Cemaleddin Muhammed (? - 29 Mart 1140, Şam) Türk asıllı beşinci Boriler Şam atabeyi. 1139-1140 arasında, Büyük Selçuklu Devleti devletine tabi Böriler Şam Atabeyliği yapan hükümdardır. İkinci Böriler Şam Atabeyi olan Tacülmülk Böri'nin en küçük oğludur.
Cemaleddin Muhammed | |
---|---|
(Böriler Şam Atabeyi) | |
Hüküm süresi | 22/23 Haziran 1139 - 29 Mart 1140 |
Önce gelen | Şehabeddin Mahmud |
Sonra gelen | Mucireddin Abak |
Ölüm | 29 Mart 1140 Şam |
Hanedan | Böri Hanedanı |
Babası | Tacülmülk Böri |
Annesi | Zümrüt Hatun |
Dini | İslam |
Hayatı
Cemaleddin Muhammed ikinci Böriler Şam Atabeyi olan Tacülmülk Böri'nin en küçük oğlu idi. 1139'da Baalbek valisi olarak görev yapmaktaydı. 22/23 Haziran 1139'da gece yarısı o vakit Böriler Şam Atabeyi olan ağabeyi Şehabeddin Mahmud bir suikasta maruz kalarak üç genç saray hizmetkarı tarafından öldürüldü. Şam Veziri olan Muinnedin Unur büyük bir enerji ile devlet işlerini eline aldı. Önce ölmüş olan Şam Atabeyi Şehabeddin Mahmud'un küçük kardeşi olan Cemaleddin Muhammed'e valisi olduğu Baalbek'den ivedikle Şam'a geri gelmesini sağlamak için haberciler gönderdi. Cemaleddin Muhammed'in Şam ilerigelenleri ve halkı tarafından atabey olduğunun kabul edilmesi için tedbirler aldı. Bu arada Suikastı yapan üç genç saray hizmetkarı yakalandılar, idam edildiler ve cesetleri kale duvarların astırıldı. Gayet hızla Şam'a gelen Şehabeddin Muhammed halka da açık bir cülus töreniyle Böriler Şam Atabeyliği tahtına geçirildi.
Cemaleddin Muhammed ve Şehabeddin Mahmud'un annesi olan Zümrüt Hatun yeni bir nikâh yapmış ve hem Musul Atabeyi hem de Halep Atabeyi olan İmadeddin Zengi ile evlenmişti. Kocasını Şam şehrini eline geçirip Şam Atabeyliğini de eline almaya teşvik etti. Fakat Şam'da Böriler veziri olan Muinnedin Unur'un bir Şam kuşatmasına karşı başarılı bir direnme yapacağını düşünen İmadeddin Zengi, önce Şam Atabeyliği'nin önemli kalesi olan Baalbek'i 20 Ağustos 1239'da kuşatmaya aldı. Baalbek yapılan müzakerelerden sonra 21 Ekim'de Zengi'ye teslim oldu. Teslim için yapılan müzakereler sırasında Zengi Baalbek'de direnen birliklerin askerlerinin hayatlarının bağışlanacağına söz vermişti. Fakat kale teslim olduktan sonra bu askerlerin öldürülmesini emretti. Böylelikle Şam'da bulunan ahaliyi korkutacağını ve Şam askerlerinin direnme morallerini kıracağını düşünmekte idi.
Bundan sonra Zengi dikkatini Şam'a çekerek bu şehri 1 Aralık 1139'da bir defa daha kuşatma altına aldı. Fakat Zengi'nin Baalbek'de sözlerini tutmaması Şam'daki Böriler idaresinin; ordusunun ve halkın Zengi'ye karşı direnme kararlarını daha da pekiştirmişti. İmadeddin Zengi bu kuşatma başında yeni bir taktik uygulamaya koydu. Yeni ve genç Şam atabeyi olan Cemaleddin Muhammed'e eğer Şam Atabeyliği'nden feragat ederse diğer bir Suriye şehri atabeyliği verebileceğini bildirdi. Şam'da Vezir olan Cemaleddin Muhammed'e bu teklifi kabul etmemesini tavsiye etti. Şam Atabeyi, halkı ve ordusu Vezir Muineddin Unur'u destekleyerek Şam'ı Zengi'ye teslim etmediler. 21 Aralık 1139'da Şam kuşatmasına devam etmekte olan İmadeddin Zengi Şam'a yeni bir teklif gönderdi. Şam teslim olup yeni Şam Atabeyi'nin İmadeddin Zengi olduğu kabul edilirse, Cemaleddin Muhammed'in ya Humus Atabeyi ya da Baalbek Atabeyi olduğunu kabul edecekti. Cemaleddin Muhammed Zengi'nin bu teklifini müspet karşılamakta idi. Fakat Muineddin Unur, Zengi'ye inanmanın doğru olmayacağını ve Zengi'nin gayet sözüne sadakatsız bir hükümdar olduğunu, geçmişte vermiş olduğu çok ciddi sözlerden döndüğünü Cemaleddin Muhammed'e inandırdı ve onun Zengi'nin teklifini kabul etmemesini sağladı.
29 Mart 1140'ta Böriler Şam Atabeyi olan Cemaleddin Muhammed Şam'da vefat etti. Yerine Şam Atabeyi olarak daha küçük yaşta olan oğlu Mucireddin Abak altıncı Böriler Şam Atabeyi olarak tahta geçirildi ve onun taht naibi Muineddin Unur oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Fransızca Wikipedia "Jemal ad-Din Muhammad" maddesi [1] 9 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Dış kaynaklar
- Maalouf, Amin (Tr.çev. Mehmet Ali Kılıçbay) (1998), Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları, .
- Sevim, Ali ve Merçil, Erdoğan (1995), Selçuklu Devletleri Tarihi: Siyaset, Teşkilât ve Kültür', Ankara: TTKY,,
- Alptekin, Coşkun (1985) Dimaşk Atabeyliği (Toğ-Teginliler), İstanbul:Marmara Üniversitesi Yayın s.122-125
- R. LeTourneau, "Burids", H.A.R.Gibb, J.H.Kramers, E. Levi Provencal ve J. Schacht (ed.), (1986) The Encyclopedia of Islam, Vol. I, Londra. (İngilizce)
- Grousset, Rene (1934 Yen.bas. 2006), Histoire des croisades et du royaume franc de Jérusalem - II. 1131-1187 L'équilibre, Paris: Perrin. (Fransızca)
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: Şehabeddin Mahmud | (Böriler Şam Atabeyi) 1139-1140 | Sonra gelen: Mucireddin Abak |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cemaleddin Muhammed 29 Mart 1140 Sam Turk asilli besinci Boriler Sam atabeyi 1139 1140 arasinda Buyuk Selcuklu Devleti devletine tabi Boriler Sam Atabeyligi yapan hukumdardir Ikinci Boriler Sam Atabeyi olan Taculmulk Bori nin en kucuk ogludur Cemaleddin MuhammedBoriler Sam AtabeyiHukum suresi22 23 Haziran 1139 29 Mart 1140Once gelenSehabeddin MahmudSonra gelenMucireddin AbakOlum29 Mart 1140 SamHanedanBori HanedaniBabasiTaculmulk BoriAnnesiZumrut HatunDiniIslamHayatiCemaleddin Muhammed ikinci Boriler Sam Atabeyi olan Taculmulk Bori nin en kucuk oglu idi 1139 da Baalbek valisi olarak gorev yapmaktaydi 22 23 Haziran 1139 da gece yarisi o vakit Boriler Sam Atabeyi olan agabeyi Sehabeddin Mahmud bir suikasta maruz kalarak uc genc saray hizmetkari tarafindan olduruldu Sam Veziri olan Muinnedin Unur buyuk bir enerji ile devlet islerini eline aldi Once olmus olan Sam Atabeyi Sehabeddin Mahmud un kucuk kardesi olan Cemaleddin Muhammed e valisi oldugu Baalbek den ivedikle Sam a geri gelmesini saglamak icin haberciler gonderdi Cemaleddin Muhammed in Sam ilerigelenleri ve halki tarafindan atabey oldugunun kabul edilmesi icin tedbirler aldi Bu arada Suikasti yapan uc genc saray hizmetkari yakalandilar idam edildiler ve cesetleri kale duvarlarin astirildi Gayet hizla Sam a gelen Sehabeddin Muhammed halka da acik bir culus toreniyle Boriler Sam Atabeyligi tahtina gecirildi Cemaleddin Muhammed ve Sehabeddin Mahmud un annesi olan Zumrut Hatun yeni bir nikah yapmis ve hem Musul Atabeyi hem de Halep Atabeyi olan Imadeddin Zengi ile evlenmisti Kocasini Sam sehrini eline gecirip Sam Atabeyligini de eline almaya tesvik etti Fakat Sam da Boriler veziri olan Muinnedin Unur un bir Sam kusatmasina karsi basarili bir direnme yapacagini dusunen Imadeddin Zengi once Sam Atabeyligi nin onemli kalesi olan Baalbek i 20 Agustos 1239 da kusatmaya aldi Baalbek yapilan muzakerelerden sonra 21 Ekim de Zengi ye teslim oldu Teslim icin yapilan muzakereler sirasinda Zengi Baalbek de direnen birliklerin askerlerinin hayatlarinin bagislanacagina soz vermisti Fakat kale teslim olduktan sonra bu askerlerin oldurulmesini emretti Boylelikle Sam da bulunan ahaliyi korkutacagini ve Sam askerlerinin direnme morallerini kiracagini dusunmekte idi Bundan sonra Zengi dikkatini Sam a cekerek bu sehri 1 Aralik 1139 da bir defa daha kusatma altina aldi Fakat Zengi nin Baalbek de sozlerini tutmamasi Sam daki Boriler idaresinin ordusunun ve halkin Zengi ye karsi direnme kararlarini daha da pekistirmisti Imadeddin Zengi bu kusatma basinda yeni bir taktik uygulamaya koydu Yeni ve genc Sam atabeyi olan Cemaleddin Muhammed e eger Sam Atabeyligi nden feragat ederse diger bir Suriye sehri atabeyligi verebilecegini bildirdi Sam da Vezir olan Cemaleddin Muhammed e bu teklifi kabul etmemesini tavsiye etti Sam Atabeyi halki ve ordusu Vezir Muineddin Unur u destekleyerek Sam i Zengi ye teslim etmediler 21 Aralik 1139 da Sam kusatmasina devam etmekte olan Imadeddin Zengi Sam a yeni bir teklif gonderdi Sam teslim olup yeni Sam Atabeyi nin Imadeddin Zengi oldugu kabul edilirse Cemaleddin Muhammed in ya Humus Atabeyi ya da Baalbek Atabeyi oldugunu kabul edecekti Cemaleddin Muhammed Zengi nin bu teklifini muspet karsilamakta idi Fakat Muineddin Unur Zengi ye inanmanin dogru olmayacagini ve Zengi nin gayet sozune sadakatsiz bir hukumdar oldugunu gecmiste vermis oldugu cok ciddi sozlerden dondugunu Cemaleddin Muhammed e inandirdi ve onun Zengi nin teklifini kabul etmemesini sagladi 29 Mart 1140 ta Boriler Sam Atabeyi olan Cemaleddin Muhammed Sam da vefat etti Yerine Sam Atabeyi olarak daha kucuk yasta olan oglu Mucireddin Abak altinci Boriler Sam Atabeyi olarak tahta gecirildi ve onun taht naibi Muineddin Unur oldu Ayrica bakinizBorilerKaynakca a b c d e Grousset Rene 1934 Yen bas 2006 Histoire des croisades et du royaume franc de Jerusalem II 1131 1187 L equilibre Paris Perrin Fransizca a b c Maalouf Amin Tr cev Mehmet Ali Kilicbay 1998 Araplarin Gozuyle Hacli Seferleri Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 975 545 092 0 Fransizca Wikipedia Jemal ad Din Muhammad maddesi 1 9 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis kaynaklarMaalouf Amin Tr cev Mehmet Ali Kilicbay 1998 Araplarin Gozuyle Hacli Seferleri Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 975 545 092 0 Sevim Ali ve Mercil Erdogan 1995 Selcuklu Devletleri Tarihi Siyaset Teskilat ve Kultur Ankara TTKY ISBN 9789751606907 Alptekin Coskun 1985 Dimask Atabeyligi Tog Teginliler Istanbul Marmara Universitesi Yayin s 122 125 R LeTourneau Burids H A R Gibb J H Kramers E Levi Provencal ve J Schacht ed 1986 The Encyclopedia of Islam Vol I Londra Ingilizce Grousset Rene 1934 Yen bas 2006 Histoire des croisades et du royaume franc de Jerusalem II 1131 1187 L equilibre Paris Perrin Fransizca Resmi unvanlarOnce gelen Sehabeddin Mahmud Boriler Sam Atabeyi 1139 1140 Sonra gelen Mucireddin Abak