Boğa el-Kebir, Abbasi Halifeliği'ne hizmet eden Hazar asıllı Türk general.
Hazar kökenliydi ve oğullarıyla birlikte 819-820'de Mutasım tarafından askeri köle (gulâm) olarak satın alındı Kendisinden ilk kez 825'te bahsedilir ve daha sonra 835'te Babek Hürremi'in Hürremiyye isyancılarına karşı mücadelede takviye kuvvetlerine liderlik ettiği sırada bahsedilir. Bugha ayrıca Mu'tasim'in 838'deki Amorium seferine katıldı, burada arka korumayı yönetti ve daha sonra Halife'nin kahyası olarak görev yaptı. 844/845'te Orta Arabistan'daki Bedevi kabilelerinin isyanını bastırdı.
Daha sonra 850-855 Ermeni isyanının bastırılmasında önemli bir rol oynadı. 852'de halife Mütevekkil tarafından bu olayın bastırılmasıyla görevlendirildi. Diyarbekir'deki üssünden yola çıkarak Vaspuragan ve Van Gölü bölgeleri, kuzeyde Divin, İberya Krallığı ve Albanya'ya doğru ilerlemeden önce ilk olarak Ermenistan'ın güney yarısına odaklandı. Bu seferler sırasında, Tiflis'in dönek Emiri İshak ibn İsmail'i de mağlup etti ve Tiflis'i yağmalayıp yaktı. 853'ün sonuna gelindiğinde ülkeyi zaptetti ve aralarında Grigor-Derenik Artsruni, amcası Gurgen ve babası I. Aşot'un da bulunduğu birçok Kafkas liderini ve prensini (eristavi ve nakharar) esir aldı ve hepsi halifeliğin başkenti Samarra'ya gönderildi.
Bugha, 857/8 yılında Bizans İmparatorluğu'na karşı sınıra gönderildi, burada öne çıktı ve sonraki birkaç yıl orada kaldı. Bu nedenle Mutevvekil'in suikastı sırasında Samarra'da yoktu, ancak bunu duyar duymaz hemen geri döndü. Birkaç ay sonra Müteevvekil'in varisi el-Muntasir'in ölümünün ardından Bugha ve Abbasi ordusunun diğer Türk komutanları el-Musta'in'i halefi olarak seçtiler (bkz. "Samarra'da Anarşi"). Bugha birkaç ay sonra Ağustos 862'de, bildirildiğine göre "90 ay yılının üzerinde" bir yaşta öldü. Oğlu Musa ve oğulları da 9. yüzyılın sonlarında Samarra'da yüksek mahkemeye ve askeri makamlara yükseldiler.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Boga el Kebir Abbasi Halifeligi ne hizmet eden Hazar asilli Turk general Hazar kokenliydi ve ogullariyla birlikte 819 820 de Mutasim tarafindan askeri kole gulam olarak satin alindi Kendisinden ilk kez 825 te bahsedilir ve daha sonra 835 te Babek Hurremi in Hurremiyye isyancilarina karsi mucadelede takviye kuvvetlerine liderlik ettigi sirada bahsedilir Bugha ayrica Mu tasim in 838 deki Amorium seferine katildi burada arka korumayi yonetti ve daha sonra Halife nin kahyasi olarak gorev yapti 844 845 te Orta Arabistan daki Bedevi kabilelerinin isyanini bastirdi Daha sonra 850 855 Ermeni isyaninin bastirilmasinda onemli bir rol oynadi 852 de halife Mutevekkil tarafindan bu olayin bastirilmasiyla gorevlendirildi Diyarbekir deki ussunden yola cikarak Vaspuragan ve Van Golu bolgeleri kuzeyde Divin Iberya Kralligi ve Albanya ya dogru ilerlemeden once ilk olarak Ermenistan in guney yarisina odaklandi Bu seferler sirasinda Tiflis in donek Emiri Ishak ibn Ismail i de maglup etti ve Tiflis i yagmalayip yakti 853 un sonuna gelindiginde ulkeyi zaptetti ve aralarinda Grigor Derenik Artsruni amcasi Gurgen ve babasi I Asot un da bulundugu bircok Kafkas liderini ve prensini eristavi ve nakharar esir aldi ve hepsi halifeligin baskenti Samarra ya gonderildi Bugha 857 8 yilinda Bizans Imparatorlugu na karsi sinira gonderildi burada one cikti ve sonraki birkac yil orada kaldi Bu nedenle Mutevvekil in suikasti sirasinda Samarra da yoktu ancak bunu duyar duymaz hemen geri dondu Birkac ay sonra Muteevvekil in varisi el Muntasir in olumunun ardindan Bugha ve Abbasi ordusunun diger Turk komutanlari el Musta in i halefi olarak sectiler bkz Samarra da Anarsi Bugha birkac ay sonra Agustos 862 de bildirildigine gore 90 ay yilinin uzerinde bir yasta oldu Oglu Musa ve ogullari da 9 yuzyilin sonlarinda Samarra da yuksek mahkemeye ve askeri makamlara yukseldiler Kaynakca Golden 2005 p 459 amp 468 470 Gordon 2001 p 19 Pipes 1981 pp 155 156 Sourdel 1960 p 1287