Birinci Anafartalar Muharebesi, Gelibolu'daki Müttefik Kuvvetleri'ne ulaşan takviye kuvvetleri ile gerçekleşen Suvla Koyu çıkarması ardından bu birliklerle Osmanlı kuvvetleri arasında 9 Ağustos 1915 tarihinde gerçekleşen muharabelerdir.
Birinci Anafartalar Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Çanakkale Savaşı / Anafartalar Cephesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Birleşik Krallık | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
General Frederick Stopford General Bryan Mahon General Frederick Hammersley | Albay Mustafa Kemal Albay Halil Yarbay Mehmet Selahattin Yarbay | ||||||
Güçler | |||||||
9. Kolordu
| Anafartalar Grubu
| ||||||
Kayıplar | |||||||
2.000-3.000 |
Öncesi
İtilaf Devletleri’nin Gelibolu Harekâtı, Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’a donanma ile ulaşarak Osmanlı Devletini savaş dışı bırakmak amacını taşıyordu. Ancak 1915 yılının Mart ayında, bu görev için organize edilen Birleşik Donanma’nın, Osmanlı kıyı topçusu tarafından püskürtülmesi üzerine Gelibolu Yarımadası’nın bir kara harekâtıyla işgal edilmesi, bu yolla Osmanlı topçu bataryalarının etkisiz hale getirilerek donanmaya yol açılmasını amaçlayan bir işgal planı uygulamaya konulmuştur. 25 Nisan 1915 tarihinde Gelibolu Yarımadası’nın güney ve güney batı sahillerine yapılan çıkarmalarla Müttefik kara harekâtı başlatılmıştı. 1915 yılının Mayıs ayı sonlarına kadar Müttefik kuvvetlerin giriştiği taarruzlar boyunca Osmanlı savunma hatları, birkaç yüz metre gerilemişse de direnmeyi başarmış, Müttefik ileri harekâtını ağır kayıplara uğratarak durdurmayı başarmıştı.
Gelibolu Yarımadasının işgaliyle görevli Müttefik kuvvetler komutanı General Sır Ian Hamilton, kilitlenen cepheleri açmak için takviye gönderilen birliklerin bir bölümüyle Suvla Koyu’nda bir çıkarma yapmak, bir kısmıyla takviye ettiği Anzak 2 Tümeni ile taarruz etmeyi planlamıştır. Her iki harekâtın da 6 Ağustos 1915 gecesi yapılması planlanmıştı.
Suvla Koyu’na çıkan İngiliz birlikleri ise 8 Ağustos akşamına kadar kayda değer bir ilerleme yapmamışlardır.
Anzak 2. Tümeni’ne verilen görev, Kocaçimen Tepesi – Besim Tepe – Conk Bayırı - Düztepe hattının işgal edilmesidir. Tümen, bu sırtlara iki kola ayrılarak taarruz edecektir. 6 Ağustos akşamı ilerleyen Anzak kolları, Osmanlı gözcü postaları tarafından yer yer ateş altına alınmıştı. Bu silah sesleri Osmanlı karargâhlarını harekete geçirmiştir. Hızla bölgeye akan takviye birlikleri gün doğarken, zaten gece boyu Osmanlı direnişi karşısında yıpranan Anzak ileri hareketini bütün bütün durdurmuştur. 8 Ağustos 1915 akşamına kadar özellikle Conk Bayırı sırtlarında sert ve kanlı çatışmalar olmuş, Osmanlı savunması bu sırtları elde tutmayı başarmıştır.
Osmanlı hazırlıkları
Bölgeye ulaşıp mevzilere giren 9. ve 4. Tümenlerle Kocaçimen Tepesi – Anafartalar hattında, müttefik saldırıları durdurulmuş, cephe tutulmuştu. Ancak daha kuzeyde Suvla Koyu’na çıkmış olan İngiliz 9. Kolordusu karşısında Yarbay Wilmer komutasında üç taburluk bir kuvvet vardır. 5. Ordu komutanı Mareşal Liman von Sanders, Saros Grup Komutanı Albay Fevzi Bey’e, emrindeki 7. ve 12. tümenlerle Anafartalar bölgesine hareket etme emri vermiştir. Emre göre Albay Fevzi Bey, derhal taarruz edecekti. Mareşal Sanders, Albay Fevzi Bey’i Anafartalar Grup Komutanı olarak atamış, Kocaçimen Tepesi – Conk Bayır hattındaki Osmanlı kuvvetleri komutanı Yarbay Cemil Bey’i ve Yarbay Wilmer’i onun komutası altına vermiştir. Albay Fevzi Bey’in 7. ve 12. Tümenlerinin Anafartalar bölgesine ulaşması ve taarruz için yayılması 8 Ağustos akşam saatlerini bulmuştur. General Sanders, Albay Fevzi Bey’e derhal taarruz edilmesi emri vermiştir. Albay Fevzi Bey, 7. Tümen komutanı Albay Halil Bey ve 12. Tümen komutanı Yarbay Selahattin Bey’le görüştükten sonra bu emri uygulamamaya, birlikleri gün doğarken taarruza kaldırmaya karar vermiştir. Her üç Osmanlı komutanı da daha önceki çarpışmalarda uzun bir yürüyüşün hemen ardından, dinlenmeden, hele hele gece karanlığında girişilen taarruzların hem sonuç getirmediğini hem de askerin kırılmasına yol açtığını bilmektedirler. Mareşal Sanders, emrine uymadığını öğrenir öğrenmez 8 Ağustos akşamı Albay Fevzi Bey’i görevden almıştır. Aynı gece saat 21:45'te Kuzey Grup Komutanı Esat Paşa’ya telefonla, emrindeki 19. Tümen Komutanı Albay Mustafa Kemal Bey’in Anafartalar Grup Komutanlığı’na atandığı bildirilmiştir. Mustafa Kemal Bey, kendi tümeninin komutasını Yarbay Şefik Bey’e teslim ederek at sırtında iki buçuk saatlik bir yolculuğun ardından yeni karargâhına, Çamlıtekke’ye 01:30 dolaylarında ulaşmıştır. O saatlerde 7. ve 12. tümenler, bölgeye tam mevcuduyla ulaşmış ve taarruz hazırlıklarını tamamlamışlardır. Taarruz hazırlıklarının tamamlanmış olduğunu gören Mustafa Kemal Bey, Kocaçimen Tepesi ve Conk Bayırı’nda savunmada kalmak, her iki Anafartalar sırtlarından ise taarruz etmek kararındadır.
Albay Mustafa Kemal Bey, elindeki kuvvetlerin bir kısmını ihtiyata ayırmamış, tüm kuvvetleriyle taarruz etmiştir. Emrindeki, Yarbay Selahattin Adil Bey komutasındaki 12. Tümen Mestantepe, Albay Halil Bey komutasındaki 7. Tümen ise Damakçılık bayırı yönünde taarruz edip bu bölgeleri işgal edecektir. Böylece Anafartalar bölgesi güven altına alınmış ve sahile çıkan İngiliz 9. Kolordusu ile taarruzda olan 2. Anzak Tümeni’nin bağlantısı kesilecektir. Taarruza katılan kuvvet 16.000 kişilik bir kuvvettir. Yarbay Wilmer'in kuvvetleriyle birlikte Anafartalar bölgesindeki Osmanlı kuvvetleri 19.000'dir. 7. Tümen eksik kadroludur. Mareşal Sanders'in emriyle bir alayını Saros'ta bırakmıştır.
Müttefik hazırlıkları
Kocaçimen Tepesi – Conk Bayırı sırtlarında kanlı çatışmaların sürdüğü 7-8 Ağustos günlerinde çıkarma bölgesi Suvla Koyu sakindir. Çıkarmanın ikinci günü İngiliz 9. Kolordusu’nun 10. ve 11. tümenleri sahile çıkmıştı. Askerler denize giriyor ve güneşleniyorlardı. Her iki tümen komutanı da topçu bataryalarının sahile çıkıp mevzi almasını beklemekte, genel bir taarruzu 9 Ağustos sabahı için planlamaktadırlar. Tam da Mareşal Sanders’in geciken taarruzuyla aynı saatlerde.
Müttefik kuvvetler komutanı General Sır Ian Hamilton, 8 Ağustos günü saat 16:30’da Suvla Koyu’na gelmiştir. Çıkarma tam olarak tamamlanmamış, Kolordu komutanı sahile inmeyip açıktaki bir gemide bulunmaktadır. Hamilton, taarruz için emir verememiştir, gün kavuşmak üzeredir. Çaresiz taarruzun bir gün sonra şafak vaktine ertelenmesine razı olmuştur.
General Hamilton ertesi sabah için yani 9 Ağustos 1915 sabahı için gerekli gördüğü emirleri vermiştir, 2 Anzak Tümeni, Kocaçimen Tepesi, Besim Tepe ve Conk Bayırı’na taarruz edecek, İngiliz 9. Kolordusu’nun 10. ve 11. Tümenleri ise Teketepe, Küçük Anafartalar ve Büyük Anafartalar tepelerini ele geçirecektir. Sahile çıkışı sabahın ilk saatlerinde tamamlanan 53. Tümen ise ihtiyatta tutulacaktır. 10. Tümene verilen görev Kavak Tepe, Tekke Tepe ve Küçük Anafartaların işgali, 11. Tümenin görevi ise Büyük Anafartalar'ın işgalidir. Suvla sahillerindeki İngiliz birlikleri, 32.000 mevcutlu bir kuvvettir.
Savaş
Gerek Osmanlı kuvvetleri, gerekse de İngiliz kuvvetleri, 9 Ağustos 1915 sabahı ileri harekâta başladılar. İlk çatışmalar 15 km.lik cephenin kuzey taraflarında, saat 04.40 dolaylarında başladı. Osmanlı 12. Tümeninin 35. Alayı, İngiliz 10. Tümeninin 32. Tugayının ileri hattıyla karşılaştı. Tugayın iki taburu Tekke Tepe yönünde ilerlemekteydi. Tugayın bir taburu kayıptır, nerede olduğu bilinmiyor, bulunur bulunmaz bekleyen taburla birlikte harekâta katılacaktır. Tabur komutanlarından Albay Moore'un komuta ettiği İngiliz öncü bölüğü kısa sürede tepeden aşağı akan Osmanlı kolları arasında kuşatıldı. Sağ kalan tek subay, bir teğmen teslim olmuştur. 35. Alay ilerlemeyi sürdürerek Yususçuktepe’yi ele geçirdi. Aynı saatlerde sekiz taburlu İngiliz tugayı, Yarbay Wilmer’in iki taburunu geri atarak İsmailoğlu Tepesi’ni ele geçirmiştir. Önündeki İngiliz bozguna uğratarak ilerleyen Osmanlı 34. Alayı’nın üç taburu bu tepeye taarruza geçmiş ve saat 06:00 dolaylarında tepeyi süngü hücumuyla ele geçirmiştir.
Yusufçuktepe Müttefik topçusunun ateşi altına alındığında buradaki fundalıklarda yangın çıkmıştır. 32. Alay zorunlu olarak tepenin gerisine çekildi. Ancak rüzgarın yön değiştirmesiyle yangın, tepe eteklerindeki İngiliz birliklerine doğru ilerlemiştir. 32. Alay yeniden tepeye yerleşti. Her iki taraftan yaralılar bu ateşin içinde kaldılar.
Osmanlı 34. Alayı’nın yerleştiği İsmailoğlu Tepesi eteklerine Osmanlı topçusunun açtığı ateş, İngiliz taarruz kuvvetlerinin sol ucunda ani bir paniğe yol açmıştır. Osmanlı topçusunun ateşi ileri kaydırmasıyla 34. Alay, İngiliz hatlarının merkezine doğru taarruza geçmiştir. Üç ya da dört bölükten oluşan bir İngiliz kuvveti bu bölgede savunma düzenine geçtiyse de Osmanlı topçusunun ateşiyle silinmiştir.
Günün ilk yarısında Mestan Tepe işgal edilmiş, ancak yoğun donanma ateşi ve İngiliz takviyelerinin taarruzu sonucu boşaltılmak zorunda kalınmıştır.
Günün ilerleyen saatlerinde Müttefik komutanlığı, yedek olarak ayırdığı 53. Tümen’in iki tugayı ile Yusufçuktepe’ye dört kez yenilenen taarruzlarda bulunmuştur. Ağır kayıplara uğramasına kaşın 34. Alay bu tepeyi elde tutmayı başarmıştır.
Cephenin güney kesiminde Albay Halil Bey’in 7. Tümeni eksik kadrolu, iki alaylı bir tümendir. Alaylardan birini Saros’da bırakmıştır. Taarruza katılan alaylar, önceki aylarda Seddülbahir Cephesi’de savaşmış birliklerdir, dolayısıyla eratın en azından bir bölümünün ve subaylarının muharebe deneyimi vardır.
Her ne kadar önlerindeki İngiliz birliklerini geri atmayı başardılarsa da saat 10:00 dolaylarında ağır topçu ateşi altında durmak zorunda kaldılar. 20. Alay komutanı Yarbay Halit Bey, şehit düşmüş, 21. Alay komutanı Yarbay Yusuf Ziya Bey yaralanmıştır. Yarbay Halit Bey’in kaybı Osmanlı tarafı için ağırdır. Birinci Kirte Muharebesi’nde parlak bir komuta yeteneği sergilemişti.
Saat 09:00 dolaylarında cephenin tüm kuzey kesiminde inisiyatif Osmanlı kuvvetlerine geçmiştir. General Stopford, saat 12:00 dolaylarında ihtiyattaki 53. Tümeni ateş hattına sürerek, sahilde tutunmayı başarabilmiştir.
Osmanlı kayıpları 2.065 erat ve subaydır.
Akdeniz Yurtdışı Seferi Kuvvetler komutanı General Sır Ian Hamilton, İngiliz Savaş Bakanı Kitchener’e çektiği telgrafta, “Dün sabah Ece Limanı’ndan Büyük Anafarta’ya kadar olan bölgeyi zapt edemeyişimize yeterli bir neden bulamamaktayım.” demektedir.
Kaynakça
- Büyük Harbin Tarihi Çanakkale Gelibolu Askeri Harekâtı - General C.F.Aspinall - Oglander (General Ian Hamilton'un karargâh subaylarından)
- Alçıtepe'den Anafartalar'a Çanakkale Kara Muharebeleri - Tuncay Yılmazer
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Birinci Anafartalar Muharebesi Gelibolu daki Muttefik Kuvvetleri ne ulasan takviye kuvvetleri ile gerceklesen Suvla Koyu cikarmasi ardindan bu birliklerle Osmanli kuvvetleri arasinda 9 Agustos 1915 tarihinde gerceklesen muharabelerdir Birinci Anafartalar MuharebesiCanakkale Savasi Anafartalar CephesiTarih9 Agustos 10 Agustos 1915BolgeGelibolu YarimadasiSonucOsmanli zaferiTaraflarBirlesik KrallikOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerGeneral Frederick Stopford General Bryan Mahon General Frederick HammersleyAlbay Mustafa Kemal Albay Halil Yarbay Mehmet Selahattin YarbayGucler9 Kolordu 10 Tumen 11 Tumen 53 Tumen Toplam 32 000Anafartalar Grubu 7 Tumen eksik kadrolu 12 Tumen Bursa Jandarma Taburu 31 Alay 1 Tabur 32 Alay 2 Boluk Toplam 19 000Kayiplar2 000 3 000OncesiItilaf Devletleri nin Gelibolu Harekati Osmanli Devleti nin baskenti Istanbul a donanma ile ulasarak Osmanli Devletini savas disi birakmak amacini tasiyordu Ancak 1915 yilinin Mart ayinda bu gorev icin organize edilen Birlesik Donanma nin Osmanli kiyi topcusu tarafindan puskurtulmesi uzerine Gelibolu Yarimadasi nin bir kara harekatiyla isgal edilmesi bu yolla Osmanli topcu bataryalarinin etkisiz hale getirilerek donanmaya yol acilmasini amaclayan bir isgal plani uygulamaya konulmustur 25 Nisan 1915 tarihinde Gelibolu Yarimadasi nin guney ve guney bati sahillerine yapilan cikarmalarla Muttefik kara harekati baslatilmisti 1915 yilinin Mayis ayi sonlarina kadar Muttefik kuvvetlerin giristigi taarruzlar boyunca Osmanli savunma hatlari birkac yuz metre gerilemisse de direnmeyi basarmis Muttefik ileri harekatini agir kayiplara ugratarak durdurmayi basarmisti Gelibolu Yarimadasinin isgaliyle gorevli Muttefik kuvvetler komutani General Sir Ian Hamilton kilitlenen cepheleri acmak icin takviye gonderilen birliklerin bir bolumuyle Suvla Koyu nda bir cikarma yapmak bir kismiyla takviye ettigi Anzak 2 Tumeni ile taarruz etmeyi planlamistir Her iki harekatin da 6 Agustos 1915 gecesi yapilmasi planlanmisti Suvla Koyu na cikan Ingiliz birlikleri ise 8 Agustos aksamina kadar kayda deger bir ilerleme yapmamislardir Anzak 2 Tumeni ne verilen gorev Kocacimen Tepesi Besim Tepe Conk Bayiri Duztepe hattinin isgal edilmesidir Tumen bu sirtlara iki kola ayrilarak taarruz edecektir 6 Agustos aksami ilerleyen Anzak kollari Osmanli gozcu postalari tarafindan yer yer ates altina alinmisti Bu silah sesleri Osmanli karargahlarini harekete gecirmistir Hizla bolgeye akan takviye birlikleri gun dogarken zaten gece boyu Osmanli direnisi karsisinda yipranan Anzak ileri hareketini butun butun durdurmustur 8 Agustos 1915 aksamina kadar ozellikle Conk Bayiri sirtlarinda sert ve kanli catismalar olmus Osmanli savunmasi bu sirtlari elde tutmayi basarmistir Osmanli hazirliklariBolgeye ulasip mevzilere giren 9 ve 4 Tumenlerle Kocacimen Tepesi Anafartalar hattinda muttefik saldirilari durdurulmus cephe tutulmustu Ancak daha kuzeyde Suvla Koyu na cikmis olan Ingiliz 9 Kolordusu karsisinda Yarbay Wilmer komutasinda uc taburluk bir kuvvet vardir 5 Ordu komutani Maresal Liman von Sanders Saros Grup Komutani Albay Fevzi Bey e emrindeki 7 ve 12 tumenlerle Anafartalar bolgesine hareket etme emri vermistir Emre gore Albay Fevzi Bey derhal taarruz edecekti Maresal Sanders Albay Fevzi Bey i Anafartalar Grup Komutani olarak atamis Kocacimen Tepesi Conk Bayir hattindaki Osmanli kuvvetleri komutani Yarbay Cemil Bey i ve Yarbay Wilmer i onun komutasi altina vermistir Albay Fevzi Bey in 7 ve 12 Tumenlerinin Anafartalar bolgesine ulasmasi ve taarruz icin yayilmasi 8 Agustos aksam saatlerini bulmustur General Sanders Albay Fevzi Bey e derhal taarruz edilmesi emri vermistir Albay Fevzi Bey 7 Tumen komutani Albay Halil Bey ve 12 Tumen komutani Yarbay Selahattin Bey le gorustukten sonra bu emri uygulamamaya birlikleri gun dogarken taarruza kaldirmaya karar vermistir Her uc Osmanli komutani da daha onceki carpismalarda uzun bir yuruyusun hemen ardindan dinlenmeden hele hele gece karanliginda girisilen taarruzlarin hem sonuc getirmedigini hem de askerin kirilmasina yol actigini bilmektedirler Maresal Sanders emrine uymadigini ogrenir ogrenmez 8 Agustos aksami Albay Fevzi Bey i gorevden almistir Ayni gece saat 21 45 te Kuzey Grup Komutani Esat Pasa ya telefonla emrindeki 19 Tumen Komutani Albay Mustafa Kemal Bey in Anafartalar Grup Komutanligi na atandigi bildirilmistir Mustafa Kemal Bey kendi tumeninin komutasini Yarbay Sefik Bey e teslim ederek at sirtinda iki bucuk saatlik bir yolculugun ardindan yeni karargahina Camlitekke ye 01 30 dolaylarinda ulasmistir O saatlerde 7 ve 12 tumenler bolgeye tam mevcuduyla ulasmis ve taarruz hazirliklarini tamamlamislardir Taarruz hazirliklarinin tamamlanmis oldugunu goren Mustafa Kemal Bey Kocacimen Tepesi ve Conk Bayiri nda savunmada kalmak her iki Anafartalar sirtlarindan ise taarruz etmek kararindadir Albay Mustafa Kemal Bey elindeki kuvvetlerin bir kismini ihtiyata ayirmamis tum kuvvetleriyle taarruz etmistir Emrindeki Yarbay Selahattin Adil Bey komutasindaki 12 Tumen Mestantepe Albay Halil Bey komutasindaki 7 Tumen ise Damakcilik bayiri yonunde taarruz edip bu bolgeleri isgal edecektir Boylece Anafartalar bolgesi guven altina alinmis ve sahile cikan Ingiliz 9 Kolordusu ile taarruzda olan 2 Anzak Tumeni nin baglantisi kesilecektir Taarruza katilan kuvvet 16 000 kisilik bir kuvvettir Yarbay Wilmer in kuvvetleriyle birlikte Anafartalar bolgesindeki Osmanli kuvvetleri 19 000 dir 7 Tumen eksik kadroludur Maresal Sanders in emriyle bir alayini Saros ta birakmistir Muttefik hazirliklariKocacimen Tepesi Conk Bayiri sirtlarinda kanli catismalarin surdugu 7 8 Agustos gunlerinde cikarma bolgesi Suvla Koyu sakindir Cikarmanin ikinci gunu Ingiliz 9 Kolordusu nun 10 ve 11 tumenleri sahile cikmisti Askerler denize giriyor ve gunesleniyorlardi Her iki tumen komutani da topcu bataryalarinin sahile cikip mevzi almasini beklemekte genel bir taarruzu 9 Agustos sabahi icin planlamaktadirlar Tam da Maresal Sanders in geciken taarruzuyla ayni saatlerde Muttefik kuvvetler komutani General Sir Ian Hamilton 8 Agustos gunu saat 16 30 da Suvla Koyu na gelmistir Cikarma tam olarak tamamlanmamis Kolordu komutani sahile inmeyip aciktaki bir gemide bulunmaktadir Hamilton taarruz icin emir verememistir gun kavusmak uzeredir Caresiz taarruzun bir gun sonra safak vaktine ertelenmesine razi olmustur General Hamilton ertesi sabah icin yani 9 Agustos 1915 sabahi icin gerekli gordugu emirleri vermistir 2 Anzak Tumeni Kocacimen Tepesi Besim Tepe ve Conk Bayiri na taarruz edecek Ingiliz 9 Kolordusu nun 10 ve 11 Tumenleri ise Teketepe Kucuk Anafartalar ve Buyuk Anafartalar tepelerini ele gecirecektir Sahile cikisi sabahin ilk saatlerinde tamamlanan 53 Tumen ise ihtiyatta tutulacaktir 10 Tumene verilen gorev Kavak Tepe Tekke Tepe ve Kucuk Anafartalarin isgali 11 Tumenin gorevi ise Buyuk Anafartalar in isgalidir Suvla sahillerindeki Ingiliz birlikleri 32 000 mevcutlu bir kuvvettir SavasGerek Osmanli kuvvetleri gerekse de Ingiliz kuvvetleri 9 Agustos 1915 sabahi ileri harekata basladilar Ilk catismalar 15 km lik cephenin kuzey taraflarinda saat 04 40 dolaylarinda basladi Osmanli 12 Tumeninin 35 Alayi Ingiliz 10 Tumeninin 32 Tugayinin ileri hattiyla karsilasti Tugayin iki taburu Tekke Tepe yonunde ilerlemekteydi Tugayin bir taburu kayiptir nerede oldugu bilinmiyor bulunur bulunmaz bekleyen taburla birlikte harekata katilacaktir Tabur komutanlarindan Albay Moore un komuta ettigi Ingiliz oncu bolugu kisa surede tepeden asagi akan Osmanli kollari arasinda kusatildi Sag kalan tek subay bir tegmen teslim olmustur 35 Alay ilerlemeyi surdurerek Yususcuktepe yi ele gecirdi Ayni saatlerde sekiz taburlu Ingiliz tugayi Yarbay Wilmer in iki taburunu geri atarak Ismailoglu Tepesi ni ele gecirmistir Onundeki Ingiliz bozguna ugratarak ilerleyen Osmanli 34 Alayi nin uc taburu bu tepeye taarruza gecmis ve saat 06 00 dolaylarinda tepeyi sungu hucumuyla ele gecirmistir Yusufcuktepe Muttefik topcusunun atesi altina alindiginda buradaki fundaliklarda yangin cikmistir 32 Alay zorunlu olarak tepenin gerisine cekildi Ancak ruzgarin yon degistirmesiyle yangin tepe eteklerindeki Ingiliz birliklerine dogru ilerlemistir 32 Alay yeniden tepeye yerlesti Her iki taraftan yaralilar bu atesin icinde kaldilar Osmanli 34 Alayi nin yerlestigi Ismailoglu Tepesi eteklerine Osmanli topcusunun actigi ates Ingiliz taarruz kuvvetlerinin sol ucunda ani bir panige yol acmistir Osmanli topcusunun atesi ileri kaydirmasiyla 34 Alay Ingiliz hatlarinin merkezine dogru taarruza gecmistir Uc ya da dort bolukten olusan bir Ingiliz kuvveti bu bolgede savunma duzenine gectiyse de Osmanli topcusunun atesiyle silinmistir Gunun ilk yarisinda Mestan Tepe isgal edilmis ancak yogun donanma atesi ve Ingiliz takviyelerinin taarruzu sonucu bosaltilmak zorunda kalinmistir Gunun ilerleyen saatlerinde Muttefik komutanligi yedek olarak ayirdigi 53 Tumen in iki tugayi ile Yusufcuktepe ye dort kez yenilenen taarruzlarda bulunmustur Agir kayiplara ugramasina kasin 34 Alay bu tepeyi elde tutmayi basarmistir Cephenin guney kesiminde Albay Halil Bey in 7 Tumeni eksik kadrolu iki alayli bir tumendir Alaylardan birini Saros da birakmistir Taarruza katilan alaylar onceki aylarda Seddulbahir Cephesi de savasmis birliklerdir dolayisiyla eratin en azindan bir bolumunun ve subaylarinin muharebe deneyimi vardir Her ne kadar onlerindeki Ingiliz birliklerini geri atmayi basardilarsa da saat 10 00 dolaylarinda agir topcu atesi altinda durmak zorunda kaldilar 20 Alay komutani Yarbay Halit Bey sehit dusmus 21 Alay komutani Yarbay Yusuf Ziya Bey yaralanmistir Yarbay Halit Bey in kaybi Osmanli tarafi icin agirdir Birinci Kirte Muharebesi nde parlak bir komuta yetenegi sergilemisti Saat 09 00 dolaylarinda cephenin tum kuzey kesiminde inisiyatif Osmanli kuvvetlerine gecmistir General Stopford saat 12 00 dolaylarinda ihtiyattaki 53 Tumeni ates hattina surerek sahilde tutunmayi basarabilmistir Osmanli kayiplari 2 065 erat ve subaydir Akdeniz Yurtdisi Seferi Kuvvetler komutani General Sir Ian Hamilton Ingiliz Savas Bakani Kitchener e cektigi telgrafta Dun sabah Ece Limani ndan Buyuk Anafarta ya kadar olan bolgeyi zapt edemeyisimize yeterli bir neden bulamamaktayim demektedir KaynakcaBuyuk Harbin Tarihi Canakkale Gelibolu Askeri Harekati General C F Aspinall Oglander General Ian Hamilton un karargah subaylarindan Alcitepe den Anafartalar a Canakkale Kara Muharebeleri Tuncay Yilmazer