Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bud Bagsak Muharebesi, Filipin-Amerikan Savaşı'nın Moro İsyanı safhasında 11 Haziran ve 15 Haziran 1913 tarihleri arasında gerçekleşen bir muharebedir. Bölgeyi savunan Moro savaşçıları Sulu, Jolo adasındaki Bagsak Dağı'nın tepesinde tahkim kurmuşlardı. Saldıran Amerikalılar General John 'Black Jack' Pershing tarafından yönetiliyordu. Buradaki Morolar, liderleri Datu Amil de dahil olmak üzere tamamen ortadan kaldırıldı.:228–240
| Bud Bagsak Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Moro İsyanı (1899-1913) | |||||||
 "Moroların hakkından geliyoruz" başlıklı bir ABD Propaganda resmi | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Sulu Sultanlığı |  ABD | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Datu Amil (ölü) Datu Sahipa | John "Black Jack" Pershing | ||||||
| Güçler | |||||||
| 800:225 | 1200, 8. Piyade Bölüğü, 8. Süvari Alayı, 40. Dağ Topçu Bataryası ve ABD yanındaki Filipinli Milisler (Filipinli Yerel ABD Birlikleri) | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Yaklaşık 200-500 arası ölü ve yaralı:240 | 14 ölü 25 Yaralı | ||||||
Arka plan
Mart 1913'te Datu Amil ve 1.500 savaşçı, Sulu Sultanı ve Amerikalılarla müttefik olan diğer Morolar ile silahlarını teslim etme yönünde müzakere etti. :229İki ay sonra, Lati Ward bölgesindeki 6.000-10.000 kişilik tüm halkıyla Bud Bagsak'a çekildikten sonra Amerikalılara "gelip savaşmalarını" söyledi.:229
Moroların Bud Bagsak'a sadece hükûmet birlikleri tarafından kışkırtıldıklarında kaçtıklarını fark eden General John J. Pershing, kadın ve çocukların dağdaki cottalardan (derin hendeklerle çevrili müstahkem toprak kaleler ve düşmanlarını kazığa oturtmak için bambu miller içeren kamufle edilmiş çukurlar) ineceklerini umarak birlikleri adadaki garnizonlarında tutma politikası geliştirdi: Aynı zamanda Pershing kuvvetlerini Bud Bagsak'tan üç buçuk mil uzaklıktaki Bun Bun sahil kasabasına gizlice indirdi. Pershing'in kuvvetleri Basilan ve Siasi'den gelen 51. ve 52. Moro Milis Bölükleri ile Jolo'dan gelen Filipin Milisleri ve 8. Süvari Alayı'ndan gelen elli askerden oluşuyordu.
Kuzeybatıda Languasan adlı bir tepede açık olan at nalı şeklindeki volkanik krater, yüksekliği 1.440 ila 1.900 fit arasında değişen beş cotta (kale) olan: Bunga, Bagsak, Puhagan, Matunkup ve Puyacabao da toplanan Moro kuvvetleri tarafından korunuyordu.:231
Muharebe
Pershing, Languasan'ı topçuları için bir yer olarak ve herhangi bir kaçışı engellemek için ilk hedefi yaptı ve Binbaşı George C. Shaw'u 8. Piyade M Bölüğü ve 40. Filipin İzci Bölüğü (Milisleri) ile birlikte gönderdi. :232Pershing ayrıca Yüzbaşı gönderdi. George Charlton ve 51. Morosu, Yüzbaşı iken Matunkup'a saldıracak. Taylor Nichols'un Filipin Milisleri Puyacabao'ya saldırdı. :23312: 20'de Matunkup Amerika'nın eline geçti ve buradan 2. Teğmen Louis Mosher Onur Madalyası kazanacaktır .:234Puyacabao 12:30'da ABD askerlerinin eline geçti. :235Böylece, muharebenin ilk günü olan 11 Haziran günü sona erdi.:235
12 Haziran sabahı erken saatlerde, Amerikan topçuları Puhagan'daki Moroları ateş altına aldı, ABD'li keskin nişancı birlikleri şehrin iç kısmına ateş ederek Datu Amil'i öldürdü.:235–236Pershing daha sonra Yüzbaşı Patrick Moylan'a, 24. ve 31. Milis birlikleri ile Bunga'ya saldırması yönünde emir verdi ve saat 13:30'da burası ele geçirildi.:236–237Pershing ve Pershing'i 14 Haziran'da topçularını, birlikleri toparlamaya ve güneyden saldırmaya ikna eden James Lawton Collins ve on kişilik eşlikçi kuvvet Bağsak'ta keşif yaptı.:237
ABD saldırısı, 15 Haziran Pazar sabahı sisinde, dağ obüsleri ve Charlton'dan Moro milislerinin sabah 9'da ilerlemesiyle başladı. :238Saldırı durduğunda, Pershing cephenin ön saflarında diğer Amerikan subaylarına katılarak bir Moro karşı saldırısını durdurmaya yardım etti.:239Cotta'ya yapılan son saldırı saat 17.00'de oldu ve üç buçuk saat sonra Bagsak ele geçirildi.:239
Sonrası
General Pershing karısına yazdığı bir mektupta şöyle diyordu: "Çatışmalar şimdiye kadar gördüklerimin en şiddetlisiydi. Onlar (Morolar) kesinlikle korkusuzlar ve bir kez savaşa girdiklerinde ölümü sadece sıradan bir olay olarak görüyorlar." Bu muharebe sonrasında ABD Moro bölgelerine tamamen hakim oldu ve Sulu Sultanı'nı kendi hazırladığı Carpenter Antlaşmasını kabul etmeye zorladı. Netice olarak Sulu Sultanı sadece bölgedeki Suluların dini lideri olarak kalmış ve bütün siyasi gücü ABD'ye devretmiş, Sulu Sultanlığı ortadan kalkmış oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m Arnold, J.R., 2011, The Moro War, New York: Bloomsbury Press,
- ^ Ward, Gary. "46 Bud Bagsak, 1913: 'No Fiercer Battle'". 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ Vic Hurley; Christopher L. Harris (1 Ekim 2010). Swish of the Kris, the Story of the Moros, Authorized and Enhanced Edition. Cerberus Books. ss. 228-. ISBN .
- ^ James R. Arnold (26 Temmuz 2011). The Moro War: How America Battled a Muslim Insurgency in the Philippine Jungle, 1902-1913. Bloomsbury Publishing. ss. 236-. ISBN .
- ^ Sweeney, Patrick, Patrick (2010). 1911 The First 100 Years: The First 100 Years. Krause Publications. s. 55. ISBN .[]
- ^ Beyer, Otley (22 Mart 1915). . Official Gazette. The Government of the Philippines. 12 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
- The New York Times (8 Mart 1914) "FİLİPİN ONUR ROLÜ. 24 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Subay ve Altı Askere Alınmış Adamın Liyakat Sertifikası Alması Muhtemeldir" 24 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İspanyol-Amerikan ve Filipin-Amerikan Savaşlarında "Bud Bagsak (Filipinler), Savaş", Jerry Keenan, ed. (ABC-CLIO, 2001) pp52–53
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bud Bagsak Muharebesi Filipin Amerikan Savasi nin Moro Isyani safhasinda 11 Haziran ve 15 Haziran 1913 tarihleri arasinda gerceklesen bir muharebedir Bolgeyi savunan Moro savascilari Sulu Jolo adasindaki Bagsak Dagi nin tepesinde tahkim kurmuslardi Saldiran Amerikalilar General John Black Jack Pershing tarafindan yonetiliyordu Buradaki Morolar liderleri Datu Amil de dahil olmak uzere tamamen ortadan kaldirildi 228 240Bud Bagsak MuharebesiMoro Isyani 1899 1913 Morolarin hakkindan geliyoruz baslikli bir ABD Propaganda resmiTarih11 15 Haziran 1913BolgeFilipinlerSonucABD zaferi Moro isyaninin tamamen bastirilmasi Moro Bolgelerinin ABD egemenligine girmesiTaraflarSulu Sultanligi ABDKomutanlar ve liderlerDatu Amil olu Datu SahipaJohn Black Jack PershingGucler800 2251200 8 Piyade Bolugu 8 Suvari Alayi 40 Dag Topcu Bataryasi ve ABD yanindaki Filipinli Milisler Filipinli Yerel ABD Birlikleri KayiplarYaklasik 200 500 arasi olu ve yarali 24014 olu 25 YaraliArka planDatu Amil solda oturan Amerikan Moro Seferleri sirasinda ABD 6 Suvari Alayi ndan Yuzbasi WO Reed ile tartisan Tausug larin etkili lideri Amil daha sonra Amerikalilar tarafindan olduruldu ve bu da Sulu Sultanligi nin egemenliginin sonunun baslangici oldu Amerikalilar bu muharebenin sonunda bolgeleri Amerikan egemenligi altina girdiginden Sultanligin gucunu ortadan kaldirdi 1915 te Carpenter Antlasmasi ile Sulu Sultani egemenlik hakki yaninda tum siyasi haklarini da kaybetti ve ABD nin her yonden hakimiyetine girdi 1917 de ise Sultanlik tamamen dagildi ve sona erdi Mart 1913 te Datu Amil ve 1 500 savasci Sulu Sultani ve Amerikalilarla muttefik olan diger Morolar ile silahlarini teslim etme yonunde muzakere etti 229Iki ay sonra Lati Ward bolgesindeki 6 000 10 000 kisilik tum halkiyla Bud Bagsak a cekildikten sonra Amerikalilara gelip savasmalarini soyledi 229 Morolarin Bud Bagsak a sadece hukumet birlikleri tarafindan kiskirtildiklarinda kactiklarini fark eden General John J Pershing kadin ve cocuklarin dagdaki cottalardan derin hendeklerle cevrili mustahkem toprak kaleler ve dusmanlarini kaziga oturtmak icin bambu miller iceren kamufle edilmis cukurlar ineceklerini umarak birlikleri adadaki garnizonlarinda tutma politikasi gelistirdi Ayni zamanda Pershing kuvvetlerini Bud Bagsak tan uc bucuk mil uzakliktaki Bun Bun sahil kasabasina gizlice indirdi Pershing in kuvvetleri Basilan ve Siasi den gelen 51 ve 52 Moro Milis Bolukleri ile Jolo dan gelen Filipin Milisleri ve 8 Suvari Alayi ndan gelen elli askerden olusuyordu Kuzeybatida Languasan adli bir tepede acik olan at nali