Kigork Berç Keresteci (1871, İstanbul - 27 Temmuz 1949, İstanbul), Kurtuluş Savaşı'nda Mustafa Kemal'e ve Millî Mücadele'ye destekleri olmuş; TBMM 5. Dönem, TBMM 6. Dönem ve TBMM 7. Dönem'de (1935-1946) Atatürk'ün isteği ile Afyonkarahisar milletvekilliği yapmış, İstiklal Madalyası sahibi Türkiye Ermenisi iş insanı ve siyasetçidir.
Berç Türker | |
---|---|
Türkiye Büyük Millet Meclisi 5., 6. ve 7. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 1 Mart 1935 - 14 Haziran 1946 | |
Seçim bölgesi | 1935 – Afyonkarahisar 1939 – Afyonkarahisar 1943 – Afyonkarahisar |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1871 İstanbul, Osmanlı Devleti |
Ölüm | 27 Temmuz 1949 (78 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Cumhuriyet döneminde milletvekilliği yapmış gayrimüslimlerden biridir. Türker soyadı kendisine, Soyadı Kanunu ile birlikte Atatürk tarafından verilmiştir.
Mustafa Kemal'in Bandırma vapuru ile Samsun'a doğru yola çıkmasından önce Paşa'nın avukatı 'e, "Siz, Paşa Hazretleri'nin hem avukatı hem -zannederim- yakın dostusunuz. Paşa Hazretleri'nin bindiği vapur, Boğaz dışında bir İngiliz torpidosu tarafından batırılacak. İkaz ediyorum. Lütfen Paşa Hazretleri'ne iletiniz, kıyıdan gidiniz." bilgisini ulaştırarak kendisini uyardığı ve hayatını kurtardığı yönünde bilgiler mevcuttur. Mustafa Kemal'in bu istihbarat üzerine Bandırma vapuru kaptanı İsmail Hakkı Bey'e "Mümkün olduğu kadar sahilden gitmemiz kabil midir?" diye sorduğu, kaptanın Karadeniz'e ilk kez çıktığını; nerelerin kayalık, nerelerin sığ olduğunu bilmediğini söylemesi üzerine, "O zaman pusula ile gideriz." dediği ancak geminin pusulasının da bozuk olduğunu öğrenmesi üzerine, "Ziyan yok. Allah büyüktür. Siz yine mümkün olduğu kadar sahili takip ediniz." dediği belirtilmektedir. Buna göre Atatürk, bu bilgiden ötürü yıllar sonra Keresteciyan'ı Türker soyadı ile ödüllendirmiştir.
Hayatı
1871 İstanbul doğumludur. Beş yaşındayken İstanbul Gümrüğü Şube Müdürü olan babası öldüğü için Maliye Tercüme Kalemi Müdürü olan amcası Bedros Keresteciyan tarafından yetiştirilmiştir. Osmanlı Devleti'nde Müslüman Türk entelektüeller tarafından basılan ilk gazete olan Tercüman-ı Ahval'de editör olarak da çalışan amcası, bu yolla Agâh Efendi, İbrahim Şinasi ve Namık Kemal gibi isimlerle bağlantı hâlinde olan bir kişiydi. Dil bilimci amcası Bedros Keresteciyan, yaklaşık yüz yıl sonra soydaşları Sevan Nişanyan'ın da kendi Türkçe etimolojik sözlüğünü hazırlarken yararlanacağı ilk etimolojik sözlüğünü hazırlamıştır.
Berç Keresteciyan önce Galatasaray Lisesini, daha sonra ise Robert Koleji bitirdi. Hayatının daha sonraki döneminde de iki yıl Maliye Bakanlığında çalıştıktan sonra 1890'larda Osmanlı Bankasında çalışmaya başladı. 1911 yılında 'in (Kızılay) üçüncü kez yeniden faaliyete geçirilmesi görevini üstlenenlerden biri olarak Cemiyetin Yüksek İdare Konseyi'nde yer aldı. Hilali Ahmer'deki tek gayrimüslim idare konseyi üyesiydi. 1910'lu yıllarda da Osmanlı Bankasının üç yöneticisinden biri olarak Hilal-i Ahmer Cemiyetindeki görevini de sürdürdü.
Kurtuluş Savaşı'nda Hilal-i Ahmer Cemiyetinin ikinci başkanı olarak Anadolu'ya takalarla ilaç sandıkları gönderme işini bizzat organize etti. Sakarya Savaşı'nın en kritik anlarından birinde de top ateşleme mekanizmaları satın alımı için Mustafa Kemal'in ricası üzerine aynı gün şahsi hesabından çekerek 15 bin lira yardım yaptığı belirtilmektedir. Savaştan sonra, beyaz şeritli İstiklal Madalyası ile ödüllendirildi. 1925 yılında Taksim Meydanı'nda İtalyan heykeltıraş tarafından yapılan ünlü Cumhuriyet Anıtı'nın oluşturulması için kurulan heyette yer aldı.
Cumhuriyet'in ilk yıllarında Ziraat Bankasında uzman olarak çalıştı. Milletvekilliği döneminde, Hatay'ın Türkiye'ye bağlanması konusunda yaptığı tarihî meclis konuşması ile akıllarda kalmış, bu konuşma tutanaklara Ermeni asıllı birinin aynı zamanda bir Türk milliyetçisi olabileceğinin kanıtı olarak geçmiştir.
1949 yılında İstanbul'da öldü.
Kaynakça
- ^ "TBMM Albümü 1. Cilt (1920-1950)" (PDF). 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Kasım 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kigork Berc Keresteci 1871 Istanbul 27 Temmuz 1949 Istanbul Kurtulus Savasi nda Mustafa Kemal e ve Milli Mucadele ye destekleri olmus TBMM 5 Donem TBMM 6 Donem ve TBMM 7 Donem de 1935 1946 Ataturk un istegi ile Afyonkarahisar milletvekilligi yapmis Istiklal Madalyasi sahibi Turkiye Ermenisi is insani ve siyasetcidir Berc TurkerTurkiye Buyuk Millet Meclisi 5 6 ve 7 Donem MilletvekiliGorev suresi 1 Mart 1935 14 Haziran 1946Secim bolgesi 1935 Afyonkarahisar 1939 Afyonkarahisar 1943 AfyonkarahisarKisisel bilgilerDogum 1871 Istanbul Osmanli DevletiOlum 27 Temmuz 1949 78 yasinda Istanbul Turkiye Cumhuriyet doneminde milletvekilligi yapmis gayrimuslimlerden biridir Turker soyadi kendisine Soyadi Kanunu ile birlikte Ataturk tarafindan verilmistir Mustafa Kemal in Bandirma vapuru ile Samsun a dogru yola cikmasindan once Pasa nin avukati e Siz Pasa Hazretleri nin hem avukati hem zannederim yakin dostusunuz Pasa Hazretleri nin bindigi vapur Bogaz disinda bir Ingiliz torpidosu tarafindan batirilacak Ikaz ediyorum Lutfen Pasa Hazretleri ne iletiniz kiyidan gidiniz bilgisini ulastirarak kendisini uyardigi ve hayatini kurtardigi yonunde bilgiler mevcuttur Mustafa Kemal in bu istihbarat uzerine Bandirma vapuru kaptani Ismail Hakki Bey e Mumkun oldugu kadar sahilden gitmemiz kabil midir diye sordugu kaptanin Karadeniz e ilk kez ciktigini nerelerin kayalik nerelerin sig oldugunu bilmedigini soylemesi uzerine O zaman pusula ile gideriz dedigi ancak geminin pusulasinin da bozuk oldugunu ogrenmesi uzerine Ziyan yok Allah buyuktur Siz yine mumkun oldugu kadar sahili takip ediniz dedigi belirtilmektedir Buna gore Ataturk bu bilgiden oturu yillar sonra Keresteciyan i Turker soyadi ile odullendirmistir Hayati1871 Istanbul dogumludur Bes yasindayken Istanbul Gumrugu Sube Muduru olan babasi oldugu icin Maliye Tercume Kalemi Muduru olan amcasi Bedros Keresteciyan tarafindan yetistirilmistir Osmanli Devleti nde Musluman Turk entelektueller tarafindan basilan ilk gazete olan Tercuman i Ahval de editor olarak da calisan amcasi bu yolla Agah Efendi Ibrahim Sinasi ve Namik Kemal gibi isimlerle baglanti halinde olan bir kisiydi Dil bilimci amcasi Bedros Keresteciyan yaklasik yuz yil sonra soydaslari Sevan Nisanyan in da kendi Turkce etimolojik sozlugunu hazirlarken yararlanacagi ilk etimolojik sozlugunu hazirlamistir Berc Keresteciyan once Galatasaray Lisesini daha sonra ise Robert Koleji bitirdi Hayatinin daha sonraki doneminde de iki yil Maliye Bakanliginda calistiktan sonra 1890 larda Osmanli Bankasinda calismaya basladi 1911 yilinda in Kizilay ucuncu kez yeniden faaliyete gecirilmesi gorevini ustlenenlerden biri olarak Cemiyetin Yuksek Idare Konseyi nde yer aldi Hilali Ahmer deki tek gayrimuslim idare konseyi uyesiydi 1910 lu yillarda da Osmanli Bankasinin uc yoneticisinden biri olarak Hilal i Ahmer Cemiyetindeki gorevini de surdurdu Kurtulus Savasi nda Hilal i Ahmer Cemiyetinin ikinci baskani olarak Anadolu ya takalarla ilac sandiklari gonderme isini bizzat organize etti Sakarya Savasi nin en kritik anlarindan birinde de top atesleme mekanizmalari satin alimi icin Mustafa Kemal in ricasi uzerine ayni gun sahsi hesabindan cekerek 15 bin lira yardim yaptigi belirtilmektedir Savastan sonra beyaz seritli Istiklal Madalyasi ile odullendirildi 1925 yilinda Taksim Meydani nda Italyan heykeltiras tarafindan yapilan unlu Cumhuriyet Aniti nin olusturulmasi icin kurulan heyette yer aldi Cumhuriyet in ilk yillarinda Ziraat Bankasinda uzman olarak calisti Milletvekilligi doneminde Hatay in Turkiye ye baglanmasi konusunda yaptigi tarihi meclis konusmasi ile akillarda kalmis bu konusma tutanaklara Ermeni asilli birinin ayni zamanda bir Turk milliyetcisi olabileceginin kaniti olarak gecmistir 1949 yilinda Istanbul da oldu Kaynakca TBMM Albumu 1 Cilt 1920 1950 PDF 10 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Kasim 2023