Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Temmuz 2020) () ( |
Burgos Katedrali (İspanyolca: Catedral de Burgos, resmî adıyla Santa Iglesia Basílica Catedral Metropolitana de Santa María de Burgos), İspanya'nın Kastilya ve Leon bölgesindeki Burgos şehrinde Gotik tarzda inşa edilmiş bir katedral.
UNESCO Dünya Mirası | |
---|---|
![]() | |
Konum | |
(Kriter) | Kültürel: ii, iv, vi |
Referans | 316 |
Tescil | 1984 (8. oturum) |
Uzatma | 2014 |
Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Katedralin inşası, Bakire Meryem’e atfen 1221 yılında başlanmış olup, 15 ve 16. yüzyıllarda birçok yenilenmeye girmiş, 1567'de ise tamamlanmıştır. Büyüklüğü ve özgün mimarisi ile tanına Burgos Katedrali, 20. yüzyılın başında, katedrale tam olarak bağlı olmayan başpiskoposun sarayı ve manastırın üst katı katedralin ana yapısından çıkarılmıştır.
Katedral, Gotik bir yapı olmasına rağmen, Rönesans ve Barok sitillerine uygun çalışmalar da yapılmıştır. Burgos Katedrali’nin inşa edilmesi sırasında çalışan bazı sanatçılar arasında; katedralin mimarı ve heykeltıraşları Colonia ailesinden Juan, Simon ve Francisco, heykeltıraşlardan , ve , mimar ve heykeltıraş olan , ressam ve “Kutsal Aile Yolculukta” eserinin sahibi olan yer alır.
Tarihçe
Arka plan
13. yüzyılın başlarında, ideolojik ve kültürel değişimlerle bağlantılı olarak, Burgos'ta sanatsal olarak geniş çapta değişim yaşanmıştır. Bu değişim ise Burgos'ta Gotik sanatının gelişmesini sağlamıştır. Teknik bir devrim olarak sayılan sütunların, geçici payandaların ve yivli kubbelerin kullanılması sonucunda inşa edilen binalar geçmişe kıyasla daha yüksek olarak yapılabilimiştir.
13. yüzyıldaki başlayan birinci dönem, 14. ve 15. yüzyılın ilk yarısını kapsayan ikinci dönem ve 15. yüzyılın ikinci yarısında başlayıp 16. yüzyıla kadar devam eden üçüncü dönem, Gotik mimarinin üç dönemini oluşturur. ve Burgos Katedrali, Gotik mimarinin ilk dönemini başlatan eserler olup, Burgos Katedrali, Gotik mimariye geçişin simgesidir.
İnşa
Burgos Katedrali’nin inşa edilmeye, Kastilya Kralı olan III. Ferdinand ve piskopos Mauricio’nun emriyle başlanmıştır. Katedral önceden yapılmış olan Romanesk tarzda bir katedralin arsasına inşa edilmeye başlanmıştır. 1260 yıllarında büyük minber bitirmiş ve kutsanmış ve katedral Bakire Meryem’e atfedilmiştir.
Katedral yapım aşamasındayken, 1440 yılında dönemin Burgos Piskoposu Gotik mimar olan ’yi sekiz köşeli kuleleri bitirmesi için getirtmiştir. John de Cologne 1481 yılında ölünce kulenin inşa edilmesine oğlu Simon devam etmiştir. 15. ve 16. yüzyıldaki yapılan işlerde ise Alman bir mimarın etkisi vardır.
Modern zamanlar
Burgos Katedrali, UNESCO tarafından, 31 Ekim 1984 tarihinde “Dünya Mirası ” olarak ilan edilmiştir. Katedral, İspanya’daki diğer katedraller gibi Salamanca, Santiago de Compostela, Avila, Cordoba, Toledo veya Cuenco gibi şehirlerin tarihi yapı komplekslerine entegre olmadan tek başına böyle bir ayrıcalığa sahip olan tek katedraldir.
Mimari özellikler
Proje asırlarca devam ettiği için, dönemin kralları ve piskoposlarının seçtiği mimarların birbirinden farklı olmasından dolayı katedralde mimari olarak birbirinden farklı parçalar yer alır. Ayrıca katedral tüm Gotik dönemlerinden de izler taşımaktadır. 13. yüzyılda katedralin yapılmasında Fransız bir mimarın etkisi varken, 15. yüzyıldaki mimari değişim ise Alman bir mimarın eseridir. Katedraldeki Fransız etkisi, Fransa’dan gelen ve Santiago de Compostela’ya gitmekte olan hacıların yol güzergâhı üzerinde olan Burgos’tan geçmesiyle olmuştur. Bu yol üzerinden gelen hacıların sayesinde ise Fransız edebiyatı, ve mimarisi Burgos’u etkisi altına almıştır. Özellikle Fransa’daki 13. yüzyılın başlarında bitmiş Bourges Katedrali’nin, Burgos Katedral’ine benzerlikleri karşılaştırıldığında, İspanya’daki yapının, Fransa’dakinden model alınarak yapıldığı gözlemlenir. Katedralin dış yüzü, Paris ve Reims Katedralleri'nden ilham alınarak yapılmıştır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh4THpFNUwwTmhkR1ZrY21Gc1gyUmxYMEoxY21kdmMxOUpTUzVxY0djdk16QXdjSGd0UTJGMFpXUnlZV3hmWkdWZlFuVnlaMjl6WDBsSkxtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Burgos minberinin mimari yapısını büyük ihtimalle yapmıştır. Minber, Bigarny’nin sanatsal olarak Rönesans sitilini nasıl özümsediğini gösteren bir örnektir. Dekorasyon elemanlarında ve figürlerin modellenmesinde İtalyan etkisinde kalınmıştır.
Burgos Katedrali'nin güney tarafında bulunan Portada del Sarmental yontmasını yapan iki heykeltıraş, Amiens okulundan etkilenmiştir. Bu yontma Kastilya’da yapılan ilk gotik anıttır. İsa sembolleriyle sarılmış anıtta İsa’nın yüzü detaylı bir şekilde yontulmuştur.
Kaynakça
- Univie]
- http://commons.wikimedia.org/wiki/Image:Burgos_Cathedral_2005-05-30.jpg 15 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- http://www.wga.hu/frames-e.html?/html/b/bigarny/altar.html 18 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://www.helium.com/items/1125880-history-of-the-burgos-cathedral?page=1 []
- http://www.wga.hu/frames-e.html?/html/zgothic/gothic/2/10s_1250.html 18 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- http://www.wga.hu/frames-e.html?/html/zgothic/gothic/3/spanish/index.html 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Burgos Katedrali haber gazete kitap akademik JSTOR Temmuz 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Burgos Katedrali Ispanyolca Catedral de Burgos resmi adiyla Santa Iglesia Basilica Catedral Metropolitana de Santa Maria de Burgos Ispanya nin Kastilya ve Leon bolgesindeki Burgos sehrinde Gotik tarzda insa edilmis bir katedral Burgos KatedraliUNESCO Dunya MirasiKonum IspanyaKriterKulturel ii iv viReferans316Tescil1984 8 oturum Uzatma2014BolgeAvrupa ve Kuzey Amerika Katedralin insasi Bakire Meryem e atfen 1221 yilinda baslanmis olup 15 ve 16 yuzyillarda bircok yenilenmeye girmis 1567 de ise tamamlanmistir Buyuklugu ve ozgun mimarisi ile tanina Burgos Katedrali 20 yuzyilin basinda katedrale tam olarak bagli olmayan baspiskoposun sarayi ve manastirin ust kati katedralin ana yapisindan cikarilmistir Katedral Gotik bir yapi olmasina ragmen Ronesans ve Barok sitillerine uygun calismalar da yapilmistir Burgos Katedrali nin insa edilmesi sirasinda calisan bazi sanatcilar arasinda katedralin mimari ve heykeltiraslari Colonia ailesinden Juan Simon ve Francisco heykeltiraslardan ve mimar ve heykeltiras olan ressam ve Kutsal Aile Yolculukta eserinin sahibi olan yer alir TarihceArka plan 13 yuzyilin baslarinda ideolojik ve kulturel degisimlerle baglantili olarak Burgos ta sanatsal olarak genis capta degisim yasanmistir Bu degisim ise Burgos ta Gotik sanatinin gelismesini saglamistir Teknik bir devrim olarak sayilan sutunlarin gecici payandalarin ve yivli kubbelerin kullanilmasi sonucunda insa edilen binalar gecmise kiyasla daha yuksek olarak yapilabilimistir 13 yuzyildaki baslayan birinci donem 14 ve 15 yuzyilin ilk yarisini kapsayan ikinci donem ve 15 yuzyilin ikinci yarisinda baslayip 16 yuzyila kadar devam eden ucuncu donem Gotik mimarinin uc donemini olusturur ve Burgos Katedrali Gotik mimarinin ilk donemini baslatan eserler olup Burgos Katedrali Gotik mimariye gecisin simgesidir Insa Burgos Katedrali nin insa edilmeye Kastilya Krali olan III Ferdinand ve piskopos Mauricio nun emriyle baslanmistir Katedral onceden yapilmis olan Romanesk tarzda bir katedralin arsasina insa edilmeye baslanmistir 1260 yillarinda buyuk minber bitirmis ve kutsanmis ve katedral Bakire Meryem e atfedilmistir Katedral yapim asamasindayken 1440 yilinda donemin Burgos Piskoposu Gotik mimar olan yi sekiz koseli kuleleri bitirmesi icin getirtmistir John de Cologne 1481 yilinda olunce kulenin insa edilmesine oglu Simon devam etmistir 15 ve 16 yuzyildaki yapilan islerde ise Alman bir mimarin etkisi vardir Modern zamanlar Burgos Katedrali UNESCO tarafindan 31 Ekim 1984 tarihinde Dunya Mirasi olarak ilan edilmistir Katedral Ispanya daki diger katedraller gibi Salamanca Santiago de Compostela Avila Cordoba Toledo veya Cuenco gibi sehirlerin tarihi yapi komplekslerine entegre olmadan tek basina boyle bir ayricaliga sahip olan tek katedraldir Mimari ozelliklerProje asirlarca devam ettigi icin donemin krallari ve piskoposlarinin sectigi mimarlarin birbirinden farkli olmasindan dolayi katedralde mimari olarak birbirinden farkli parcalar yer alir Ayrica katedral tum Gotik donemlerinden de izler tasimaktadir 13 yuzyilda katedralin yapilmasinda Fransiz bir mimarin etkisi varken 15 yuzyildaki mimari degisim ise Alman bir mimarin eseridir Katedraldeki Fransiz etkisi Fransa dan gelen ve Santiago de Compostela ya gitmekte olan hacilarin yol guzergahi uzerinde olan Burgos tan gecmesiyle olmustur Bu yol uzerinden gelen hacilarin sayesinde ise Fransiz edebiyati ve mimarisi Burgos u etkisi altina almistir Ozellikle Fransa daki 13 yuzyilin baslarinda bitmis Bourges Katedrali nin Burgos Katedral ine benzerlikleri karsilastirildiginda Ispanya daki yapinin Fransa dakinden model alinarak yapildigi gozlemlenir Katedralin dis yuzu Paris ve Reims Katedralleri nden ilham alinarak yapilmistir Burgos Katedrali Burgos minberinin mimari yapisini buyuk ihtimalle yapmistir Minber Bigarny nin sanatsal olarak Ronesans sitilini nasil ozumsedigini gosteren bir ornektir Dekorasyon elemanlarinda ve figurlerin modellenmesinde Italyan etkisinde kalinmistir Burgos Katedrali nin guney tarafinda bulunan Portada del Sarmental yontmasini yapan iki heykeltiras Amiens okulundan etkilenmistir Bu yontma Kastilya da yapilan ilk gotik anittir Isa sembolleriyle sarilmis anitta Isa nin yuzu detayli bir sekilde yontulmustur Kaynakca a b c d World Heritage Site profile 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2020 Univie http commons wikimedia org wiki Image Burgos Cathedral 2005 05 30 jpg 15 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi http www wga hu frames e html html b bigarny altar html 18 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www helium com items 1125880 history of the burgos cathedral page 1 olu kirik baglanti http www wga hu frames e html html zgothic gothic 2 10s 1250 html 18 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www wga hu frames e html html zgothic gothic 3 spanish index html 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde