Ben Deliyim (İng. I'm Crazy) Amerikalı yazar J. D. Salinger'ın ilk kez Collier's dergisinin 22 Aralık 1945'te yayımlanan sayısında yer alan öyküsüdür.Holden Caulfield'ın okuldan ayrılarak eve dönüşünün anlatıldığı eserin büyük bir kısmı sonraki yıllarda yazarın tek romanı olan Çavdar Tarlasında Çocuklar'da çok küçük değişiklikler yapılarak kullanılmıştır.
"Ben Deliyim" | |
---|---|
Collier's dergisinde basılan Ben Deliyim'in ilk sayfası. Bu resimde Çavdar Tarlasında Çocuklar'dan farklı olarak Holden eve döneceğini bildiği için Mr. Spencer'a giderken yanına bavullarını almıştır. Ayrıca meşhur kırmızı avcı şapkasına sahip değildir. | |
Yazar | J. D. Salinger |
Özgün adı | "I'm Crazy" |
Ülke | ABD |
Dil | İngilizce |
Yayımlanma | Collier's |
Önceki | "Yabancı (The Stranger)" |
Sonraki | "Doğumgünü Çocuğu (Birthday Boy)" |
Ben Deliyim, Salinger'ın Holden Caulfield'i anlattığı hikâyeleri arasında Holden'in anlatıcı rolünü üstlendiği ilk çalışmasıdır.
Açıklama
Salinger 18 Ocak 1944'te II. Dünya Savaşı'nda ABD ordusunda savaşmak için Avrupa'ya gitti. Normandiya Çıkartması'na katıldı ve 'nda Almanlarla savaştı. 8 Mayıs 1945'te savaşın sona ermesinin ardından hemen evine dönmedi. Bunun yerine müttefik işgaline yardımcı olmak ve Almanya'yı Nazilerden arındırmak için Birleşik Devletler ordusu tarafından kurulan Karşı Haberalma Taburu'na girdi ve altı ay boyunca bu tabura hizmet etti. Temmuz ayında yaşadığı post-travmatik stres bozukluğu yüzünden Nürnberg'de bir hastanede tedavi oldu. Salinger'ın Yabancı ve Ben Deliyim'i bu tedavi döneminde yazdığı düşünülür.Yabancı'nın Collier's dergisinin 1 Aralık 1945'te yayımlanan sayısında basılmasının ardından Ben Deliyim de aynı derginin 22 Aralık 1945'teki sayısında yer aldı. Collier's Salinger'ın 1945 yılında öykülerini basan bir diğer haftalık dergi olan The Saturday Evening Post'un rakibiydi ve bu popüler derginin savaş boyunca satışları yaklaşık iki milyondu.
Konusu
Öykü Holden'ın havanın durumunu B filmlerindeki hava durumuyla karşılaştırması ile başlar. Pentey Yatılı Okulu'nda okuyan Holden eve olması gerekenden bir gün erken dönecektir. Çünkü o dönem aldığı dört dersten de kalarak başarısızlığını ispat etmiş ve okuldan atılmıştır. Holden Thomson Tepesi'nde soğuk gecede dikilerek okuluna veda etmektedir. Soğukta ayakta dururken okul takımının Saxon Charter ile yaptığı basketbol maçının seslerini duyabilmektedir. Bu sırada arkadaşları Buhler ve Jackson'la futbol oynadıkları güzel anları düşünür. Daha sonra tepenin aşağısında doğru elinde valizleriyle koşarak Route 202'den geçer. Amacı tarih öğretmeni Bay Spencer'la vedalaşmaktır. Spencer'ların kapısını çalar. Kapıyı Bayan Spencer açar. Bayan Spencer içeri aldığı Holden'ı yatak odasına Bay Spencer'ın yanına gönderir. Bay Spencer bu odada Holden'a final sınavında Mısırlılar ve mumyalar hakkında yazılı kağıdına yazdıklarını okur ve onu bırakmakta haklı olup olmadığını sorar. Spencer Holden'ı böyle sıkıştırırken Holden Central Park'taki gölü ve kışları bu gölde yüzen ördeklerin nereye gittiğini düşünür. Spencer öğrencisine Pentey'i terk ettikten sonra neler yapmayı planladığını sorar. Holden Spencer'a bavulunun üzerindeki Pentey yapıştırmalarını özleyeceğini söyler. Sonrasında da Andy Warbach'ın annesine nasıl muhteşem bir oğlu olduğuyla ilgili yalan söylediği anısını anlatır. Ardından trene yetişmesi gerektiğini söyleyerek öğretmeninin sıcak çikolata teklifini reddeder ve evden ayrılır.
New York'a ailesinin evine geldiğinde siyahi hizmetçileri Jeannette ile kısa bir konuşma yapar. Daha sonra kız kardeşleri on yaşındaki Phoebe ve üç yaşlarındaki Viola'nın yanına gider. Ebeveynleri eve döndüğünde Holden onlarla konuşur. Bu konuşmanın içeriği okuyucuyla paylaşılmaz ancak Holden konuşma sonrasında tekrar kız kardeşlerinin odasına döner. Phoebe'nin uyuyakaldığını görür. Viola ise çok sevdiği Donald Duck oyuncağına sarılmış uyumaktadır. Holden Viola'nın yatağının başına kızın o aralar çok sevdiği zeytinlerden birkaç tane bırakır. Zeytinlerden biri yere düşünce yer alır. Tozlandığını görünce cebine atar. Daha sonra kendi yatak odasına uyumaya gider. Yatağına yatar ama bir süre uyanık kalır. Bu sırada hatalı olduğunu ve asla Edward Gonzales, Theodore Fisher ya da Lawrence Meyer kadar başarılı olamayacağını düşünür. Babası onun ofiste çalışmasını planlamaktadır. Bu da bir daha okula dönemeyeceği anlamına gelmektedir. Holden tüm bunları kabullenmiştir. Bu düşüncelerle kafası doluyken bir kere daha kışın Central Park'taki ördeklerin ne olduğunu düşünmeye başlar ve hikâye sona erer.
Çavdar Tarlasında Çocuklar ile karşılaştırma
Salinger Ben Deliyim'de Çavdar Tarlasında Çocuklar'ın bir bölümünü anlatsa da kullandığı dil aynı değildir. Holden'ın konuşmaları her iki eserde de samimi olmasına rağmen Ben Deliyim'deki anlatım daha kesin ve planlıdır.
Yazar Ben Deliyim'i romanın ilk iki bölümünde ve Holden'ın ailesinin evine New York'a döndüğü 23 ve 24. bölümlerde kullandı. Çavdar Tarlasında Çocuklar'ın 3 ile 22 bölümleri arası ise sadece romanda yer alan parçalardan oluşur. Ben Deliyim'de olayların geçtiği mekanlar sadece okul ve evdir. Holden'ın okuldan eve dönüşü sırasında yaşadıkları anlatılmaz.
İki eser arasındaki en önemli fark Holden'ın kişiliğindedir. Ben Deliyim'in sonunda Holden hâlâ öykünün başındaki "o deli çocuk"tur. Okula bir daha asla dönmeyecek, nefret edeceğini bildiği halde babasının kendisi için ayarlayacağı ofis işine girecektir. Oysa Çavdar Tarlasında Çocuklar'daki Holden yolculuğunun sonuna geldiğinde okula bir şans daha verecek kadar olgunlaşmıştır. Kışın bir okula yeniden kayıt yaptırıp yaptırmayacağı ile ilgili "Sanırım yaptıracağım. Ama şimdiden nasıl bilebilirim ki?" cevabını verir.
Çavdar Tarlasında Çocuklar'daki bir diğer önemli fark ise Holden'ın iki kız kardeşinin yanı sıra iki de erkek kardeşinin olmasıdır. Ağabeyi D.B. bir yazardır. Erkek kardeşi Allie ise on yaşındayken lösemiden ölmüştür.
Ben Deliyim'in başlığında vurgulanan Holden'ın deliliğinden öykü boyunca da bahsedilir. Holden kendini tanımlamak için ve sıkıştığı noktalarda deli olduğunu söyler. Öykü okulda ve evinde geçtiği için de bu delilik vurguları o mekanlarda yapılır. Romanda ise Holden deliliğinden sadece Sally Hayes ile olan ilişkisi söz konusu olduğunda bahseder.
Salinger romanı yazarken aşağıda bazılarının listelendiği küçük değişiklikler de yapmıştır:
- Ben Deliyim'de Holden eve bir gün erken gitmek zorundadır. Romanda ise bu fark beş gündür.
- Öyküde Holden'ın okulunun ismi Pentey; romanda ise Pencey'dir.
- Çavdar Tarlasında Çocuklar'da Holden tepede dururken okulunun yaptığı futbol maçının seslerini dinler. Öyküde ise bir basketbol karşılaşmasından bahsedilir.
- Holden, tepedeyken arkadaşlarıyla futbol oynadığı bir anısını düşünür. Öyküde bu arkadaşların isimleri Buhler ve Jackson iken romanda Tichener ve Campbell'dır.
- Holden Mr Spencer'a giderken Ben Deliyim'de Route 202'den geçer. Çavdar Tarlasında Çocuklar'da ise bu sayı 204 olmuştur.
- Öyküde Holden o dönem aldığı dört dersin dördünden de kalmışken romanda bir dersten geçmeyi başarmıştır.
- Hikâyede annesine oğlunun muhteşemliği ile ilgili yalan söylediği arkadaşının adı Andy Warbach'tır. Romanda ise Ernie Morrow.
- Holden New York'a geldiğinde siyahi hizmetçileri Jeannette ile konuşur. Romanda bu hizmetçinin ismi Charlene'dir ve Charlene'nin ten rengiyle ilgili bir yorum yoktur.
Kaynakça
- Beidler, Peter G. (2011), A Reader's Companion to J.D. Salinger's The Catcher in the Rye, Coffeetown Press,
- Reiff, Raychel Haugrud (2008), J.D. Salinger: The Catcher in the Rye and Other Works, Marshall Cavendish,
- Slawenski, Kenneth (2011), Üzüntü Muz Kabuğu ve J. D. Salinger, Sel Yayınları,
Notlar
- ^ a b Beidler 2011, s. 18
- ^ Öykünün Türkçe isminin alındığı kitap: Slawenski 2011, s. 134
- ^ Öykünün Türkçe isminin alındığı kitap: Slawenski 2011, s. 142
- ^ Öykünün Türkçe isminin alındığı kitap: Slawenski 2011, s. 88
- ^ Reiff 2008, s. 145
- ^ Slawenski 2011, s. 131
- ^ Slawenski 2011, s. 88
- ^ Beidler 2011, s. 22
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ben Deliyim Ing I m Crazy Amerikali yazar J D Salinger in ilk kez Collier s dergisinin 22 Aralik 1945 te yayimlanan sayisinda yer alan oykusudur Holden Caulfield in okuldan ayrilarak eve donusunun anlatildigi eserin buyuk bir kismi sonraki yillarda yazarin tek romani olan Cavdar Tarlasinda Cocuklar da cok kucuk degisiklikler yapilarak kullanilmistir Ben Deliyim Collier s dergisinde basilan Ben Deliyim in ilk sayfasi Bu resimde Cavdar Tarlasinda Cocuklar dan farkli olarak Holden eve donecegini bildigi icin Mr Spencer a giderken yanina bavullarini almistir Ayrica meshur kirmizi avci sapkasina sahip degildir YazarJ D SalingerOzgun adi I m Crazy UlkeABDDilIngilizceYayimlanmaCollier sOnceki Yabanci The Stranger Sonraki Dogumgunu Cocugu Birthday Boy Ben Deliyim Salinger in Holden Caulfield i anlattigi hikayeleri arasinda Holden in anlatici rolunu ustlendigi ilk calismasidir AciklamaSalinger 18 Ocak 1944 te II Dunya Savasi nda ABD ordusunda savasmak icin Avrupa ya gitti Normandiya Cikartmasi na katildi ve nda Almanlarla savasti 8 Mayis 1945 te savasin sona ermesinin ardindan hemen evine donmedi Bunun yerine muttefik isgaline yardimci olmak ve Almanya yi Nazilerden arindirmak icin Birlesik Devletler ordusu tarafindan kurulan Karsi Haberalma Taburu na girdi ve alti ay boyunca bu tabura hizmet etti Temmuz ayinda yasadigi post travmatik stres bozuklugu yuzunden Nurnberg de bir hastanede