Bitonto, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, Bari iline bağı ve Bari sehrinin merkezinin 11 km batısında bulunan bir kent ve bir komün.
Bitonto | |
---|---|
Comune di Bitonto | |
Bitonto | |
Ülke | İtalya |
Bölge | Puglia |
İl | Bari |
İdare | |
• Belediye Başkanı | Francesco Paolo Ricci |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 172,9 km² |
Rakım | 118 m |
Nüfus (30 Nisan 2017) | |
• Toplam | 55,320 |
• Yoğunluk | 320/km² |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAYS) |
Posta kodu | 70032 |
Alan kodu | 080 |
Resmî site www.comune.bitonto.ba.it |
Tarihçe
Bitonti şehri antik İtalya kavimlerinden olan "Peucetii" tarafından kurulmuştur. Sonradan bu bölgeye gelip yerleşen Grek göçmenler tarafından aslının nereden geldiği bilinmeyen Butontinoi ismi verilmiştir. Geleneksel söylentilere göre şehir bir İlliryalı kral tarafından "Botone" olarak isimlendirilmiştir. Şehrin ilk surlarının kalıntısı MÖ 5.-4. yüzyıldan kalmadır.
Bitonto'da ele geçirilen eski sikkeler Grek Sparta'nın kolonisi olan Tarentum şehri sikkeleri ile hemen hemen aynı olup sadece ek olarak BİTONTİNON yazısı taşımaktadır. Antik Romalıların yaptığı Samnit Savaşları (MÖ 340-290) sırasında Romalılara müttefik olan civitas Butuntinenses yarı-bağımsızlığını ve eski kanunlarını koruyan bir municipium olarak kabul edilmiştir. Geç Roma İmparatorluk döneminde bir Romalı şehri olarak tarafından hazırlanmış olduğu Liber Colonis kitabında, Antonini Itinerarium (Antonin Yol Menzilleri) ve diğer imparatorluk yol menzilleri kitaplarında ve Tabula Peutingeriana adlı kitaplarda ismi geçmiştir. Bitonto, Roma'dan Brundisium limanına giden adlı ana antik Romalı yolu üzerinde yolcuların atlarını değiştirebilecekleri önemli bir menzil olarak görev yapmıştır.
Günümüzdeki Katedral'in bodrum ve temellerinde yapılan kazılardan aynı mevkide bir erken Hristiyan bazilikası bulunduğunu ortaya çıkartmıştır. Ancak Orta Çağ başlarında bu şehirde bir Katolik Hristiyan kilise merkezi olduğuna dair elde hiç belge bulunmamaktadır. Yine Lombardlar'ın bu şehirde idare merkezleri olduğuna dair belge bulunmaz; ama Lombard hukuku ve kanunlarının bu bölgede devamlı olarak geçip uygulandığı gayet açıktır.
9. yüzyılda Bitonto Arapların hücumuna uğramıştır. Geleneksel söylentilere göre hücum eden Arapların lideri şehir surları önünde şehit düşürülmüştür.
1009'da Barili Melus'un isyanına Bitonto da katılmıştır.
Orta Çağ ilerledikçe Bitonto birkaç baronun idaresi ve sahipliliği altında kalmıştır. En sonunda bu malikanelik hakları 13. yüzyıl "Acquaviva" sülalesi eline geçmiştir. Bu sulalale "Atri Dükleri" idi ve 1464'te Bitonto'daki malikane haklarını korumak için Napoli Krallığı kararı ile için "Bitonto Markizliği" kurdular. İlk markiz "Giovanni Antonio Acquaviva" dan sonra kardeşi olan "Andrea Matteo Acquaviva" adlı bir ünlü paralı ordu komutanı 1487'ye kadar Bitonto Markizliği yapmıştır. 1552'de şehri halkı para toplayıp Acquaviva'lar malikane hakları için 66.000 düka altını verip şehrin bağımsızlığını satın almışlardır.
1734'te Polonya Veraset Savaşı sırasında İspanyol Kralı Bourbon'lu III. Carlos ve "Montemar Dükü" komutasındaki İspanyol ve Napoli ordusu "Belmonte Prensi" komutasındaki Avusturya ordusunu şehir duvarları önünde yapılan "Bitonto Savaşı"'nda yenmişler. Böylece Napoli Krallığı Bourbon Hanedanı eline geçmiştir.
Coğrafi konumu
Bitonto Adriyatik Denizi'nin 2 km yakınlarında olmakla beraber Murgia platosundaki bir tepenin üzerinde kurulmuş olup ortalama rakımı 118 m'dir. Belediye sınırları içinde en düşük rakım kuzeyde denize en yakın noktada 39 metrede bulunur; ama belediye alanının kuzeyi çok dağlık olup rakım 491 m'ye ulaşır. 1928'e kadar bu şehrin Adriyatik Denizi sahilinde bulunan bir semti de bulunmakta idi.
Nüfus gelişimi
Bitonto'nun belediye sınırları içinde nüfusu (31.8.2010 itibarıyla) 56.474 kişidir. 19. yy ve 20.yy da Bitonto'nun nüfusunun gelişmesi şu gösterimde görülebilir:
Kişi
Ekonomi
Bitonto civarında tarım üretimi önemlidir; özellikle zeytin, şaraplık üzüm, badem, buğday ve arpa gibi zahire üretimi ziraatı başta gelmektedir. Şehrin etrafında çok geniş alanlarda bulunan zeytinlikler dolayısıyla İtalya'da Bitonto "zeytin ağaçları şehri (città degli ulivi)" olarak tanınmaktadır ve şehrin civarında çok geniş alanlara dikilmiş bulunan "cima di Bitonto" adlı zeytin ağacı tipi de ünlüdür.
Şehirde (şarapçılık, bira üretimi, tekstil gibi) tarıma bağlı sanayiler bulunmaktadır. Zeytinyağcılık şehirde 12. yüzyılda çok geliştirilmiş ve 13. yüzyıldan itibaren Akdeniz havzası ve Avrupa'ya ihraç edilmeye başlanmıştır. Şehirde üretilen "ekstra virgin" tipi zeytinyağı tüm Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerine ihraç edilmektedir. Son zamanlarda Bitonto popüler bir turist merkezi de olmuştur.
Görülebilecek turistik yerler
Bitonto'da görülebilecek turistik yerler şunlardır:
Bitonto şehrinde ortacağlardan kalma tarihsel merkez ve modern çağlarda yapılmış cevre semtler bulunur.
- Kale,
- Şehir surları: Porta Pendile, Porta Nova, Porta Robustina, Porta la Maja ve Porta Baresana adlı şehir kapıları
- Torrione Angioino Kulesi
- Saraylar ve konaklar
- Palazzo Sylos-Labini Sarayı
- Palazzo Bove Sarayı.
- Palazzo Sylos Vulpano Sarayı: Geç Rönesans mimari stilde.
- Palazzo Lerm Konağı
- San Valetino Katedrali: yapımı 11-12. yüzyıl Romanesk mimari stilinde. Bari'de bulunan San Nicola Katedrali'inden etkilenerek yapılmıştır
- San Cosma e Damiano Bazilikası.
- San Francesco Kilisesi: Yapımı 12. yüzyıl 1283'te antik Romalı duvarları kalıntıları üzerine 'nun şehri 1222'de ziyaretini anmak için yapılmıştır. Geç-Romenesk stilinde cephesi bulunur. Girişte bulunan heykeller arasında "sığır" hayvan figürleri şehir idaresi altında tutan "Bove Sulalasi"'ne atıfla yapılmıştır. Can kulesi 16. yüzyılda yapılmıştır. İçinde fresko tablolar ve 16. yüzyılda yapılmış kilise mimberleri bulunur.
- Diğer kiliseler:
- San Gaetano Kilisesi.
- San Domenico Kilisesi.
- Santa Caterina Kilisesi.
Komşu komünler
Bitonto komünü şu komünlerle sınır komşusudur: Altamura, Bari, Binetto, Bitetto, Giovinazzo, Modugno, Palo del Colle, Ruvo di Puglia, Terlizzi, Toritto
Resimler
- Bitonto - "Torrione Angioino"
- Bitonto - Katedral
- Bitonto - "Palazzo Sylos-Vulpano Sarayi" avlusu
- Bitonto - "Palazo Sylos-Calo Sarayi" avlu balkonu
- Bitonto - Palazzo Delerma Konagi
- Bitonto - Şehir duvarları ve San Francesco Kilisesi
- Bitonto - San Gaetano Kilisesi
- Bitonto - Ttraetta Tiyatrosu
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Bitonto.net[]
- ^ Kaynak: İtalyanca Wikipedia "Bitonto" maddesi 4 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ (İtalyanca). 6 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2010.
- İtalyanca Wikipedia "Bitonto" maddesi 4 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Bitonto ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Bitonto Belediyesi resmi websitesi 23 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
- Curlie'de Bitonto (DMOZ tabanlı) (İtalyanca)
- (İtalyanca)
- (İtalyanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bitonto guney Italya da Puglia Bolgesi nde Bari iline bagi ve Bari sehrinin merkezinin 11 km batisinda bulunan bir kent ve bir komun BitontoKomunComune di BitontoBitontoUlkeItalyaBolgePugliaIlBariIdare Belediye BaskaniFrancesco Paolo RicciYuzolcumu Toplam172 9 km Rakim118 mNufus 30 Nisan 2017 Toplam55 320 Yogunluk320 km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Posta kodu70032Alan kodu080Resmi site www comune bitonto ba itTarihceBitonti sehri antik Italya kavimlerinden olan Peucetii tarafindan kurulmustur Sonradan bu bolgeye gelip yerlesen Grek gocmenler tarafindan aslinin nereden geldigi bilinmeyen Butontinoi ismi verilmistir Geleneksel soylentilere gore sehir bir Illiryali kral tarafindan Botone olarak isimlendirilmistir Sehrin ilk surlarinin kalintisi MO 5 4 yuzyildan kalmadir Bitonto da ele gecirilen eski sikkeler Grek Sparta nin kolonisi olan Tarentum sehri sikkeleri ile hemen hemen ayni olup sadece ek olarak BITONTINON yazisi tasimaktadir Antik Romalilarin yaptigi Samnit Savaslari MO 340 290 sirasinda Romalilara muttefik olan civitas Butuntinenses yari bagimsizligini ve eski kanunlarini koruyan bir municipium olarak kabul edilmistir Gec Roma Imparatorluk doneminde bir Romali sehri olarak tarafindan hazirlanmis oldugu Liber Colonis kitabinda Antonini Itinerarium Antonin Yol Menzilleri ve diger imparatorluk yol menzilleri kitaplarinda ve Tabula Peutingeriana adli kitaplarda ismi gecmistir Bitonto Roma dan Brundisium limanina giden adli ana antik Romali yolu uzerinde yolcularin atlarini degistirebilecekleri onemli bir menzil olarak gorev yapmistir Gunumuzdeki Katedral in bodrum ve temellerinde yapilan kazilardan ayni mevkide bir erken Hristiyan bazilikasi bulundugunu ortaya cikartmistir Ancak Orta Cag baslarinda bu sehirde bir Katolik Hristiyan kilise merkezi olduguna dair elde hic belge bulunmamaktadir Yine Lombardlar in bu sehirde idare merkezleri olduguna dair belge bulunmaz ama Lombard hukuku ve kanunlarinin bu bolgede devamli olarak gecip uygulandigi gayet aciktir 9 yuzyilda Bitonto Araplarin hucumuna ugramistir Geleneksel soylentilere gore hucum eden Araplarin lideri sehir surlari onunde sehit dusurulmustur 1009 da Barili Melus un isyanina Bitonto da katilmistir Orta Cag ilerledikce Bitonto birkac baronun idaresi ve sahipliligi altinda kalmistir En sonunda bu malikanelik haklari 13 yuzyil Acquaviva sulalesi eline gecmistir Bu sulalale Atri Dukleri idi ve 1464 te Bitonto daki malikane haklarini korumak icin Napoli Kralligi karari ile icin Bitonto Markizligi kurdular Ilk markiz Giovanni Antonio Acquaviva dan sonra kardesi olan Andrea Matteo Acquaviva adli bir unlu parali ordu komutani 1487 ye kadar Bitonto Markizligi yapmistir 1552 de sehri halki para toplayip Acquaviva lar malikane haklari icin 66 000 duka altini verip sehrin bagimsizligini satin almislardir 1734 te Polonya Veraset Savasi sirasinda Ispanyol Krali Bourbon lu III Carlos ve Montemar Duku komutasindaki Ispanyol ve Napoli ordusu Belmonte Prensi komutasindaki Avusturya ordusunu sehir duvarlari onunde yapilan Bitonto Savasi nda yenmisler Boylece Napoli Kralligi Bourbon Hanedani eline gecmistir Cografi konumuBitonto Adriyatik Denizi nin 2 km yakinlarinda olmakla beraber Murgia platosundaki bir tepenin uzerinde kurulmus olup ortalama rakimi 118 m dir Belediye sinirlari icinde en dusuk rakim kuzeyde denize en yakin noktada 39 metrede bulunur ama belediye alaninin kuzeyi cok daglik olup rakim 491 m ye ulasir 1928 e kadar bu sehrin Adriyatik Denizi sahilinde bulunan bir semti de bulunmakta idi Nufus gelisimiBitonto nun belediye sinirlari icinde nufusu 31 8 2010 itibariyla 56 474 kisidir 19 yy ve 20 yy da Bitonto nun nufusunun gelismesi su gosterimde gorulebilir KisiEkonomiBitonto civarinda tarim uretimi onemlidir ozellikle zeytin saraplik uzum badem bugday ve arpa gibi zahire uretimi ziraati basta gelmektedir Sehrin etrafinda cok genis alanlarda bulunan zeytinlikler dolayisiyla Italya da Bitonto zeytin agaclari sehri citta degli ulivi olarak taninmaktadir ve sehrin civarinda cok genis alanlara dikilmis bulunan cima di Bitonto adli zeytin agaci tipi de unludur Sehirde sarapcilik bira uretimi tekstil gibi tarima bagli sanayiler bulunmaktadir Zeytinyagcilik sehirde 12 yuzyilda cok gelistirilmis ve 13 yuzyildan itibaren Akdeniz havzasi ve Avrupa ya ihrac edilmeye baslanmistir Sehirde uretilen ekstra virgin tipi zeytinyagi tum Avrupa ve Kuzey Amerika ulkelerine ihrac edilmektedir Son zamanlarda Bitonto populer bir turist merkezi de olmustur Gorulebilecek turistik yerlerBitonto da gorulebilecek turistik yerler sunlardir Bitonto sehrinde ortacaglardan kalma tarihsel merkez ve modern caglarda yapilmis cevre semtler bulunur Kale Sehir surlari Porta Pendile Porta Nova Porta Robustina Porta la Maja ve Porta Baresana adli sehir kapilari Torrione Angioino Kulesi Saraylar ve konaklar Palazzo Sylos Labini Sarayi Palazzo Bove Sarayi Palazzo Sylos Vulpano Sarayi Gec Ronesans mimari stilde Palazzo Lerm Konagi San Valetino Katedrali yapimi 11 12 yuzyil Romanesk mimari stilinde Bari de bulunan San Nicola Katedrali inden etkilenerek yapilmistir San Cosma e Damiano Bazilikasi San Francesco Kilisesi Yapimi 12 yuzyil 1283 te antik Romali duvarlari kalintilari uzerine nun sehri 1222 de ziyaretini anmak icin yapilmistir Gec Romenesk stilinde cephesi bulunur Giriste bulunan heykeller arasinda sigir hayvan figurleri sehir idaresi altinda tutan Bove Sulalasi ne atifla yapilmistir Can kulesi 16 yuzyilda yapilmistir Icinde fresko tablolar ve 16 yuzyilda yapilmis kilise mimberleri bulunur Diger kiliseler San Gaetano Kilisesi San Domenico Kilisesi Santa Caterina Kilisesi Komsu komunlerBitonto komunu su komunlerle sinir komsusudur Altamura Bari Binetto Bitetto Giovinazzo Modugno Palo del Colle Ruvo di Puglia Terlizzi TorittoResimlerBitonto Bitonto Torrione Angioino Bitonto Katedral Bitonto Palazzo Sylos Vulpano Sarayi avlusu Bitonto Palazo Sylos Calo Sarayi avlu balkonu Bitonto Palazzo Delerma Konagi Bitonto Sehir duvarlari ve San Francesco Kilisesi Bitonto San Gaetano Kilisesi Bitonto Ttraetta TiyatrosuAyrica bakinizBari il PugliaKaynakca Bitonto net olu kirik baglanti Kaynak Italyanca Wikipedia Bitonto maddesi 4 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Italyanca 6 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Kasim 2010 Italyanca Wikipedia Bitonto maddesi 4 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Italyanca Dis baglantilarWikimedia Commons ta Bitonto ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Bitonto Belediyesi resmi websitesi 23 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Curlie de Bitonto DMOZ tabanli Italyanca Italyanca Italyanca