Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Boğdan Seferi, 'nda evre.
| Boğdan Seferi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 II. Bayezid Boğdan Seferi (1484) sırasında Kırım Hanı I. Mengli Giray'la | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı Devleti *  Kırım Hanlığı *  Eflak Prensliği |  Boğdan Prensliği | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| II. Bayezid Hadım Ali Paşa Malkoçoğlu Bali Bey Mengli Giray Keşiş Vlad | III. Ştefan | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Hafif | İki kalenin garnizonları teslim oldu, çok sayıda sivil esir | ||||||||
II. Bayezid komutasındaki Osmanlı ordusu 1484 yılında Boğdan Prensliği'ne ait Kili ve Akkerman kalelerini fethederek bu Prensliğin Karadeniz'le bağlantısını kesti.
Sefer öncesi
1455 yılında Osmanlı İmparatorluğu'na haraç ödemeye başlayarak tâbi devlet statüsünü kabul eden Boğdan Prensliği, III. Ştefan'ın 1457 yılında tahta geçmesinden sonra Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan ve Lehistan Krallıkları arasındaki rekabetten faydalanarak daha özerk bir siyaset izlemeye çalıştı ve nihayetinde Osmanlılar'ın doğuda Akkoyunlu tehdidiyle uğraşmasından bilistifade 1473 yılında haraç ödemeyi keserek Osmanlı tâbiyetinden çıktı. Osmanlılar, aynı yıl Otlukbeli zaferiyle Akkoyunlu tehdidini bertaraf ettikten sonra Macaristan Krallığı tarafından desteklenen Boğdan Prensliği'ne yöneldi. 1476 yılında Fatih Sultan Mehmed'in III. Ştefan'a karşı Akdere zaferiyle Osmanlılar Boğdan Prensliği'ni pasifize etmeyi ve 1479'da yeniden kısa süreliğine tâbiyetlerine almayı başardılarsa da, Fatih Sultan Mehmed'in ölümünden sonra III. Ştefan yeniden haraç ödemeyi kesti ve Osmanlılar'a tâbi Eflak Prensliği'nin içişlerine karıştı.
Cem Sultan'la taht rekabetinden galip çıkan Osmanlı padişahı II. Bayezid 1483 yılında Macaristan Krallığı'yla ateşkes antlaşması imzalayarak 1454'ten beri süren savaşı sona erdirdi. Söz konusu antlaşmada Boğdan Prensliği'ne dair bir hükmün olmayışı, II. Bayezid'a Macar tehdidi olmadan Boğdan Prensliği'ne yönelme fırsatını verdi.
Sefer
II. Bayezid Boğdan Prensliği'nin Karadeniz bağlantısını sağlayan Kili ve Akkerman kalelerini ele geçirmeyi hedefledi. Bu hedefe yönelik olarak, yeniçeriler, azablar Anadolu ve Rumeli tımarlı sipahileri, kapıkulu askeri ve topçu birliklerinden oluşan 40-50.000 kişilik bir ordu hazırladı. Keza top ve kuşatma malzemelerinin nakli için 30-40 parçalık Osmanlı donanması da Karadeniz'e açıldı.
1483-1484 kışını İstanbul'da sefer hazırlıklarıyla geçiren II. Bayezid 30 Nisan 1484'te ordusunun başında hareket etti. Kısa süre önce yangın felaketine uğrayan Edirne'de imar faaliyetlerine de nezaret ettikten sonra Mayıs sonundan itibaren ileri harekâtını sürdürdü. Osmanlı ordusu 26 Haziran'da Tuna'yı şarak 'ya ulaştı ve Eflak Prensi Keşiş Vlad ve küçük ordusuyla buluştu. Keşiş Vlad'ın kılavuzluğunda 5 Temmuz 1484'te Kili önlerine gelerek kaleyi kuşatan Osmanlı ordusu 14 Temmuz'da kaleyi ele geçirdi.
19 Temmuz'da Akkerman Kalesi üzerine yürüyen Osmanlı ordusu yolda Kırım Hanlığı'ndan gelen birlikle birleşti ve 22 Temmuz'da kalenin önüne gelerek kuşatmayı başlattı. Şiddetli top atışı ve patlatılan lağımlar sonucu 5 Ağustos'ta teslim olan kaleye 7 Ağustos'ta Osmanlı birlikleri girdi. 14 Ağustos'ta Osmanlı ordusu yeniden toplanarak dönüş yoluna geçti ve Ağustos sonunda yine bölgesinden Tuna'yı geçti ve Edirne üzerinden İstanbul'a döndü.
Sefer sonrası
II. Bayezid komutasındaki Osmanlı ordusunun Kili ve Akkerman'ı fethetmesi Boğdan Prensliği açısından ağır bir darbe oldu. Asya-Avrupa ticaretinden önemli limanlardan ikisinin kaybı Boğdan'ın Karadeniz'le bağlantısını kopardı ve kara devletine dönüşmesine neden oldu.
Boğdan Prensi III. Ştefan Osmanlı ordusunun çekilmesinin ardından Kili'ye taarruz ettiyse de yenilgiye uğrayarak çekilmek zorunda kaldı. 1485 yılında Osmanlı-Memlûk Savaşı'nın başlaması üzerine doğu cephesine yönelmeye mecbur kalan II. Bayezid, III. Ştefan'ın karşı taarruzuna misilleme olarak 1485 yılında Rumeli Beylerbeyi Hadım Ali Paşa komutasındaki bir Osmanlı birliğine Boğdan'ı yağmalattığı gibi, Akkerman uçbeyliğine tayin edilen Malkoçoğlu Bali Bey komutasındaki akıncı birlikleri de eşzamanlı bir harekât icra ettiler. Bunun üzerine Lehistan Krallığı'na sığınarak 16 Eylül 1485'te Kolomıya'da Leh Kralı IV. Kazimierz'e bağlılığını sunan III. Ştefan aldığı takviyeyle karşı taarruza geçti.
Kaynakça
- ^ "History of the Ottoman Empire and Modern Turkey: Volume 1, Empire of the Gazis: The Rise and Decline of the Ottoman Empire 1280–1808", Stanford J. Shaw, Cambridge University Press (1976), , s.73
- ^ "1484 Osmanlı Seferi Askerî Hazırlıkları ve Kronolojisi", N. Beldiceanu, (çev. Zeki Arıkan), Pairs (1959), s.589-596
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.4, s.11
- ^ "Romanians and Ottomans in the XIVth and XVIth Centuries", Tasin Gemil, Bükreş (2009), s.210-211
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bogdan Seferi nda evre Bogdan SeferiII Bayezid Bogdan Seferi 1484 sirasinda Kirim Hani I Mengli Giray laTarih1484BolgeBogdan RomanyaSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerKili ve Akkerman Osmanli topraklarina katildiTaraflarOsmanli Devleti Kirim Hanligi Eflak PrensligiBogdan PrensligiKomutanlar ve liderlerII Bayezid Hadim Ali Pasa Malkocoglu Bali Bey Mengli Giray Kesis VladIII StefanKayiplarHafifIki kalenin garnizonlari teslim oldu cok sayida sivil esir II Bayezid komutasindaki Osmanli ordusu 1484 yilinda Bogdan Prensligi ne ait Kili ve Akkerman kalelerini fethederek bu Prensligin Karadeniz le baglantisini kesti Sefer oncesi1483 yilinda Bogdan Prensligi 1455 yilinda Osmanli Imparatorlugu na harac odemeye baslayarak tabi devlet statusunu kabul eden Bogdan Prensligi III Stefan in 1457 yilinda tahta gecmesinden sonra Osmanli Imparatorlugu ile Macaristan ve Lehistan Kralliklari arasindaki rekabetten faydalanarak daha ozerk bir siyaset izlemeye calisti ve nihayetinde Osmanlilar in doguda Akkoyunlu tehdidiyle ugrasmasindan bilistifade 1473 yilinda harac odemeyi keserek Osmanli tabiyetinden cikti Osmanlilar ayni yil Otlukbeli zaferiyle Akkoyunlu tehdidini bertaraf ettikten sonra Macaristan Kralligi tarafindan desteklenen Bogdan Prensligi ne yoneldi 1476 yilinda Fatih Sultan Mehmed in III Stefan a karsi Akdere zaferiyle Osmanlilar Bogdan Prensligi ni pasifize etmeyi ve 1479 da yeniden kisa sureligine tabiyetlerine almayi basardilarsa da Fatih Sultan Mehmed in olumunden sonra III Stefan yeniden harac odemeyi kesti ve Osmanlilar a tabi Eflak Prensligi nin icislerine karisti Cem Sultan la taht rekabetinden galip cikan Osmanli padisahi II Bayezid 1483 yilinda Macaristan Kralligi yla ateskes antlasmasi imzalayarak 1454 ten beri suren savasi sona erdirdi Soz konusu antlasmada Bogdan Prensligi ne dair bir hukmun olmayisi II Bayezid a Macar tehdidi olmadan Bogdan Prensligi ne yonelme firsatini verdi SeferAkkerman KalesiKili kalesi ve limani II Bayezid Bogdan Prensligi nin Karadeniz baglantisini saglayan Kili ve Akkerman kalelerini ele gecirmeyi hedefledi Bu hedefe yonelik olarak yeniceriler azablar Anadolu ve Rumeli timarli sipahileri kapikulu askeri ve topcu birliklerinden olusan 40 50 000 kisilik bir ordu hazirladi Keza top ve kusatma malzemelerinin nakli icin 30 40 parcalik Osmanli donanmasi da Karadeniz e acildi 1483 1484 kisini Istanbul da sefer hazirliklariyla geciren II Bayezid 30 Nisan 1484 te ordusunun basinda hareket etti Kisa sure once yangin felaketine ugrayan Edirne de imar faaliyetlerine de nezaret ettikten sonra Mayis sonundan itibaren ileri harekatini surdurdu Osmanli ordusu 26 Haziran da Tuna yi sarak ya ulasti ve Eflak Prensi Kesis Vlad ve kucuk ordusuyla bulustu Kesis Vlad in kilavuzlugunda 5 Temmuz 1484 te Kili onlerine gelerek kaleyi kusatan Osmanli ordusu 14 Temmuz da kaleyi ele gecirdi 19 Temmuz da Akkerman Kalesi uzerine yuruyen Osmanli ordusu yolda Kirim Hanligi ndan gelen birlikle birlesti ve 22 Temmuz da kalenin onune gelerek kusatmayi baslatti Siddetli top atisi ve patlatilan lagimlar sonucu 5 Agustos ta teslim olan kaleye 7 Agustos ta Osmanli birlikleri girdi 14 Agustos ta Osmanli ordusu yeniden toplanarak donus yoluna gecti ve Agustos sonunda yine bolgesinden Tuna yi gecti ve Edirne uzerinden Istanbul a dondu Sefer sonrasiIII Stefan II Bayezid komutasindaki Osmanli ordusunun Kili ve Akkerman i fethetmesi Bogdan Prensligi acisindan agir bir darbe oldu Asya Avrupa ticaretinden onemli limanlardan ikisinin kaybi Bogdan in Karadeniz le baglantisini kopardi ve kara devletine donusmesine neden oldu Bogdan Prensi III Stefan Osmanli ordusunun cekilmesinin ardindan Kili ye taarruz ettiyse de yenilgiye ugrayarak cekilmek zorunda kaldi 1485 yilinda Osmanli Memluk Savasi nin baslamasi uzerine dogu cephesine yonelmeye mecbur kalan II Bayezid III Stefan in karsi taarruzuna misilleme olarak 1485 yilinda Rumeli Beylerbeyi Hadim Ali Pasa komutasindaki bir Osmanli birligine Bogdan i yagmalattigi gibi Akkerman ucbeyligine tayin edilen Malkocoglu Bali Bey komutasindaki akinci birlikleri de eszamanli bir harekat icra ettiler Bunun uzerine Lehistan Kralligi na siginarak 16 Eylul 1485 te Kolomiya da Leh Krali IV Kazimierz e bagliligini sunan III Stefan aldigi takviyeyle karsi taarruza gecti Kaynakca History of the Ottoman Empire and Modern Turkey Volume 1 Empire of the Gazis The Rise and Decline of the Ottoman Empire 1280 1808 Stanford J Shaw Cambridge University Press 1976 ISBN 978 0 52121 280 9 s 73 1484 Osmanli Seferi Askeri Hazirliklari ve Kronolojisi N Beldiceanu cev Zeki Arikan Pairs 1959 s 589 596 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 4 s 11 Romanians and Ottomans in the XIVth and XVIth Centuries Tasin Gemil Bukres 2009 s 210 211