tedavi oldu Salinger in Yabanci ve Ben Deliyim i bu tedavi doneminde yazdigi dusunulur Yabanci nin Collier s dergisinin 1 Aralik 1945 te yayimlanan sayisinda basilmasinin ardindan Ben Deliyim de ayni derginin 22 Aralik 1945 teki sayisinda yer aldi Collier s Salinger in 1945 yilinda oykulerini basan bir diger haftalik dergi olan The Saturday Evening Post un rakibiydi ve bu populer derginin savas boyunca satislari yaklasik iki milyondu KonusuOyku Holden in havanin durumunu B filmlerindeki hava durumuyla karsilastirmasi ile baslar Pentey Yatili Okulu nda okuyan Holden eve olmasi gerekenden bir gun erken donecektir Cunku o donem aldigi dort dersten de kalarak basarisizligini ispat etmis ve okuldan atilmistir Holden Thomson Tepesi nde soguk gecede dikilerek okuluna veda etmektedir Sogukta ayakta dururken okul takiminin Saxon Charter ile yaptigi basketbol macinin seslerini duyabilmektedir Bu sirada arkadaslari Buhler ve Jackson la futbol oynadiklari guzel anlari dusunur Daha sonra tepenin asagisinda dogru elinde valizleriyle kosarak Route 202 den gecer Amaci tarih ogretmeni Bay Spencer la vedalasmaktir Spencer larin kapisini calar Kapiyi Bayan Spencer acar Bayan Spencer iceri aldigi Holden i yatak odasina Bay Spencer in yanina gonderir Bay Spencer bu odada Holden a final sinavinda Misirlilar ve mumyalar hakkinda yazili kagidina yazdiklarini okur ve onu birakmakta hakli olup olmadigini sorar Spencer Holden i boyle sikistirirken Holden Central Park taki golu ve kislari bu golde yuzen ordeklerin nereye gittigini dusunur Spencer ogrencisine Pentey i terk ettikten sonra neler yapmayi planladigini sorar Holden Spencer a bavulunun uzerindeki Pentey yapistirmalarini ozleyecegini soyler Sonrasinda da Andy Warbach in annesine nasil muhtesem bir oglu olduguyla ilgili yalan soyledigi anisini anlatir Ardindan trene yetismesi gerektigini soyleyerek ogretmeninin sicak cikolata teklifini reddeder ve evden ayrilir New York a ailesinin evine geldiginde siyahi hizmetcileri Jeannette ile kisa bir konusma yapar Daha sonra kiz kardesleri on yasindaki Phoebe ve uc yaslarindaki Viola nin yanina gider Ebeveynleri eve dondugunde Holden onlarla konusur Bu konusmanin icerigi okuyucuyla paylasilmaz ancak Holden konusma sonrasinda tekrar kiz kardeslerinin odasina doner Phoebe nin uyuyakaldigini gorur Viola ise cok sevdigi Donald Duck oyuncagina sarilmis uyumaktadir Holden Viola nin yataginin basina kizin o aralar cok sevdigi zeytinlerden birkac tane birakir Zeytinlerden biri yere dusunce yer alir Tozlandigini gorunce cebine atar Daha sonra kendi yatak odasina uyumaya gider Yatagina yatar ama bir sure uyanik kalir Bu sirada hatali oldugunu ve asla Edward Gonzales Theodore Fisher ya da Lawrence Meyer kadar basarili olamayacagini dusunur Babasi onun ofiste calismasini planlamaktadir Bu da bir daha okula donemeyecegi anlamina gelmektedir Holden tum bunlari kabullenmistir Bu dusuncelerle kafasi doluyken bir kere daha kisin Central Park taki ordeklerin ne oldugunu dusunmeye baslar ve hikaye sona erer Cavdar Tarlasinda Cocuklar ile karsilastirmaSalinger Ben Deliyim de Cavdar Tarlasinda Cocuklar in bir bolumunu anlatsa da kullandigi dil ayni degildir Holden in konusmalari her iki eserde de samimi olmasina ragmen Ben Deliyim deki anlatim daha kesin ve planlidir Yazar Ben Deliyim i romanin ilk iki bolumunde ve Holden in ailesinin evine New York a dondugu 23 ve 24 bolumlerde kullandi Cavdar Tarlasinda Cocuklar in 3 ile 22 bolumleri arasi ise sadece romanda yer alan parcalardan olusur Ben Deliyim de olaylarin gectigi mekanlar sadece okul ve evdir Holden in okuldan eve donusu sirasinda yasadiklari anlatilmaz Iki eser arasindaki en onemli fark Holden in kisiligindedir Ben Deliyim in sonunda Holden hala oykunun basindaki o deli cocuk tur Okula bir daha asla donmeyecek nefret edecegini bildigi halde babasinin kendisi icin ayarlayacagi ofis isine girecektir Oysa Cavdar Tarlasinda Cocuklar daki Holden yolculugunun sonuna geldiginde okula bir sans daha verecek kadar olgunlasmistir Kisin bir okula yeniden kayit yaptirip yaptirmayacagi ile ilgili Sanirim yaptiracagim Ama simdiden nasil bilebilirim ki cevabini verir Cavdar Tarlasinda Cocuklar daki bir diger onemli fark ise Holden in iki kiz kardesinin yani sira iki de erkek kardesinin olmasidir Agabeyi D B bir yazardir Erkek kardesi Allie ise on yasindayken losemiden olmustur Ben Deliyim in basliginda vurgulanan Holden in deliliginden oyku boyunca da bahsedilir Holden kendini tanimlamak icin ve sikistigi noktalarda deli oldugunu soyler Oyku okulda ve evinde gectigi icin de bu delilik vurgulari o mekanlarda yapilir Romanda ise Holden deliliginden sadece Sally Hayes ile olan iliskisi soz konusu oldugunda bahseder Salinger romani yazarken asagida bazilarinin listelendigi kucuk degisiklikler de yapmistir Ben Deliyim de Holden eve bir gun erken gitmek zorundadir Romanda ise bu fark bes gundur Oykude Holden in okulunun ismi Pentey romanda ise Pencey dir Cavdar Tarlasinda Cocuklar da Holden tepede dururken okulunun yaptigi futbol macinin seslerini dinler Oykude ise bir basketbol karsilasmasindan bahsedilir Holden tepedeyken arkadaslariyla futbol oynadigi bir anisini dusunur Oykude bu arkadaslarin isimleri Buhler ve Jackson iken romanda Tichener ve Campbell dir Holden Mr Spencer a giderken Ben Deliyim de Route 202 den gecer Cavdar Tarlasinda Cocuklar da ise bu sayi 204 olmustur Oykude Holden o donem aldigi dort dersin dordunden de kalmisken romanda bir dersten gecmeyi basarmistir Hikayede annesine oglunun muhtesemligi ile ilgili yalan soyledigi arkadasinin adi Andy Warbach tir Romanda ise Ernie Morrow Holden New York a geldiginde siyahi hizmetcileri Jeannette ile konusur Romanda bu hizmetcinin ismi Charlene dir ve Charlene nin ten rengiyle ilgili bir yorum yoktur KaynakcaBeidler Peter G 2011 A Reader s Companion to J D Salinger s The Catcher in the Rye Coffeetown Press ISBN 9781603810135 Reiff Raychel Haugrud 2008 J D Salinger The Catcher in the Rye and Other Works Marshall Cavendish ISBN 9780761425946 Slawenski Kenneth 2011 Uzuntu Muz Kabugu ve J D Salinger Sel Yayinlari ISBN 9789755705200 Notlar a b Beidler 2011 s 18 Oykunun Turkce isminin alindigi kitap Slawenski 2011 s 134 Oykunun Turkce isminin alindigi kitap Slawenski 2011 s 142 Oykunun Turkce isminin alindigi kitap Slawenski 2011 s 88 Reiff 2008 s 145 Slawenski 2011 s 131 Slawenski 2011 s 88 Beidler 2011 s 22