Carl Gotthard Langhans (17 Aralık 1732 – 1 Ekim 1808), Prusyalı kraliyet mimarıydı. Silezya, Berlin, Potsdam ve diğer birçok yerde yaptığı kiliseleri, sarayları, büyük evleri, iç mekânları, şehir kapıları ve tiyatroları Almanya'daki Neoklasik mimarinin en eski örneklerindendir. En tanınmış eseri, bugünkü Almanya'nın ve 1989-90'da Almanya'nın yeniden birleşmesinin ulusal sembolü olan Berlin'deki Brandenburg Kapısı'dır.
Carl Gotthard Langhans | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 17 Aralık 1732 Kamienna Góra, Kutsal Roma İmparatorluğu |
Ölüm | 1 Ekim 1808 (75 yaşında) Wrocław, Prusya Krallığı |
Meslek | Mimar |
Tanınma nedeni | Brandenburg Kapısı |
İmza | |
![]() |
Hayatı
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJRd0wwSmxjbWRsY2w5dVlXTm9YMHdsUXpNbFFrTmtkR3RsWDBKeVlXNWtaVzVpZFhKblpYSmZWRzl5WDBGeGRXRjBhVzUwWVY4eE56azJMbXB3Wnk4eU5qQndlQzFDWlhKblpYSmZibUZqYUY5TUpVTXpKVUpEWkhSclpWOUNjbUZ1WkdWdVluVnlaMlZ5WDFSdmNsOUJjWFZoZEdsdWRHRmZNVGM1Tmk1cWNHYz0uanBn.jpg)
Carl Gotthard Langhans, Landeshut ve Schweidnitz'deki Protestan okullarının dekanı ve daha sonra rektör yardımcısı olan Gottfried Langhans'ın oğluydu. 1732'de doğdu. Halle'de 1753'ten 1757'ye kadar hukuk, matematik ve dil öğrenimi gördü ve mimarlık konusunda kendi kendini yetiştirdi. Özellikle Romalı mimarlık kuramcısı Vitruvius'un antik yazıları ve bunların antik çağa meraklı Johann Joachim Winckelmann tarafından yapılan yeni versiyonlarıyla ilgilendi.
Głogów'daki Protestan kilisesi Zum Schifflein Christi için 1764 yılında yaptığı tasarım ile mimarlığa ilk adımını attı. Aynı yıl, savaşta yıkılmış sarayını 1766-1774 yılları arasında kendi tasarımıyla yeniden inşa ettiği Hatzfeld Kontu'nun yapı denetçisi olarak atandı. Hatzfeld Kontu'nun desteği sayesinde Berlin'deki kraliyet sarayında da tanınmaya başladı. Kraliyet ailesinin hizmetindeki ilk işi olarak 1766 yılında 'ndaki merdivenleri ve Muschelsaal'ı Friedrich Rokokosu tarzında tasarladı.
Langhans, 1775'ten 1788'e kadar Prusya'nın Silezya eyaletinin yapı idaresinin başında bulundu. 1788 yılında Prusya Kralı II. Friedrich Wilhelm onu Berlin'deki kraliyet inşaat komisyonunun ilk yöneticisi olarak atadı. Hemen Brandenburg Kapısı için bir taslak hazırlattı. 1788 ve 1791 yılları arasında inşa edilen kapı, Gümrük Duvarı'ndaki orijinal kapıyı çevreleyen daha önceki basit bekçi kulübelerinin yerini aldı. Kapının tasarımı, Yunanistan'ın Atina kentindeki Akropolis'e açılan kapı olan Propilon'a dayanmaktadır. Yunan canlandırmacılığı mimarisi, o dönemlerde klasik meraklısı Johann Joachim Winckelmann'ın araştırma ve yayınları tarafından teşvik edilmişti.
Bir diğer etkili geç dönem klasikçi mimar, Kraliyet İnşaat Dairesi'nde mimarlık danışmanı olan idi. Langhans'tan daha genç olan Gilly, modernlik açısından onu geride bırakmış, ancak Langhans'tan daha kısa yaşamış ve oldukça az bir eser bırakmıştır. Gilly, Prusyalı mimarların bir sonraki nesline hükmedecek olan genç Karl Friedrich Schinkel'in öğretmeniydi.
Langhans, Wrocław yakınlarındaki Grüneiche'deki malikanesinde 1808 yılında öldü.
Çalışma gezileri
18. yüzyılın sonu ve 19. yüzyılın başında, antik yapıları kendi gözleriyle inceleyebilmek için İtalya'ya bir gezi düzenlemek her sanatçı için büyük bir hayaldi. Bu hayali gerçekleştirmek sadece Goethe ve Schinkel'e nasip olmamış, Langhans da Hatzfeld Kontu'nun desteği sayesinde 1768 ve 1769 yıllarında bir seyahat düzenlemiştir. Daha sonra Wrocław savaş ve idare odasının başına atandığında, kral adına ve masrafları kral tarafından karşılanmak üzere İngiltere, Hollanda, Belçika ve Fransa'yı ziyaret etti.
Eserleri
- Głogów, Lutheryan Kilisesi (1764)
- Wrocław Hatzfeld Sarayı (1765)
- Kąty Wrocławskie Sarayı, Silezya (1776)
- Mielżyński Sarayı, Polonya (1778)
- Brzeg Dolny Sarayı (1780–1785)
- Wallenberg-Pachaly Palais, Wrocław (1785)
- Wałbrzych'teki Lutheryan Kilisesi (1785)
- 'daki Lutheryan Kilisesi (1785)
- Mohrenkolonnaden, Berlin (1787)
- Veterinerlik fakültesi anatomik tiyatrosu, Berlin (1787)
- Charlottenburg Sarayı'nın tiyatro binası, Berlin (1787)
- Charlottenburg Sarayı'ndaki köşk (1788)
- Aziz Mary Kilisesi'nin kulesi, Berlin (1789)
- 'te oval salon, Potsdam (1789)
- Brandenburg Kapısı, Berlin (1789)
- Bellevue Sarayı'nın balo salonu, Berlin (1790)
- Portakal bahçesi (1791–93)
- Neuer Garten'deki Gotik Kütüphane (1792–94)
- Dzierżoniów'daki Lutheryan Kilisesi (1795)
- 'daki Lutheryan Kilisesi (1796)
- 'deki Lutheryan Kilisesi (1802)
- Gendarmenmarkt'taki Kraliyet Ulusal Tiyatrosu, Berlin (1800)
- Kehnert Malikânesi (1803)
Ek okumalar
- Hinrichs, Walther (1909). Carl Gotthard Langhans: ein Schleisischer Baumeister 1733-1808 (Almanca).
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Carl Gotthard Langhans ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Carl Gotthard Langhans 17 Aralik 1732 1 Ekim 1808 Prusyali kraliyet mimariydi Silezya Berlin Potsdam ve diger bircok yerde yaptigi kiliseleri saraylari buyuk evleri ic mekanlari sehir kapilari ve tiyatrolari Almanya daki Neoklasik mimarinin en eski orneklerindendir En taninmis eseri bugunku Almanya nin ve 1989 90 da Almanya nin yeniden birlesmesinin ulusal sembolu olan Berlin deki Brandenburg Kapisi dir Carl Gotthard LanghansDogum17 Aralik 1732 1732 12 17 Kamienna Gora Kutsal Roma ImparatorluguOlum1 Ekim 1808 75 yasinda Wroclaw Prusya KralligiMeslekMimarTaninma nedeniBrandenburg KapisiImzaHayatiBranderburg Kapisi 1796 Carl Gotthard Langhans Landeshut ve Schweidnitz deki Protestan okullarinin dekani ve daha sonra rektor yardimcisi olan Gottfried Langhans in ogluydu 1732 de dogdu Halle de 1753 ten 1757 ye kadar hukuk matematik ve dil ogrenimi gordu ve mimarlik konusunda kendi kendini yetistirdi Ozellikle Romali mimarlik kuramcisi Vitruvius un antik yazilari ve bunlarin antik caga merakli Johann Joachim Winckelmann tarafindan yapilan yeni versiyonlariyla ilgilendi Glogow daki Protestan kilisesi Zum Schifflein Christi icin 1764 yilinda yaptigi tasarim ile mimarliga ilk adimini atti Ayni yil savasta yikilmis sarayini 1766 1774 yillari arasinda kendi tasarimiyla yeniden insa ettigi Hatzfeld Kontu nun yapi denetcisi olarak atandi Hatzfeld Kontu nun destegi sayesinde Berlin deki kraliyet sarayinda da taninmaya basladi Kraliyet ailesinin hizmetindeki ilk isi olarak 1766 yilinda ndaki merdivenleri ve Muschelsaal i Friedrich Rokokosu tarzinda tasarladi Langhans 1775 ten 1788 e kadar Prusya nin Silezya eyaletinin yapi idaresinin basinda bulundu 1788 yilinda Prusya Krali II Friedrich Wilhelm onu Berlin deki kraliyet insaat komisyonunun ilk yoneticisi olarak atadi Hemen Brandenburg Kapisi icin bir taslak hazirlatti 1788 ve 1791 yillari arasinda insa edilen kapi Gumruk Duvari ndaki orijinal kapiyi cevreleyen daha onceki basit bekci kulubelerinin yerini aldi Kapinin tasarimi Yunanistan in Atina kentindeki Akropolis e acilan kapi olan Propilon a dayanmaktadir Yunan canlandirmaciligi mimarisi o donemlerde klasik meraklisi Johann Joachim Winckelmann in arastirma ve yayinlari tarafindan tesvik edilmisti Bir diger etkili gec donem klasikci mimar Kraliyet Insaat Dairesi nde mimarlik danismani olan idi Langhans tan daha genc olan Gilly modernlik acisindan onu geride birakmis ancak Langhans tan daha kisa yasamis ve oldukca az bir eser birakmistir Gilly Prusyali mimarlarin bir sonraki nesline hukmedecek olan genc Karl Friedrich Schinkel in ogretmeniydi Langhans Wroclaw yakinlarindaki Gruneiche deki malikanesinde 1808 yilinda oldu Calisma gezileri18 yuzyilin sonu ve 19 yuzyilin basinda antik yapilari kendi gozleriyle inceleyebilmek icin Italya ya bir gezi duzenlemek her sanatci icin buyuk bir hayaldi Bu hayali gerceklestirmek sadece Goethe ve Schinkel e nasip olmamis Langhans da Hatzfeld Kontu nun destegi sayesinde 1768 ve 1769 yillarinda bir seyahat duzenlemistir Daha sonra Wroclaw savas ve idare odasinin basina atandiginda kral adina ve masraflari kral tarafindan karsilanmak uzere Ingiltere Hollanda Belcika ve Fransa yi ziyaret etti EserleriGlogow Lutheryan Kilisesi 1764 Wroclaw Hatzfeld Sarayi 1765 Katy Wroclawskie Sarayi Silezya 1776 Mielzynski Sarayi Polonya 1778 Brzeg Dolny Sarayi 1780 1785 Wallenberg Pachaly Palais Wroclaw 1785 Walbrzych teki Lutheryan Kilisesi 1785 daki Lutheryan Kilisesi 1785 Mohrenkolonnaden Berlin 1787 Veterinerlik fakultesi anatomik tiyatrosu Berlin 1787 Charlottenburg Sarayi nin tiyatro binasi Berlin 1787 Charlottenburg Sarayi ndaki kosk 1788 Aziz Mary Kilisesi nin kulesi Berlin 1789 te oval salon Potsdam 1789 Brandenburg Kapisi Berlin 1789 Bellevue Sarayi nin balo salonu Berlin 1790 Portakal bahcesi 1791 93 Neuer Garten deki Gotik Kutuphane 1792 94 Dzierzoniow daki Lutheryan Kilisesi 1795 daki Lutheryan Kilisesi 1796 deki Lutheryan Kilisesi 1802 Gendarmenmarkt taki Kraliyet Ulusal Tiyatrosu Berlin 1800 Kehnert Malikanesi 1803 Ek okumalarHinrichs Walther 1909 Carl Gotthard Langhans ein Schleisischer Baumeister 1733 1808 Almanca Kaynakca Palmer Allison Lee 15 Mayis 2020 Historical Dictionary of Neoclassical Art and Architecture Ingilizce Rowman amp Littlefield ss 180 182 ISBN 978 1 5381 3359 0 www britannica com Ingilizce 11 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Agustos 2023 Wikimedia Commons ta Carl Gotthard Langhans ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir