Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Büyük Tiyatro veya diğer adıyla Opera Sahnesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir tiyatro sahnesidir. Türk mimar Şevki Balmumcu tarafından bir sergi evi olarak tasarlanan ve 1933 yılında inşası tamamlanan yapı, 1948'de gerçekleştirilen yenileme çalışmaları sonrasında opera binası olarak kullanılmaya başlamıştır. Küçük Tiyatro'dan sonra şehirdeki en eski tiyatro sahnesine sahip salondur. Günümüzde, Ankara Devlet Opera ve Balesi ile Ankara Devlet Tiyatrosu'nun ortak kullanımındadır.
 | |
 | |
| Eski ad(lar) | Sergi Sarayı veya Sergi Evi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Tür | Opera salonu |
| Mimari tarz | İkinci Ulusal Mimarlık Akımı |
| Konum | Altındağ, Ankara, Türkiye |
| Koordinatlar | 39°56′07″K 32°51′12″D / 39.93528°K 32.85333°D |
| Tamamlanma | 30 Ekim 1934 (Sergi Evi) 2 Nisan 1948 (Opera Binası) |
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar(lar) | Şevki Balmumcu |
İsim
Orijinalinde bir sergi evi olarak projelendirilmiş olmasından ötürü ilk yıllarda "Sergi Sarayı" veya "Sergi Evi" gibi isimlerle anılan yapı, 1940'ların sonunda geçirdiği bir dizi değişiklik sonucunda opera binasına dönüştürüldü. Bu tarihten itibaren uzun yıllar boyunca Ankara'daki tek opera salonu olmasından dolayı "Opera Sahnesi" ismiyle anılan bina, sınırları içerisinde bulunduğu semte de adını vermiş oldu. Fakat opera temsillerinin yanı sıra Ankara Devlet Tiyatrosu'nun büyük ölçekli oyunlarını Küçük Tiyatro yerine burada sahnelemeye başlamasıyla birlikte zaman zaman "Büyük Tiyatro" olarak da bahsedilmeye başlandı.
Tarihçe
1933-46: Şevki Balmucu'nun 'Sergi Evi' projesi
Ankara'da bir sergi evi inşa edilmesine yönelik ilk düşünce, Millî İktisat ve Tasarruf Cemiyeti'nin 1933 yılında açtığı bir yarışmayla gündeme geldi. Yarışma duyurusunda belirtilen kurallara göre, inşa edilecek olan proje modern mimariye uygun olmalı ve maliyeti cemiyetin belirlediği 225 bin liralık bütçeyi aşmamalıydı. Bu bağlamda, 10 tanesi yabancı katılımcılara ait olmak üzere toplamda 26 projenin yarışmaya gönderilmesiyle eleme süreci başladı. 3 mimar, 2 mühendis ve 6 bürokratın jüri üyeliğini üstlendiği süreçte İtalyan mimar Paolo Vietti-Violi ile Türk mimar Şevki Balmumcu'nun projeleri finale kaldı. Fakat Violi'nin projesinin maddi açıdan hayata geçirilmesi mümkün bulunmadığından, yarışmayı Balmumcu'nun kazandığı açıklandı. Yaklaşık iki yıl süren inşaatın ardından, 1935 yılında Sergi Evi'nin açılışı yapıldı.
1946-48: Sergi Evi'nin 'Opera Sahnesi'ne dönüştürülmesi
6 Haziran 1946 tarihine gelindiğinde, dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel'in talebi doğrultusunda Sergi Evi'nde gerekli değişikliklerin yapılarak mekanın bir opera salonuna dönüştürülmesi kararlaştırıldı. Bu karar, başta yapının mimarı olan Şevki Balmumcu olmak üzere ülkenin önde gelen mimarlarının büyük tepkisine yol açtı. Dönemin yüksek mimarlarından uluslararası bir yarışmada derece kazanarak hayata geçirilmiş olan bir eserin tabiatına müdahale edilerek onun başka bir amaca hizmet etmesine yönelik değiştirilmesi fikrine karşı çıkarken, ise böylesi bir değişikliğin Türk mimarlara danışılmadan ve dahası yapının asıl mimarı hayattayken Alman mimar Paul Bonatz'a verilmesini şiddetle eleştirdi.
Böylesi bir yenileme çalışması yıllarca sürecek olan bir tartışmanın fitilini ateşlediyse de karardan vazgeçilmedi ve bina 2 Nisan 1948 tarihinde Opera Sahnesi adıyla yeniden kullanıma açıldı. Açılış töreninde Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin ve Necil Kazım Akses gibi Türk bestecilerin eserleri icra edildi. Ayrıca, Ahmed Adnan Saygun’un üç perdelik “Kerem” operası da dünya prömiyerini yaparak grand opera türünde yazılan ilk ulusal opera olarak dünya müzik tarihindeki yerini aldı.
Önemi
Tamamlandıktan sonra şehrin en modern ve dikkat çekici yapısı haline gelen Sergi Evi, mimarlık camiasının öne çıkan isimlerinden pek çok olumlu eleştiri ve beğeni topladı. Türk mimarlardan Cengiz Bektaş yapının çağdaş mimari çözümlerle donatıldığını ve bütün genç mimarlar için ilham verici nitelikte olduğunu belirtirken, Ali Cengizkan da burayı Cumhuriyet tarihinin en önemli kamusal mekanlarından biri olarak değerlendirdi. Alman mimarlık tarihçisi ise Sergi Evi'nin Ankara'daki modern mimari örnekleri arasındaki en parlak eser olduğunu yazdı.
Mimari
1933 yılında inşa edilen yapının asıl mimarı Şevki Balmumcu'dur. Yapının özgün projesiyle alakalı olarak konstrüktivizm etkisinde tasarlanmış olduğu ya da De Stijl üslubuna göre şekillendirildiği yorumları yapılır. 1948'de, Alman mimar Paul Bonatz tarafından çizilen yeni bir projeyle yapının genelinde önemli değişiklikler yapılarak opera salonuna dönüştürülmüştür. Bu yenileme sırasında binanın orijinalindeki modernist çizgiler ortadan kaldırılarak dönemin popüler üslubu olan İkinci Ulusal Mimarlık Akımı'na referansla çeşitli süsleme ve revaklar eklenmiştir. Yapının özgün halinden uzaklaştırılması ise Balmumcu'nun tepkisine yol açmış ve mesleğinden uzaklaşmasına sebep olmuştur.
Atatürk Bulvarı'na paralel olarak uzanan yapı, birbirini dik kesen iki kütleden oluşur. Dış cephesinde Ankara taşı ve fildişi renkli sıva kullanılmıştır. Devlet Tiyatroları temsillerinde sahne önünde bulunan orkestra çukuru kapatılarak ön sahne olarak kullanılır. Binanın bahçesinde Leyla Gencer, Muhsin Ertuğrul ve Cüneyt Gökçer’in heykelleri bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c Akpolat, Mustafa S. (2003). "Mimar Şevki Balmumcu'nun ve Ankara Sergi Evi Binası'nın Üzüntü Verici Öyküsü" (PDF). Kebikeç, 16. ss. 309-321. ISSN 1300-2864. 16 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Ekim 2022.
- ^ "Opera Binası, T.C. Kültür Bakanlığı web sitesi, Erişim tarihi:04.06.2012". 18 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
- ^ . Mimarlık Dergisi, Mimarlar Odası Genel Merkezi. 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011.
- ^ . 24 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
- ^ "Tarihi opera binası 60. yaşını kutluyor, 31 Mart 2008". Arkitera.com. 8 Aralık 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Nisan 2011.
- ^ . MimarlikMuzes.org. 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011.
- ^ . 5 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2011.
- ^ "Büyük Tiyatro-Opera binası, Tiyatonline.com sitesi, Erişim tarihi:04.06.2012". 28 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2012.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Opera Sahnesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî site
- Architectural information on the Museum of Architecture website 4 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Buyuk Tiyatro veya diger adiyla Opera Sahnesi Ankara nin Altindag ilcesinde bulunan bir tiyatro sahnesidir Turk mimar Sevki Balmumcu tarafindan bir sergi evi olarak tasarlanan ve 1933 yilinda insasi tamamlanan yapi 1948 de gerceklestirilen yenileme calismalari sonrasinda opera binasi olarak kullanilmaya baslamistir Kucuk Tiyatro dan sonra sehirdeki en eski tiyatro sahnesine sahip salondur Gunumuzde Ankara Devlet Opera ve Balesi ile Ankara Devlet Tiyatrosu nun ortak kullanimindadir Ankara Opera SahnesiEski ad lar Sergi Sarayi veya Sergi EviGenel bilgilerTurOpera salonuMimari tarzIkinci Ulusal Mimarlik AkimiKonumAltindag Ankara TurkiyeKoordinatlar39 56 07 K 32 51 12 D 39 93528 K 32 85333 D 39 93528 32 85333Tamamlanma30 Ekim 1934 Sergi Evi 2 Nisan 1948 Opera Binasi Tasarim ve insaatMimar lar Sevki BalmumcuIsimOrijinalinde bir sergi evi olarak projelendirilmis olmasindan oturu ilk yillarda Sergi Sarayi veya Sergi Evi gibi isimlerle anilan yapi 1940 larin sonunda gecirdigi bir dizi degisiklik sonucunda opera binasina donusturuldu Bu tarihten itibaren uzun yillar boyunca Ankara daki tek opera salonu olmasindan dolayi Opera Sahnesi ismiyle anilan bina sinirlari icerisinde bulundugu semte de adini vermis oldu Fakat opera temsillerinin yani sira Ankara Devlet Tiyatrosu nun buyuk olcekli oyunlarini Kucuk Tiyatro yerine burada sahnelemeye baslamasiyla birlikte zaman zaman Buyuk Tiyatro olarak da bahsedilmeye baslandi TarihceYapinin icinden bir gorunum Ankara Opera Sahnesi onunde Cuneyt Gokcer heykeli1934 yilina ait bir fotografi1933 46 Sevki Balmucu nun Sergi Evi projesi Ankara da bir sergi evi insa edilmesine yonelik ilk dusunce Milli Iktisat ve Tasarruf Cemiyeti nin 1933 yilinda actigi bir yarismayla gundeme geldi Yarisma duyurusunda belirtilen kurallara gore insa edilecek olan proje modern mimariye uygun olmali ve maliyeti cemiyetin belirledigi 225 bin liralik butceyi asmamaliydi Bu baglamda 10 tanesi yabanci katilimcilara ait olmak uzere toplamda 26 projenin yarismaya gonderilmesiyle eleme sureci basladi 3 mimar 2 muhendis ve 6 burokratin juri uyeligini ustlendigi surecte Italyan mimar Paolo Vietti Violi ile Turk mimar Sevki Balmumcu nun projeleri finale kaldi Fakat Violi nin projesinin maddi acidan hayata gecirilmesi mumkun bulunmadigindan yarismayi Balmumcu nun kazandigi aciklandi Yaklasik iki yil suren insaatin ardindan 1935 yilinda Sergi Evi nin acilisi yapildi 1946 48 Sergi Evi nin Opera Sahnesi ne donusturulmesi 6 Haziran 1946 tarihine gelindiginde donemin Milli Egitim Bakani Hasan Ali Yucel in talebi dogrultusunda Sergi Evi nde gerekli degisikliklerin yapilarak mekanin bir opera salonuna donusturulmesi kararlastirildi Bu karar basta yapinin mimari olan Sevki Balmumcu olmak uzere ulkenin onde gelen mimarlarinin buyuk tepkisine yol acti Donemin yuksek mimarlarindan uluslararasi bir yarismada derece kazanarak hayata gecirilmis olan bir eserin tabiatina mudahale edilerek onun baska bir amaca hizmet etmesine yonelik degistirilmesi fikrine karsi cikarken ise boylesi bir degisikligin Turk mimarlara danisilmadan ve dahasi yapinin asil mimari hayattayken Alman mimar Paul Bonatz a verilmesini siddetle elestirdi Boylesi bir yenileme calismasi yillarca surecek olan bir tartismanin fitilini ateslediyse de karardan vazgecilmedi ve bina 2 Nisan 1948 tarihinde Opera Sahnesi adiyla yeniden kullanima acildi Acilis toreninde Cemal Resit Rey Ulvi Cemal Erkin ve Necil Kazim Akses gibi Turk bestecilerin eserleri icra edildi Ayrica Ahmed Adnan Saygun un uc perdelik Kerem operasi da dunya promiyerini yaparak grand opera turunde yazilan ilk ulusal opera olarak dunya muzik tarihindeki yerini aldi OnemiTamamlandiktan sonra sehrin en modern ve dikkat cekici yapisi haline gelen Sergi Evi mimarlik camiasinin one cikan isimlerinden pek cok olumlu elestiri ve begeni topladi Turk mimarlardan Cengiz Bektas yapinin cagdas mimari cozumlerle donatildigini ve butun genc mimarlar icin ilham verici nitelikte oldugunu belirtirken Ali Cengizkan da burayi Cumhuriyet tarihinin en onemli kamusal mekanlarindan biri olarak degerlendirdi Alman mimarlik tarihcisi ise Sergi Evi nin Ankara daki modern mimari ornekleri arasindaki en parlak eser oldugunu yazdi Mimari1933 yilinda insa edilen yapinin asil mimari Sevki Balmumcu dur Yapinin ozgun projesiyle alakali olarak konstruktivizm etkisinde tasarlanmis oldugu ya da De Stijl uslubuna gore sekillendirildigi yorumlari yapilir 1948 de Alman mimar Paul Bonatz tarafindan cizilen yeni bir projeyle yapinin genelinde onemli degisiklikler yapilarak opera salonuna donusturulmustur Bu yenileme sirasinda binanin orijinalindeki modernist cizgiler ortadan kaldirilarak donemin populer uslubu olan Ikinci Ulusal Mimarlik Akimi na referansla cesitli susleme ve revaklar eklenmistir Yapinin ozgun halinden uzaklastirilmasi ise Balmumcu nun tepkisine yol acmis ve mesleginden uzaklasmasina sebep olmustur Ataturk Bulvari na paralel olarak uzanan yapi birbirini dik kesen iki kutleden olusur Dis cephesinde Ankara tasi ve fildisi renkli siva kullanilmistir Devlet Tiyatrolari temsillerinde sahne onunde bulunan orkestra cukuru kapatilarak on sahne olarak kullanilir Binanin bahcesinde Leyla Gencer Muhsin Ertugrul ve Cuneyt Gokcer in heykelleri bulunmaktadir Ayrica bakinizAnkara Devlet Opera ve Balesi Turkiye de operaKaynakca a b c Akpolat Mustafa S 2003 Mimar Sevki Balmumcu nun ve Ankara Sergi Evi Binasi nin Uzuntu Verici Oykusu PDF Kebikec 16 ss 309 321 ISSN 1300 2864 16 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Ekim 2022 Opera Binasi T C Kultur Bakanligi web sitesi Erisim tarihi 04 06 2012 18 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2012 Mimarlik Dergisi Mimarlar Odasi Genel Merkezi 7 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2011 24 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2012 Tarihi opera binasi 60 yasini kutluyor 31 Mart 2008 Arkitera com 8 Aralik 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2011 MimarlikMuzes org 5 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2011 5 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2011 Buyuk Tiyatro Opera binasi Tiyatonline com sitesi Erisim tarihi 04 06 2012 28 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2012 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Opera Sahnesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site Architectural information on the Museum of Architecture website 4 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde