Bombardier Challenger 600 serisi tarafından tasarlanan ve Bombardier tarafından 1989'da satın alınmadan önce ilk olarak tarafından üretilen iş jeti ailesidir.
Challenger 600 serisi | |
---|---|
![]() | |
Türü | İş jeti |
Ulusal köken | |
Üretici | Learjet |
İlk uçuş | 8 Kasım 1978 |
Hizmete giriş | 1979 |
Durumu | Etkin hizmette |
Üretim sayısı | +200 |
Gelişimi
Uçak, Learjet'in de başkanlığını yürütmüş olan Bill Lear tarafından 1976'da tasarlanmıştır.İlk adı LearStar 600 olarak verilmiştir. Uçağın Canadair'e satılmasıyla beraber uçağın adı da CL-600 Challenger olarak değiştirilmiştir.
Üretildiği zamanlar genişletilmiş kabiniyle yolcuların içinde eğilmeden yürümesine olanak sağlayan ilk iş jeti olmuştur. kullanılan ilk iş jeti olması da CL-600'ü özel kılar.
8 Kasım 1978'de ilk prototipi Montreal, Kanada'da üretilmiştir. 3 Nisan 1980'de ilk test uçuşunu gerçekleştirirken Mojave çölünde Stall sebebiyle kazaya uğramış ve bir test pilotunun hayatını kaybetmesine sebep olmuştur. Uçak daha sonra FAA tarafından sertifikalandırılmıştır.
Türevleri
CL-600
- CL-600 - Avco Lycoming tarafından geliştirilen turbofan motorları kullanıyordu. Bu motorların her birisi 7,500 lbf (33.6 kN) itki üretiyordu. 1983 yılına kadar 83 adet üretilmiştir.
- CL-600S - Kanada Hava Kuvvetleri tarafından CC-144, CE-144 ve CX-144 olarak kullanılmıştır.
CL-601
- CL-601-1A - CL-600 tiplerinin kanat ucu plakaları eklenerek performansı arttırılmış halleri olarak sahneye çıkmıştır. General Electric motorları kullanmıştır. 4 adeti Cl-144S olarak Kanada Hava Kuvvetleri'ne olmak üzere 66 adet üretilmiştir.
- CL-601-1A/ER - 601-1A ilave yakıt tanklarına sahip CL-601-1A türevidir.
- CL-601-3A - Güçlendirilmiş motor ve cam kokpit'e sahiptir. Bombardier tarafından pazarlanan ilk modeldir.
- CL-601-3A/ER - 601-3A'ya ilave yakıt tankı eklenerek elde edilmiştir.
- CL-601-3R - Uçak kuyruk kısmına ilave yakıt tankı eklenerek elde edilmiştir.
CL-604
- CL-604 - 601 üzerinde önemli ölçüde yapılan değişiklikler ortaya CL-604'ü çıkarmıştır. Daha güçlü motorlar, daha geniş yakıt tankları, tamamen yeni bagaj kısmı, kanat ve kuyruktaki yapısal iyileştirmeler, yeni elektronik uçuş aletleri başta gelen yeniliklerdir. ABD Sahil Güvenlik Kuvvetleri, Kasım 2005'te C-143A olarak bir adet CL-604'ü envanterine katmıştır.
(MRC2A).
CL-605

- CL-605 - 2006 yılının başında CL-604'ün aviyoniklerinin ve yapısal dayanıklılığının yenilenmesi ile ortaya çıkan bir tasarımdır. Ayrıca daha geniş kabin pencerelerine sahiptir. Geniş kabiniyle dikkat çekmektedir.
CL-610
- CL-610 Challenger E 24 yolcu alacak şekilde genişletilmiş Challenger ailesi üyesidir. 1981'de tasarlanan uçak hiç üretilmemiştir.
Kullanıcılar
Askeri Kullanıcılar
- Hırvatistan Hükûmeti
Kazalar ve olaylar
- 11 Mart 2018'de Türkiye merkezli bir şirkete ait Bombardier Challenger, İran'da düştü ve uçaktaki on bir kişiden kurtulan olmadı.
Özellikleri (CL-601-3A)
Mürettebat= 2 (pilot & birinci subay)
Kapasite= Konfigürasyona bağlı olarak azami 19 yolcu
Ana uzunluk= 20.85 m
Kanat Açıklığı= 19.61 m
Yükseklik= 6.30 m
Alan= 48.3 m²
Boş ağırlık= 9292 kg
Azami Kalkış Ağırlığı= 19550 kg
Motorlar=
Motor Tipi= Turbofan
Motor Sayısı= 2
Ana İtki= 40.7 kN
Azami Hız= Mach .84 (851 km/h, 529 mph)
Menzil= 6236 km (3366 nm, 3875 mi)
Tavan İrtifası= 12500 m (41000 ft)
Tırmanma Oranı= 1355 m/min (4450 ft/min)
Kaynakça
- ^ "DOD 4120.15-L - Addendum". 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2008.
- ^ . 11 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2008.
- ^ (İngilizce). Bureau of Aircraft Accidents Archives. 11 Mart 2018. 13 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2018.
Dış bağlantılar
- Bombardier Challenger 605 Official Website15 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bombardier Challenger 600 serisi tarafindan tasarlanan ve Bombardier tarafindan 1989 da satin alinmadan once ilk olarak tarafindan uretilen is jeti ailesidir Challenger 600 serisiTuruIs jetiUlusal koken KanadaUreticiLearjetIlk ucus8 Kasim 1978Hizmete giris1979DurumuEtkin hizmetteUretim sayisi 200GelisimiUcak Learjet in de baskanligini yurutmus olan Bill Lear tarafindan 1976 da tasarlanmistir Ilk adi LearStar 600 olarak verilmistir Ucagin Canadair e satilmasiyla beraber ucagin adi da CL 600 Challenger olarak degistirilmistir Uretildigi zamanlar genisletilmis kabiniyle yolcularin icinde egilmeden yurumesine olanak saglayan ilk is jeti olmustur kullanilan ilk is jeti olmasi da CL 600 u ozel kilar 8 Kasim 1978 de ilk prototipi Montreal Kanada da uretilmistir 3 Nisan 1980 de ilk test ucusunu gerceklestirirken Mojave colunde Stall sebebiyle kazaya ugramis ve bir test pilotunun hayatini kaybetmesine sebep olmustur Ucak daha sonra FAA tarafindan sertifikalandirilmistir TurevleriCL 600 CL 600 Avco Lycoming tarafindan gelistirilen turbofan motorlari kullaniyordu Bu motorlarin her birisi 7 500 lbf 33 6 kN itki uretiyordu 1983 yilina kadar 83 adet uretilmistir CL 600S Kanada Hava Kuvvetleri tarafindan CC 144 CE 144 ve CX 144 olarak kullanilmistir CL 601 CL 601 1A CL 600 tiplerinin kanat ucu plakalari eklenerek performansi arttirilmis halleri olarak sahneye cikmistir General Electric motorlari kullanmistir 4 adeti Cl 144S olarak Kanada Hava Kuvvetleri ne olmak uzere 66 adet uretilmistir CL 601 1A ER 601 1A ilave yakit tanklarina sahip CL 601 1A turevidir CL 601 3A Guclendirilmis motor ve cam kokpit e sahiptir Bombardier tarafindan pazarlanan ilk modeldir CL 601 3A ER 601 3A ya ilave yakit tanki eklenerek elde edilmistir CL 601 3R Ucak kuyruk kismina ilave yakit tanki eklenerek elde edilmistir CL 604 CL 604 601 uzerinde onemli olcude yapilan degisiklikler ortaya CL 604 u cikarmistir Daha guclu motorlar daha genis yakit tanklari tamamen yeni bagaj kismi kanat ve kuyruktaki yapisal iyilestirmeler yeni elektronik ucus aletleri basta gelen yeniliklerdir ABD Sahil Guvenlik Kuvvetleri Kasim 2005 te C 143A olarak bir adet CL 604 u envanterine katmistir MRC2A CL 605 Bombardier Challenger 605 2007 ndaCL 605 2006 yilinin basinda CL 604 un aviyoniklerinin ve yapisal dayanikliliginin yenilenmesi ile ortaya cikan bir tasarimdir Ayrica daha genis kabin pencerelerine sahiptir Genis kabiniyle dikkat cekmektedir CL 610 CL 610 Challenger E 24 yolcu alacak sekilde genisletilmis Challenger ailesi uyesidir 1981 de tasarlanan ucak hic uretilmemistir KullanicilarAskeri Kullanicilar ArjantinArjantin Hava Kuvvetleri AvustralyaAvustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri KanadaKanada Hava Kuvvetleri Cin HirvatistanHirvatistan Hukumeti CekyaCek Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri DanimarkaDanimarka Kraliyet Hava Kuvvetleri AlmanyaLuftwaffe ABDABD Hava KuvvetleriKazalar ve olaylar11 Mart 2018 de Turkiye merkezli bir sirkete ait Bombardier Challenger Iran da dustu ve ucaktaki on bir kisiden kurtulan olmadi Ozellikleri CL 601 3A Murettebat 2 pilot amp birinci subay Kapasite Konfigurasyona bagli olarak azami 19 yolcu Ana uzunluk 20 85 m Kanat Acikligi 19 61 m Yukseklik 6 30 m Alan 48 3 m Bos agirlik 9292 kg Azami Kalkis Agirligi 19550 kg Motorlar Motor Tipi Turbofan Motor Sayisi 2 Ana Itki 40 7 kN Azami Hiz Mach 84 851 km h 529 mph Menzil 6236 km 3366 nm 3875 mi Tavan Irtifasi 12500 m 41000 ft Tirmanma Orani 1355 m min 4450 ft min Kaynakca DOD 4120 15 L Addendum 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2008 11 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2008 Ingilizce Bureau of Aircraft Accidents Archives 11 Mart 2018 13 Mart 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2018 Dis baglantilarBombardier Challenger 605 Official Website15 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde