Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Van Gölü, Van ve Bitlis illeri sınırları içerisinde bulunan Nemrut volkanik dağının patlaması sonucu, bölgedeki tektonik çöküntü alanının önünün kapanmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölüdür.
| Van Gölü | |
|---|---|
 Van Gölü'nün uydu görüntüsü | |
 | |
| Havza | |
| Ülke(ler) | Türkiye |
| Şehir(ler) | Bitlis, Van |
| İlçe(ler) | Tatvan, Ahlat, Adilcevaz, Erciş, Muradiye, Tuşba, Gevaş, Edremit |
| Koordinatlar | 38°38′0″K 42°49′0″D / 38.63333°K 42.81667°D |
| Ada(lar) | Akdamar, Çarpanak, Adır Adası ve Kuş Adası |
| Yerleşim(ler) (sahil) | Tatvan, Ahlat, Adilcevaz, Erciş, Van |
| Genel bilgiler | |
| Akarsu (gelen) | Bendimahi Çayı, Deliçay, Güzelsu, Zilan Çayı |
| Akarsu (giden) | Kapalı havza |
| Göl türü | Tuzlu, Sodalı |
| Uzunluk | 120 km (75 mi) |
| Genişlik | 80 km (50 mi) |
| Yüzölçümü | 3.713 km2 (1.434 sq mi) |
| En derin noktası | 171 m (561 ft) |
| Kıyı uzunluğu | 430 km (270 mi) |
| Yüzey rakımı | 1.646 m (5.400 ft) |
| Özellikler | Türkiye' nin en büyük gölü |
| Wikimedia Commons | |
  Van Gölü (Türkiye) | |
Çok sayıda koyu bulunan Van Gölü'nün yüzölçümü 3.713 km2'dir. Van Gölü hem tatlı su hem de deniz ekosistemlerinden farklı bir sucul ekosistemdir. Suları tuzlu ve sodalıdır. Göl suyu tuzluluk oranı %o19, pH'sı ise 9.8 dir. Bu yüzden Van Gölü yüksek rakıma ve sert kışlara rağmen donmaz. Göl su seviyesi iklime bağlı olarak yükselip, düşmektedir. Ancak ortalama olarak denizden yüksekliği 1646 metredir. Gölün ortalama derinliği 171 m, en derin yeri ise, 451 metredir. Yeni yapılan çalışmalar ile gölün yaşının 600.000 yıl olduğu belirlenmiştir. Gölün doğu bölümünde dört ada vardır. Bunlar; Akdamar, Çarpanak, Adır ve Kuş adalarıdır. Adalar tarihi ve turistik özelliğe sahiptir ve 1990 yılında Arkeolojik Sit Alanı ilan edilmişlerdir.
Van Gölü dünyanın en büyük sodalı gölüdür ayrıca Türkiye'de bulunan en büyük göldür. Gölün tuzlu-sodalı suları, biyolojik çeşitliliği sınırlamaktadır. Gölde bilinen 103 tür fitoplankton, 36 tür zooplankton ve iki tür balık yaşamaktadır. Bunlar; inci kefalı (Chalcalburnus tarichi) ve 2018 yılında İl Jandarma Komutanlığı Su Altı Timinin, Van Gölü'ndeki dalış eğitimi sırasında 13 metre yükseklikteki bir mikrobiyalitin içerisinde yaşadığını tespit ettiği, siyah benekli sarı bir balıktır. Bu yeni balık türü ile ilgili araştırmalar devam etmektedir. 2015 yılında yapılan araştırmalara göre gölde piyasa değeri 7.5 milyar dolar olan 50 tonluk Uranyum vardır. Göl etrafı karadan 430 km.'dir ve bunun 245 km si Bitlis ili sınırları içindedir. Yöre halkına göre gölde bir canavar yaşamaktadır. Söylentiyi çıkaranların amaçlarının bölgeye turist çekmek olduğu söylense de, söylentileri araştırmak amacıyla bölgede pek çok bilimsel araştırma ekibi çalışmalar yapmıştır. İstanbul-Tahran demiryolu hatlarını da bağlamaktadır. Türkiye ve İran'a bağlanan demir yolu 1970'lerde yapılmıştır.
Oluşumu
Van Gölü Doğu Toros ve Aladağların arasında kalan tektonik oluşumun batı kısmında bulunmaktadır. Gölün batısında ve kuzeybatısında birkaç sönmüş volkan vardır. Süphan Dağı ve Nemrut Dağı bu sönmüş volkanların birkaçıdır. Yaklaşık 200 bin yıl önce, Buzul Çağı'nın ortalarında, Nemrut Dağından akan lavlar uzunluğu 60 km'yi aşan bir akım oluşturmuş. Bu akım Van Çukuru ile Muş Çukuru arasındaki su akımını engelleyince göl oluşmuştur. Günümüzdeki araştırmalarda Doğu Toros Dağlarının erozyona uğraması sonucu Van Gölü'ndeki suların Dicle’ye dökülüp, gölün küçüleceği ya da yok olacağı düşünülmektedir.
Tarihçe
Eski Yunan coğrafyacıları tarafından Thospitis Lacus ya da Arsissa Lacus olarak anılan Van Gölü'nün modern zamanlardaki ismi, sınırlarına dahil olduğu Van ilinden gelmektedir. Urartu Krallığının başkenti, Milattan önce 10. ve 8. yüzyıllar arasında, gölün doğu kıyılarında kurulmuştur. Van Gölü sahilleri boyunca ve pek çok adalarında Ermeni kilise ve manastır kalıntıları bulunabilir. En iyi korunanı onuncu yüzyıldaki Kutsal Haç Kilisesi'dir. Akdamar Adası'ında yer alır. Kral Gagik Artzruni tarafından 915 ve 921 yılları arasında inşa edilmiştir. Dış duvarlardaki rölyefler kutsal kitaba ait Âdem ve Havva, Jonah and the whale (Yunus ve Balina), Davud ve Goliath (Golyat) gibi hikâyeler sunar. Diğer önemli tarihsel anıt gölün doğu kıyısındaki Van Kalesidir. Modern Van şehri bu kalenin doğusunda yer alır. Yüzölçümü3.713 km2’dir. Denizden yüksekliği 1.646m derinliği ise 457m‘yi aşmaktadır. Gölün doğusunda Akdamar, Çarpanak, Adır ve Kuş adaları bulunmaktadır. Bu adalar turistlik özelliğe sahiptir. Sit alanı olarak ilan edilmiştir.
Van Gölü Canavarı, Van Gölü'nde yaşadığı ileri sürülen efsanevi bir yaratıktır. 1993 yılına dek kaynaklarda adından hiç söz edilmeyen yaratığı, bugüne dek gördüğünü iddia eden çok sayıda kişi var. Ama yapılan araştırmalar göldeki ilk canavar vakasının 1889 yılında yaşandığını aktarıyor. Dönemin İstanbul'da yayın yapan Saadet gazetesinin, 28 Şaban 1306 (29 Nisan 1889) tarihli 1323 nolu nüshasında, canavarın Van Gölünde abdest almak isteyen bir kişiyi kapıp göle sürüklediği haberi yer alıyor. Varlığı gördüklerini söyleyen kişilerin belirttiklerine göre canavar 15 metre uzunluğunda, oldukça koyu bir renge sahip, sırtında sivri çıkıntıları olan, Plesiosaurus ya da Ichthyosaurus benzeri bir varlıktır. Zamanla bu varlığı gördüğünü iddia edenlerin sayısı artınca, olay basına da yansıdı ve bunun üzerine resmî kurumlar tarafından bölgeye bir bilimsel araştırma ekibi gönderildi. Ancak, yapılan araştırmalar sonucunda gölde olağan dışı herhangi bir varlığın olduğuna ilişkin hiçbir iz bulunamadı.
