Bobin ya da makara, içinden elektrik akımı geçebilen, yalıtılmış tel ile bu telin sarılı bulunduğu silindirden oluşan aygıt.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgzTHpjeUx5VXlOMHBsWkdrbE1qZGZhR1ZzYldWMFgxZGxiR3hqYjIxbFgwd3dNRFU1T0RrNUxtcHdaeTh5TWpCd2VDMGxNamRLWldScEpUSTNYMmhsYkcxbGRGOVhaV3hzWTI5dFpWOU1NREExT1RnNU9TNXFjR2M9LmpwZw==.jpg)
Elektromanyetik bobinler
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k4MEx6UmtMMVJ5WVc1elptOXliV1Z5Y3k1d2JtYz0ucG5n.png)
Bir elektromanyetik bobin (ya da kısaca "bobin") bir endüktans ya da elektromıknatıs oluşturacak şekilde bir nüve üzerine sarılmış bir iletkenden (genellikle yalıtılmış bakır tel) oluşur.
Telin bir döngüsü genellikle sarım olarak adlandırılır ve bobin bir ya da daha fazla sarımdan meydana gelir. Elektronik devre lerde kullanılması için bobine elektriksel bağlantı terminalleri eklenebilmektedir. İlave elektriksel yalıtım sağlamak ve sarımları sabitlemek için bobinler vernikle kaplanır ya da yalıtkan bant ile sarılır. Elektriksel bağlantıları ile birlikte tamamlanmış bobin sıklıkla sargı olarak adlandırılır. Primer sargı ve sekonder sargı dan oluşan ve hareketli parça kullanılmadan bir elektriksel devreden diğerine elektromanyetik indüklenme yoluyla enerji transferi için kullanılan gerece transformatör (ya da kısaca "trafo") denir. Bazı trafolarda primer ve sekonder sargılara ilave olarak konulan üçüncü sargıya reaksiyon bobini denir. Elektriksel bağlantı terminalleri yalıtılmış iletken soyularak açılmış iletken noktalardır ve dış dünyaya giden elektriksel bağlantılar bu noktalardan yapılır. Büyük bobin çapı için öz indüklenme daha fazla olduğundan kalın bir telde elektrik akımı iletkenin içinden akma eğilimindedir. Bakırın ideal kullanımı metal yapraklar ile sağlanır. Bu zaman zaman spiral yapıların daha iyi bir alternatif olduğu anlamına gelir. Çok katmanlı bobinlerde katmanlar arası kapasitans sorunu olduğundan birden fazla katman gerektiğinde bobin şekli radikal olarak değiştirilmelidir. Bu durumda birden çok katmanlı kısa bobin tipi kullanılarak ardışık katmanlar arasındaki gerilim daha düşürülmeye çalışılır (daha spiralsi bir yapı).
Analiz
Tek-katmanlı, nüvesi hava olan bir bobinin indüktansı aşağıdaki basitleştirilmiş formülle belli bir hassasiyete kadar hesaplanılabilir:
Burada, Henri [µH] (mikrohenri) indüktans birimini, R bobin çapını (iletkenin merkezinden inç olarak ölçülen), N sarım sayısını, L ise inç olarak bobin uzunluğunu simgeler.
Coil Inductance Calculator7 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . bağlantısından bu formül kullanılarak herhangi bir bobinin indüktansı online olarak hesaplanabilir. Daha fazla hassasiyet gerektiren indüktansı hesapları için daha fazla kompleks hesaplama yöntemleri gereklidir.
Not: Bobin ferrit bir nüveye ya da başka bir metalik malzemeye sarılmış ise yukarıdaki formül kullanılamaz.
Bobin Bağlantı Türleri
- Seri Bağlantı: Bobinlerin art arda bağlanır ve tüm bobinlerden aynı akım geçer. XL ve L bobinlerin cebirsel toplamına eşittir.
- Paralel Bağlantı: Bobinler paralel olarak bağlanmıştır. XL ve L bobinlerin bire bölümlerinin toplamına eşittir.
- Karışık Bağlantı: Bobinler seri ve paralel karışık olarak bağlanmıştır. Önceki işlemler sırasıyla yapılır.
Bobin çeşitleri
Aşağıda çok kullanılan bazı bobin çeşitleri örnek olarak verilmiştir:
- birbirine paralel iki adet sargıdan oluşur.
- düşük alan şiddetli Manyetik rezonans görüntüleme 'de kullanılır.
- Balun bobinler iletim hatlarında kullanılan transformatör bobinleridir.
- jeomanyetik araştırmalarda kullanılır.
- bir cisim üzerindeki Mıknatıslanma etkisini sönümlendirmek için kullanılır.
- (ya da şoklama bobini) alternatif akımı bloke edip doğru akımı geçirmek için kullanılır.
