Neue Sinagogu ("Yeni Sinagog") 1856-1866 yılları arasında inşa edilmiş, Berlin Yahudi cemaatinin ana sinagogudur. Magribi stiliyle El Hamra Sarayına benzeyen bu yapı 19. yüzyılın ikinci yarısının önemli mimari eserlerindendir.
Berlin Neue Sinagogu | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Berlin, Almanya |
Koordinatlar | 52°31′29″K 13°23′40″D / 52.52472°K 13.39444°D |
İnanç | Yahudilik |
Mimari | |
Mimar(lar) | , |
Mimari biçim | Magribi |
İnşaat başlangıcı | 1856 |
Tamamlanma | 1866 |
Tasarısını 'un yaptığı bu binanın imar sorumluluğunu Knoblauch hastalanınca devraldı. Sinagogun 1866'daki açılışına Kont Otto von Bismarck'ın yanı sıra Prusya Başbakanı da yer aldı. II. Dünya Savaşı'ndan önce ve savaş süresince hasar görünce sinagogun bazı bölümleri yıkılıp baştan inşa edilmek zorunda kaldı. Giriş kapısı, kubbe, kuleler ve binanın arkasındaki birkaç oda sinagog'un yeniden inşa edilen yerleridir.
Bina
Oranienburger Straße'ye bakan sinagogun ön yüzü üzerinde renkli camlar bulunan şekil verilmiş tuğlalarla zengin bir biçimde süslenmiştir. Girişin arkasında ise önceden bulunan inşa yapısıyla binanın hizası değişir. Sinagogun altın kaplama kirişli kubbesi gözler alıcıdır. Ana kubbenin iki kanadı pavilyon tarzı iki küçük kubbeyle desteklenmiştir. Giriş holünün ardında 3000 koltuklu ana hol bulunur. Binanın hiza sorunu oldğundan bina eksenine ayar verilmiştir.
İlk olarak bina yapımında demir kullanılmamasına rağmen sonradan eklenen demir dış sütunlarda ve sinagogun kubbesinde görülür.
Tarih
Neue Sinagogu, başta doğudan gelen göçler olmak üzere şehirde artan Yahudi nüfusuna hizmet vermek için inşa edildi. 3000 koltuklu bu sinagog Almanya'da zamanının en büyük sinagoguydu. 1930'da Albert Einstein'ın da katıldığı keman konserlerine sahne oldu. Org ve koro grubuyla hizmet veren sinagog cemaatin dini açıdan liberal atılımların olduğunu göstermektedir.
9 Kasım 1938'de Kristal Gece olarak da bilinen gecede Neue Sinagogu ateşe verildi. 10 Kasım sabahı sinagogun bulunduğu mahalde görev yapan polis memuru Nazi kalabalığını dağıttı. Binanın tarihi değeri yüzünden koruyacağını söyleyen Bellgradt silahını çekip kanunlar çerçevesinde kullanmaktan çekinmeyeceğini söyledi. Bu durum itfaiyenin bölgeye gelip yangını söndürmesine olanak sağladı. Polis memuru Bellgardt'ın üssü olan bölge sorumlusu Kıdemli Çavuş Wilhelm Krützfeld bu durum karşısında polis memurunu korudu. Berlin polis komiseri Graf Helldorf Krützfeld'i sözlü olarak kınadı ve Krützfeld hatalı bir şekilde Neue Sinagogu'nun kurtarıcısı olarak tanındı.
gibi Neue Sinagogu da 1940'a kadar hizmet verdi. 1940'ta bu iki sinagog Wehrmacht tarafından ele geçirilip II. Dünya Savaşında depo olarak kullanıldı. 22 Kasım 1943'te Müttefik Devletlerce yapılan hava saldırılarında ağır hasar gören sinagog 1958'de ön bölüm hariç yıkıldı. Sinagogun yeniden inşası Berlin Duvarı'nın 1989'da yıkılmasından sonra başladı. 1988'den 1993'e kadar ön cepheden arta kalanlar ve arkadaki "Centrum Judaicum" ("Yahudi Merkezi") adı altında restore edildi. 1995'te sinagog kısmen hayata geçirildi fakat 19.yy'daki ihtişamını bulamadı.
Neue Sinagoguyla birlikte açılan burjuvazi portföyüne sahip şık lokantalar ve butikler muhite can verdi.
Bugün
Neue Sinagogu halen Konservatiflere hizmet vermektedir; Yapının büyük bir bölümü ofis ve müzelere ev sahipliği yapmaktadır. Kubbe, ziyarete açıktır.
Kaynakça
- ^ Rebiger, 26
- ^ Scheer, 77
- ^ Knobloch, passim and United States Holocaust Memorial Museum
- ^ Scheer, 78. Scheer explains that Heinz Knobloch popularised, that Wilhelm Krützfeld rescued the New Synagogue. Knobloch learned about the rescue by the report of an eyewitness, the late Hans Hirschberg. In 1938 still being a boy and the son of the tailor Siegmund Hirschberg, he later recalled that, his father and the police officer, being one of the tailor's clients and whom Hans assumed to be the head of the police precinct, got into a conversation, while the same police officer was supervising the work of the fire brigade, about their common wartime experiences in the same sector of the front. So when Knobloch researched for his book Der beherzte Reviervorsteher about the rescue of the New Synagogue, he figured out who was the head of the precinct, which was Krützfeld. But Krützfeld was never conscripted in WWI. But after Knobloch's book appeared another neighbour, Inge Held, Hirschberg and his sister in Israel confirmed that the rescuer was Otto Bellgardt. However, it is difficult to do away with the urban myth about Krützfeld being the rescuer.
- ^ . 2 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2010.
- ^ . 26 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2010.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta New Synagogue ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Entry at Berlin Monuments site28 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Neue Sinagogu Yeni Sinagog 1856 1866 yillari arasinda insa edilmis Berlin Yahudi cemaatinin ana sinagogudur Magribi stiliyle El Hamra Sarayina benzeyen bu yapi 19 yuzyilin ikinci yarisinin onemli mimari eserlerindendir Berlin Neue SinagoguBerlin Neue SinagoguTemel bilgilerKonumBerlin AlmanyaKoordinatlar52 31 29 K 13 23 40 D 52 52472 K 13 39444 D 52 52472 13 39444InancYahudilikMimariMimar lar Mimari bicimMagribiInsaat baslangici1856Tamamlanma1866Wilhelm Ernst amp Sohn tarafindan cizilen Berlin und seine Bauten 1896 Berlin Neue Sinagogu nun girisindeki tabela Tasarisini un yaptigi bu binanin imar sorumlulugunu Knoblauch hastalaninca devraldi Sinagogun 1866 daki acilisina Kont Otto von Bismarck in yani sira Prusya Basbakani da yer aldi II Dunya Savasi ndan once ve savas suresince hasar gorunce sinagogun bazi bolumleri yikilip bastan insa edilmek zorunda kaldi Giris kapisi kubbe kuleler ve binanin arkasindaki birkac oda sinagog un yeniden insa edilen yerleridir BinaOranienburger Strasse ye bakan sinagogun on yuzu uzerinde renkli camlar bulunan sekil verilmis tuglalarla zengin bir bicimde suslenmistir Girisin arkasinda ise onceden bulunan insa yapisiyla binanin hizasi degisir Sinagogun altin kaplama kirisli kubbesi gozler alicidir Ana kubbenin iki kanadi pavilyon tarzi iki kucuk kubbeyle desteklenmistir Giris holunun ardinda 3000 koltuklu ana hol bulunur Binanin hiza sorunu oldgundan bina eksenine ayar verilmistir Ilk olarak bina yapiminda demir kullanilmamasina ragmen sonradan eklenen demir dis sutunlarda ve sinagogun kubbesinde gorulur TarihNeue Sinagogu basta dogudan gelen gocler olmak uzere sehirde artan Yahudi nufusuna hizmet vermek icin insa edildi 3000 koltuklu bu sinagog Almanya da zamaninin en buyuk sinagoguydu 1930 da Albert Einstein in da katildigi keman konserlerine sahne oldu Org ve koro grubuyla hizmet veren sinagog cemaatin dini acidan liberal atilimlarin oldugunu gostermektedir 9 Kasim 1938 de Kristal Gece olarak da bilinen gecede Neue Sinagogu atese verildi 10 Kasim sabahi sinagogun bulundugu mahalde gorev yapan polis memuru Nazi kalabaligini dagitti Binanin tarihi degeri yuzunden koruyacagini soyleyen Bellgradt silahini cekip kanunlar cercevesinde kullanmaktan cekinmeyecegini soyledi Bu durum itfaiyenin bolgeye gelip yangini sondurmesine olanak sagladi Polis memuru Bellgardt in ussu olan bolge sorumlusu Kidemli Cavus Wilhelm Krutzfeld bu durum karsisinda polis memurunu korudu Berlin polis komiseri Graf Helldorf Krutzfeld i sozlu olarak kinadi ve Krutzfeld hatali bir sekilde Neue Sinagogu nun kurtaricisi olarak tanindi gibi Neue Sinagogu da 1940 a kadar hizmet verdi 1940 ta bu iki sinagog Wehrmacht tarafindan ele gecirilip II Dunya Savasinda depo olarak kullanildi 22 Kasim 1943 te Muttefik Devletlerce yapilan hava saldirilarinda agir hasar goren sinagog 1958 de on bolum haric yikildi Sinagogun yeniden insasi Berlin Duvari nin 1989 da yikilmasindan sonra basladi 1988 den 1993 e kadar on cepheden arta kalanlar ve arkadaki Centrum Judaicum Yahudi Merkezi adi altinda restore edildi 1995 te sinagog kismen hayata gecirildi fakat 19 yy daki ihtisamini bulamadi Neue Sinagoguyla birlikte acilan burjuvazi portfoyune sahip sik lokantalar ve butikler muhite can verdi BugunNeue Sinagogu halen Konservatiflere hizmet vermektedir Yapinin buyuk bir bolumu ofis ve muzelere ev sahipligi yapmaktadir Kubbe ziyarete aciktir Kaynakca Rebiger 26 Scheer 77 Knobloch passim and United States Holocaust Memorial Museum Scheer 78 Scheer explains that Heinz Knobloch popularised that Wilhelm Krutzfeld rescued the New Synagogue Knobloch learned about the rescue by the report of an eyewitness the late Hans Hirschberg In 1938 still being a boy and the son of the tailor Siegmund Hirschberg he later recalled that his father and the police officer being one of the tailor s clients and whom Hans assumed to be the head of the police precinct got into a conversation while the same police officer was supervising the work of the fire brigade about their common wartime experiences in the same sector of the front So when Knobloch researched for his book Der beherzte Reviervorsteher about the rescue of the New Synagogue he figured out who was the head of the precinct which was Krutzfeld But Krutzfeld was never conscripted in WWI But after Knobloch s book appeared another neighbour Inge Held Hirschberg and his sister in Israel confirmed that the rescuer was Otto Bellgardt However it is difficult to do away with the urban myth about Krutzfeld being the rescuer 2 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Subat 2010 26 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Subat 2010 Dis baglantilarWikimedia Commons ta New Synagogue ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Entry at Berlin Monuments site28 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca