Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karl Friedrich Schinkel (13 Mart 1781 – 9 Ekim 1841), Prusyalı mimar, şehir plancısı ve aynı zamanda mobilya ve sahne setleri tasarlayan bir ressamdı. Schinkel, Almanya'nın en önde gelen mimarlarından biri olup hem Neoklasik hem de Neogotik binalar tasarladı. En ünlü binaları Berlin ve çevresinde bulunmaktadır.
Karl Friedrich Schinkel | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 13 Mart 1781 Neuruppin, Brandenburg Margravlığı |
| Ölüm | 9 Ekim 1841 (60 yaşında) Berlin, Prusya Krallığı |
| Meslek | Mimar, şehir plancısı, ressam |
| Tanınma nedeni | Neoklasik ve Neogotik yapıları |
Hayatı
Schinkel, Brandenburg Margravlığı'nda yer alan Neuruppin'de doğdu. Altı yaşındayken babası 1787'deki büyük Neuruppin yangınında öldü. Berlin'de mimar Friedrich Gilly'nin (1772-1800) ve babası 'nin öğrencisi oldu. O dönemde Prusya'daki mimari zevk, özellikle Berlin'deki Brandenburg Kapısı'nın mimarı Carl Gotthard Langhans tarafından Neoklasik tarzda şekillendirildi.
1805'te İtalya'ya yaptığı ilk seyahatinden Berlin'e döndükten sonra geçimini ressam olarak kazanmaya başladı. Berlin'deki 1810 sanat sergisinde Caspar David Friedrich'in Bulutların Üzerinde Yolculuk tablosunu gördüğünde, resim sanatında asla böyle bir ustalığa ulaşamayacağına karar verdi ve mimarlığa yöneldi. Sahne için çalışarak, 1816'da Wolfgang Amadeus Mozart'ın Sihirli Flüt operasında "Königin der Nacht"ın ortaya çıkması için yıldızlarla süslü bir perde arkası fonu yarattı. Schinkel, Napolyon'un yenilgisinden sonra, Prusya İmar Komisyonu'nun başına geçti. Bu görevdeyken, sadece Berlin gibi nispeten gösterişsiz bir kentin Prusya'yı temsil eden bir başkente dönüştürülmesinden sorumlu olmakla kalmadı, aynı zamanda batıda Rhineland'dan doğuda Königsberg'e kadar genişleyen Prusya topraklarındaki Yeni Altstadt Kilisesi gibi projeleri de denetledi.
Schinkel 1808'den 1817'ye kadar Coburg'daki Schloss Rosenau'yu neogotik mimari tarzında yeniledi ve yeniden inşa etti. Chorin Manastırı'nın kalıntılarını da yeniden inşa etti.
Karl Friedrich Schinkel, Eylül 1840'ta Berlin'de birkaç kez felç geçirdi. Bir yıl süren rahatsızlığın ardından Berlin Yapı Akademisi'ndeki resmî dairesinde 9 Ekim 1841'de öldü. Otopsi, felcin nedeni olarak beyin damarlarında ciddi arteriyoskleroz olduğunu ortaya koydu. Berlin halkının büyük katılımıyla Friedrichwerder Mezarlığı'na gömüldü.
Tarzı
Schinkel'in üslubu, en üretken olduğu dönemde, Roma İmparatorluk mimarisinden ziyade Yunan mimarisine dönüşle tanımlanır. Bu dönüş o dönemde Fransızlar tarafından işgal edilmekle bağlantılı olan üsluptan uzaklaşma çabasıdır. (Bu nedenle, Yunan canlandırmacılığının önemli bir savunucusudur.) Kısırlıktan kaçınmak ve bir ruha sahip olmak için, bir binanın şiirsel ve geçmişin unsurlarını içermesi ve onlarla bir söyleme sahip olması gerektiğine inanıyordu.
Günümüze ulaşan en ünlü yapıları Berlin ve çevresinde bulunmaktadır. Bunlar arasında (1816-1818), Özgürlük Savaşları Ulusal Anıtı (1818-1821), Gendarmenmarkt'ta bulunan ve 1817'de yangında yok olan eski tiyatronun yerini alan Schauspielhaus (1819-1821) ve Müzeler Adası'ndaki Altes Museum (1823-1830) sayılabilir. Ayrıca ve Charlottenburg Sarayı'nda da iyileştirmeler yapmıştır. Schinkel ayrıca Berlin'deki bir dizi özel konutun iç dekorasyonundan da sorumluydu.
Schinkel, Prusya kraliyet ailesi tarafından yoğun bir şekilde himaye edildi. için tasarımlar çalışıp Kral IV. Friedrich Wilhelm ve kardeşleri için , ve 'nı tamamladı. 1825 ve 1827 yılları arasında Carl Theodor Ottmer ile birlikte Berliner Singakademie için Sing-Akademie zu Berlin'in planını çizdi. Bina 1952 yılından bu yana Maksim Gorki Tiyatrosu olarak bilinmektedir.
Schinkel, (1824-1831) üzerinde çalışırken Neogotik mimariyi benimseyerek klasisizmden tamamen uzaklaştı. Schinkel'in en yenilikçi binası olan (1832-1836), tarihselci geleneklerden kaçındı ve Almanya'da ancak 20. yüzyılın başlarında öne çıkacak olan temiz hatlı "modernist" mimariye giden yolu açtı. Schinkel, teorik çalışmaları ve mimari taslakları kadar, tasarımlarına uygun olarak inşa edilen nispeten az sayıdaki binasıyla da tanınmaktadır. Schinkel'in eserlerinden bazıları, Atina'daki Akropolis'in yeni Yunanistan Krallığı için bir kraliyet sarayına dönüştürülmesi ve Kırım'daki Orianda Sarayı'nın inşası için yaptığı uygulanmamış planlarda en iyi şekilde gösterilmektedir. Schinkel ayrıca Prusya'nın ve daha sonra Almanya'nın ünlü Demir Haç madalyasını da tasarlamıştır.
Karl Friedrich Schinkel yaşadığı dönemdeki Fransız işgali ve Prusya kralına bağımlılık gibi siyasi koşullar ile 19. yüzyılın ikinci yarısında çıkışa geçen Alman sanayileşmesini görmesini engelleyen nispeten erken ölümü nedeniyle, eskizlerinin sergilediği gerçek potansiyeli gerçekleştirememiştir.
Hatırası
Schinkel'in portresi 1936'dan 1945'e kadar Reichsbank tarafından basılan 1.000 ℛ︁ℳ︁ banknotunda yer aldı. Banknotun basımı 1945'te durdurulmasına rağmen 21 Haziran 1948'de Alman markının çıkarılmasına kadar tedavülde kaldı. Schinkel'in adı 1867'de Berlin'de Schinkelplatz adıyla bir meydana verilmiştir. Meydanda ayrıca Schinkel'in heykeli de bulunmaktadır.
Tabloları
-
![image]()
Nehir Kıyısındaki Gotik Katedral, 1813 -
![image]()
Mont Blanc Manzarası, 1813 -
![image]()
Sabah, 1813 -
![image]()
Schinkel'in Mozart'ın Sihirli Flüt operası için hazırladığı sahne seti, 1815 -
![image]()
Nehir Üzerindeki Orta Çağ Şehri, 1815 -
![image]()
Deniz Kenarında Bir Kayanın Üzerindeki Gotik Kilise, 1815 -
![image]()
Kaya Kemeri, 1818 -
![image]()
Nehir Kıyısındaki Kale, 1820 -
![image]()
Uranüs ve Yıldızların Dansı, 1834 -
![image]()
Christian Peter Wilhelm Beuth, 1837 (Prusya'nın endüstriyel yenilenmesinin alegorisi)
Yapıları
-
![image]()
Konzerthaus, Berlin -
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Aziz Nicholas Kilisesi, Potsdam -
![image]()
Aleksandr Nevski Şapeli, Petergof Sarayı, Rusya -
![image]()
Ek okumalar
- Jörg Trempler: Schinkels Motive. Matthes & Seitz, Berlin, 2007, .
- Christoph Werner: Schloss am Strom. Die Geschichte vom Leben und Sterben des Baumeisters Karl Friedrich Schinkel. Bertuch-Verlag, Weimar 2004, .
- Christoph Werner: Castle by the River: The Life and Death of Karl Friedrich Schinkel, Painter and Master Builder: A Novel. Tredition, Hamburg, 2020, .
- Christoph von Wolzogen: Karl Friedrich Schinkel: Unter dem bestirnten Himmel. Biographie. Edition Fichter, Frankfurt, 2016, .
- John Zukowsky (ed.): Karl Friedrich Schinkel 1781–1841: The Drama of Architecture. With essays by Kurt W. Forster and Wolfgang Pehnt, 2020 [2004], .
Kaynakça
- ^ a b Karl Friedrich Schinkel (1991). Michael Snodin (Ed.). A Universal Man. Yale University Press. ISBN .
- ^ Charles Quest-Ritson, "Coburg: Schloß Rosenau", in Gärten in Deutschland, p. 64 online
- ^ Zur Krankengeschichte und den erschreckenden Behandlungsmethoden ausführlich Dr. A. Pätsch: Schinkels letzte Krankheit und Leichenbefund. In: Wochenschrift für die gesamte Heilkunde 49, 4. Dezember 1841, S. 793 ff.; kritische Anmerkungen dazu aus medizinischer Sicht bei Roland Schiffter: „… ich habe immer klüger gehandelt … als die philisterhaften Ärzte …“ romantische Medizin im Alltag der Bettina von Arnim – und anderswo. Würzburg 2006, S. 120 ff.
- ^ Zu Krankheit und Tod ausführlich Renate Petras: Schinkels späte Jahre in der Bauakademie, Krankheit und Tod. In: Mythos Bauakademie. Die Schinkelsche Bauakademie und ihre Bedeutung für die Mitte Berlins. Ausstellungskatalog. Hrsg. Doris Fouquet-Plümacher, Verlag für Bauwesen, Berlin 1998, , S. 21 ff.
- ^ Till Kinzel: Eine Spurensuche zur Quelle des Grabspruchs für Karl Friedrich Schinkel auf dem Dorotheenstädtischen Friedhof zu Berlin. Mit Seitenblicken auf Kant, Klopstock und Mörlin. In: Forschungen zur brandenburgischen und preußischen Geschichte N.F. 31, 2021, , S. 43–51 (Zehnseitige Abschrift auf academia.edu 4 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., abgerufen am 4. Juni 2023; hier S. 1).
- ^ Guratzsch, Dankwart (13 Ocak 2016). "Wie Bürger für die Schönheit ihrer Städte kämpfen". Welt Online. 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2016.
- ^ Peik, Susan M. (2001). Karl Friederich Schinkel: Aspects of His Work. Stuttgart/London: Axel Menges. s. 7. ISBN .
- ^ Malgorzata Omilanowska Google Kitaplar'da DK Eyewitness Travel Guide: Berlin (20, s. 71,
- ^ "P-184". 29 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2024.
Dış bağlantılar
![image]()
Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Schinkel, Karl Friedrich". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press.
| Wikimedia Commons'ta Karl Friedrich Schinkel ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karl Friedrich Schinkel 13 Mart 1781 9 Ekim 1841 Prusyali mimar sehir plancisi ve ayni zamanda mobilya ve sahne setleri tasarlayan bir ressamdi Schinkel Almanya nin en onde gelen mimarlarindan biri olup hem Neoklasik hem de Neogotik binalar tasarladi En unlu binalari Berlin ve cevresinde bulunmaktadir Karl Friedrich SchinkelDogum13 Mart 1781 1781 03 13 Neuruppin Brandenburg MargravligiOlum9 Ekim 1841 60 yasinda Berlin Prusya KralligiMeslekMimar sehir plancisi ressamTaninma nedeniNeoklasik ve Neogotik yapilariHayatiSchinkel Brandenburg Margravligi nda yer alan Neuruppin de dogdu Alti yasindayken babasi 1787 deki buyuk Neuruppin yangininda oldu Berlin de mimar Friedrich Gilly nin 1772 1800 ve babasi nin ogrencisi oldu O donemde Prusya daki mimari zevk ozellikle Berlin deki Brandenburg Kapisi nin mimari Carl Gotthard Langhans tarafindan Neoklasik tarzda sekillendirildi 1805 te Italya ya yaptigi ilk seyahatinden Berlin e dondukten sonra gecimini ressam olarak kazanmaya basladi Berlin deki 1810 sanat sergisinde Caspar David Friedrich in Bulutlarin Uzerinde Yolculuk tablosunu gordugunde resim sanatinda asla boyle bir ustaliga ulasamayacagina karar verdi ve mimarliga yoneldi Sahne icin calisarak 1816 da Wolfgang Amadeus Mozart in Sihirli Flut operasinda Konigin der Nacht in ortaya cikmasi icin yildizlarla suslu bir perde arkasi fonu yaratti Schinkel Napolyon un yenilgisinden sonra Prusya Imar Komisyonu nun basina gecti Bu gorevdeyken sadece Berlin gibi nispeten gosterissiz bir kentin Prusya yi temsil eden bir baskente donusturulmesinden sorumlu olmakla kalmadi ayni zamanda batida Rhineland dan doguda Konigsberg e kadar genisleyen Prusya topraklarindaki Yeni Altstadt Kilisesi gibi projeleri de denetledi Schinkel 1808 den 1817 ye kadar Coburg daki Schloss Rosenau yu neogotik mimari tarzinda yeniledi ve yeniden insa etti Chorin Manastiri nin kalintilarini da yeniden insa etti Karl Friedrich Schinkel Eylul 1840 ta Berlin de birkac kez felc gecirdi Bir yil suren rahatsizligin ardindan Berlin Yapi Akademisi ndeki resmi dairesinde 9 Ekim 1841 de oldu Otopsi felcin nedeni olarak beyin damarlarinda ciddi arteriyoskleroz oldugunu ortaya koydu Berlin halkinin buyuk katilimiyla Friedrichwerder Mezarligi na gomuldu TarziSchinkel in uslubu en uretken oldugu donemde Roma Imparatorluk mimarisinden ziyade Yunan mimarisine donusle tanimlanir Bu donus o donemde Fransizlar tarafindan isgal edilmekle baglantili olan usluptan uzaklasma cabasidir Bu nedenle Yunan canlandirmaciliginin onemli bir savunucusudur Kisirliktan kacinmak ve bir ruha sahip olmak icin bir binanin siirsel ve gecmisin unsurlarini icermesi ve onlarla bir soyleme sahip olmasi gerektigine inaniyordu Gunumuze ulasan en unlu yapilari Berlin ve cevresinde bulunmaktadir Bunlar arasinda 1816 1818 Ozgurluk Savaslari Ulusal Aniti 1818 1821 Gendarmenmarkt ta bulunan ve 1817 de yanginda yok olan eski tiyatronun yerini alan Schauspielhaus 1819 1821 ve Muzeler Adasi ndaki Altes Museum 1823 1830 sayilabilir Ayrica ve Charlottenburg Sarayi nda da iyilestirmeler yapmistir Schinkel ayrica Berlin deki bir dizi ozel konutun ic dekorasyonundan da sorumluydu Schinkel in Berlin de kendi adini tasiyan meydanda bulunan heykeli Schinkel Prusya kraliyet ailesi tarafindan yogun bir sekilde himaye edildi icin tasarimlar calisip Kral IV Friedrich Wilhelm ve kardesleri icin ve ni tamamladi 1825 ve 1827 yillari arasinda Carl Theodor Ottmer ile birlikte Berliner Singakademie icin Sing Akademie zu Berlin in planini cizdi Bina 1952 yilindan bu yana Maksim Gorki Tiyatrosu olarak bilinmektedir Schinkel 1824 1831 uzerinde calisirken Neogotik mimariyi benimseyerek klasisizmden tamamen uzaklasti Schinkel in en yenilikci binasi olan 1832 1836 tarihselci geleneklerden kacindi ve Almanya da ancak 20 yuzyilin baslarinda one cikacak olan temiz hatli modernist mimariye giden yolu acti Schinkel teorik calismalari ve mimari taslaklari kadar tasarimlarina uygun olarak insa edilen nispeten az sayidaki binasiyla da taninmaktadir Schinkel in eserlerinden bazilari Atina daki Akropolis in yeni Yunanistan Kralligi icin bir kraliyet sarayina donusturulmesi ve Kirim daki Orianda Sarayi nin insasi icin yaptigi uygulanmamis planlarda en iyi sekilde gosterilmektedir Schinkel ayrica Prusya nin ve daha sonra Almanya nin unlu Demir Hac madalyasini da tasarlamistir Karl Friedrich Schinkel yasadigi donemdeki Fransiz isgali ve Prusya kralina bagimlilik gibi siyasi kosullar ile 19 yuzyilin ikinci yarisinda cikisa gecen Alman sanayilesmesini gormesini engelleyen nispeten erken olumu nedeniyle eskizlerinin sergiledigi gercek potansiyeli gerceklestirememistir HatirasiSchinkel in portresi 1936 dan 1945 e kadar Reichsbank tarafindan basilan 1 000 ℛ ℳ banknotunda yer aldi Banknotun basimi 1945 te durdurulmasina ragmen 21 Haziran 1948 de Alman markinin cikarilmasina kadar tedavulde kaldi Schinkel in adi 1867 de Berlin de Schinkelplatz adiyla bir meydana verilmistir Meydanda ayrica Schinkel in heykeli de bulunmaktadir TablolariNehir Kiyisindaki Gotik Katedral 1813 Mont Blanc Manzarasi 1813 Sabah 1813 Schinkel in Mozart in Sihirli Flut operasi icin hazirladigi sahne seti 1815 Nehir Uzerindeki Orta Cag Sehri 1815 Deniz Kenarinda Bir Kayanin Uzerindeki Gotik Kilise 1815 Kaya Kemeri 1818 Nehir Kiyisindaki Kale 1820 Uranus ve Yildizlarin Dansi 1834 Christian Peter Wilhelm Beuth 1837 Prusya nin endustriyel yenilenmesinin alegorisi YapilariKonzerthaus Berlin Altes Museum Aziz Nicholas Kilisesi Potsdam Aleksandr Nevski Sapeli Petergof Sarayi RusyaEk okumalarJorg Trempler Schinkels Motive Matthes amp Seitz Berlin 2007 978 3 88221 866 4 Christoph Werner Schloss am Strom Die Geschichte vom Leben und Sterben des Baumeisters Karl Friedrich Schinkel Bertuch Verlag Weimar 2004 3 937601 11 2 Christoph Werner Castle by the River The Life and Death of Karl Friedrich Schinkel Painter and Master Builder A Novel Tredition Hamburg 2020 978 3 347 04274 2 Christoph von Wolzogen Karl Friedrich Schinkel Unter dem bestirnten Himmel Biographie Edition Fichter Frankfurt 2016 978 3 943856 33 0 John Zukowsky ed Karl Friedrich Schinkel 1781 1841 The Drama of Architecture With essays by Kurt W Forster and Wolfgang Pehnt 2020 2004 0 86559 105 9 Kaynakca a b Karl Friedrich Schinkel 1991 Michael Snodin Ed A Universal Man Yale University Press ISBN 978 0 300 05165 0 Charles Quest Ritson Coburg Schloss Rosenau in Garten in Deutschland p 64 online Zur Krankengeschichte und den erschreckenden Behandlungsmethoden ausfuhrlich Dr A Patsch Schinkels letzte Krankheit und Leichenbefund In Wochenschrift fur die gesamte Heilkunde 49 4 Dezember 1841 S 793 ff kritische Anmerkungen dazu aus medizinischer Sicht bei Roland Schiffter ich habe immer kluger gehandelt als die philisterhaften Arzte romantische Medizin im Alltag der Bettina von Arnim und anderswo Wurzburg 2006 S 120 ff Zu Krankheit und Tod ausfuhrlich Renate Petras Schinkels spate Jahre in der Bauakademie Krankheit und Tod In Mythos Bauakademie Die Schinkelsche Bauakademie und ihre Bedeutung fur die Mitte Berlins Ausstellungskatalog Hrsg Doris Fouquet Plumacher Verlag fur Bauwesen Berlin 1998 ISBN 3 345 00641 3 S 21 ff Till Kinzel Eine Spurensuche zur Quelle des Grabspruchs fur Karl Friedrich Schinkel auf dem Dorotheenstadtischen Friedhof zu Berlin Mit Seitenblicken auf Kant Klopstock und Morlin In Forschungen zur brandenburgischen und preussischen Geschichte N F 31 2021 ISBN 978 0 341 54669 6 S 43 51 Zehnseitige Abschrift auf academia edu 4 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde abgerufen am 4 Juni 2023 hier S 1 Guratzsch Dankwart 13 Ocak 2016 Wie Burger fur die Schonheit ihrer Stadte kampfen Welt Online 24 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2016 Peik Susan M 2001 Karl Friederich Schinkel Aspects of His Work Stuttgart London Axel Menges s 7 ISBN 978 3 930698 81 3 Malgorzata Omilanowska Google Kitaplar da DK Eyewitness Travel Guide Berlin 20 s 71 P 184 29 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2024 Dis baglantilar Chisholm Hugh Ed 1911 Schinkel Karl Friedrich Encyclopaedia Britannica 11 bas Cambridge University Press Wikimedia Commons ta Karl Friedrich Schinkel ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir