Blake Edwards (d. 26 Temmuz 1922 - ö. 15 Aralık 2010) ödüllü Amerikalı yönetmen, film yapımcısı, senarist ve oyuncu. En çok Pembe Panter (The Pink Panther) filmleri ile hatırlanır. 1940'lı ve 1980'li yıllar arasında sinemada aktif olmuştur. 1969 yılından beri aktris Julie Andrews ile evli olan yönetmen, 15 Aralık 2010 tarihinde Santa Monica Kaliforniya'da zatürreden ölmüştür.
Blake Edwards | |
---|---|
Doğum | William Blake Crump 26 Temmuz 1922 Tulsa Oklahoma, ABD |
Ölüm | 15 Aralık 2010 (88 yaşında) Santa Monica Kaliforniya, ABD |
Diğer ad(lar)ı | Blackie |
Ödüller | 1963 - San Sebastián Uluslararası Film Festivali - Days of Wine and Roses 1983 - David di Donatello Ödülü - Victor Victoria |
Biyografisi
Blake Edwards 26 Temmuz 1922 tarihinde ABD'de Oklahoma'nın Tulsa kentinde dünyaya geldi. Doğduğunda verilen adı William Blake Crump'tı. Edwards'ın üvey büyükbabası J. Gordon Edwards sessiz sinemanın tanınmış yönetmenlerinden biriydi "The Queen of Sheba" (1922) gibi epik filmlere imza atmıştı.
Blake ise sinemaya 1943 yılında bir oyuncu olarak başladı. A-Filmlerde önemsiz rollerde gözükürken sadece geçimini sağlamak için oynadığı saçma sapan bazı B-Filmlerde başrollerde bile oynamıştı. Bu filmlerden en dikkate değer olanları, her ikisi de 1945'te yapılmış olan "Gangs of the Waterfront" ve "Strangler of the Swamp" ti. Sonra radyo için bir dizi dedektif piyesi senaryosu yazdı, bunlar ortalama kalitenin oldukça üzerindeydi. Bundan sonra Columbia film şirketi için senaryolar yazmaya başladı. Özellikle de yönetmen 'ın çektiği "Sound Off" (1952), "Rainbow 'Round My Shoulder" (1953) ve "Cruisin' Down the River" (1953) gibi hafif eğlencelik filmlerin senaryolarını yazdı aynı zamanda şirketin prodüksiyon işlerinde yardımcı oldu. Nihayet 1955 yılında ilk kez kameranın arkasına geçti ve müzikal bir komedi olan u yönetti. Bunda ustası Richard Quine'ı taklit ediyordu ama yıllar ilerledikçe ironik bir biçimde Richard Quine Blake Edwards'ın tarzını taklit edecektir.
film şirketi ile yaptığı isabetli kontrat Edwards'a gişe rekorları getiren filmlerin yolunu açtı. Bunlardan ikisi Tony Curtis'in oynadığı () (1957) ile Cary Grant'ın oynadığı Donanmanın Melekleri (Operation Petticoat) (1959) idi. Bu arada televizyon için "Peter Gunn" (1958) ve "Mr. Lucky" (1959) gibi popüler dizileri yaptı. Bunların hem yapımcılığını hem yönetmenliğini üstlenmişti hem de senaryolarını yazıyordu. Film-noir tarzında bir dizi olan "Peter Gunn" ın Caz tarzındaki müziklerini sonraları sıklıkla işbirliği yapacağı Henry Mancini yazmıştı. Sinema ve TV neredeyse atbaşı giderken yine gişede patlama yapan Çılgınlar Kraliçesi (Breakfast at Tiffany's) (1961), (1962) ve (Days of Wine and Roses) (1962)'ı yönetti.
1960'ların ortalarına doğru komedi filmlerine yöneldi. 1963'te Peter Sellers'ın canlandırdığı sakar müfetiş Clouseau'yu komedi dünyasına tanıştırdığı Pembe Panter (The Pink Panther) filmi geldi. İçinde yine müfetiş Clouseau 'nun bulunduğu Karanlıkta Bir Çığlık (A Shot in the Dark) Pembe Panter'den daha sonra, 1964'te gösterime sunulmasına rağmen Pembe Panter'den daha önce çekildiği için serinin ilk filmi kabul edilmektedir. 1965'te bir Slapstick komedi olan Büyük Yarış () hayranı olduğu komedyenler Laurel ve Hardy'ye bir selam duruşu idi (Edwards 1986 yılında bu selam duruşunu adlı filmiyle bir kez daha yapacaktır). Başarılı komedi filmleri serisinin sonuncusu yine Pembe Panter'in baş oyuncusu Peter Sellers'la 1968 yılında yaptıkları Tatlı Budala (The Party) oldu.
Komedilerinin başarısı ve hiçbirşeyi umursamayan yapısına rağmen Edwards o yıl evlendiği eşi Julie Andrews'a başrolünü oynattığı I. Dünya Savaşı müzikali (1969) ile birlikte bir çıkmaza girdi. İngiliz pilotları neşe içinde ölüme gönderen bir Alman casusunu sempatik gösteren film Paramount'un filmi insafsızca budaması ile daha da anlaşılmaz bir hale gelince gişede başarısız oldu. Edwards'ın kariyerinde düşüş başlamıştı artık. 1979'daki başarılı komedisi ve açık saçık satirik film () (1981) ile biraz canlanır gibi oldu. 1980'le ve 90'lar Blind Date (1987), Sunset (1988) ve Switch (1991) gibi filmlerle inişli çıkışlı geçti. Hatta bir sürü devam filmi ile Pembe Panter'i canlandırma çabaları da sonuçsuz kaldı, zaten Pembe Panter'in lokomotifi Peter Sellers de 1980'de ölmüştü.
1982 yılında yönettiği Victor Victoria filmine yazdığı senaryo için Akademi Ödülü'ne aday gösterilmiş ama alamamıştı. Bu ödüle sonra kavuştu. 2004 yılında kendisine sinemaya yaptığı hizmetlerden ötürü Akademi Onur Ödülü verildi. Ödülü alırken yaptığı konuşmada uzun yıllar boyunca filmlerinin değişmez oyuncusu olmuş oyuncu Peter Sellers'ten bahsetmemesi dikkatleri çekti.
15 yıl boyunca Kronik yorgunluk sendromu (CFS, chronic fatigue syndrome) adı verilen bir hastalıkla mücadele etti. 15 Aralık 2010 tarihinde Kaliforniya'nın Santa Monica kentinde zatürre tedavisi gördüğü hastanede hastalığının komplikasyonları nedeniyle öldü. Öldüğünde 88 yaşındaydı.1969 yılında ikinci evliliğini yaptığı sinema oyuncusu Julie Andrews ve beş çocuğu ölürken yanındaydılar.
Filmografisi
- (1955)
- (1956)
- () (1957)
- (1958)
- Donanmanın Melekleri (Operation Petticoat) (1959)
- (1960)
- Çılgınlar Kraliçesi (Breakfast at Tiffany's) (1961)
- (1962)
- (1962)
- (Days of Wine and Roses) (1962)
- Pembe Panter (The Pink Panther) (1963)
- Karanlıkta Bir Çığlık (A Shot in the Dark) (1964)
- Büyük Yarış () (1965)
- (Harpte Ne Yaptın?) ((What Did You Do in the War, Daddy?)) (1966)
- (1967)
- Tatlı Budala (The Party) (1968)
- (1969)
- (1971)
- (1972)
- veya () (1974)
- Pembe Panter'in Dönüşü (The Return of the Pink Panther) (1975)
- The Pink Panther Strikes Again (1976)
- Pembe Panter'in İntikamı (Revenge of the Pink Panther) (1978)
- (1979)
- () (1981)
- (1982)
- (Victor/Victoria) (1982)
- (1983)
- (1983)
- (1984)
- (1986)
- (1986)
- (1987)
- (1988)
- (1989)
- (1991)
- (1993)
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Temmuz 2008.
Dış bağlantılar
- sensesofcinema.com'da Blake Edwards 31 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- www.oscars.org 18 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .'da Blake Edwards'a ödülünün verilişi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Blake Edwards d 26 Temmuz 1922 o 15 Aralik 2010 odullu Amerikali yonetmen film yapimcisi senarist ve oyuncu En cok Pembe Panter The Pink Panther filmleri ile hatirlanir 1940 li ve 1980 li yillar arasinda sinemada aktif olmustur 1969 yilindan beri aktris Julie Andrews ile evli olan yonetmen 15 Aralik 2010 tarihinde Santa Monica Kaliforniya da zaturreden olmustur Blake EdwardsDogumWilliam Blake Crump 26 Temmuz 1922 Tulsa Oklahoma ABDOlum15 Aralik 2010 88 yasinda Santa Monica Kaliforniya ABDDiger ad lar iBlackieOduller1963 San Sebastian Uluslararasi Film Festivali Days of Wine and Roses 1983 David di Donatello Odulu Victor VictoriaBiyografisiBlake Edwards 26 Temmuz 1922 tarihinde ABD de Oklahoma nin Tulsa kentinde dunyaya geldi Dogdugunda verilen adi William Blake Crump ti Edwards in uvey buyukbabasi J Gordon Edwards sessiz sinemanin taninmis yonetmenlerinden biriydi The Queen of Sheba 1922 gibi epik filmlere imza atmisti Blake ise sinemaya 1943 yilinda bir oyuncu olarak basladi A Filmlerde onemsiz rollerde gozukurken sadece gecimini saglamak icin oynadigi sacma sapan bazi B Filmlerde basrollerde bile oynamisti Bu filmlerden en dikkate deger olanlari her ikisi de 1945 te yapilmis olan Gangs of the Waterfront ve Strangler of the Swamp ti Sonra radyo icin bir dizi dedektif piyesi senaryosu yazdi bunlar ortalama kalitenin oldukca uzerindeydi Bundan sonra Columbia film sirketi icin senaryolar yazmaya basladi Ozellikle de yonetmen in cektigi Sound Off 1952 Rainbow Round My Shoulder 1953 ve Cruisin Down the River 1953 gibi hafif eglencelik filmlerin senaryolarini yazdi ayni zamanda sirketin produksiyon islerinde yardimci oldu Nihayet 1955 yilinda ilk kez kameranin arkasina gecti ve muzikal bir komedi olan u yonetti Bunda ustasi Richard Quine i taklit ediyordu ama yillar ilerledikce ironik bir bicimde Richard Quine Blake Edwards in tarzini taklit edecektir film sirketi ile yaptigi isabetli kontrat Edwards a gise rekorlari getiren filmlerin yolunu acti Bunlardan ikisi Tony Curtis in oynadigi 1957 ile Cary Grant in oynadigi Donanmanin Melekleri Operation Petticoat 1959 idi Bu arada televizyon icin Peter Gunn 1958 ve Mr Lucky 1959 gibi populer dizileri yapti Bunlarin hem yapimciligini hem yonetmenligini ustlenmisti hem de senaryolarini yaziyordu Film noir tarzinda bir dizi olan Peter Gunn in Caz tarzindaki muziklerini sonralari siklikla isbirligi yapacagi Henry Mancini yazmisti Sinema ve TV neredeyse atbasi giderken yine gisede patlama yapan Cilginlar Kralicesi Breakfast at Tiffany s 1961 1962 ve Days of Wine and Roses 1962 i yonetti 1960 larin ortalarina dogru komedi filmlerine yoneldi 1963 te Peter Sellers in canlandirdigi sakar mufetis Clouseau yu komedi dunyasina tanistirdigi Pembe Panter The Pink Panther filmi geldi Icinde yine mufetis Clouseau nun bulundugu Karanlikta Bir Ciglik A Shot in the Dark Pembe Panter den daha sonra 1964 te gosterime sunulmasina ragmen Pembe Panter den daha once cekildigi icin serinin ilk filmi kabul edilmektedir 1965 te bir Slapstick komedi olan Buyuk Yaris hayrani oldugu komedyenler Laurel ve Hardy ye bir selam durusu idi Edwards 1986 yilinda bu selam durusunu adli filmiyle bir kez daha yapacaktir Basarili komedi filmleri serisinin sonuncusu yine Pembe Panter in bas oyuncusu Peter Sellers la 1968 yilinda yaptiklari Tatli Budala The Party oldu Komedilerinin basarisi ve hicbirseyi umursamayan yapisina ragmen Edwards o yil evlendigi esi Julie Andrews a basrolunu oynattigi I Dunya Savasi muzikali 1969 ile birlikte bir cikmaza girdi Ingiliz pilotlari nese icinde olume gonderen bir Alman casusunu sempatik gosteren film Paramount un filmi insafsizca budamasi ile daha da anlasilmaz bir hale gelince gisede basarisiz oldu Edwards in kariyerinde dusus baslamisti artik 1979 daki basarili komedisi ve acik sacik satirik film 1981 ile biraz canlanir gibi oldu 1980 le ve 90 lar Blind Date 1987 Sunset 1988 ve Switch 1991 gibi filmlerle inisli cikisli gecti Hatta bir suru devam filmi ile Pembe Panter i canlandirma cabalari da sonucsuz kaldi zaten Pembe Panter in lokomotifi Peter Sellers de 1980 de olmustu 1982 yilinda yonettigi Victor Victoria filmine yazdigi senaryo icin Akademi Odulu ne aday gosterilmis ama alamamisti Bu odule sonra kavustu 2004 yilinda kendisine sinemaya yaptigi hizmetlerden oturu Akademi Onur Odulu verildi Odulu alirken yaptigi konusmada uzun yillar boyunca filmlerinin degismez oyuncusu olmus oyuncu Peter Sellers ten bahsetmemesi dikkatleri cekti 15 yil boyunca Kronik yorgunluk sendromu CFS chronic fatigue syndrome adi verilen bir hastalikla mucadele etti 15 Aralik 2010 tarihinde Kaliforniya nin Santa Monica kentinde zaturre tedavisi gordugu hastanede hastaliginin komplikasyonlari nedeniyle oldu Oldugunde 88 yasindaydi 1969 yilinda ikinci evliligini yaptigi sinema oyuncusu Julie Andrews ve bes cocugu olurken yanindaydilar Filmografisi 1955 1956 1957 1958 Donanmanin Melekleri Operation Petticoat 1959 1960 Cilginlar Kralicesi Breakfast at Tiffany s 1961 1962 1962 Days of Wine and Roses 1962 Pembe Panter The Pink Panther 1963 Karanlikta Bir Ciglik A Shot in the Dark 1964 Buyuk Yaris 1965 Harpte Ne Yaptin What Did You Do in the War Daddy 1966 1967 Tatli Budala The Party 1968 1969 1971 1972 veya 1974 Pembe Panter in Donusu The Return of the Pink Panther 1975 The Pink Panther Strikes Again 1976 Pembe Panter in Intikami Revenge of the Pink Panther 1978 1979 1981 1982 Victor Victoria 1982 1983 1983 1984 1986 1986 1987 1988 1989 1991 1993 Kaynakca Arsivlenmis kopya 26 Nisan 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Temmuz 2008 Dis baglantilarsensesofcinema com da Blake Edwards 31 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde www oscars org 18 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde da Blake Edwards a odulunun verilisi