Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Busra Muharebesi, Suriye'de 634 (Hicrî 13) yılında Râşidîn Halifeliği ile Bizans İmparatorluğu arasında Busra'nın mülkiyeti için gerçekleşen muharebedir. Bizans vassal devleti Gassani krallığının başkenti olan şehir, İslam kuvvetleri tarafından ele geçirilen ilk önemli şehirdir. Kuşatma Haziran ve Temmuz 634 arasında sürmüştür.
| Busra Muharebesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Arap-Bizans savaşları ve Halid bin Velid'in seferleri | |||||||||
 Busra Roma tiyatrosu | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
| Râşidîn Halifeliği |  Bizans İmparatorluğuGassaniler | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Halid bin Velid | Herakleios Romanus | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| 4,000 | 12,000 | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 130 | 8,000 | ||||||||
Arka plan
Halife Ebû Bekir, Suriye'nin farklı bölgelerini ele geçirmekle görevlendirdiği dört kolorduyu Amr bin Âs, Ebu Ubeyde bin Cerrah, Şürahbîl bin Hasene ve Yezid bin Ebu Süfyan komutasında yolladı. Hedeflerinde önemli bir başarı elde edemediler ve Ecnadeyn'deki Bizans ordusunun yoğunlaşması nedeniyle büyük baskı altındalardı. Bu nedenle Ebu Bekir, Irak fatihi Halid bin Velid’i, Râşidîn Halifeliği ordusunu yönetmesi için Suriye’ye göndermeye karar verdi. Halid bin Velid Suriye'ye ulaştı ve şehir şehir ele geçirip en sonunda 634 Haziran ayında Busra şehrine ulaştı. Halid bin Velid'in talimatlarına göre, Yermük Nehri'nin kuzey-doğusundaki Havran Bölgesini işgal etmiş olan Ebu Ubeyde bin Cerrah, Halid Busra'ya gelinceye kadar pozisyonunda kalacaktı. Kendisininki, Yezid ve Şurahbil'in olmak üzere Müslüman ordusunun üç kolordusu, Ebu Ubeyde bin Cerrah'ın komutasındaydı fakat hiçbir muharebede savaşmamış, hiçbir kenti ele geçirmemişti. Onu çok endişelendiren tek yer, Gassani Krallığı'nın başkenti ve büyük bir kasaba olan Busra idi. Kasabada Bizans subaylarının komutası altındaki güçlü bir Bizans ve Hristiyan Arap kuvveti mevcuttu.
Halid, Doğu Suriye bölgesini temizlerken, Ebu Ubeyde, Halid'in gelmesiyle onun emri altında gireceğini biliyordu. Busra'yı çabucak almaya karar verdi. Bu nedenle Şurahbil'i 4.000 askerle Busra'yı ele geçirmek için gönderdi. Şurahbil, Müslümanlar görünürde görünür görünmez garnizonu müstahkem kasabaya çekilen Busra'ya yürüdü. Bu garnizon 4.000 askerden oluşuyordu, ancak yakında daha fazla Müslüman gücün geleceğini ve Şurahbil'in müfrezesinin sadece ileri bir kol olduğunu umarak kalenin duvarları içinde kaldılar. Şurahbil kasabanın batı tarafında kamp kurdu ve adamlarını gruplar halinde kalenin etrafında konumlandırdı.
İki gün boyunca hiçbir şey olmadı. Halid bin Velid'in Busra'ya yürüyüşünün son gününde yola çıktığı ertesi gün, şehrin garnizonu şehir dışındaki Müslümanlara savaş vermek için çıktı. Her iki güç de savaş için kuruldu; fakat ilk olarak Şurahbil ile Bizanslı komutan arasında, Müslümanların her zamanki seçenekleri sundukları görüşmeler vardı: İslam, haraç ya da kılıç. Bizanslılar beyhude yere kılıcı seçtiler ve sabahın ortalarında savaş başladı.
İlk iki saat boyunca, çatışmalar hiçbir tarafın ilerleme göstermediği sabit bir tempoda devam etti; ama öğleden sonra, Bizanslılar üstün gücü konuşmaya başladı ve savaş onların lehine döndü. Bizans kuvvetleri her iki Müslüman kanadı etrafında hareket ettirdiler ve savaş yoğunluğu arttı. Müslümanların öfkesi, konumlarının gerçek tehlikesi belirginleştikçe intihar oldu ve Bizans tasarımı gibi görünen kuşatmadan kaçınmak için şiddetle savaştılar. Öğleden sonra Bizans kanatları daha da ilerlemişti ve Şurahbil'in gücünün çevrilmesi fiili bir kesinlik haline geldi. Sonra aniden savaşçılar kuzeybatıdan savaş alanına doğru kitlesel dörtnala güçlü bir süvari gücünün farkına vardılar.
Halid, rüzgarın savaş seslerini kendisine taşıdığı zaman Busra'dan yaklaşık bir mil uzaktaydı. Hemen adamlara at binmelerini emretti ve süvari hazır olur olmaz, onları dörtnala savaş alanına doğru sürdü. Ancak Halid ve Bizanslılar hiç karşılaşmadılar. Bizanslılar Müslüman süvarilerinin gelişini anladıklarında Şurahbil ile çarpışmayı bırakıp aceleyle kaleye geri çekildiler. Şurahbil komutasındaki Müslümanlar bu olayı bir mucize olarak gördüler: Halid onları yıkımdan kurtarmak için gönderildi!
Muharebe
Ertesi sabah, Bizans garnizonu tekrar savaşmak için kaleden çıktı. Halid'in bir önceki gün gelişinin şokunu atlatan ve Müslümanların birleşik gücünün kendileriyle neredeyse aynı olduğunu gören Bizanslılar şanslarını tekrar denemeye karar verdiler. Ayrıca, yürüyüşlerinden sonra dinlenmeden önce Müslümanlarla savaşmayı ve yenmeyi umuyorlardı.
İki ordu, şehir dışındaki ovada savaşmak için düzen aldılar. Halid, Râşidîn ordusunun merkezini kendi emrinde tuttu ve Rafay bin Umayr'ı sağ kanadın komutanı ve Dharar bin Al Azwar'ı sol kanadın komutanı olarak atadı. Merkezin önünde Abdurrahman ibn Ebû Bekir'in (Halife Ebû Bekir'in oğlu) komutasında ince bir siper yerleştirdi. Muharebenin başlangıcında, Abdurrahman Bizans ordusunun komutanıyla düello yaptı ve onu yendi. Bizanslı general kendi saflarına kaçarken, Halid tüm cephede genel bir saldırı başlattı. Bir süre Bizanslılar cesurca direndi, Müslüman kanatlarının komutanları, özellikle Suriye'de ünlü olacak - Müslümanlar tarafından hayranlık duyulan ve Bizanslılar tarafından hayal edilen - kişisel bir gelenek kuran Dharar, karşısındaki kanata hasar verdi. Günün sıcaklığından dolayı zırh katını çıkardı; ve bu onu daha hafif ve rahat hissettirdi. Sonra gömleğini çıkardı ve belinin üstü çıplak kaldı. Bu onu daha hafif ve daha mutlu hissettirdi. Bu yarı çıplak durumda Dharar, Bizanslılara yönelik saldırılarını başlattı ve onunla tek başına savaşan herkesi katletti. Bir hafta içinde Çıplak Şampiyon'un hikâyeleri Suriye'ye yayılacaktı ve yalnızca Bizanslıları en cesareti olanları onunla savaşta yüzleşmeye meyilli olacaktı.
Biraz mücadele ettikten sonra Bizans ordusu teması kesti ve kaleye çekildi. Bu sırada Halid, merkezinin önünde yaya savaşıyordu. Kuşatmanın başlaması için emir vermeye döndüğünde, Müslümanların saflarına yaklaşan bir süvari gördü. Ebu Ubeyde bin Cerrah'dı ve yanında sarı bir sancak taşıyordu ve Hayber Muharebesi'nde Muhammed'in sancağı olduğuna inanılmaktadır. Ebu Ubeyde sonuçta onun emrinde biriydi. Sancağı alan Halid şunu söyledi:
Allah tarafından, ama halifenin emirlerine uymak gereği olmasa, bu emri asla senin yerine kabul edemezdim. İslam'da benden çok daha yükseksiniz. Ben [Muhammed]'in yoldaşıyım, ama sen [Muhammed]'in bu ulusun güvenilen biri olarak adlandırdığı kişisi
Müslümanlar Busra'yı kuşattılar. Bizanslı komutan umudunu kaybetti çünkü mevcut yeden güçlerin çoğunun ya Ecnadeyn'e gittiğini ya da gidiyor olduğunu biliyordu ve herhangi bir yardımın geleceğinden şüpheliydi. Birkaç gün hareketsiz kaldıktan sonra, kaleyi barış içinde teslim etti. Halid bin Velid'in Busra'ya uyguladığı tek şart, haraç ödemesiydi. Bu teslimiyet yaklaşık 634 Temmuz'un ortalarında gerçekleşti.
Neticesi
634 Temmuz ayının ikinci haftasında Busra'nın fethi Müslümanların Suriye'de kazandığı ilk önemli zaferdi. Müslümanlar savaşta 130 adamı kaybederken, Bizanslılar binlerce kayıp verdi. Busra'nın ele geçirilmesi, Müslümanların Suriye'yi fethinin yolunu açtı.
Halid bin Velid, Halife Ebû Bekir'e Suriye'ye girişinden bu yana operasyonlarının ilerleyişi hakkında bilgi vermek için yazdı ve son birkaç hafta içinde kazanılan ganimetlerin beşte birini gönderdi. Şurahbil'in Ecnadeyn bölgesine gönderdiği bir ajan Müslümanlara Bizans lejyonlarının yoğunluğunun hızla arttığını bildirmek için döndüğünde Busra teslim olmamıştı. Kısa süre sonra Ecnadeyn'de 90.000 imparatorluk askerinden oluşan geniş bir orduya sahip olacaklardı. Halid bin Velid Suriye'deki tüm Müslüman birliklere Ecnadeyn'de toplanmalarını emretti ve Ecnadeyn Muharebesi'nde Bizans ordusunu mağlup etti.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c Edward Gibbon (1788). The History of the Decline and Fall of the Roman Empire, vol. 5.
- ^ Fayda, Mustafa. "Busrâ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 6. 1992: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 470-472. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020.
- ^ Al- Waqidi: page no: 23
Konuyla ilgili yayınlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Busra Muharebesi Suriye de 634 Hicri 13 yilinda Rasidin Halifeligi ile Bizans Imparatorlugu arasinda Busra nin mulkiyeti icin gerceklesen muharebedir Bizans vassal devleti Gassani kralliginin baskenti olan sehir Islam kuvvetleri tarafindan ele gecirilen ilk onemli sehirdir Kusatma Haziran ve Temmuz 634 arasinda surmustur Busra MuharebesiArap Bizans savaslari ve Halid bin Velid in seferleriBusra Roma tiyatrosuTarihHaziran Temmuz 634BolgeBusra SuriyeSonucRasidin Halifeligi nin zaferiCografi DegisikliklerMaras Germanicia Rasidin Halifeligi tarafindan ele gecirilmistir TaraflarRasidin HalifeligiBizans Imparatorlugu GassanilerKomutanlar ve liderlerHalid bin VelidHerakleios RomanusGucler4 00012 000Kayiplar1308 000Arka planHalife Ebu Bekir Suriye nin farkli bolgelerini ele gecirmekle gorevlendirdigi dort kolorduyu Amr bin As Ebu Ubeyde bin Cerrah Surahbil bin Hasene ve Yezid bin Ebu Sufyan komutasinda yolladi Hedeflerinde onemli bir basari elde edemediler ve Ecnadeyn deki Bizans ordusunun yogunlasmasi nedeniyle buyuk baski altindalardi Bu nedenle Ebu Bekir Irak fatihi Halid bin Velid i Rasidin Halifeligi ordusunu yonetmesi icin Suriye ye gondermeye karar verdi Halid bin Velid Suriye ye ulasti ve sehir sehir ele gecirip en sonunda 634 Haziran ayinda Busra sehrine ulasti Halid bin Velid in talimatlarina gore Yermuk Nehri nin kuzey dogusundaki Havran Bolgesini isgal etmis olan Ebu Ubeyde bin Cerrah Halid Busra ya gelinceye kadar pozisyonunda kalacakti Kendisininki Yezid ve Surahbil in olmak uzere Musluman ordusunun uc kolordusu Ebu Ubeyde bin Cerrah in komutasindaydi fakat hicbir muharebede savasmamis hicbir kenti ele gecirmemisti Onu cok endiselendiren tek yer Gassani Kralligi nin baskenti ve buyuk bir kasaba olan Busra idi Kasabada Bizans subaylarinin komutasi altindaki guclu bir Bizans ve Hristiyan Arap