Brüksel (Fransızca: Bruxelles; Felemenkçe: Brussel) veya resmî adıyla Brüksel Başkent Bölgesi (Fransızca: Région de Bruxelles-Capitale; Felemenkçe: Brussels Hoofdstedelijk Gewest), Belçika'nın başkenti ve üç federal bölgesinden biridir. Birkaç yüzyıl önce bataklığın kurutulması sonucu ortaya çıkmış bir şehirdir. Adı bataklığın içindeki yerleşim yeri anlamına gelir. Brüksel büyükşehrine bağlı 19 belediyenin (Fransızca: Communes, Felemenkçe: Gemeenten) toplam nüfusu 1.191.604'tir (2017). Büyükşehrin bir parçası haline gelmiş civar belediyelerin nüfusu ve gün içinde işleri için Brüksel'e gelenlerin (Brüksel'de çalışan nüfus) miktarı da göz önüne alındığında toplam kapsamlı nüfusun birkaç milyona çıktığı hesaplanmaktadır.
Brüksel Bruxelles Brussel | |
---|---|
Brüksel Başkent Bölgesi | |
Bayrak Arma | |
Sloganlar: Avrupa'nın başkenti, Çizgi roman şehri | |
Brüksel | |
Koordinatlar: 50°50′48″K 4°21′09″D / 50.84667°K 4.35250°D | |
Ülke | Belçika |
Fransızca Topluluğu Flaman Topluluğu | |
Belediyeler | 19 |
İdare | |
• Başbakan | Rudi Vervoort () |
Yüzölçümü | |
• | 162,4 km² |
Rakım | 13 m |
Nüfus (2018) | |
• | 1.208.542 |
• Yoğunluk | 7400/km² |
• Metropol | 2.500.000 |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAYS) |
ISO 3166 kodu | BE-BRU |
Resmî site be.brussels |
Avrupa Birliği'nin 3 ana kurumu olan AB Komisyonu, AB Bakanlar Konseyi ve Avrupa Parlamentosu içinde ilk ikisinin resmî organlarının büyük çoğunluğu Brüksel'de yerleşiktir. Sonuncusu Avrupa Parlamentosu ise Strazburg ile dönüşümlü olarak Brüksel'de çalışmalarını yürütmektedir. Bunlara bağlı ve bunlarla ilgili irili ufaklı yüzlerce kuruluş da dikkate alındığında Brüksel, bu sebeplerden Avrupa Birliği veya Avrupa başkenti olarak gösterilir. Ayrıca NATO Merkez Karargahı da Brüksel'dedir.
Nüfusun çoğunluğunun anadili Fransızca'dır (%80). Brüksel kökenli veya Brüksel'e Flaman bölgesinden gelmiş ve Felemenkçe konuşan bir azınlık da bulunmaktadır (20%). Bu yönden Brüksel (aslen bir Flaman şehri olmasına rağmen) bir Flaman denizinin ortasında bir Fransız adası gibidir. Bu demografik özelliğe rağmen Brüksel'de iki resmî dil Fransızca ve Felemenkçe'dir ve hukuken eşit ve her alanda zorunludur.
Belçika vatandaşlığını edinmek diğer AB ülkelerine kıyasla çok daha kolay olduğu için 1960'lardan itibaren kayda değer bir yabancı kökenli nüfus da Brüksel'e yerleşmiştir. Başlangıçta genellikle vasıfsız göçmen işçi olarak gelen bu kuşak ve ardından ikinci ve üçüncü nesiller içinde, başta Faslılar, ardından, aşağı yukarı denk sayıda, çoğu Emirdağ kökenli Türkler ve eski bir Belçika sömürgesi olan Kongo'lu Afrikalılar köken sıralamasında ilk üçü oluşturmaktadırlar. 1970'lerden itibaren özellikle AB resmî kurumlarının sağladığı iş imkânları nedeniyle yabancı kökenli nüfusa, AB ülkeleri kökenli ve daha kalifiye bir topluluk da eklenmiştir ve sayıları artmaktadır.
Brüksel nüfusuna bu yollarla dahil olmuş yabancı kökenlilerin toplam nüfusun %28.5'ini oluşturduğu hesaplanmaktadır. İstanbul ile benzerlikler arz eden bu süreç sonrasında son 30-40 yılda Batı Avrupa'da nüfus, kültür ve mimari yapısı Brüksel kadar değişmiş kent yoktur denilebilir. Bu süreç içinde bir gettolaşma da doğmuş, yerli Brükselliler belli semtlerde ağırlıklarını muhafaza eder, buralara adeta 'çekilir'ken, Faslı, Türk ve Afrikalı semtleri ve bir AB kurumları ve çalışanları mahallesi oluşmuştur.
Brüksel'i oluşturan 19 belediye
Fransızca İsim | Flamanca İsim |
Anderlecht | Anderlecht |
Auderghem | Oudergem |
Berchem-Sainte-Agathe | Sint-Agatha-Berchem |
Bruxelles-Ville | Stad Brussel |
Etterbeek | Etterbeek |
Evere | Evere |
Forest | Vorst |
Ganshoren | Ganshoren |
Ixelles | Elsene |
Jette | Jette |
Koekelberg | Koekelberg |
Molenbeek-Saint-Jean | Sint-Jans-Molenbeek |
Saint-Gilles | Sint-Gillis |
Saint-Josse-ten-Noode | Sint-Joost-ten-Node |
Schaerbeek | Schaarbeek |
Uccle | Ukkel |
Watermael-Boitsfort | Watermaal-Bosvoorde |
Woluwe-Saint-Lambert | Sint-Lambrechts-Woluwe |
Woluwe-Saint-Pierre | Sint-Pieters-Woluwe |
İklim
Brüksel iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 15,3 | 20,0 | 24,2 | 28,7 | 34,1 | 38,8 | 39,7 | 36,5 | 34,9 | 27,8 | 20,6 | 16,7 | 39,7 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 6,1 | 7,1 | 10,9 | 15,0 | 18,4 | 21,2 | 23,2 | 23,0 | 19,5 | 14,9 | 9,9 | 6,6 | 14,5 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 3,7 | 4,2 | 7,1 | 10,4 | 13,9 | 16,7 | 18,7 | 18,4 | 15,2 | 11,3 | 7,2 | 4,3 | 10,4 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 1,4 | 1,5 | 3,5 | 6,0 | 9,2 | 12,0 | 14,1 | 13,9 | 11,3 | 8,1 | 4,6 | 2,1 | 6,7 |
En düşük sıcaklık (°C) | −21,1 | −18,3 | −13,6 | −5,7 | −2,2 | 0,3 | 4,4 | 3,9 | 0,0 | −6,8 | −12,8 | −17,7 | −21,1 |
Ortalama yağış (mm) | 75,2 | 61,6 | 69,5 | 51,0 | 65,1 | 72,1 | 73,6 | 76,8 | 69,6 | 75,0 | 77,0 | 81,4 | 848,0 |
Kaynak: |
Kardeş şehirler
Kaynakça
- ^ "Wettelijke Bevolking per gemeente op 1 januari 2018" (Felemenkçe). Statbel. 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "Normales climatiques à Uccle" (Fransızca). Belçika Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü. Erişim tarihi: 5 Mart 2021.
- ^ "Le climat de la Belgique" (Fransızca). Belçika Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü. Erişim tarihi: 5 Mart 2021.
- ^ admin (21 Ocak 2012). "Brussels". European Forum for Urban Security (İngilizce). 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2023.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Brüksel ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî site
- Brüksel haritası 19 Haziran 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Brüksel Bölgesi'nin hükûmeti27 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bruksel Fransizca Bruxelles Felemenkce Brussel veya resmi adiyla Bruksel Baskent Bolgesi Fransizca Region de Bruxelles Capitale Felemenkce Brussels Hoofdstedelijk Gewest Belcika nin baskenti ve uc federal bolgesinden biridir Birkac yuzyil once batakligin kurutulmasi sonucu ortaya cikmis bir sehirdir Adi batakligin icindeki yerlesim yeri anlamina gelir Bruksel buyuksehrine bagli 19 belediyenin Fransizca Communes Felemenkce Gemeenten toplam nufusu 1 191 604 tir 2017 Buyuksehrin bir parcasi haline gelmis civar belediyelerin nufusu ve gun icinde isleri icin Bruksel e gelenlerin Bruksel de calisan nufus miktari da goz onune alindiginda toplam kapsamli nufusun birkac milyona ciktigi hesaplanmaktadir Bruksel Bruxelles BrusselBruksel Baskent BolgesiBayrakArmaSloganlar Avrupa nin baskenti Cizgi roman sehriBrukselKoordinatlar 50 50 48 K 4 21 09 D 50 84667 K 4 35250 D 50 84667 4 35250Ulke BelcikaFransizca Toplulugu Flaman TopluluguBelediyeler19Idare BasbakanRudi Vervoort Yuzolcumu 162 4 km Rakim13 mNufus 2018 1 208 542 Yogunluk7400 km Metropol2 500 000Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS ISO 3166 koduBE BRUResmi site be brusselsBruksel in tarihi merkezi olan ve nefes kesici guzellikteki Grand Place da L Hotel de ville Hukumet yerel hukumet Konagi Bruksel in sembolu Manneken Pis heykeli Avrupa Birligi nin 3 ana kurumu olan AB Komisyonu AB Bakanlar Konseyi ve Avrupa Parlamentosu icinde ilk ikisinin resmi organlarinin buyuk cogunlugu Bruksel de yerlesiktir Sonuncusu Avrupa Parlamentosu ise Strazburg ile donusumlu olarak Bruksel