- ince elektrik motorlarında kullanılır.
- metal dedektörlerinde kullanılır.
- Helmholtz bobini düzenli manyetik alan üreteci olarak kullanılır.
- üç sargıdan oluşan bir çeşit transformatördür.
- içten yanmalı motorlarda ateşleme sistemi olarak kullanılır.
- , elektronikte, indüktansını yükseltmek amacıyla bir devrenin içine yerleştirilen indüktördür. Eskiden Pupin bobini olarak adlandırılmaktaydı.
- birden fazla bobinin paralel olarak bağlanmasıyla yapılan bir çeşit elektromıknatıstır.
- sabit manyetik alan üreten bir cihazdır.
- güvenlik cihazlarında kullanılır.
- bir çeşit bobinidir.
- jeneratör ya da motor gibi çok fazlı sistemlerde bir arada kullanılır.
- rölenin içinde mekanizmayı tetikleyen bakır sargılı bölümdür.
- bir çeşit ses-frekans çevirici trafosudur.
- alternatif akımı ölçmekte kullanılır.
- kristal setlerinde kullanılan yüksek Q dalga faktörlü silindirik bobinlerdir.
- elektrikli gitarlarda kullanılan bir tip bobindir.
- Solenoid genellikle enerjiyi doğrusal harekete çevirmekte kullanılan kablolu bobin tabanlı bir mekanik cihazdır. Ayrıca dairesel hareketli tipleri de bulunmaktadır.
- kristal setlerinde kullanılan yüksek Q dalga faktörlü, görünüm olarak örümcek ağını andıran yassı bir bobindir.
- kullanıldığında maximum uzunluğa izin veren, kullanılmadığında ise minimum uzunlukta olacak şekilde bobin benzeri tasarlanmıştır.
- Tesla bobini radyo frekanslarında çok yüksek gerilim üretebilen rezonant trafo yapısında deşarj bobinleridir.
- ya da yüksek gerilim uygulamalarında kullanılan kendinden beslemeli bir tür bobindir.
- hoparlörün hareketli konisinin içinde kullanılır.
Elektromanyetik cihazlar dünyasında diğer pek çok bobin tipi de kullanılmaktadır. manyetik kabuğu çok yüksek hızlara çıkartmakta kullanılan bir seri elektromanyetik bobinden oluşan bir tür toptur. Elektrik ampulünün oldukça uzun olan filamanı küçük bir alana sığdırılabilmesi için sarmal bobin şeklinde tasarlanmıştır.
- İlave kaynaklar
- Querfurth, William, "Coil winding; a description of coil winding procedures, winding machines and associated equipment for the electronic industry" (2. basım.). Chicago, G. Stevens Mfg. Co., 1958.
- Weymouth, F. Marten, "Drum armatures and commutators (theory and practice) : a complete treatise on the theory and construction of drum winding, and of commutators for closed-coil armatures, together with a full résumé of some of the principal points involved in their design; and an exposition of armature reactions and sparking". London, "The Electrician" Printing and Publishing Co., 1893.
- "Coil winding proceedings". Uluslararası Bobin Sarım Birliği.
- Chandler, R. H., "Coil coating review, 1970-76". Braintree, R. H. Chandler Ltd, 1977.
- Dış bağlantılar
- R. Clarke, "Producing wound components7 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .". Surrey.ac.uk, 9 Ekim 2005.
Kimya, biyoloji ve tıp
Kimyada "bobin", damıtılan buharı sıvı halde yoğunlaştırmak için kullanılan sarmal formdaki tüplere denir. Moleküllerin birbiriyle olan etkileşimi konusunda organik bobinlere yer yer referans verilmektedir. Kendi kendine oluşum esnasında organik elemanlar bu yapısal paterni oluşturacak şekilde bir araya gelirler. Moleküler oluşum ile moleküller herhangi bir dış etken olmaksızın bu formda şekillenirler.
Bu yapısal paternlere örnek olarak:
- , pek çok proteinde bulunan yapısal bir motif,
- , monomerin rastgele şekillenmesiyle oluşan bir polimer yapı,
verilebilir.
Seramik (Güzel Sanatlar)
Helezonlaştırma yöntemi kilden kaplara şekil vermede binlerce yıldır kullanılmaktadır. Afrika'dan Yunanistan'a, Çin'den Meksika'ya kadar dünyanın çeşitli yerlerinde kullanılagelmektedir. Bu metot çeşitli yöresel farklarla uygulanmıştır. Helezonlaştırma yöntemi ile eski yöntemlere oranla daha kalın çeperli ve daha uzun kaplar yapılması mümkün olmaktadır. Yöntem yapım sırasında dış çeperlerin daha sağlam ve büyük görünümlü olmasına olanak verir ve yıkılma tehlikesini ortadan kaldırır. Helezonlaştırma yöntemi ile seramik objeler yapmanın çok çeşitli yolları vardır. Bunun için kil gibi esnek bir malzeme alınır ve uzun bir rulo olana kadar yuvarlatılır. Sonra sarmallar birbiri üzerine eklenerek farklı şekiller oluşturulur.
Gemicilik
Denizcilikte halatlar bobin gibi sarmal hale getirilerek istiflenir ve bu ipler gemiyi demirlemede kullanılır.
Kaynakça
Vikisözlük'te bobin ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
- ^ . 15 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
- ^ http://www.tstiger.org.uk/resources/ropework.htm []
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bobin ya da makara icinden elektrik akimi gecebilen yalitilmis tel ile bu telin sarili bulundugu silindirden olusan aygit Cesitli bobinlerElektromanyetik bobinlerTipik trafo sarimlari Bir elektromanyetik bobin ya da kisaca bobin bir enduktans ya da elektromiknatis olusturacak sekilde bir nuve uzerine sarilmis bir iletkenden genellikle yalitilmis bakir tel olusur Telin bir dongusu genellikle sarim olarak adlandirilir ve bobin bir ya da daha fazla sarimdan meydana gelir Elektronik devre lerde kullanilmasi icin bobine elektriksel baglanti terminalleri eklenebilmektedir Ilave elektriksel yalitim saglamak ve sarimlari sabitlemek icin bobinler vernikle kaplanir ya da yalitkan bant ile sarilir Elektriksel baglantilari ile birlikte tamamlanmis bobin siklikla sargi olarak adlandirilir Primer sargi ve sekonder sargi dan olusan ve hareketli parca kullanilmadan bir elektriksel devreden digerine elektromanyetik induklenme yoluyla enerji transferi icin kullanilan gerece transformator ya da kisaca trafo denir Bazi trafolarda primer ve sekonder sargilara ilave olarak konulan ucuncu sargiya reaksiyon bobini denir Elektriksel baglanti terminalleri yalitilmis iletken soyularak acilmis iletken noktalardir ve dis dunyaya giden elektriksel baglantilar bu noktalardan yapilir Buyuk bobin capi icin oz induklenme daha fazla oldugundan kalin bir telde elektrik akimi iletkenin icinden akma egilimindedir Bakirin ideal kullanimi metal yapraklar ile saglanir Bu zaman zaman spiral yapilarin daha iyi bir alternatif oldugu anlamina gelir Cok katmanli bobinlerde katmanlar arasi kapasitans sorunu oldugundan birden fazla katman gerektiginde bobin sekli radikal olarak degistirilmelidir Bu durumda birden cok katmanli kisa bobin tipi kullanilarak ardisik katmanlar arasindaki gerilim daha dusurulmeye calisilir daha spiralsi bir yapi Analiz Tek katmanli nuvesi hava olan bir bobinin induktansi asagidaki basitlestirilmis formulle belli bir hassasiyete kadar hesaplanilabilir mH R2N29R 10L displaystyle mathrm mu H frac R 2 N 2 9R 10L Burada Henri µH mikrohenri induktans birimini R bobin capini iletkenin merkezinden inc olarak olculen N sarim sayisini L ise inc olarak bobin uzunlugunu simgeler Coil Inductance Calculator7 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde baglantisindan bu formul kullanilarak herhangi bir bobinin induktansi online olarak hesaplanabilir Daha fazla hassasiyet gerektiren induktansi hesaplari icin daha fazla kompleks hesaplama yontemleri gereklidir Not Bobin ferrit bir nuveye ya da baska bir metalik malzemeye sarilmis ise yukaridaki formul kullanilamaz Bobin Baglanti Turleri Seri Baglanti Bobinlerin art arda baglanir ve tum bobinlerden ayni akim gecer XL ve L bobinlerin cebirsel toplamina esittir Paralel Baglanti Bobinler paralel olarak baglanmistir XL ve L bobinlerin bire bolumlerinin toplamina esittir Karisik Baglanti Bobinler seri ve paralel karisik olarak baglanmistir Onceki islemler sirasiyla yapilir Bobin cesitleri Asagida cok kullanilan bazi bobin cesitleri ornek olarak verilmistir birbirine paralel iki adet sargidan olusur dusuk alan siddetli Manyetik rezonans goruntuleme de kullanilir Balun bobinler iletim hatlarinda kullanilan transformator bobinleridir jeomanyetik arastirmalarda kullanilir bir cisim uzerindeki Miknatislanma etkisini sonumlendirmek icin kullanilir ya da soklama bobini alternatif akimi bloke edip dogru akimi gecirmek icin kullanilir ince elektrik motorlarinda kullanilir metal dedektorlerinde kullanilir Helmholtz bobini duzenli manyetik alan ureteci olarak kullanilir uc sargidan olusan bir cesit transformatordur icten yanmali motorlarda atesleme sistemi olarak kullanilir elektronikte induktansini yukseltmek amaciyla bir devrenin icine yerlestirilen induktordur Eskiden Pupin bobini olarak adlandirilmaktaydi birden fazla bobinin paralel olarak baglanmasiyla yapilan bir cesit elektromiknatistir sabit manyetik alan ureten bir cihazdir guvenlik cihazlarinda kullanilir bir cesit bobinidir jenerator ya da motor gibi cok fazli sistemlerde bir arada kullanilir rolenin icinde mekanizmayi tetikleyen bakir sargili bolumdur bir cesit ses frekans cevirici trafosudur alternatif akimi olcmekte kullanilir kristal setlerinde kullanilan yuksek Q dalga faktorlu silindirik bobinlerdir elektrikli gitarlarda kullanilan bir tip bobindir Solenoid genellikle enerjiyi dogrusal harekete cevirmekte kullanilan kablolu bobin tabanli bir mekanik cihazdir Ayrica dairesel hareketli tipleri de bulunmaktadir kristal setlerinde kullanilan yuksek Q dalga faktorlu gorunum olarak orumcek agini andiran yassi bir bobindir kullanildiginda maximum uzunluga izin veren kullanilmadiginda ise minimum uzunlukta olacak sekilde bobin benzeri tasarlanmistir Tesla bobini radyo frekanslarinda cok yuksek gerilim uretebilen rezonant trafo yapisinda desarj bobinleridir ya da yuksek gerilim uygulamalarinda kullanilan kendinden beslemeli bir tur bobindir hoparlorun hareketli konisinin icinde kullanilir Elektromanyetik cihazlar dunyasinda diger pek cok bobin tipi de kullanilmaktadir manyetik kabugu cok yuksek hizlara cikartmakta kullanilan bir seri elektromanyetik bobinden olusan bir tur toptur Elektrik ampulunun oldukca uzun olan filamani kucuk bir alana sigdirilabilmesi icin sarmal bobin seklinde tasarlanmistir Ilave kaynaklarQuerfurth William Coil winding a description of coil winding procedures winding machines and associated equipment for the electronic industry 2 basim Chicago G Stevens Mfg Co 1958 Weymouth F Marten Drum armatures and commutators theory and practice a complete treatise on the theory and construction of drum winding and of commutators for closed coil armatures together with a full resume of some of the principal points involved in their design and an exposition of armature reactions and sparking London The Electrician Printing and Publishing Co 1893 Coil winding proceedings Uluslararasi Bobin Sarim Birligi Chandler R H Coil coating review 1970 76 Braintree R H Chandler Ltd 1977 Dis baglantilarR Clarke Producing wound components7 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Surrey ac uk 9 Ekim 2005 Kimya biyoloji ve tipKimyada bobin damitilan buhari sivi halde yogunlastirmak icin kullanilan sarmal formdaki tuplere denir Molekullerin birbiriyle olan etkilesimi konusunda organik bobinlere yer yer referans verilmektedir Kendi kendine olusum esnasinda organik elemanlar bu yapisal paterni olusturacak sekilde bir araya gelirler Molekuler olusum ile molekuller herhangi bir dis etken olmaksizin bu formda sekillenirler Bu yapisal paternlere ornek olarak pek cok proteinde bulunan yapisal bir motif monomerin rastgele sekillenmesiyle olusan bir polimer yapi verilebilir Seramik Guzel Sanatlar Helezonlastirma yontemi kilden kaplara sekil vermede binlerce yildir kullanilmaktadir Afrika dan Yunanistan a Cin den Meksika ya kadar dunyanin cesitli yerlerinde kullanilagelmektedir Bu metot cesitli yoresel farklarla uygulanmistir Helezonlastirma yontemi ile eski yontemlere oranla daha kalin ceperli ve daha uzun kaplar yapilmasi mumkun olmaktadir Yontem yapim sirasinda dis ceperlerin daha saglam ve buyuk gorunumlu olmasina olanak verir ve yikilma tehlikesini ortadan kaldirir Helezonlastirma yontemi ile seramik objeler yapmanin cok cesitli yollari vardir Bunun icin kil gibi esnek bir malzeme alinir ve uzun bir rulo olana kadar yuvarlatilir Sonra sarmallar birbiri uzerine eklenerek farkli sekiller olusturulur GemicilikDenizcilikte halatlar bobin gibi sarmal hale getirilerek istiflenir ve bu ipler gemiyi demirlemede kullanilir KaynakcaVikisozluk te bobin ile ilgili tanim bulabilirsiniz 15 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2020 http www tstiger org uk resources ropework htm olu kirik baglanti