kuvveti mevcuttu Halid Dogu Suriye bolgesini temizlerken Ebu Ubeyde Halid in gelmesiyle onun emri altinda girecegini biliyordu Busra yi cabucak almaya karar verdi Bu nedenle Surahbil i 4 000 askerle Busra yi ele gecirmek icin gonderdi Surahbil Muslumanlar gorunurde gorunur gorunmez garnizonu mustahkem kasabaya cekilen Busra ya yurudu Bu garnizon 4 000 askerden olusuyordu ancak yakinda daha fazla Musluman gucun gelecegini ve Surahbil in mufrezesinin sadece ileri bir kol oldugunu umarak kalenin duvarlari icinde kaldilar Surahbil kasabanin bati tarafinda kamp kurdu ve adamlarini gruplar halinde kalenin etrafinda konumlandirdi Iki gun boyunca hicbir sey olmadi Halid bin Velid in Busra ya yuruyusunun son gununde yola ciktigi ertesi gun sehrin garnizonu sehir disindaki Muslumanlara savas vermek icin cikti Her iki guc de savas icin kuruldu fakat ilk olarak Surahbil ile Bizansli komutan arasinda Muslumanlarin her zamanki secenekleri sunduklari gorusmeler vardi Islam harac ya da kilic Bizanslilar beyhude yere kilici sectiler ve sabahin ortalarinda savas basladi Ilk iki saat boyunca catismalar hicbir tarafin ilerleme gostermedigi sabit bir tempoda devam etti ama ogleden sonra Bizanslilar ustun gucu konusmaya basladi ve savas onlarin lehine dondu Bizans kuvvetleri her iki Musluman kanadi etrafinda hareket ettirdiler ve savas yogunlugu artti Muslumanlarin ofkesi konumlarinin gercek tehlikesi belirginlestikce intihar oldu ve Bizans tasarimi gibi gorunen kusatmadan kacinmak icin siddetle savastilar Ogleden sonra Bizans kanatlari daha da ilerlemisti ve Surahbil in gucunun cevrilmesi fiili bir kesinlik haline geldi Sonra aniden savascilar kuzeybatidan savas alanina dogru kitlesel dortnala guclu bir suvari gucunun farkina vardilar Halid ruzgarin savas seslerini kendisine tasidigi zaman Busra dan yaklasik bir mil uzaktaydi Hemen adamlara at binmelerini emretti ve suvari hazir olur olmaz onlari dortnala savas alanina dogru surdu Ancak Halid ve Bizanslilar hic karsilasmadilar Bizanslilar Musluman suvarilerinin gelisini anladiklarinda Surahbil ile carpismayi birakip aceleyle kaleye geri cekildiler Surahbil komutasindaki Muslumanlar bu olayi bir mucize olarak gorduler Halid onlari yikimdan kurtarmak icin gonderildi MuharebeErtesi sabah Bizans garnizonu tekrar savasmak icin kaleden cikti Halid in bir onceki gun gelisinin sokunu atlatan ve Muslumanlarin birlesik gucunun kendileriyle neredeyse ayni oldugunu goren Bizanslilar sanslarini tekrar denemeye karar verdiler Ayrica yuruyuslerinden sonra dinlenmeden once Muslumanlarla savasmayi ve yenmeyi umuyorlardi Iki ordu sehir disindaki ovada savasmak icin duzen aldilar Halid Rasidin ordusunun merkezini kendi emrinde tuttu ve Rafay bin Umayr i sag kanadin komutani ve Dharar bin Al Azwar i sol kanadin komutani olarak atadi Merkezin onunde Abdurrahman ibn Ebu Bekir in Halife Ebu Bekir in oglu komutasinda ince bir siper yerlestirdi Muharebenin baslangicinda Abdurrahman Bizans ordusunun komutaniyla duello yapti ve onu yendi Bizansli general kendi saflarina kacarken Halid tum cephede genel bir saldiri baslatti Bir sure Bizanslilar cesurca direndi Musluman kanatlarinin komutanlari ozellikle Suriye de unlu olacak Muslumanlar tarafindan hayranlik duyulan ve Bizanslilar tarafindan hayal edilen kisisel bir gelenek kuran Dharar karsisindaki kanata hasar verdi Gunun sicakligindan dolayi zirh katini cikardi ve bu onu daha hafif ve rahat hissettirdi Sonra gomlegini cikardi ve belinin ustu ciplak kaldi Bu onu daha hafif ve daha mutlu hissettirdi Bu yari ciplak durumda Dharar Bizanslilara yonelik saldirilarini baslatti ve onunla tek basina savasan herkesi katletti Bir hafta icinde Ciplak Sampiyon un hikayeleri Suriye ye yayilacakti ve yalnizca Bizanslilari en cesareti olanlari onunla savasta yuzlesmeye meyilli olacakti Biraz mucadele ettikten sonra Bizans ordusu temasi kesti ve kaleye cekildi Bu sirada Halid merkezinin onunde yaya savasiyordu Kusatmanin baslamasi icin emir vermeye dondugunde Muslumanlarin saflarina yaklasan bir suvari gordu Ebu Ubeyde bin Cerrah di ve yaninda sari bir sancak tasiyordu ve Hayber Muharebesi nde Muhammed in sancagi olduguna inanilmaktadir Ebu Ubeyde sonucta onun emrinde biriydi Sancagi alan Halid sunu soyledi Allah tarafindan ama halifenin emirlerine uymak geregi olmasa bu emri asla senin yerine kabul edemezdim Islam da benden cok daha yukseksiniz Ben Muhammed in yoldasiyim ama sen Muhammed in bu ulusun guvenilen biri olarak adlandirdigi kisisi Muslumanlar Busra yi kusattilar Bizansli komutan umudunu kaybetti cunku mevcut yeden guclerin cogunun ya Ecnadeyn e gittigini ya da gidiyor oldugunu biliyordu ve herhangi bir yardimin geleceginden supheliydi Birkac gun hareketsiz kaldiktan sonra kaleyi baris icinde teslim etti Halid bin Velid in Busra ya uyguladigi tek sart harac odemesiydi Bu teslimiyet yaklasik 634 Temmuz un ortalarinda gerceklesti Neticesi634 Temmuz ayinin ikinci haftasinda Busra nin fethi Muslumanlarin Suriye de kazandigi ilk onemli zaferdi Muslumanlar savasta 130 adami kaybederken Bizanslilar binlerce kayip verdi Busra nin ele gecirilmesi Muslumanlarin Suriye yi fethinin yolunu acti Halid bin Velid Halife Ebu Bekir e Suriye ye girisinden bu yana operasyonlarinin ilerleyisi hakkinda bilgi vermek icin yazdi ve son birkac hafta icinde kazanilan ganimetlerin beste birini gonderdi Surahbil in Ecnadeyn bolgesine gonderdigi bir ajan Muslumanlara Bizans lejyonlarinin yogunlugunun hizla arttigini bildirmek icin dondugunde Busra teslim olmamisti Kisa sure sonra Ecnadeyn de 90 000 imparatorluk askerinden olusan genis bir orduya sahip olacaklardi Halid bin Velid Suriye deki tum Musluman birliklere Ecnadeyn de toplanmalarini emretti ve Ecnadeyn Muharebesi nde Bizans ordusunu maglup etti KaynakcaOzel a b c Edward Gibbon 1788 The History of the Decline and Fall of the Roman Empire vol 5 Fayda Mustafa Busra TDV Islam Ansiklopedisi 6 1992 Turkiye Diyanet Vakfi ss 470 472 4 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2020 Al Waqidi page no 23Konuyla ilgili yayinlarAkram A I 1970 Ingilizce Rawalpindi Nat Publishing ISBN 0 7101 0104 X 24 Subat 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ocak 2019 Crawford Peter 2014 The War of the Three Gods Romans Persians and the Rise of Islam Ingilizce Skyhorse Publishing ss 110 ISBN 978 1629145129