de calismalarini yurutmektedir Bunlara bagli ve bunlarla ilgili irili ufakli yuzlerce kurulus da dikkate alindiginda Bruksel bu sebeplerden Avrupa Birligi veya Avrupa baskenti olarak gosterilir Ayrica NATO Merkez Karargahi da Bruksel dedir Nufusun cogunlugunun anadili Fransizca dir 80 Bruksel kokenli veya Bruksel e Flaman bolgesinden gelmis ve Felemenkce konusan bir azinlik da bulunmaktadir 20 Bu yonden Bruksel aslen bir Flaman sehri olmasina ragmen bir Flaman denizinin ortasinda bir Fransiz adasi gibidir Bu demografik ozellige ragmen Bruksel de iki resmi dil Fransizca ve Felemenkce dir ve hukuken esit ve her alanda zorunludur Belcika vatandasligini edinmek diger AB ulkelerine kiyasla cok daha kolay oldugu icin 1960 lardan itibaren kayda deger bir yabanci kokenli nufus da Bruksel e yerlesmistir Baslangicta genellikle vasifsiz gocmen isci olarak gelen bu kusak ve ardindan ikinci ve ucuncu nesiller icinde basta Faslilar ardindan asagi yukari denk sayida cogu Emirdag kokenli Turkler ve eski bir Belcika somurgesi olan Kongo lu Afrikalilar koken siralamasinda ilk ucu olusturmaktadirlar 1970 lerden itibaren ozellikle AB resmi kurumlarinin sagladigi is imkanlari nedeniyle yabanci kokenli nufusa AB ulkeleri kokenli ve daha kalifiye bir topluluk da eklenmistir ve sayilari artmaktadir Bruksel nufusuna bu yollarla dahil olmus yabanci kokenlilerin toplam nufusun 28 5 ini olusturdugu hesaplanmaktadir Istanbul ile benzerlikler arz eden bu surec sonrasinda son 30 40 yilda Bati Avrupa da nufus kultur ve mimari yapisi Bruksel kadar degismis kent yoktur denilebilir Bu surec icinde bir gettolasma da dogmus yerli Brukselliler belli semtlerde agirliklarini muhafaza eder buralara adeta cekilir ken Fasli Turk ve Afrikali semtleri ve bir AB kurumlari ve calisanlari mahallesi olusmustur Bruksel i olusturan 19 belediyeFransizca Isim Flamanca IsimAnderlecht AnderlechtAuderghem OudergemBerchem Sainte Agathe Sint Agatha BerchemBruxelles Ville Stad BrusselEtterbeek EtterbeekEvere EvereForest VorstGanshoren GanshorenIxelles ElseneJette JetteKoekelberg KoekelbergMolenbeek Saint Jean Sint Jans MolenbeekSaint Gilles Sint GillisSaint Josse ten Noode Sint Joost ten NodeSchaerbeek SchaarbeekUccle UkkelWatermael Boitsfort Watermaal BosvoordeWoluwe Saint Lambert Sint Lambrechts WoluweWoluwe Saint Pierre Sint Pieters WoluweIklim Bruksel iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 15 3 20 0 24 2 28 7 34 1 38 8 39 7 36 5 34 9 27 8 20 6 16 7 39 7Ortalama en yuksek sicaklik C 6 1 7 1 10 9 15 0 18 4 21 2 23 2 23 0 19 5 14 9 9 9 6 6 14 5Ortalama sicaklik C 3 7 4 2 7 1 10 4 13 9 16 7 18 7 18 4 15 2 11 3 7 2 4 3 10 4Ortalama en dusuk sicaklik C 1 4 1 5 3 5 6 0 9 2 12 0 14 1 13 9 11 3 8 1 4 6 2 1 6 7En dusuk sicaklik C 21 1 18 3 13 6 5 7 2 2 0 3 4 4 3 9 0 0 6 8 12 8 17 7 21 1Ortalama yagis mm 75 2 61 6 69 5 51 0 65 1 72 1 73 6 76 8 69 6 75 0 77 0 81 4 848 0Kaynak Kardes sehirlerAtlanta ABD Pekin Cin Berlin Almanya Kiev Ukrayna Ljubljana Slovenya Prag Cekya Washington DC ABDKaynakca Wettelijke Bevolking per gemeente op 1 januari 2018 Felemenkce Statbel 20 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2022 Normales climatiques a Uccle Fransizca Belcika Kraliyet Meteoroloji Enstitusu Erisim tarihi 5 Mart 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Le climat de la Belgique Fransizca Belcika Kraliyet Meteoroloji Enstitusu Erisim tarihi 5 Mart 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link admin 21 Ocak 2012 Brussels European Forum for Urban Security Ingilizce 8 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Agustos 2023 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Bruksel ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site Bruksel haritasi 19 Haziran 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bruksel Bolgesi nin hukumeti27 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde