Carlo Rubbia, İtalyan Cumhuriyeti Liyakat Nişanı, (31 Mart 1934) CERN'de W ve Z parçacıklarının keşfindeki büyük katkılarından dolayı 1984 Nobel Fizik Ödülünü, Simon van der Meer ile paylaşan İtalyan parçacık fizikçisi ve mucit.
Carlo Rubbia | |
---|---|
Rubbia 2012'de Nobel Ödülü Kazananlar Toplantısında | |
Doğum | 31 Mart 1934 Gorizia, Friuli-Venezia Giulia, İtalya |
Milliyet | İtalyan |
Ödüller | 1984 Nobel Fizik Ödülü |
Kariyeri | |
Dalı | Fizik |
Hayatı
Carlo Rubbia Pisa'daki Scuola Normale'de okudu ve 1959 yılında Pisa Üniversitesi'nde kozmik ışın deneyleri yaparak mezun oldu. Sonra Amerika'daki Columbia Üniversitesi'nde müonların bozulmaları ve çekimleri üzerine bir buçuk sene boyunca deneyler yaptı. Zayıf etkileşimler üzerine yaptığı deneyleri Rubbia'nın Nobel Ödülüyle sonuçlanacak bir dizi deneylerinden sadece ilkleriydi. 1959 yılında Columbia'da fizik doktorasını aldı. .
1960 senesinde Avrupa'ya geri döndü. Yeni kurulan CERN ilgisini çekti ve burada zayıf etkileşimlerin yapısı üzerine birçok deneyler gerçekleştirdi. CERN bu arada yeni bir tür hızlandırıcı, Intersecting Storage Rings (Kesişen Depolama Halkaları), yapmıştı. Rubbia ve onun takım arkadaşları zayıf bağlar üzerine yaptıkları deneylerine burada da devam ettiler. Bu deneyler ileride daha egzotik parçacıkları keşfedecek farklı türdeki parçacık çarpıştırıcıların üretilmesi için çok önemliydi.
Deneysel Fizik Kariyeri
1976 senesinde Rubbia CERN'in, Super Proton Synchrotron (SPS)/Süper Proton Hızlandırıcısı'nı protonları ve antiprotonları aynı halkada çarpıştırabilecek hale getirilmesini önerdi ve böylelikle dünyanın ilk antiproton fabrikası inşa edildi. Çarpıştırıcı 1981 senesinde çalışmaya başladı ve 1983 senesinin başlarında Rubbia önderliğindeki 100 fizikçiden oluşan uluslararası takım (UA1 İşbirliği olarak da bilinmektedir) temel parçacık fiziğinin kuramı için dönüm noktası olan ara vektör bozonlarını yani W ve Z bozonlarını keşfetmişlerdir. Bozonların atom çekirdeğindeki radyoaktif parçalanmaya sebep olan zayıf kuvvetleri taşıdığına ve Güneş'teki yanmaları kontrol ettiğine inanılmaktadır. Ayrıca Big Bang ve kozmolojide de görüldüğü üzere, bu zayıf kuvvetin elementlerin nükleosentezlerinde çok önemli bir rol oynadığı da düşünülmektedir. Bu parçacıkların kütleleri protonlarınkinden neredeyse 100 kat daha fazladır.
Rubbio, ve ile birlikte bu parçacıkları oluşturabilecek enerjiyi elde etmek için yepyeni bir parçacık hızlandırıcısı tasarımı önermişlerdir. Onlar, proton ve antiproton (antimadde ikizi) demetlerini hızlandırıcının vakum borusunda karşılaştırarak kafa kafaya çarpışmalarını önermişlerdir. Sonuç olarak, bilim adamlarının kuvvetli proton demetlerini oluşturabilmek ve kullanabilmek için yeni teknikler geliştirmeleri lazımdı.
Mezonların gözlemlenmesinin yanı sıra proton-antiproton çarpıştırıcısı, 1982'deki ilk operasyonundan 2002'de görevini Fermilab'daki Tevatron'a bırakıncaya kadar yüksek enerjili fiziğe birçok hizmeti olmuştur.
Çekişme
CERN'de W bozonu ve Z bozonunun keşfi üzerinde eş zamanlı olarak iki takım çalışıyordu. UA2 olarak bilinen diğer takım W bozonunu UA1 takımıyla aynı anda Z bozonunu ise 3 hafta önceden keşfetmişti. Ancak keşfi UA1 takımının yaptığı kabul edildi. CERN'ın genel direktörü UA1 takımını UA2'nin protestolarına karşı destekledi.
Siyasi Yaşamı
30 Ağustos 2013 tarihinde İtalya Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano tarafından ömür boyu senatör atanmıştır.
Önce gelen: Herwig Schopper | CERN Genel Müdürü 1989 – 1993 | Sonra gelen: Christopher Llewellyn Smith |
Kaykança
Dış bağlantılar
- Nobel prize Autobiyografiler17 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Nobel Ödülü-Basın16 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Britannica Ansiklopedisindeki Carlo Rubbia hakkındaki makale18 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Carlo Rubbia Italyan Cumhuriyeti Liyakat Nisani 31 Mart 1934 CERN de W ve Z parcaciklarinin kesfindeki buyuk katkilarindan dolayi 1984 Nobel Fizik Odulunu Simon van der Meer ile paylasan Italyan parcacik fizikcisi ve mucit Carlo RubbiaRubbia 2012 de Nobel Odulu Kazananlar ToplantisindaDogum31 Mart 1934 90 yasinda Gorizia Friuli Venezia Giulia ItalyaMilliyetItalyanOduller1984 Nobel Fizik OduluKariyeriDaliFizikHayatiCarlo Rubbia Pisa daki Scuola Normale de okudu ve 1959 yilinda Pisa Universitesi nde kozmik isin deneyleri yaparak mezun oldu Sonra Amerika daki Columbia Universitesi nde muonlarin bozulmalari ve cekimleri uzerine bir bucuk sene boyunca deneyler yapti Zayif etkilesimler uzerine yaptigi deneyleri Rubbia nin Nobel Oduluyle sonuclanacak bir dizi deneylerinden sadece ilkleriydi 1959 yilinda Columbia da fizik doktorasini aldi 1960 senesinde Avrupa ya geri dondu Yeni kurulan CERN ilgisini cekti ve burada zayif etkilesimlerin yapisi uzerine bircok deneyler gerceklestirdi CERN bu arada yeni bir tur hizlandirici Intersecting Storage Rings Kesisen Depolama Halkalari yapmisti Rubbia ve onun takim arkadaslari zayif baglar uzerine yaptiklari deneylerine burada da devam ettiler Bu deneyler ileride daha egzotik parcaciklari kesfedecek farkli turdeki parcacik carpistiricilarin uretilmesi icin cok onemliydi Deneysel Fizik Kariyeri1976 senesinde Rubbia CERN in Super Proton Synchrotron SPS Super Proton Hizlandiricisi ni protonlari ve antiprotonlari ayni halkada carpistirabilecek hale getirilmesini onerdi ve boylelikle dunyanin ilk antiproton fabrikasi insa edildi Carpistirici 1981 senesinde calismaya basladi ve 1983 senesinin baslarinda Rubbia onderligindeki 100 fizikciden olusan uluslararasi takim UA1 Isbirligi olarak da bilinmektedir temel parcacik fiziginin kurami icin donum noktasi olan ara vektor bozonlarini yani W ve Z bozonlarini kesfetmislerdir Bozonlarin atom cekirdegindeki radyoaktif parcalanmaya sebep olan zayif kuvvetleri tasidigina ve Gunes teki yanmalari kontrol ettigine inanilmaktadir Ayrica Big Bang ve kozmolojide de goruldugu uzere bu zayif kuvvetin elementlerin nukleosentezlerinde cok onemli bir rol oynadigi da dusunulmektedir Bu parcaciklarin kutleleri protonlarinkinden neredeyse 100 kat daha fazladir Rubbio ve ile birlikte bu parcaciklari olusturabilecek enerjiyi elde etmek icin yepyeni bir parcacik hizlandiricisi tasarimi onermislerdir Onlar proton ve antiproton antimadde ikizi demetlerini hizlandiricinin vakum borusunda karsilastirarak kafa kafaya carpismalarini onermislerdir Sonuc olarak bilim adamlarinin kuvvetli proton demetlerini olusturabilmek ve kullanabilmek icin yeni teknikler gelistirmeleri lazimdi Mezonlarin gozlemlenmesinin yani sira proton antiproton carpistiricisi 1982 deki ilk operasyonundan 2002 de gorevini Fermilab daki Tevatron a birakincaya kadar yuksek enerjili fizige bircok hizmeti olmustur CekismeCERN de W bozonu ve Z bozonunun kesfi uzerinde es zamanli olarak iki takim calisiyordu UA2 olarak bilinen diger takim W bozonunu UA1 takimiyla ayni anda Z bozonunu ise 3 hafta onceden kesfetmisti Ancak kesfi UA1 takiminin yaptigi kabul edildi CERN in genel direktoru UA1 takimini UA2 nin protestolarina karsi destekledi Siyasi Yasami30 Agustos 2013 tarihinde Italya Cumhurbaskani Giorgio Napolitano tarafindan omur boyu senator atanmistir Once gelen Herwig Schopper CERN Genel Muduru 1989 1993 Sonra gelen Christopher Llewellyn SmithKaykanca 26 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2012 The Nobel Prize A History of Genius Controversy and Prestige 23 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2012 Dis baglantilarNobel prize Autobiyografiler17 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nobel Odulu Basin16 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Britannica Ansiklopedisindeki Carlo Rubbia hakkindaki makale18 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde