Cerehor, cerihor ya da serahor (Osmanlıca: جراخور), Selçuklular'da ve özellikle Osmanlı İmparatorluğu'nda belli bir ücret karşılığında geçici olarak geri hizmette kullanılan askerlerdir. Ortaya nasıl çıktığı ve teşkilatı ile ilgili kesin bir bilgi yoktur. II. Gıyâseddin Keyhüsrev'in ve Muînüddin Süleyman'ın bu paralı askerlerden faydalandıkları bilinmektedir. Cerehorlar Osmanlılarda genellikle kale tamiratı, yol ve köprü yapımı, maden ocakları ve gemilerde kürek çekme gibi geri hizmet işlerinde kullanılmıştır. Bunun yanında savaşlarda top, asker, mehterhane cephanesi ve buna benzer malzemelerin ikmalini sağladıkları da bilinmektedir. Hizmetleri zamanla; az ücretle çalışan tarım işçiliğine dönmüş olan cerehorlara 18. yüzyıldan sonra pek rastlanmamıştır.
Ortaya çıkışı ve görev tanımı
Cerehorların nasıl ortaya çıktığıyla ilgili kesin bir bilgi yoktur.İbn Bîbî'de ecr-hōr, cirâhōr ve icrâhōr gibi adlar ile tanımlanan bu grup; 1243'te Moğollar'a karşı II. Gıyâseddin Keyhüsrev tarafından ve IV. Kılıç Arslan ile mücadelesinde Muînüddin Süleyman tarafından kullanılmıştır. Osmanlı ordusunun cerehorlardan faydalandığı ilk tarihler ise tahminen Orhan Gazi ya da ondan biraz sonraki tarihlere denk gelmektedir. 1402 yılında Ankara Muharebesi'nde Timur'un ordusuyla karşılaşan Osmanlı ordusunda, Çandarlı Ali Paşa tarafından Rumeli ve Anadolu'dan toplanan cerehorların yer aldıkları bilinmektedir. II. Murad döneminde de düzenli Osmanlı birliklerine cerehorlar takviye edilmiştir.Yeniçeri Ocağı'nın kurulmasıyla birlikte garib, azab ve canbazan birimleri gibi eyalet askerleri sınıfına dahil edilmiştir. Gönüllülük esasına göre toplanan cerehorlar bunun tersi şekilde zorla da toplanabilmekteydi. Firar olaylarını engellemek amacıyla her cerehora bir kefil kişi tayin edilmiştir. Ortaya çıkışlarından sonraki dönemlerde genellikle kale tamiri, yol yapımı ve maden ocakları gibi alanlarda değerlendirilen cerehorlar avârız vergisinden muaf tutulmak karşılığı da çalıştırılmaktaydı.
16. yüzyılda cerehorlar günlük 4 akçe yevmiye karşılığında çalıştırılmaktaydı. 1509'da İstanbul'da meydana gelen depremde yıkılan yerlerin tamiratı için Anadolu'dan 37.000 ve Rumeli'den 29.000 cerehor çalıştırılmıştır. 17. yüzyıla ait Osmanlı belgelerinde ise cerehorlar; seferlerde yol açmak, kale yapmak ve tamir etmek, bataklıkları temizlemek, siper kazmak, ordu cephanesini nakletmek ve gemi yapımında görev almak gibi çeşitli işlerde kullanılmışlardır. Cerehorların toplanması, ilgili bölgede görev yapan başta kadı olmak üzere çeşitli kişilerin sorumluluğundaydı.
Zamanla görev tanımları az ücret karşılığında tarım ya da yapı işçiliğine dönüşen cerehorlara 18. yüzyıldan sonra pek rastlanmamıştır.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d Özcan 1993, s. 393.
- ^ Çolak 2018, s. 369.
- ^ Uzunçarşılı 1988, s. 1.
- ^ a b c Çolak 2018, s. 371.
- ^ Çolak 2018, s. 372.
- ^ a b c Çolak 2018, s. 373.
- Genel
- Çolak, Kamil (2018). "RUSÇUK VE ÇEVRESİNDE CEREHORLAR (1694-1698)". Akademik İncelemeler Dergisi. 13 (1). ss. 369-390.
- Özcan, Abdülkadir (1993). Cerehor - جراخور (PDF). 7. İstanbul: TDV İslâm Ansiklopedisi.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1998). Osmanlı Devleti Teşkilatından Kapukulu Ocakları: Acemi Ocağı ve Yeniçeri Ocağı. I (3 bas.). Ankara: Türk Tarih Kurumu. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cerehor cerihor ya da serahor Osmanlica جراخور Selcuklular da ve ozellikle Osmanli Imparatorlugu nda belli bir ucret karsiliginda gecici olarak geri hizmette kullanilan askerlerdir Ortaya nasil ciktigi ve teskilati ile ilgili kesin bir bilgi yoktur II Giyaseddin Keyhusrev in ve Muinuddin Suleyman in bu parali askerlerden faydalandiklari bilinmektedir Cerehorlar Osmanlilarda genellikle kale tamirati yol ve kopru yapimi maden ocaklari ve gemilerde kurek cekme gibi geri hizmet islerinde kullanilmistir Bunun yaninda savaslarda top asker mehterhane cephanesi ve buna benzer malzemelerin ikmalini sagladiklari da bilinmektedir Hizmetleri zamanla az ucretle calisan tarim isciligine donmus olan cerehorlara 18 yuzyildan sonra pek rastlanmamistir Ortaya cikisi ve gorev tanimiCerehorlarin nasil ortaya ciktigiyla ilgili kesin bir bilgi yoktur Ibn Bibi de ecr hōr cirahōr ve icrahōr gibi adlar ile tanimlanan bu grup 1243 te Mogollar a karsi II Giyaseddin Keyhusrev tarafindan ve IV Kilic Arslan ile mucadelesinde Muinuddin Suleyman tarafindan kullanilmistir Osmanli ordusunun cerehorlardan faydalandigi ilk tarihler ise tahminen Orhan Gazi ya da ondan biraz sonraki tarihlere denk gelmektedir 1402 yilinda Ankara Muharebesi nde Timur un ordusuyla karsilasan Osmanli ordusunda Candarli Ali Pasa tarafindan Rumeli ve Anadolu dan toplanan cerehorlarin yer aldiklari bilinmektedir II Murad doneminde de duzenli Osmanli birliklerine cerehorlar takviye edilmistir Yeniceri Ocagi nin kurulmasiyla birlikte garib azab ve canbazan birimleri gibi eyalet askerleri sinifina dahil edilmistir Gonulluluk esasina gore toplanan cerehorlar bunun tersi sekilde zorla da toplanabilmekteydi Firar olaylarini engellemek amaciyla her cerehora bir kefil kisi tayin edilmistir Ortaya cikislarindan sonraki donemlerde genellikle kale tamiri yol yapimi ve maden ocaklari gibi alanlarda degerlendirilen cerehorlar avariz vergisinden muaf tutulmak karsiligi da calistirilmaktaydi 16 yuzyilda cerehorlar gunluk 4 akce yevmiye karsiliginda calistirilmaktaydi 1509 da Istanbul da meydana gelen depremde yikilan yerlerin tamirati icin Anadolu dan 37 000 ve Rumeli den 29 000 cerehor calistirilmistir 17 yuzyila ait Osmanli belgelerinde ise cerehorlar seferlerde yol acmak kale yapmak ve tamir etmek batakliklari temizlemek siper kazmak ordu cephanesini nakletmek ve gemi yapiminda gorev almak gibi cesitli islerde kullanilmislardir Cerehorlarin toplanmasi ilgili bolgede gorev yapan basta kadi olmak uzere cesitli kisilerin sorumlulugundaydi Zamanla gorev tanimlari az ucret karsiliginda tarim ya da yapi isciligine donusen cerehorlara 18 yuzyildan sonra pek rastlanmamistir KaynakcaOzel a b c d Ozcan 1993 s 393 Colak 2018 s 369 Uzuncarsili 1988 s 1 a b c Colak 2018 s 371 Colak 2018 s 372 a b c Colak 2018 s 373 GenelColak Kamil 2018 RUSCUK VE CEVRESINDE CEREHORLAR 1694 1698 Akademik Incelemeler Dergisi 13 1 ss 369 390 Ozcan Abdulkadir 1993 Cerehor جراخور PDF 7 Istanbul TDV Islam Ansiklopedisi Uzuncarsili Ismail Hakki 1998 Osmanli Devleti Teskilatindan Kapukulu Ocaklari Acemi Ocagi ve Yeniceri Ocagi I 3 bas Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 975 16 0056 1