Bölgenin Jeomorfolojisi ve Stratigrafik Yapısı
Coğrafya Kapalı bir havza olan Van Havzası, eski Muş-Van çukurluğunun bir parçasıdır. Kuzey ve güneyinden faylarla sınırlanmış bir çöküntü alanı olan eski Muş-Van çukurluğu, Miosen sonlarında başlayıp Pleistosen’de devam eden volkanik faaliyet sonucunda meydana gelen Nemrut Volkanının oluşturduğu setle iki kısma ayrılmıştır (Gürbüz 1994:16, Avcı 2015:21-23). Nemrut Dağı’nın doğusunda kalan ve eskiden Fırat akarsu sistemine bağlı olan akarsuların dışa akışı kesilmiştir. Suların Nemrut Dağı’nın oluşturduğu setin arkasında birikmesiyle Van Gölü ve dolayısıyla Van Kapalı Havzası meydana gelmiştir (Saraçoğlu 1989: 435, Akt: Avcı 2015:21-23). Van Gölü Havzası; güneyden Bitlis Masifi’nin yüksek dağları (İhtiyar Şahap dağları) tarafından çevrelenir. Batıdan Nemrut ve Süphan volkan sistemlerinden kuzeyde yer alan Taşlıçay (Pani) Platosu’nun güney kesimlerine doğru ilerleyen hattın Yukarı Murat Havzası’nın güneyi ile sınırlayabileceğimiz Havza, kuzeyden Meydan Dağı, Bozdağ, Muratbaşı (Hüdavendigar) Dağları, Aladağ ve Tendürek dağlarıyla çevrelenir. Havza, doğuda Van Doğusu Dağları’nın batısında kalan alanları da içine alarak aslında Van Gölü’nün ekolojik ve iklimsel etkilerinin görüldüğü yerler olarak değerlendirilebilir.
İnceleme alanı genelinde, Paleozoik’ten günümüze kadar olan zaman aralığını temsil eden metamorfik, mağmatik ve sedimanter kayaç gruplarına ait kayaçlar yüzeylenmektedir. Bu çalma kapsamında inceleme alanının jeolojik yapısı, inceleme alanının büyüklüğü ile yüzeylenen birimlerin yaşları ve kökenleri dikkate alınarak, jeolojik birimler sekiz birim altında incelenmiştir. İnceleme alanının temelinde, Paleozoik - Mezozoik yaşlı Bitlis Masifine ait gnays, Şist, kuvarsit ve mermerler yüzeylenmektedir. Bu birimleri; Üst Kratese yaşlı Ofiyolitik Kayaçlar, Üst Kratese - Paleosen ve Alt - Orta Eosen yaşlı Volkanik Kayaçlar, Eosen - Miyosen yaşlı kırıntılı ve karbonatlı kayaçlar, Pliyosen - Kuvaterner yaşlı volkanik kayaçlar ve Pliyosen - Kuvaterner yaşlı sedimanter örtü kayaçlar izlemektedir.
Alüvyal Ovalar
Van Gölü kıyısında yer alan alüvyal ovaların önemlileri, Ilıca (Zilan) Çayı ve kollarının taşıdığı malzeme ile oluşan Erciş ovası, Bendimahi Çayı boyunca uzanan Muradiye ovası, Değirmendere (Akköprü Çayı), Doni (Gölardı), Zemobat gibi küçük akarsu ve mevsimlik derelerin oluşturduğu nispeten büyük olan Van ovası, Adilcevaz’ın kuzey doğusunda bulunan Arın ovası ve araştırma sahamızın da bir kısmının içinde yer aldığı gölün güney doğu kısmında yer alan 45 km uzunluğunda, 7 km kadar genişliğinde ve 135 km2'lik bir alana sahip olan Gevaş-Gürpınar ovası yer almaktadır.
Van Gölü Havzası Drenaj Alanı
Van Gölü kapalı havzasının göl alanlar dâhil, yüzeysel drenaj alan 15495 km2’dir. Van Gölü’nün yüzey alan (serbest su yüzeyi) 3558 km2 ile 3626 km2 arasında değişmekte olup, ortalama gölalan ise 3580 km2 olarak hesaplanmıştır. Van Gölü su seviyesi ise 1646 metre ile 1650 metre arasında değişmekte olup, uzun yıllar ortalama su seviyesi ise 1648 metredir. İnceleme alanı Van ve Bitlis illeri idari sınırlar içinde yer almaktadır. Dünya’nın en büyük sodalı gölü olan Van Gölü yer almaktadır. Van Gölü gölalan dâhil, kapalı havzanın yüzeysel drenaj alanı 15495 km2 olup, Van Gölü kapalı havzasının çevresi ise 1233 km olarak hesaplanmıştır. 16096 km2 genişliğindeki Havza’nın tabanına Van Gölü yerleşmiştir. % 2,6 tuzluluk oranıyla bir soda gölü olan Van Gölü 3626 km2 yüzey alanı, 607 km3 hacmi, 12470 km2 drenaj alanı ve maksimum 451 metre derinliği ile Türkiye’nin kara içerisindeki en büyük su kütlesidir. Su yüzeyinin denizden yüksekliği son yıllarda 1655 metreyi bulmuştur.
Seviye değişiklikleri
Van Gölü Kuvaterner devri boyunca süren iklim değişimlerinde fazlaca etkilenmiş bir kapalı havza gölüdür. Göle dökülen Engil Çayı'nın yaptığı deltalar farklı yüksekliklerde yer alır. Göl yüzeyinin daha yüksek olduğu iki dönemde oluşan deltalardan birisi 1695–1710 m, ikincisi 1670–1690 m seviyelerindedir. Engil Çayı'nın günümüzde oluşturduğu aktüel delta ağzı da yıllara göre değişimler göstermektedir.
Engil Deltasının batı ucunda yer alan Dilkaya Höyüğü seviye değişimlerinden fazlaca etkilenmiştir. Gölün yükseldiği dönemlerde höyüğün yarısı yok olmuş, batı kısmı faleze dönmüştür.
Yağışların göle ulaşması birkaç yıl alabilmektedir. Yüksek ve karasal iklime sahip havzada yağışlar kar şeklindedir. Karların erimesi, yer altına sızması ve bu yoldan göle ulaşması birkaç yıl gecikmektedir. Göl yüzeyinin en fazla yüksekliğe eriştiği 1996 yılı yağış az iken, en fazla yağış üç yıl önce 1993'te düşmüştür. Yani 1993'te düşen yağış göle ancak üç yıl sonra 1996'da ulaşmıştır. 1992-96 yılları arasında gölde afet boyutunda yükselme yaşanmıştır. Göl çevresindeki yollar, evler ve tarım alanları zarar görmüştür. Göl en düşük seviyeye 1963'te (1646,6 m), en yüksek seviyeye 1996'da (1650,55 m) ulaşmıştır. Maksimum ve minumum seviye farkı 3,36 m'dir.
Resimler
-
![image]()
Akdamar Adası ile Surp Haç Kilisesi -
![image]()
(Akdamar Kilisesi ve haneleri) -
![image]()
Van Gölü -
![image]()
Van Gölü kıyısı -
![image]()
Van Gölü kıyısı -
![image]()
Van Gölü'nde Feribot
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (İngilizce) The New Encyclopædia Britannica, Lake Van 27 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c d Akköprü, Ebru; Altan Aydin, Funda; Doğu, Ali Fuat. "Van Gölü seviye değişimlerinin Engil Çayı Deltası jeomorfolojisi üzerine etkisi ve Dilkaya Höyüğü ile ilişkisi". Türk Coğrafya Dergisi. 30 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Eylül 2016.
- ^ Матвеев С. Н. Турция (Азиатская часть — Анатолия). Физико-географическое описание, Издательство Академии Наук СССР, Москва — Ленинград, 1946
- ^ AVCI, C. (2015), Van Gölü Havzası’ndaUrartu İskân Politikası, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Eskiçağ Tarihi Bilim Dalı, S. 21-23 DT, İstanbul
- ^ DÜZEN, H. (2011), Van Gölü Su Seviye Değişimlerine Hidrojeolojik Yaklaşım, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı, s.1, YLT, Van.
- ^ "Konya Milletvekili Van Gölü'nü meclise taşıdı!". 25 Haziran 2020 tarihinde kaynağından .
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Van Gölü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Van Şehir Rehberi 9 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Van Valiliği24 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Van Golu Van ve Bitlis illeri sinirlari icerisinde bulunan Nemrut volkanik daginin patlamasi sonucu bolgedeki tektonik cokuntu alaninin onunun kapanmasiyla olusmus bir volkanik set goludur Van GoluVan Golu nun uydu goruntusuHavzaUlke ler TurkiyeSehir ler Bitlis VanIlce ler Tatvan Ahlat Adilcevaz Ercis Muradiye Tusba Gevas EdremitKoordinatlar38 38 0 K 42 49 0 D 38 63333 K 42 81667 D 38 63333 42 81667Ada lar Akdamar Carpanak Adir Adasi ve Kus AdasiYerlesim ler sahil Tatvan Ahlat Adilcevaz Ercis VanGenel bilgilerAkarsu gelen Bendimahi Cayi Delicay Guzelsu Zilan CayiAkarsu giden Kapali havzaGol turuTuzlu SodaliUzunluk120 km 75 mi Genislik80 km 50 mi Yuzolcumu3 713 km2 1 434 sq mi En derin noktasi171 m 561 ft Kiyi uzunlugu430 km 270 mi Yuzey rakimi1 646 m 5 400 ft OzelliklerTurkiye nin en buyuk goluWikimedia CommonsVan Golu Turkiye Cok sayida koyu bulunan Van Golu nun yuzolcumu 3 713 km2 dir Van Golu hem tatli su hem de deniz ekosistemlerinden farkli bir sucul ekosistemdir Sulari tuzlu ve sodalidir Gol suyu tuzluluk orani o19 pH si ise 9 8 dir Bu yuzden Van Golu yuksek rakima ve sert kislara ragmen donmaz Gol su seviyesi iklime bagli olarak yukselip dusmektedir Ancak ortalama olarak denizden yuksekligi 1646 metredir Golun ortalama derinligi 171 m en derin yeri ise 451 metredir Yeni yapilan calismalar ile golun yasinin 600 000 yil oldugu belirlenmistir Golun dogu bolumunde dort ada vardir Bunlar Akdamar Carpanak Adir ve Kus adalaridir Adalar tarihi ve turistik ozellige sahiptir ve 1990 yilinda Arkeolojik Sit Alani ilan edilmislerdir Van Golu dunyanin en buyuk sodali goludur ayrica Turkiye de bulunan en buyuk goldur Golun tuzlu sodali sulari biyolojik cesitliligi sinirlamaktadir Golde bilinen 103 tur fitoplankton 36 tur zooplankton ve iki tur balik yasamaktadir Bunlar inci kefali Chalcalburnus tarichi ve 2018 yilinda Il Jandarma Komutanligi Su Alti Timinin Van Golu ndeki dalis egitimi sirasinda 13 metre yukseklikteki bir mikrobiyalitin icerisinde yasadigini tespit ettigi siyah benekli sari bir baliktir Bu yeni balik turu ile ilgili arastirmalar devam etmektedir 2015 yilinda yapilan arastirmalara gore golde piyasa degeri 7 5 milyar dolar olan 50 tonluk Uranyum vardir Gol etrafi karadan 430 km dir ve bunun 245 km si Bitlis ili sinirlari icindedir Yore halkina gore golde bir canavar yasamaktadir Soylentiyi cikaranlarin amaclarinin bolgeye turist cekmek oldugu soylense de soylentileri arastirmak amaciyla bolgede pek cok bilimsel arastirma ekibi calismalar yapmistir Istanbul Tahran demiryolu hatlarini da baglamaktadir Turkiye ve Iran a baglanan demir yolu 1970 lerde yapilmistir OlusumuVan Golu Dogu Toros ve Aladaglarin arasinda kalan tektonik olusumun bati kisminda bulunmaktadir Golun batisinda ve kuzeybatisinda birkac sonmus volkan vardir Suphan Dagi ve Nemrut Dagi bu sonmus volkanlarin birkacidir Yaklasik 200 bin yil once Buzul Cagi nin ortalarinda Nemrut Dagindan akan lavlar uzunlugu 60 km yi asan bir akim olusturmus Bu akim Van Cukuru ile Mus Cukuru arasindaki su akimini engelleyince gol olusmustur Gunumuzdeki arastirmalarda Dogu Toros Daglarinin erozyona ugramasi sonucu Van Golu ndeki sularin Dicle ye dokulup golun kuculecegi ya da yok olacagi dusunulmektedir TarihceEski Yunan cografyacilari tarafindan Thospitis Lacus ya da Arsissa Lacus olarak anilan Van Golu nun modern zamanlardaki ismi sinirlarina dahil oldugu Van ilinden gelmektedir Urartu Kralliginin baskenti Milattan once 10 ve 8 yuzyillar arasinda golun dogu kiyilarinda kurulmustur Van Golu sahilleri boyunca ve pek cok adalarinda Ermeni kilise ve manastir kalintilari bulunabilir En iyi korunani onuncu yuzyildaki Kutsal Hac Kilisesi dir Akdamar Adasi inda yer alir Kral Gagik Artzruni tarafindan 915 ve 921 yillari arasinda insa edilmistir Dis duvarlardaki rolyefler kutsal kitaba ait Adem ve Havva Jonah and the whale Yunus ve Balina Davud ve Goliath Golyat gibi hikayeler sunar Diger onemli tarihsel anit golun dogu kiyisindaki Van Kalesidir Modern Van sehri bu kalenin dogusunda yer alir Yuzolcumu3 713 km2 dir Denizden yuksekligi 1 646m derinligi ise 457m yi asmaktadir Golun dogusunda Akdamar Carpanak Adir ve Kus adalari bulunmaktadir Bu adalar turistlik ozellige sahiptir Sit alani olarak ilan edilmistir Van Golu Canavari iddialari Van Golu Canavari Van Golu nde yasadigi ileri surulen efsanevi bir yaratiktir 1993 yilina dek kaynaklarda adindan hic soz edilmeyen yaratigi bugune dek gordugunu iddia eden cok sayida kisi var Ama yapilan arastirmalar goldeki ilk canavar vakasinin 1889 yilinda yasandigini aktariyor Donemin Istanbul da yayin yapan Saadet gazetesinin 28 Saban 1306 29 Nisan 1889 tarihli 1323 nolu nushasinda canavarin Van Golunde abdest almak isteyen bir kisiyi kapip gole surukledigi haberi yer aliyor Varligi gorduklerini soyleyen kisilerin belirttiklerine gore canavar 15 metre uzunlugunda oldukca koyu bir renge sahip sirtinda sivri cikintilari olan Plesiosaurus ya da Ichthyosaurus benzeri bir varliktir Zamanla bu varligi gordugunu iddia edenlerin sayisi artinca olay basina da yansidi ve bunun uzerine resmi kurumlar tarafindan bolgeye bir bilimsel arastirma ekibi gonderildi Ancak yapilan arastirmalar sonucunda golde olagan disi herhangi bir varligin olduguna iliskin hicbir iz bulunamadi Bolgenin Jeomorfolojisi ve Stratigrafik YapisiCografya Kapali bir havza olan Van Havzasi eski Mus Van cukurlugunun bir parcasidir Kuzey ve guneyinden faylarla sinirlanmis bir cokuntu alani olan eski Mus Van cukurlugu Miosen sonlarinda baslayip Pleistosen de devam eden volkanik faaliyet sonucunda meydana gelen Nemrut Volkaninin olusturdugu setle iki kisma ayrilmistir Gurbuz 1994 16 Avci 2015 21 23 Nemrut Dagi nin dogusunda kalan ve eskiden Firat akarsu sistemine bagli olan akarsularin disa akisi kesilmistir Sularin Nemrut Dagi nin olusturdugu setin arkasinda birikmesiyle Van Golu ve dolayisiyla Van Kapali Havzasi meydana gelmistir Saracoglu 1989 435 Akt Avci 2015 21 23 Van Golu Havzasi guneyden Bitlis Masifi nin yuksek daglari Ihtiyar Sahap daglari tarafindan cevrelenir Batidan Nemrut ve Suphan volkan sistemlerinden kuzeyde yer alan Taslicay Pani Platosu nun guney kesimlerine dogru ilerleyen hattin Yukari Murat Havzasi nin guneyi ile sinirlayabilecegimiz Havza kuzeyden Meydan Dagi Bozdag Muratbasi Hudavendigar Daglari Aladag ve Tendurek daglariyla cevrelenir Havza doguda Van Dogusu Daglari nin batisinda kalan alanlari da icine alarak aslinda Van Golu nun ekolojik ve iklimsel etkilerinin goruldugu yerler olarak degerlendirilebilir Inceleme alani genelinde Paleozoik ten gunumuze kadar olan zaman araligini temsil eden metamorfik magmatik ve sedimanter kayac gruplarina ait kayaclar yuzeylenmektedir Bu calma kapsaminda inceleme alaninin jeolojik yapisi inceleme alaninin buyuklugu ile yuzeylenen birimlerin yaslari ve kokenleri dikkate alinarak jeolojik birimler sekiz birim altinda incelenmistir Inceleme alaninin temelinde Paleozoik Mezozoik yasli Bitlis Masifine ait gnays Sist kuvarsit ve mermerler yuzeylenmektedir Bu birimleri Ust Kratese yasli Ofiyolitik Kayaclar Ust Kratese Paleosen ve Alt Orta Eosen yasli Volkanik Kayaclar Eosen Miyosen yasli kirintili ve karbonatli kayaclar Pliyosen Kuvaterner yasli volkanik kayaclar ve Pliyosen Kuvaterner yasli sedimanter ortu kayaclar izlemektedir Aluvyal OvalarVan Golu kiyisinda yer alan aluvyal ovalarin onemlileri Ilica Zilan Cayi ve kollarinin tasidigi malzeme ile olusan Ercis ovasi Bendimahi Cayi boyunca uzanan Muradiye ovasi Degirmendere Akkopru Cayi Doni Golardi Zemobat gibi kucuk akarsu ve mevsimlik derelerin olusturdugu nispeten buyuk olan Van ovasi Adilcevaz in kuzey dogusunda bulunan Arin ovasi ve arastirma sahamizin da bir kisminin icinde yer aldigi golun guney dogu kisminda yer alan 45 km uzunlugunda 7 km kadar genisliginde ve 135 km2 lik bir alana sahip olan Gevas Gurpinar ovasi yer almaktadir Van Golu Havzasi Drenaj AlaniGevas ta bulunan Deveboynu Yarimadasi Nisan 2014 Van Golu kapali havzasinin gol alanlar dahil yuzeysel drenaj alan 15495 km2 dir Van Golu nun yuzey alan serbest su yuzeyi 3558 km2 ile 3626 km2 arasinda degismekte olup ortalama golalan ise 3580 km2 olarak hesaplanmistir Van Golu su seviyesi ise 1646 metre ile 1650 metre arasinda degismekte olup uzun yillar ortalama su seviyesi ise 1648 metredir Inceleme alani Van ve Bitlis illeri idari sinirlar icinde yer almaktadir Dunya nin en buyuk sodali golu olan Van Golu yer almaktadir Van Golu golalan dahil kapali havzanin yuzeysel drenaj alani 15495 km2 olup Van Golu kapali havzasinin cevresi ise 1233 km olarak hesaplanmistir 16096 km2 genisligindeki Havza nin tabanina Van Golu yerlesmistir 2 6 tuzluluk oraniyla bir soda golu olan Van Golu 3626 km2 yuzey alani 607 km3 hacmi 12470 km2 drenaj alani ve maksimum 451 metre derinligi ile Turkiye nin kara icerisindeki en buyuk su kutlesidir Su yuzeyinin denizden yuksekligi son yillarda 1655 metreyi bulmustur Seviye degisiklikleriVan Golu Kuvaterner devri boyunca suren iklim degisimlerinde fazlaca etkilenmis bir kapali havza goludur Gole dokulen Engil Cayi nin yaptigi deltalar farkli yuksekliklerde yer alir Gol yuzeyinin daha yuksek oldugu iki donemde olusan deltalardan birisi 1695 1710 m ikincisi 1670 1690 m seviyelerindedir Engil Cayi nin gunumuzde olusturdugu aktuel delta agzi da yillara gore degisimler gostermektedir Engil Deltasinin bati ucunda yer alan Dilkaya Hoyugu seviye degisimlerinden fazlaca etkilenmistir Golun yukseldigi donemlerde hoyugun yarisi yok olmus bati kismi faleze donmustur Yagislarin gole ulasmasi birkac yil alabilmektedir Yuksek ve karasal iklime sahip havzada yagislar kar seklindedir Karlarin erimesi yer altina sizmasi ve bu yoldan gole ulasmasi birkac yil gecikmektedir Gol yuzeyinin en fazla yukseklige eristigi 1996 yili yagis az iken en fazla yagis uc yil once 1993 te dusmustur Yani 1993 te dusen yagis gole ancak uc yil sonra 1996 da ulasmistir 1992 96 yillari arasinda golde afet boyutunda yukselme yasanmistir Gol cevresindeki yollar evler ve tarim alanlari zarar gormustur Gol en dusuk seviyeye 1963 te 1646 6 m en yuksek seviyeye 1996 da 1650 55 m ulasmistir Maksimum ve minumum seviye farki 3 36 m dir ResimlerAkdamar Adasi ile Surp Hac Kilisesi Akdamar Kilisesi ve haneleri Van Golu Van Golu kiyisi Van Golu kiyisi Van Golu nde FeribotAyrica bakinizOlusumlarina gore Turkiye nin golleri listesi Turkiye deki goller Van Golu Kapali HavzasiKaynakca Ingilizce The New Encyclopaedia Britannica Lake Van 27 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c d Akkopru Ebru Altan Aydin Funda Dogu Ali Fuat Van Golu seviye degisimlerinin Engil Cayi Deltasi jeomorfolojisi uzerine etkisi ve Dilkaya Hoyugu ile iliskisi Turk Cografya Dergisi 30 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2019 Arsivlenmis kopya 19 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Eylul 2016 Matveev S N Turciya Aziatskaya chast Anatoliya Fiziko geograficheskoe opisanie Izdatelstvo Akademii Nauk SSSR Moskva Leningrad 1946 AVCI C 2015 Van Golu Havzasi ndaUrartu Iskan Politikasi Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Tarih Anabilim Dali Eskicag Tarihi Bilim Dali S 21 23 DT Istanbul DUZEN H 2011 Van Golu Su Seviye Degisimlerine Hidrojeolojik Yaklasim Yuzuncu Yil Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Jeoloji Muhendisligi Anabilim Dali s 1 YLT Van Konya Milletvekili Van Golu nu meclise tasidi 25 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Dis baglantilarWikimedia Commons ta Van Golu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Van Sehir Rehberi 9 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Van Valiligi24 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde