Ceza muhakemesi veya ceza yargılaması, ceza hukukunda , savunma ve yargılama sürecidir. Amaç ise maddi gerçeğe ulaşılmasıdır.
Ceza muhakemesi süreci, kişinin veya kişilerin yaptıkları eylemin/eylemlerin suç olduğuna dair görülen ile başlar ve bu şüphe sonuçlanıncaya kadar devam eder. sonucunda mahkûmiyet veya beraat kararı verilmesi ile son bulur. Ancak hükmün açıklanmasının ardından yapılan ceza muhakemesine ilişkin itirazlarda, aynı şekilde ceza muhakemesi içerisinde yer almaya devam eder. Tüm bu genel sürece kolluk kuvvetleri, savcı, avukat (müdafi), şüpheli (davalı), (müşteki, davacı), tanık, bilirkişi, hakim dahildir.
Ceza muhakemesi hukuku, ceza davası yargılamasını düzenleyen hukuk dalı olup, ceza usûlü hukuku olarak da adlandırılır. Ceza muhakemesinin ilke ve esaslarını ortaya koyan ceza usul hukukunun amacı, insan hakları ihlallerine yol açmadan maddi gerçeği araştırmak, ceza hukukunun ihlal edildiği iddiasının doğruluğunu tespit etmektir. Bununla birlikte ceza usul hukuku; suç işlenip işlenmediği, işlenmişse failinin veya faillerinin kim olduğu, ceza sorumluluklarının bulunup bulunmadığı, sorumlu iseler bunun türü ve miktarının belirlenmesi ve infaz edilebilir bir yaptırımın ortaya konulmasıyla ilgilenir.
Bir diğer anlatımla, ceza muhakemesi, ceza hukukunun ihlal edildiği iddiasının doğruluğunun araştırılması faaliyeti olup, ceza usül hukukunun amacı, insan hakları ihlallerine yol açmadan, maddi gerçeği ortaya çıkarılmasının sağlanmasıdır.
Temel hak ve özgürlükler
Günümüzde demokratik bir sisteme sahip ve hukukun üstünlüğüne dair yasaları bulunan pek çok ülkede, savcılık makamı altında savcılar, ceza muhakemesine asıl teşkil edecek iddialarda bulunur yani (kanıtlama zorunluluğu) ortaya koyar. Savcılık şüphelinin ötesinde leh ve aleyhinde olan deliller vasıtasıyla, yargılamanın başlatılmasını sağlar. Çünkü şüphe sanığın lehine olarak değerlendirilir. Şüpheli veya avukatı da böylece hakkındaki iddiaların doğruluğunu veya doğru olmadığını kanıtlamakla yükümlü olur. Ceza muhakemesi esnasında var olan tüm şüpheler ortadan kaldırılmaya çalışılır.
Şüphenin sanığın lehine olarak değerlendirilmesine temel neden ise masumiyet karinesidir. Karine Avrupa Konseyi üyesi 47 ülkede, üye ülkelerin katılmakla kabul ettiği Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6 ve 48'inci maddesinde ve diğer dünya ülkelerinde insan haklarına ilişkin belgelerde yer almaktadır. Ancak bu uygulama bazı ülkelerde farklı uygulanır.
Benzer şekilde, tüm bu ceza yargılaması esnasında sanığa kendisini savunması için sağlanan avukatın (Bazı ülkelerde bu tür avukatlar "Mahkeme tarafından atanan avukat" olarak adlandırılır.) masrafları da kamu gideri olarak karşılanır.
Ceza usül hukukunun kaynakları
Ceza Usül Hukukunda kaynaklar ; anayasa, kanunlar ve özellikle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Uluslararası sözleşmelerdir. Aynı zamanda 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun yanında Türk Ceza Kanunu ile aynı anda yürürlüğe giren 5252 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu da Ceza Usulü Hukuku'nun kaynakları arasında sayılmaktadır.
Ceza usül hukukunda temel kavramlar
Maddi gerçeğin ortaya çıkarılmasında bir diğer ifadeyle ceza muhakemesinde uyuşmazlık konusu olayın ne şekilde gerçekleştiğinin deliller vasıtasıyla ortaya konması önem arz eder. Bununla birlikte Ceza Usül Hukuku'nda bazı kavramlar öne çıkmaktadır.
Sanık; Kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişidir.
Şüpheli; Soruşturma evresinde, suç şüphesi altında bulunan kişidir.
Müdafi; Şüpheli veya sağın ceza muhakemesinde savunmasını yapan avukattır.
Soruşturma;şikayet, ihbar veya başka bir şekilde bir suçun işlendiği izlenimini veren bir durumu öğrenen cumhuriyet savcısının yaptığı araştırma işlemlerinin tamamı olarak ifade edilir.
Kovuşturma; soruşturma neticesinde şüpheli hakkında iddianame düzenlenerek ceza davası açılması ile başlayan yargılama sürecidir. Kovuşturma aşaması devam ettiği sürece, sanıklık statüsü devam eder.
Kaynakça
- ^ Cin, M.Onursal. "Ceza Yargılaması Hukuku" (PDF). hukuksokagi. 28 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Ocak 2013.
- ^ (PDF). 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ (PDF). 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Mahkeme kararı". mahkemeler.net. 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2013.
- ^ (PDF). 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ (PDF). 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ (PDF). 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Sanık Kanuni Tanım" (PDF). 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Aralık 2022.
- ^ "Tanım" (PDF). 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Aralık 2022.
- ^ . 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Soruşturma Tanımı". 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2022.
- ^ (PDF). 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ceza muhakemesi veya ceza yargilamasi ceza hukukunda savunma ve yargilama surecidir Amac ise maddi gercege ulasilmasidir Ceza muhakemesi sureci kisinin veya kisilerin yaptiklari eylemin eylemlerin suc olduguna dair gorulen ile baslar ve bu suphe sonuclanincaya kadar devam eder sonucunda mahkumiyet veya beraat karari verilmesi ile son bulur Ancak hukmun aciklanmasinin ardindan yapilan ceza muhakemesine iliskin itirazlarda ayni sekilde ceza muhakemesi icerisinde yer almaya devam eder Tum bu genel surece kolluk kuvvetleri savci avukat mudafi supheli davali musteki davaci tanik bilirkisi hakim dahildir Ceza muhakemesi hukuku ceza davasi yargilamasini duzenleyen hukuk dali olup ceza usulu hukuku olarak da adlandirilir Ceza muhakemesinin ilke ve esaslarini ortaya koyan ceza usul hukukunun amaci insan haklari ihlallerine yol acmadan maddi gercegi arastirmak ceza hukukunun ihlal edildigi iddiasinin dogrulugunu tespit etmektir Bununla birlikte ceza usul hukuku suc islenip islenmedigi islenmisse failinin veya faillerinin kim oldugu ceza sorumluluklarinin bulunup bulunmadigi sorumlu iseler bunun turu ve miktarinin belirlenmesi ve infaz edilebilir bir yaptirimin ortaya konulmasiyla ilgilenir Bir diger anlatimla ceza muhakemesi ceza hukukunun ihlal edildigi iddiasinin dogrulugunun arastirilmasi faaliyeti olup ceza usul hukukunun amaci insan haklari ihlallerine yol acmadan maddi gercegi ortaya cikarilmasinin saglanmasidir Temel hak ve ozgurluklerGunumuzde demokratik bir sisteme sahip ve hukukun ustunlugune dair yasalari bulunan pek cok ulkede savcilik makami altinda savcilar ceza muhakemesine asil teskil edecek iddialarda bulunur yani kanitlama zorunlulugu ortaya koyar Savcilik suphelinin otesinde leh ve aleyhinde olan deliller vasitasiyla yargilamanin baslatilmasini saglar Cunku suphe sanigin lehine olarak degerlendirilir Supheli veya avukati da boylece hakkindaki iddialarin dogrulugunu veya dogru olmadigini kanitlamakla yukumlu olur Ceza muhakemesi esnasinda var olan tum supheler ortadan kaldirilmaya calisilir Suphenin sanigin lehine olarak degerlendirilmesine temel neden ise masumiyet karinesidir Karine Avrupa Konseyi uyesi 47 ulkede uye ulkelerin katilmakla kabul ettigi Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi nin 6 ve 48 inci maddesinde ve diger dunya ulkelerinde insan haklarina iliskin belgelerde yer almaktadir Ancak bu uygulama bazi ulkelerde farkli uygulanir Benzer sekilde tum bu ceza yargilamasi esnasinda saniga kendisini savunmasi icin saglanan avukatin Bazi ulkelerde bu tur avukatlar Mahkeme tarafindan atanan avukat olarak adlandirilir masraflari da kamu gideri olarak karsilanir Ceza usul hukukunun kaynaklariCeza Usul Hukukunda kaynaklar anayasa kanunlar ve ozellikle 5271 sayili Ceza Muhakemesi Kanunu ve Uluslararasi sozlesmelerdir Ayni zamanda 5271 sayili Ceza Muhakemesi Kanunu nun yaninda Turk Ceza Kanunu ile ayni anda yururluge giren 5252 sayili Turk Ceza Kanunu nun Yururluk ve Uygulama Sekli Hakkinda Kanun 5275 sayili Ceza ve Guvenlik Tedbirlerinin Infazi Hakkinda Kanun 5395 sayili Cocuk Koruma Kanunu da Ceza Usulu Hukuku nun kaynaklari arasinda sayilmaktadir Ceza usul hukukunda temel kavramlarMaddi gercegin ortaya cikarilmasinda bir diger ifadeyle ceza muhakemesinde uyusmazlik konusu olayin ne sekilde gerceklestiginin deliller vasitasiyla ortaya konmasi onem arz eder Bununla birlikte Ceza Usul Hukuku nda bazi kavramlar one cikmaktadir Sanik Kovusturmanin baslamasindan itibaren hukmun kesinlesmesine kadar suc suphesi altinda bulunan kisidir Supheli Sorusturma evresinde suc suphesi altinda bulunan kisidir Mudafi Supheli veya sagin ceza muhakemesinde savunmasini yapan avukattir Sorusturma sikayet ihbar veya baska bir sekilde bir sucun islendigi izlenimini veren bir durumu ogrenen cumhuriyet savcisinin yaptigi arastirma islemlerinin tamami olarak ifade edilir Kovusturma sorusturma neticesinde supheli hakkinda iddianame duzenlenerek ceza davasi acilmasi ile baslayan yargilama surecidir Kovusturma asamasi devam ettigi surece saniklik statusu devam eder Kaynakca Cin M Onursal Ceza Yargilamasi Hukuku PDF hukuksokagi 28 Subat 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Ocak 2013 PDF 4 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi PDF 19 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Mahkeme karari mahkemeler net 13 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2013 PDF 4 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi PDF 14 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi PDF 14 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Sanik Kanuni Tanim PDF 2 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Aralik 2022 Tanim PDF 2 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Aralik 2022 24 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Sorusturma Tanimi 19 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2022 PDF 19 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi