Cadılar Bayramı, her sene 31 Ekim'de kutlanan, öncelikle Pagan ve sonrasında Hristiyan kökleri olmasına rağmen günümüzde seküler bir kutlama halini almış bayram. Çocukların, genellikle korkunç kostümler giyerek, kapı kapı dolaşıp şekerleme ve topladığı bir bayramdır. Diğer Cadılar Bayramı kutlamalarında yapılan etkinlikler arasında maskeli balolar, balkabağından fener oyma, korku filmi seansları ve perili olduğuna inanılan evlere düzenlenen geziler sayılabilir.
Cadılar Bayramı | |
---|---|
Cadılar Bayramı için özel olarak oyulmuş ve içine mum yerleştirilmiş bir bal kabağı | |
Diğer adı | Azizler Arifesi |
Ülke | Dünya çapında birçok ülkede |
Kutlayanlar | Batılı Hristiyanlar ve Dünya çapında Hristiyan olmayan birçok kişi |
Önemi | 'nin ilk günü |
Başlama | 31 Ekim |
Sıklık | Yılda bir kez |
Cadılar Bayramı, başlıca Kuzey Amerika ve Britanya Adaları'nda yer alan ülke ve bölgelerde kutlanır. Bu bölgelerde çok büyük ve görkemli bir festival olan Cadılar Bayramı kutlamaları, Amerikan kültürünün etkisiyle Avrupa ve Okyanusya'da yer alan diğer Batılı ülkelerin yanı sıra Japonya, Filipinler ve Latin Amerika'da da yaygınlaşmaktadır.
Etimoloji
Cadılar Bayramı, Anglosakson dünyasında ve başlıca Batılı ülkelerde Halloween olarak adlandırılır. Bu sözcük All Hallow's Eve (Azizler Günü'nün arifesi) kavramından kısaltılarak oluşturulmuştur.[1] 30 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Tarihçe
Cadılar Bayramı'nın kökeni antik Britanya'da pagan Keltlerin kutladığı Samhain Festivali'dir. Keltler 1 Kasım'ı yazın bitişi, kışın başlangıcı kabul ediyorlardı. Samhain kelimesinin kökeni Eski İrlandaca sam (yaz) ve fuin (son) sözcüklerine dayanır. Bu tarihte sürüler yaylalardan dönüyor, ile çiftçiler arasındaki arazi kira sözleşmeleri yenileniyordu.
Yaz sonu Keltlerde aynı zamanda evliliklerin gerçekleştiği, ölülerin kutsandığı ilahî bir dönemdi. Bu günde, ölülerin ruhlarının geçmişte yaşadıkları evleri ziyaret ettiğine inanılıyordu. Tepelerin üzerinde, evlerdeki ocakları tutuşturmak ve aynı zamanda kötü ruhları uzak tutmak için büyük ateşler yakılıyordu. İnsanlar, ortalıkta dolaştığına inandıkları ruhlara tanınmamak için maskeler takıyor, kostümler giyiyorlardı. Bu gelenekler nedeniyle Samhain festivali zamanla cadılar, goblinler, periler ve iblislerle özdeşleşti.Romalılar 1. yüzyılda Kelt topraklarını fethettiklerinde, kendi ölüm festivalleri Feralia ve hasat festivalleri Pomona'yı Samhain ile birleştirdiler.
7. yüzyılda Papa 13 Mayıs'ta kutlanan Azizler Günü'nü -muhtemelen pagan festivalinin yerini alması için- 1 Kasım'a taşıdı. Azizler Günü'nün arifesi (31 Ekim) kutsal kabul edildi ve Batılı dillerdeki Halloween adı buradan geldi. Orta Çağ'ın sonlarında seküler kutlamalar ile Hristiyan bayramı kaynaştı. Avrupa'daki Reform hareketleri esnasında, özellikle Protestan Hristiyanlar arasında, Cadılar Bayramı kutlamaları neredeyse son buldu; Britanya'da ise seküler bir bayram olarak kutlanmaya devam etti.
Amerika'ya yerleşen ilk kolonilerde -pek çok bayram gibi- Cadılar Bayramı da yasaklandı. Bununla birlikte 1800'lü yıllarda, Cadılar Bayramı'ndan öğeler taşıyan bir hasat bayramı kutlanmaya başlandı. 19. yüzyılda başta İrlandalılar olmak üzere Britanya'dan Amerika'ya göçen çok sayıdaki göçmen Cadılar Bayramı kostümlerini beraberlerinde getirdiler ve Cadılar Bayramı zamanla ABD'deki başlıca çocuk bayramlarından biri haline geldi.
Kutlamalar
Cadılar Bayramı'nın sembolü gülen bir bal kabağıdır. Bal kabağının içi boşaltılarak gülen bir surat şeklinde oyulduktan sonra içinde bir mum yakılarak şeytani bir surat oluşturulmaya çalışılır. Ancak eski zamanlarda kabak yerine şalgamların oyulduğu bilinmektedir.
Evler cadılar bayramı dekorları ile süslenir, şenlik ateşleri yakılır, bazı yerlerde havai fişek atılır, Perili cazibeler ziyaret edilir.
En yaygın olarak tüketilen şekerleme, elma şekeridir. Çocuklar korkunç kıyafetler giyerek kapı kapı gezerler ve ev sahiplerine "Şaka mı, şeker mi?" diye sorarlar. Ev sahibi "Şaka!" derse çeşitli muziplikler yaparlar. Büyükler çocuklara şekerleme ikram ederler veya harçlık verirler. Bu uygulamanın kökeni geçmişte Britanya'da yoksulların kapı kapı dolaşarak "" toplaması geleneğidir.
Yetişkinler, 31 Ekim'e en yakın hafta sonunda kıyafet baloları düzenlerler. Bu partilerde misafirler cadı, hayalet veya korku filmi karakteri gibi korkunç kostümler giyerler.
Muhafazakâr Hristiyanlar, özellikle tutucu Protestanlar, genelde Cadılar Bayramı'nı kutlamazlar ve yanlış bulurlar.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j "Halloween." Encyclopædia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2012.
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2021.
- ^ Paul Fieldhouse (17 Nisan 2017). Food, Feasts, and Faith: An Encyclopedia of Food Culture in World Religions. ABC-CLIO. s. 256. ISBN . 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2019.
- ^ Halloween in der Steiermark und anderswo, Volkskunde (Münster in Westfalen), Hrsg. Editha Hörandner, LIT Verlag Münster, 2005 . (Almanca)
- ^ Browne, Rachel; Seidler, Jonno (1 Kasım 2009). "Hell of a row as kids buy into imported Halloween rituals". The Sydney Morning Herald. 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Kasım 2012.
- ^ Halloween: Another gift from the USA 8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . northerndailyleader.com.au
- ^ Rogers, Nicholas (2002). Halloween: From Pagan Ritual to Party Night, p. 164. New York: Oxford University Press.
- ^ "Samhain." 5 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Online Etymology Dictionary. Erişim: 3 Kasım 2013.
- ^ . 30 Ekim 2021. 31 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2022.
- ^ Billye Dymally: Halloween. Satan’s New Year. Infinity Publishing, West Conshohocken PA 2006, . Kele Gershom: Halloween. Counterfeit Holy Day. Fisherman Publishing, s. l. 2005, . Steve Russo: Halloween. What’s a Christian to Do? Harvest House Publishers, Eugene OR 1998, .
- ^ Lint Hatcher: The Magic Eightball Test. A Christian Defense of Halloween and All Things Spooky. Eigenverlag, Lulu Press 2006, .
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Cadılar Bayramı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cadilar Bayrami her sene 31 Ekim de kutlanan oncelikle Pagan ve sonrasinda Hristiyan kokleri olmasina ragmen gunumuzde sekuler bir kutlama halini almis bayram Cocuklarin genellikle korkunc kostumler giyerek kapi kapi dolasip sekerleme ve topladigi bir bayramdir Diger Cadilar Bayrami kutlamalarinda yapilan etkinlikler arasinda maskeli balolar balkabagindan fener oyma korku filmi seanslari ve perili olduguna inanilan evlere duzenlenen geziler sayilabilir Cadilar BayramiCadilar Bayrami icin ozel olarak oyulmus ve icine mum yerlestirilmis bir bal kabagiDiger adiAzizler ArifesiUlkeDunya capinda bircok ulkedeKutlayanlarBatili Hristiyanlar ve Dunya capinda Hristiyan olmayan bircok kisiOnemi nin ilk gunuBaslama31 EkimSiklikYilda bir kez Cadilar Bayrami baslica Kuzey Amerika ve Britanya Adalari nda yer alan ulke ve bolgelerde kutlanir Bu bolgelerde cok buyuk ve gorkemli bir festival olan Cadilar Bayrami kutlamalari Amerikan kulturunun etkisiyle Avrupa ve Okyanusya da yer alan diger Batili ulkelerin yani sira Japonya Filipinler ve Latin Amerika da da yayginlasmaktadir EtimolojiCadilar Bayrami Anglosakson dunyasinda ve baslica Batili ulkelerde Halloween olarak adlandirilir Bu sozcuk All Hallow s Eve Azizler Gunu nun arifesi kavramindan kisaltilarak olusturulmustur 1 30 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde TarihceCadilar Bayrami munasebetiyle korku temasi ile suslenmis bir bahce Cadilar Bayrami nin kokeni antik Britanya da pagan Keltlerin kutladigi Samhain Festivali dir Keltler 1 Kasim i yazin bitisi kisin baslangici kabul ediyorlardi Samhain kelimesinin kokeni Eski Irlandaca sam yaz ve fuin son sozcuklerine dayanir Bu tarihte suruler yaylalardan donuyor ile ciftciler arasindaki arazi kira sozlesmeleri yenileniyordu Yaz sonu Keltlerde ayni zamanda evliliklerin gerceklestigi olulerin kutsandigi ilahi bir donemdi Bu gunde olulerin ruhlarinin gecmiste yasadiklari evleri ziyaret ettigine inaniliyordu Tepelerin uzerinde evlerdeki ocaklari tutusturmak ve ayni zamanda kotu ruhlari uzak tutmak icin buyuk atesler yakiliyordu Insanlar ortalikta dolastigina inandiklari ruhlara taninmamak icin maskeler takiyor kostumler giyiyorlardi Bu gelenekler nedeniyle Samhain festivali zamanla cadilar goblinler periler ve iblislerle ozdeslesti Romalilar 1 yuzyilda Kelt topraklarini fethettiklerinde kendi olum festivalleri Feralia ve hasat festivalleri Pomona yi Samhain ile birlestirdiler 7 yuzyilda Papa 13 Mayis ta kutlanan Azizler Gunu nu muhtemelen pagan festivalinin yerini almasi icin 1 Kasim a tasidi Azizler Gunu nun arifesi 31 Ekim kutsal kabul edildi ve Batili dillerdeki Halloween adi buradan geldi Orta Cag in sonlarinda sekuler kutlamalar ile Hristiyan bayrami kaynasti Avrupa daki Reform hareketleri esnasinda ozellikle Protestan Hristiyanlar arasinda Cadilar Bayrami kutlamalari neredeyse son buldu Britanya da ise sekuler bir bayram olarak kutlanmaya devam etti Amerika ya yerlesen ilk kolonilerde pek cok bayram gibi Cadilar Bayrami da yasaklandi Bununla birlikte 1800 lu yillarda Cadilar Bayrami ndan ogeler tasiyan bir hasat bayrami kutlanmaya baslandi 19 yuzyilda basta Irlandalilar olmak uzere Britanya dan Amerika ya gocen cok sayidaki gocmen Cadilar Bayrami kostumlerini beraberlerinde getirdiler ve Cadilar Bayrami zamanla ABD deki baslica cocuk bayramlarindan biri haline geldi KutlamalarIsvec te Azrail ve cadi kostumu icerisinde kapi kapi dolasarak sekerleme ve harclik toplayan cocuklar Cadilar Bayrami nin sembolu gulen bir bal kabagidir Bal kabaginin ici bosaltilarak gulen bir surat seklinde oyulduktan sonra icinde bir mum yakilarak seytani bir surat olusturulmaya calisilir Ancak eski zamanlarda kabak yerine salgamlarin oyuldugu bilinmektedir Evler cadilar bayrami dekorlari ile suslenir senlik atesleri yakilir bazi yerlerde havai fisek atilir Perili cazibeler ziyaret edilir En yaygin olarak tuketilen sekerleme elma sekeridir Cocuklar korkunc kiyafetler giyerek kapi kapi gezerler ve ev sahiplerine Saka mi seker mi diye sorarlar Ev sahibi Saka derse cesitli muziplikler yaparlar Buyukler cocuklara sekerleme ikram ederler veya harclik verirler Bu uygulamanin kokeni gecmiste Britanya da yoksullarin kapi kapi dolasarak toplamasi gelenegidir Yetiskinler 31 Ekim e en yakin hafta sonunda kiyafet balolari duzenlerler Bu partilerde misafirler cadi hayalet veya korku filmi karakteri gibi korkunc kostumler giyerler Muhafazakar Hristiyanlar ozellikle tutucu Protestanlar genelde Cadilar Bayrami ni kutlamazlar ve yanlis bulurlar Kaynakca a b c d e f g h i j Halloween Encyclopaedia Britannica Ultimate Reference Suite Chicago Encyclopaedia Britannica 2012 a b c Arsivlenmis kopya 30 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2021 Paul Fieldhouse 17 Nisan 2017 Food Feasts and Faith An Encyclopedia of Food Culture in World Religions ABC CLIO s 256 ISBN 9781610694124 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2019 Halloween in der Steiermark und anderswo Volkskunde Munster in Westfalen Hrsg Editha Horandner LIT Verlag Munster 2005 3825888894 Almanca Browne Rachel Seidler Jonno 1 Kasim 2009 Hell of a row as kids buy into imported Halloween rituals The Sydney Morning Herald 5 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Kasim 2012 Halloween Another gift from the USA 8 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde northerndailyleader com au Rogers Nicholas 2002 Halloween From Pagan Ritual to Party Night p 164 New York Oxford University Press 0195168968 Samhain 5 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Online Etymology Dictionary Erisim 3 Kasim 2013 30 Ekim 2021 31 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Ocak 2022 Billye Dymally Halloween Satan s New Year Infinity Publishing West Conshohocken PA 2006 ISBN 0 7414 3387 7 Kele Gershom Halloween Counterfeit Holy Day Fisherman Publishing s l 2005 ISBN 0 9772425 0 1 Steve Russo Halloween What s a Christian to Do Harvest House Publishers Eugene OR 1998 ISBN 1 56507 851 9 Lint Hatcher The Magic Eightball Test A Christian Defense of Halloween and All Things Spooky Eigenverlag Lulu Press 2006 ISBN 1 84728 756 5 Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Cadilar Bayrami ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Samhain Festivali Azizler Gunu Oluler Gunu Birbara Bayrami