seklindeki volkanik krater yuksekligi 1 440 ila 1 900 fit arasinda degisen bes cotta kale olan Bunga Bagsak Puhagan Matunkup ve Puyacabao da toplanan Moro kuvvetleri tarafindan korunuyordu 231MuharebePershing Languasan i topculari icin bir yer olarak ve herhangi bir kacisi engellemek icin ilk hedefi yapti ve Binbasi George C Shaw u 8 Piyade M Bolugu ve 40 Filipin Izci Bolugu Milisleri ile birlikte gonderdi 232Pershing ayrica Yuzbasi gonderdi George Charlton ve 51 Morosu Yuzbasi iken Matunkup a saldiracak Taylor Nichols un Filipin Milisleri Puyacabao ya saldirdi 23312 20 de Matunkup Amerika nin eline gecti ve buradan 2 Tegmen Louis Mosher Onur Madalyasi kazanacaktir 234Puyacabao 12 30 da ABD askerlerinin eline gecti 235Boylece muharebenin ilk gunu olan 11 Haziran gunu sona erdi 235 12 Haziran sabahi erken saatlerde Amerikan topculari Puhagan daki Morolari ates altina aldi ABD li keskin nisanci birlikleri sehrin ic kismina ates ederek Datu Amil i oldurdu 235 236Pershing daha sonra Yuzbasi Patrick Moylan a 24 ve 31 Milis birlikleri ile Bunga ya saldirmasi yonunde emir verdi ve saat 13 30 da burasi ele gecirildi 236 237Pershing ve Pershing i 14 Haziran da topcularini birlikleri toparlamaya ve guneyden saldirmaya ikna eden James Lawton Collins ve on kisilik eslikci kuvvet Bagsak ta kesif yapti 237 ABD saldirisi 15 Haziran Pazar sabahi sisinde dag obusleri ve Charlton dan Moro milislerinin sabah 9 da ilerlemesiyle basladi 238Saldiri durdugunda Pershing cephenin on saflarinda diger Amerikan subaylarina katilarak bir Moro karsi saldirisini durdurmaya yardim etti 239Cotta ya yapilan son saldiri saat 17 00 de oldu ve uc bucuk saat sonra Bagsak ele gecirildi 239SonrasiGeneral Pershing karisina yazdigi bir mektupta soyle diyordu Catismalar simdiye kadar gorduklerimin en siddetlisiydi Onlar Morolar kesinlikle korkusuzlar ve bir kez savasa girdiklerinde olumu sadece siradan bir olay olarak goruyorlar Bu muharebe sonrasinda ABD Moro bolgelerine tamamen hakim oldu ve Sulu Sultani ni kendi hazirladigi Carpenter Antlasmasini kabul etmeye zorladi Netice olarak Sulu Sultani sadece bolgedeki Sulularin dini lideri olarak kalmis ve butun siyasi gucu ABD ye devretmis Sulu Sultanligi ortadan kalkmis oldu Ayrica bakinizBirinci Bud Dajo MuharebesiKaynakca a b c d e f g h i j k l m Arnold J R 2011 The Moro War New York Bloomsbury Press 9781608190249 Ward Gary 46 Bud Bagsak 1913 No Fiercer Battle 10 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Vic Hurley Christopher L Harris 1 Ekim 2010 Swish of the Kris the Story of the Moros Authorized and Enhanced Edition Cerberus Books ss 228 ISBN 978 0 615 38242 5 James R Arnold 26 Temmuz 2011 The Moro War How America Battled a Muslim Insurgency in the Philippine Jungle 1902 1913 Bloomsbury Publishing ss 236 ISBN 978 1 60819 365 3 Sweeney Patrick Patrick 2010 1911 The First 100 Years The First 100 Years Krause Publications s 55 ISBN 978 1 4402 1799 9 olu kirik baglanti Beyer Otley 22 Mart 1915 Official Gazette The Government of the Philippines 12 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilarThe New York Times 8 Mart 1914 FILIPIN ONUR ROLU 24 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Subay ve Alti Askere Alinmis Adamin Liyakat Sertifikasi Almasi Muhtemeldir 24 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyol Amerikan ve Filipin Amerikan Savaslarinda Bud Bagsak Filipinler Savas Jerry Keenan ed ABC CLIO 2001 pp52 53