Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Otto von Bismarck (1 Nisan 1815 - 30 Temmuz 1898), 19. yüzyılda, bağları kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya'nın birleşmesinde önemli rol oynayan ve Birleşik Almanya'nın ilk Şansölyesi olan Alman devlet adamıdır. Bismarck-Schönhausen Kontu ve Lauenburg Dükü olarak da anılan Otto von Bismarck, Yeni Almanya'yı kan ve demir politikasına göre kuracağını söylediği için kendisine Demir Şansölye adı verilmiştir.
| Otto von Bismarck | |
|---|---|
 | |
| 1. Almanya Şansölyesi | |
| Görev süresi 21 Mart 1871 - 20 Mart 1890 | |
| Hükümdar | I. Wilhelm III. Friedrich II. Wilhelm |
| Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
| Yerine gelen | Count Leo von Caprivi |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1 Nisan 1815 , Prusya |
| Ölüm | 30 Temmuz 1898 (83 yaşında) , Brandenburg, Alman İmparatorluğu |
| Defin yeri | Bismarck Mausoleum 53°31′38″K 10°20′9.96″D / 53.52722°K 10.3361000°D |
| Milliyeti | Alman |
| Partisi | Bağımsız siyasetçi |
| Evlilik(ler) | Johanna von Puttkamer (e. 1847; ölüm 1894) |
| Çocuk(lar) | Marie, Herbert, Wilhelm |
| Bitirdiği okul | Göttingen Üniversitesi Berlin Humboldt Üniversitesi Greifswald Üniversitesi |
| Mesleği | Politikacı, diplomat, yazar, çiftçi |
| Dini | Luthercilik |
| Ödülleri | Pour le Mérite Askeri liyakat madalyası |
| İmzası |  |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Alman Konfederasyonu  Prusya Krallığı |
| Branşı |  Prusya Kraliyet Ordusu Landwehr |
| Hizmet yılları | 1838-1839 |
| Rütbesi | Mareşal rütbesindeki Albay general |
Özgeçmişi
Tam adı Otto Eduard Leopold von Bismarck-Schönhausen olan Bismarck, 1 Nisan 1815’te Prusya’da Brandenburg'un küçük bir kasabasında, büyük arazi sahibi bir aristokratın oğlu olarak dünyaya geldi. Berlin'de lise eğitimini tamamladıktan sonra Göttingen Üniversitesi'nde hukuk okudu. Güçlü bir fiziksel yapıya sahip olan Bismarck vaktini ava gitmek ve ata binmek ile geçirirdi. 1847'de Federal Meclis (parlamento) üyeliğine seçildi. Bismarck, eski yönetim biçimini korumaktan yana olduğu için Almanya'yı sarsan 1848 Devrimleri'nin, askerî güç kullanılarak bastırılmasını savundu. 1859'da Rusya, 1862'de de Fransa büyükelçiliğine getirildi.
Siyasi kariyeri
Ocak 1861 tarihinde tahta çıkan Prusya kralı I. Wilhelm’in askerî harcamaların artırılması yönündeki çabaları, Prusya parlamentosundaki liberaller tarafından engellenmiştir. Bunun üzerine I. Wilhelm, muhafazakârların da desteklediği Bismarck’ı başbakanlığa atamıştır. 22 Eylül 1862 tarihinde göreve başlayan Bismarck, meclisteki ilk konuşmasında büyük sorunların “kan ve kılıçla” çözülebileceğini belirtmiştir. İzleyeceği politika da hep bu temele dayanacaktır. Bismarck, Almanya'da kapitalizmin sanayide ve ticarette gelişmesini desteklemek için, eski karşıtları olan liberaller ile iş birliği yaptı. Bununla beraber katoliklere ve siyasal temsilci Merkez Partisi'ne karşı yeni devletin düşmanları olduklarını ileri sürerek savaşıma girişti. Kulturkampf (Kültür Savaşı) adı verilen bu uygulama katoliklerin direnişi ve Bismarck'ın Almanya'yı yeni ortakları olan tutucuların yardımıyla yönetmek istemesi nedeniyle 1878'de son bulmuştur.
Bismarck, ilk işi olarak meclisi dağıttı ve kralın otoritesinin üstünde bir güç tanımadığını açıkladı.
1863 yılında Polonya’da çıkan bir ayaklanmada Rusya’yı destekleyen Bismarck, bu ülkeyle ilişkilerde bir yumuşama sağladı. Ardından Fransa ile bir ticaret antlaşması imzaladı. Bu antlaşma, Prusya’nın denetimindeki ve diğer Alman prensliklerinin de katılmış olduğu gümrük birliği için de geçerli bir antlaşmadır, dolayısıyla Avusturya antlaşmanın dışında tutulmuş oldu.
Almanya’nın ulusal birliğini kurmak için yola çıkan Bismarck, Avusturya’yı da yanına alarak, "Cermen Konfederasyonu" adına 1864'te Danimarka'ya savaş açtı. Nüfuslarının büyük çoğunluğu Alman asıllı Schleswig ve Holstein düklüklerini Danimarka krallığından aldı. Bu iki düklükten Schleswig, Prusya, Holstein de Avusturya tarafından ilhak edildi.
Ertesi yıl, uyguladığı diplomasiyle Fransa ve Rusya'nın tarafsızlığını sağlayarak 1865'te, Holstein’i işgal eden Bismarck, Germen Konfederasyonu’nun sona erdiğini ilan ederek Prusya ordularını Bohemya’ya sürdü. 1866 yılında Sadowa’da Avusturya ordusu yenilgiye uğramıştır. Buna karşın, hiçbir direnci kalmayan Avusturya karşısında ilerlememiştir. Gerçekte ordularını Viyana'ya sürebilecek olanağı vardı. Bismarck, ileriki yıllarda Avusturya'ya bir müttefik olarak ihtiyaç duyacağını hesaplamıştır. Savaşın ardından yapılan antlaşmayla Avusturya, Prusya'nın önderlik ettiği Kuzey Alman Konfederasyonu'ndan çıkarıldı.
Bu çatışmalar sırasında Prusya’ya cephe alan Alman prensliklerinin üzerine giden Bismarck, bu prensliklerin topraklarını ilhak etti. Bütün bu gelişmelerin sonucunda Orta Avrupa’da “Alman birliği” bir federasyon çatısı altında oluşturulmasının ilk atılımlarıdır.
Hemen ardından halk tarafından seçilen temsilcilerden oluşan bir parlamento, Reichstag ve Alman Federasyonu’nu oluşturan devletlerin atadıkları temsilcilerden oluşan Federal Konsey, Bundesrat kuruldu.
Bismarck, güneydeki Alman devletlerini de Prusya'nın denetimi altına almak istiyordu. Ama bunu sağlamak için Fransa’yla bir çatışma nedeni gerekiyordu. 1870'te, Fransa, Kral Wilhelm'den İspanya tahtı üzerindeki haklarından vazgeçmesini, İspanya tahtına Prusya Hohenzollern Hanedanından Leopold’ün getirilmemesini istemesi, Bismarck’a aradığı fırsatı sağladı. Yine diplomasiyle Rusya ve Avusturya'nın yansızlığını sağladı. Kral Wilhelm’in buna karşı çıkmasının ardından Fransa ve Almanya çatışma ortamına sürüklendi. Kral III. Napolyon komutasındaki Fransız kuvvetleri, Sedan Muharebesi (1870)'nde yenilgiye uğradı. 1871 tarihinde düzenlenen Frankfurt Barışı ile Fransa, Alsace ve Lorraine endüstri bölgesini yitirmesi yanı sıra savaş tazminatı ödemek zorunda kaldı. Bismarck bu savaşta henüz Alman birliğine katılmamış olan güneydeki Alman devletlerini de safına çekmeyi başarmıştır. Bu zaferin sonucunda, Alman Ulusal Birliği kurulmuş oldu. Prusya Kralı I. Wilhelm, Alman İmparatoru, Bismarck ise Alman Şansölyesi unvanlarını aldılar. Fransa'nın yenilgisi ise III. Napolyon İmparatorluğu'nun yıkılmasına ve Fransa'da 3. Cumhuriyetin kurulmasına yol açmıştır.
Bismarck, Prusya egemenliğinde güçlü bir Almanya kurma düşünü gerçeğe dönüştürdü ve Wilhelm, 1871'de Alman imparatoru olarak taç giydi. 21 Mart 1871 tarihinde Prens unvanı alan Bismarck, şansölye olarak atanmıştır.
Bismarck’ın içerideki uygulama ve düzenlemeleri, ortak bir para biriminin belirlenmesi, bir merkez bankasının kurulması ve ticaret kanunu, medeni kanun gibi temel yasal düzenlemelerle başlamıştı.
Amacına ulaşmış olan Bismarck, yeni Almanya'yı güçlendirmek ve zenginleştirmek için barış yanlısı bir siyaset izlemeye başladı. Almanya, Avusturya ve Rusya arasında Üç İmparator Birliği diye bilinen antlaşmayla hem Avusturya ve Rusya arasında barışı korumaya, hem de Fransa'yı Almanya'ya saldırmaktan caydırmaya çalıştı.
Mart 1878 de Osmanlı İmparatorluğu ile Rusya arasındaki barış görüşmelerin çıkmaza girmesi üzerine arabuluculuk görevi üstlenen Bismarck, Berlin Kongresinin toplanmasını sağlamış ve bu kongreye başkanlık etmiştir.
Bismarck bu kongrede üstlendiği tarafsız arabuluculuk görevi nedeniyle “namuslu simsar” olarak da nitelendirilmiştir. Fakat Bismarck’ın kongre üzerinde kurduğu tahakküm ve özellikle Osmanlı Devleti temsilcilerine yönelik sert tutumu dikkat çekicidir. Buna karşın II. Abdülhamid örneğinde olduğu gibi Osmanlı’da kamuoyu ve Sultan-Devlet nezdindeki Bismarck algısı büyük ölçüde müspet yöndedir. Burada Bismarck’ın gerek Osmanlı idaresi gerekse Osmanlı aydınları tarafından dikkatle takip edilen bir devlet adamı olmasını, diplomatik başarı ve etkinliğine hamletmek mümkündür. Öte yandan Bismarck hedeflediği güçlü bir İmparatorluk için kamuoyu ve basının öneminin bilincinde olan bir devlet adamıdır. Bu tavrın Osmanlı'ya yansıyan bir örneği olarak, Fransa-Prusya savaşı sürecinde İstanbul’da yayınlanan Basiret gazetesinin Prusya yanlısı bir yayın politikası takip etmesi Bismarck’ın dikkatini çekmiştir. Nitekim gazetenin sahibi Basiretçi Ali, Bismarck tarafından Almanya’ya davet edilmiş ve iyi şekilde ağırlanarak kendisine hediyeler verilmiştir. Bu ziyaret sonraki yıllarda Basiret gazetesinin Almanya yanlısı yayınlarının sürekliliğinde etkili olmuştur.
Kendisi de bir Junker (büyük toprak sahibi aristokrat) olan Bismarck, iç politikada giderek tutucu bir çizgiye yönelmekteydi. Ağırlıklı olarak askeri harcamaların getirdiği bütçe açıklarını giderebilmek için ek vergiler koymak istemesine karşı çıkan parlamentoyu, I. Wilhelm’e yönelik bir suikast girişimini bahane ederek feshetmiştir.
1870-1900 yılları arasında, nedenleri hâlen tartışmalı olan genel ekonomik durgunlukla mücadele için gümrük duvarlarını yükseltmiştir. Dış ticarette izlediği bu korumacı politika, büyük toprak sahipleri kadar sanayicilerin de desteğini kazanmasına yol açmıştır.
Dış politikada karmaşık bir ağ oluşturan antlaşmalar ve ittifaklar yoluyla uzlaşmacı bir tutum izleyen Bismarck, iç politikada tam tersi bir tutum sürdürmüştür. 1890’lı yıllarda ortaya koyduğu korumacı dış ticaret politikası, baştan beri kendisini destekleyen Liberal Parti’nin taban kaybetmesine yol açmıştır. Öte yandan Bismarck, Avrupa’da ilk olarak işçi kesimini kapsayan emeklilik sistemi, sağlık ve kaza sigortalarını da düzenlemiş, Sosyal Demokrat’ların tabanını zayıflatmıştır.
1882'de de Prusya'yı, Avusturya ve İtalya ile Üçlü İttifak'ta birleştirdi.
1884 yılına kadar Almanya’nın sömürgeleri olması gereği üzerinde hiç durmayan Bismarck, Güneybatı Afrika, Doğu Afrika, Kamerun, kısmen Yeni Gine üzerinde sömürge hakimiyeti kurmuştur. Bu girişimler, Almanya’nın tek büyük ithalat-ihracat limanı olan Hamburg’lu büyük ticari kesimin desteğini sağlamaktır. Öte yandan kara Avrupa’sı dışında çıkar alanlarının olması, İngiltere’ye karşı Fransa ile ittifak kurabilmek için dayanak oluşturmakta, bu girişime bir inandırıcılık kazandırmaktadır.
1888 yılının Mart ayında I. Wilhelm ölünce yerine III. Friedrich imparator tacını giymiştir. Haziran ayında III. Friedrich ölünce yerine II. Wilhelm imparator oldu.
1890 yılında antisosyalist yasaların sürelerinin uzatılması konusunda meclis tıkanınca seçimlere gidilmiştir. Seçimler, Bismarck’ı destekleyen, -başta Liberal Parti olmak üzere- yenilgisiyle sonuçlanmıştır. Bismarck’ın politikalarına karşı olan Sosyal Demokrat, İlerici ve Katolik Merkez Partileri ise seçimlerden güçlenerek çıkmışlardır. Bismarck, II. Wilhelm’e, bir askerî darbeyle parlamenter sistemin ortadan kaldırılması ardından parlamentonun yetkilerini kısıtlayan bir anayasa yapılmasını, bundan sonra parlamenter rejime dönülmesi için baskı yapmıştır. II. Wilhelm bu baskıya karşı çıkınca bakanları topluca istifaya çağırmıştır. Ancak, dışişleri bakanı olan oğlu Herbert von Bismarck dışında hiçbir bakan buna taraftar olmamıştır. Tüm desteğini yitiren Bismarck, görevinden ayrıldı. Friedrichsruh’taki malikânesine çekildi ve 30 Temmuz 1898’de öldü.
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
- ^ Eberhard Kolb (2021). Bismarck: Demir Şansölye. Altıntaş, Yusuf Ziya tarafından çevrildi. İstanbul: Runik Kitap. 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ Fahir Armaoğlu 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Alkım Yayınları, ankara 1995 s. 300
- ^ Oral Sander, Siyasi Tarih (İlkçağlardan 1918'e). İmge Kitabevi, Kasım 2005. sh. 220
- ^ Altıntaş, Yusuf Ziya (1 Ocak 2019). ""Namuslu Simsar" Bismarck ve Berlin Kongresi'ndeki Tutumu". 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (93 Harbi) - Vatan Neresi?- Uluslararası Sempozyumu Bildirileri. 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ Altıntaş, Yusuf Ziya (15 Temmuz 2016). "II. ABDÜLHAMİD ÖZELİNDE OSMANLI'DA BİSMARCK ALGISI". Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları. 15 (29): 1-23. ISSN 1304-9720. 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ Altıntaş, Yusuf Ziya (1 Ocak 2019). "Almanya'nın Osmanlı Kamuoyuna Nüfuzu: Basiretçi Ali'nin Bismarck'ı Ziyareti". Mondros ve Versay'ın 100. Yılında Türk-Alman İlişkileri. 24 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Önce gelen yoktur. | Almanya Şansölyesi 1871-1890 | Sonra gelen: Leo von Caprivi |
hakkında daha fazla bilgi edinin | |
 | Commons'ta dosyalar |
 | Vikisöz'de alıntılar |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Otto von Bismarck 1 Nisan 1815 30 Temmuz 1898 19 yuzyilda baglari kuvvetli olmayan bir konfederasyon olan Almanya nin birlesmesinde onemli rol oynayan ve Birlesik Almanya nin ilk Sansolyesi olan Alman devlet adamidir Bismarck Schonhausen Kontu ve Lauenburg Duku olarak da anilan Otto von Bismarck Yeni Almanya yi kan ve demirpolitikasina gore kuracagini soyledigi icin kendisine Demir Sansolye adi verilmistir Otto von Bismarck1 Almanya SansolyesiGorev suresi 21 Mart 1871 20 Mart 1890Hukumdar I Wilhelm III Friedrich II WilhelmYerine geldigi Makam olusturulduYerine gelen Count Leo von CapriviKisisel bilgilerDogum 1 Nisan 1815 1815 04 01 PrusyaOlum 30 Temmuz 1898 83 yasinda Brandenburg Alman ImparatorluguDefin yeri Bismarck Mausoleum 53 31 38 K 10 20 9 96 D 53 52722 K 10 3361000 D 53 52722 10 3361000Milliyeti AlmanPartisi Bagimsiz siyasetciEvlilik ler Johanna von Puttkamer e 1847 olum 1894 Cocuk lar Marie Herbert WilhelmBitirdigi okul Gottingen Universitesi Berlin Humboldt Universitesi Greifswald UniversitesiMeslegi Politikaci diplomat yazar ciftciDini LuthercilikOdulleri Pour le Merite Askeri liyakat madalyasiImzasiAskeri hizmetiBagliligi Alman Konfederasyonu Prusya KralligiBransi Prusya Kraliyet Ordusu LandwehrHizmet yillari 1838 1839Rutbesi Maresal rutbesindeki Albay generalOzgecmisiTam adi Otto Eduard Leopold von Bismarck Schonhausen olan Bismarck 1 Nisan 1815 te Prusya da Brandenburg un kucuk bir kasabasinda buyuk arazi sahibi bir aristokratin oglu olarak dunyaya geldi Berlin de lise egitimini tamamladiktan sonra Gottingen Universitesi nde hukuk okudu Guclu bir fiziksel yapiya sahip olan Bismarck vaktini ava gitmek ve ata binmek ile gecirirdi 1847 de Federal Meclis parlamento uyeligine secildi Bismarck eski yonetim bicimini korumaktan yana oldugu icin Almanya yi sarsan 1848 Devrimleri nin askeri guc kullanilarak bastirilmasini savundu 1859 da Rusya 1862 de de Fransa buyukelciligine getirildi Siyasi kariyeriBismarck in portresi N Repik Ocak 1861 tarihinde tahta cikan Prusya krali I Wilhelm in askeri harcamalarin artirilmasi yonundeki cabalari Prusya parlamentosundaki liberaller tarafindan engellenmistir Bunun uzerine I Wilhelm muhafazakarlarin da destekledigi Bismarck i basbakanliga atamistir 22 Eylul 1862 tarihinde goreve baslayan Bismarck meclisteki ilk konusmasinda buyuk sorunlarin kan ve kilicla cozulebilecegini belirtmistir Izleyecegi politika da hep bu temele dayanacaktir Bismarck Almanya da kapitalizmin sanayide ve ticarette gelismesini desteklemek icin eski karsitlari olan liberaller ile is birligi yapti Bununla beraber katoliklere ve siyasal temsilci Merkez Partisi ne karsi yeni devletin dusmanlari olduklarini ileri surerek savasima giristi Kulturkampf Kultur Savasi adi verilen bu uygulama katoliklerin direnisi ve Bismarck in Almanya yi yeni ortaklari olan tutucularin yardimiyla yonetmek istemesi nedeniyle 1878 de son bulmustur Bismarck ilk isi olarak meclisi dagitti ve kralin otoritesinin ustunde bir guc tanimadigini acikladi 1863 yilinda Polonya da cikan bir ayaklanmada Rusya yi destekleyen Bismarck bu ulkeyle iliskilerde bir yumusama sagladi Ardindan Fransa ile bir ticaret antlasmasi imzaladi Bu antlasma Prusya nin denetimindeki ve diger Alman prensliklerinin de katilmis oldugu gumruk birligi icin de gecerli bir antlasmadir dolayisiyla Avusturya antlasmanin disinda tutulmus oldu Almanya nin ulusal birligini kurmak icin yola cikan Bismarck Avusturya yi da yanina alarak Cermen Konfederasyonu adina 1864 te Danimarka ya savas acti Nufuslarinin buyuk cogunlugu Alman asilli Schleswig ve Holstein dukluklerini Danimarka kralligindan aldi Bu iki duklukten Schleswig Prusya Holstein de Avusturya tarafindan ilhak edildi Ertesi yil uyguladigi diplomasiyle Fransa ve Rusya nin tarafsizligini saglayarak 1865 te Holstein i isgal eden Bismarck Germen Konfederasyonu nun sona erdigini ilan ederek Prusya ordularini Bohemya ya surdu 1866 yilinda Sadowa da Avusturya ordusu yenilgiye ugramistir Buna karsin hicbir direnci kalmayan Avusturya karsisinda ilerlememistir Gercekte ordularini Viyana ya surebilecek olanagi vardi Bismarck ileriki yillarda Avusturya ya bir muttefik olarak ihtiyac duyacagini hesaplamistir Savasin ardindan yapilan antlasmayla Avusturya Prusya nin onderlik ettigi Kuzey Alman Konfederasyonu ndan cikarildi Bu catismalar sirasinda Prusya ya cephe alan Alman prensliklerinin uzerine giden Bismarck bu prensliklerin topraklarini ilhak etti Butun bu gelismelerin sonucunda Orta Avrupa da Alman birligi bir federasyon catisi altinda olusturulmasinin ilk atilimlaridir Hemen ardindan halk tarafindan secilen temsilcilerden olusan bir parlamento Reichstag ve Alman Federasyonu nu olusturan devletlerin atadiklari temsilcilerden olusan Federal Konsey Bundesrat kuruldu Bismarck guneydeki Alman devletlerini de Prusya nin denetimi altina almak istiyordu Ama bunu saglamak icin Fransa yla bir catisma nedeni gerekiyordu 1870 te Fransa Kral Wilhelm den Ispanya tahti uzerindeki haklarindan vazgecmesini Ispanya tahtina Prusya Hohenzollern Hanedanindan Leopold un getirilmemesini istemesi Bismarck a aradigi firsati sagladi Yine diplomasiyle Rusya ve Avusturya nin yansizligini sagladi Kral Wilhelm in buna karsi cikmasinin ardindan Fransa ve Almanya catisma ortamina suruklendi Kral III Napolyon komutasindaki Fransiz kuvvetleri Sedan Muharebesi 1870 nde yenilgiye ugradi 1871 tarihinde duzenlenen Frankfurt Barisi ile Fransa Alsace ve Lorraine endustri bolgesini yitirmesi yani sira savas tazminati odemek zorunda kaldi Bismarck bu savasta henuz Alman birligine katilmamis olan guneydeki Alman devletlerini de safina cekmeyi basarmistir Bu zaferin sonucunda Alman Ulusal Birligi kurulmus oldu Prusya Krali I Wilhelm Alman Imparatoru Bismarck ise Alman Sansolyesi unvanlarini aldilar Fransa nin yenilgisi ise III Napolyon Imparatorlugu nun yikilmasina ve Fransa da 3 Cumhuriyetin kurulmasina yol acmistir Bismarck Prusya egemenliginde guclu bir Almanya kurma dusunu gercege donusturdu ve Wilhelm 1871 de Alman imparatoru olarak tac giydi 21 Mart 1871 tarihinde Prens unvani alan Bismarck sansolye olarak atanmistir Bismarck in icerideki uygulama ve duzenlemeleri ortak bir para biriminin belirlenmesi bir merkez bankasinin kurulmasi ve ticaret kanunu medeni kanun gibi temel yasal duzenlemelerle baslamisti Amacina ulasmis olan Bismarck yeni Almanya yi guclendirmek ve zenginlestirmek icin baris yanlisi bir siyaset izlemeye basladi Almanya Avusturya ve Rusya arasinda Uc Imparator Birligi diye bilinen antlasmayla hem Avusturya ve Rusya arasinda barisi korumaya hem de Fransa yi Almanya ya saldirmaktan caydirmaya calisti Mart 1878 de Osmanli Imparatorlugu ile Rusya arasindaki baris gorusmelerin cikmaza girmesi uzerine arabuluculuk gorevi ustlenen Bismarck Berlin Kongresinin toplanmasini saglamis ve bu kongreye baskanlik etmistir Bismarck bu kongrede ustlendigi tarafsiz arabuluculuk gorevi nedeniyle namuslu simsar olarak da nitelendirilmistir Fakat Bismarck in kongre uzerinde kurdugu tahakkum ve ozellikle Osmanli Devleti temsilcilerine yonelik sert tutumu dikkat cekicidir Buna karsin II Abdulhamid orneginde oldugu gibi Osmanli da kamuoyu ve Sultan Devlet nezdindeki Bismarck algisi buyuk olcude muspet yondedir Burada Bismarck in gerek Osmanli idaresi gerekse Osmanli aydinlari tarafindan dikkatle takip edilen bir devlet adami olmasini diplomatik basari ve etkinligine hamletmek mumkundur Ote yandan Bismarck hedefledigi guclu bir Imparatorluk icin kamuoyu ve basinin oneminin bilincinde olan bir devlet adamidir Bu tavrin Osmanli ya yansiyan bir ornegi olarak Fransa Prusya savasi surecinde Istanbul da yayinlanan Basiret gazetesinin Prusya yanlisi bir yayin politikasi takip etmesi Bismarck in dikkatini cekmistir Nitekim gazetenin sahibi Basiretci Ali Bismarck tarafindan Almanya ya davet edilmis ve iyi sekilde agirlanarak kendisine hediyeler verilmistir Bu ziyaret sonraki yillarda Basiret gazetesinin Almanya yanlisi yayinlarinin surekliliginde etkili olmustur Kendisi de bir Junker buyuk toprak sahibi aristokrat olan Bismarck ic politikada giderek tutucu bir cizgiye yonelmekteydi Agirlikli olarak askeri harcamalarin getirdigi butce aciklarini giderebilmek icin ek vergiler koymak istemesine karsi cikan parlamentoyu I Wilhelm e yonelik bir suikast girisimini bahane ederek feshetmistir 1870 1900 yillari arasinda nedenleri halen tartismali olan genel ekonomik durgunlukla mucadele icin gumruk duvarlarini yukseltmistir Dis ticarette izledigi bu korumaci politika buyuk toprak sahipleri kadar sanayicilerin de destegini kazanmasina yol acmistir Dis politikada karmasik bir ag olusturan antlasmalar ve ittifaklar yoluyla uzlasmaci bir tutum izleyen Bismarck ic politikada tam tersi bir tutum surdurmustur 1890 li yillarda ortaya koydugu korumaci dis ticaret politikasi bastan beri kendisini destekleyen Liberal Parti nin taban kaybetmesine yol acmistir Ote yandan Bismarck Avrupa da ilk olarak isci kesimini kapsayan emeklilik sistemi saglik ve kaza sigortalarini da duzenlemis Sosyal Demokrat larin tabanini zayiflatmistir 1882 de de Prusya yi Avusturya ve Italya ile Uclu Ittifak ta birlestirdi 1884 yilina kadar Almanya nin somurgeleri olmasi geregi uzerinde hic durmayan Bismarck Guneybati Afrika Dogu Afrika Kamerun kismen Yeni Gine uzerinde somurge hakimiyeti kurmustur Bu girisimler Almanya nin tek buyuk ithalat ihracat limani olan Hamburg lu buyuk ticari kesimin destegini saglamaktir Ote yandan kara Avrupa si disinda cikar alanlarinin olmasi Ingiltere ye karsi Fransa ile ittifak kurabilmek icin dayanak olusturmakta bu girisime bir inandiricilik kazandirmaktadir 1888 yilinin Mart ayinda I Wilhelm olunce yerine III Friedrich imparator tacini giymistir Haziran ayinda III Friedrich olunce yerine II Wilhelm imparator oldu Bismarck Aniti Hamburg 1890 yilinda antisosyalist yasalarin surelerinin uzatilmasi konusunda meclis tikaninca secimlere gidilmistir Secimler Bismarck i destekleyen basta Liberal Parti olmak uzere yenilgisiyle sonuclanmistir Bismarck in politikalarina karsi olan Sosyal Demokrat Ilerici ve Katolik Merkez Partileri ise secimlerden guclenerek cikmislardir Bismarck II Wilhelm e bir askeri darbeyle parlamenter sistemin ortadan kaldirilmasi ardindan parlamentonun yetkilerini kisitlayan bir anayasa yapilmasini bundan sonra parlamenter rejime donulmesi icin baski yapmistir II Wilhelm bu baskiya karsi cikinca bakanlari topluca istifaya cagirmistir Ancak disisleri bakani olan oglu Herbert von Bismarck disinda hicbir bakan buna taraftar olmamistir Tum destegini yitiren Bismarck gorevinden ayrildi Friedrichsruh taki malikanesine cekildi ve 30 Temmuz 1898 de oldu Ayrica bakinizAlmanya nin Birlesmesi Bismarck in Ittifaklar Sistemi Ikili Ittifak Anti Sosyalist YasaDipnotlar Eberhard Kolb 2021 Bismarck Demir Sansolye Altintas Yusuf Ziya tarafindan cevrildi Istanbul Runik Kitap 24 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2023 Fahir Armaoglu 19 Yuzyil Siyasi Tarihi Alkim Yayinlari ankara 1995 s 300 Oral Sander Siyasi Tarih Ilkcaglardan 1918 e Imge Kitabevi Kasim 2005 sh 220 Altintas Yusuf Ziya 1 Ocak 2019 Namuslu Simsar Bismarck ve Berlin Kongresi ndeki Tutumu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi 93 Harbi Vatan Neresi Uluslararasi Sempozyumu Bildirileri 24 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2023 Altintas Yusuf Ziya 15 Temmuz 2016 II ABDULHAMID OZELINDE OSMANLI DA BISMARCK ALGISI Yakin Donem Turkiye Arastirmalari 15 29 1 23 ISSN 1304 9720 24 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2023 Altintas Yusuf Ziya 1 Ocak 2019 Almanya nin Osmanli Kamuoyuna Nufuzu Basiretci Ali nin Bismarck i Ziyareti Mondros ve Versay in 100 Yilinda Turk Alman Iliskileri 24 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2023 Siyasi goreviOnce gelen Once gelen yoktur Almanya Sansolyesi 1871 1890 Sonra gelen Leo von CapriviVikipedi nin kardes projelerinden hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarVikisoz de alintilar