaman kesimi geciktirir bu da bakim giderlerinin artisina neden olur Belcika Mavisi sigirlari yogun sekilde bakim ve yonetim istediginden zor kosullarda yetisemezler Bu gibi nedenlerden dolayi bu turun genel verimi ekonomik olarak halen belirsizdir Dipnotlar Oklahoma State University breed profile 11 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2013 KaynakcaCheville Norman F 1999 Introduction to veterinary pathology Wiley Blackwell ISBN 978 0 8138 2496 3 3 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi erisim tarihi 26 Kasim 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Belcika mavisi sigir ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir The Belgian Blue Herdbook 17 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi