Cezayir Bağımsızlık Savaşı, Cezayirli Müslüman Araplar ile Avrupalı Cezayirlilerin arasındaki sürtüşmenin, 130 yıllık koloni yönetimine karşı bir isyana dönüşmesiyle başladı. Demokratik Özgürlüklerin Zaferi Hareketi (MTLD) adını alan Cezayir Halk Partisi 1950'de Fransız yönetimine karşı eylemlere başladı. 1952'de önemsiz bir suçtan yargılanan Ferhat Abbas'ın davası yönetimi hedef alan bir propaganda aracına dönüştü. MTLD ve yöneticileri de Arap devletlerinden destek sağlama çabalarını yoğunlaştırdı.
Cezayir Bağımsızlık Savaşı الثورة الجزائرية | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||
Taraflar | ||||||||
FLN () MNA | Fransa | (1960-61) (1961-62) | ||||||
Komutanlar ve liderler | ||||||||
Saadi Yacef (ölü) Ferhat Abbas Ahmed Ben Bella Frantz Fanon (ölü) Ali La Pointe (ölü) | Paul Cherrière (1954-55) Henri Lorillot (1955-56) (1956-58) (1956-60) (1958-60) Jean Crepin (1960-61) (1961) | | ||||||
Güçler | ||||||||
300,000 savaşçı 40,000 sivil | 470,000 (1956-1962 tarihleri arası Maksimum) artı 90,000 | 3,000 (OAS) | ||||||
Kayıplar | ||||||||
152,863 | 25,600 ölü 65,000 yaralı | 100 ölü (OAS) 2,000 tutuklu (OAS) |
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ekim 2021) () ( |
Messali Hac'ın önderliğinden hoşnut olmayan bir grup gencin oluşturduğu Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin (FLN) 1 Kasım 1954'te Betna ve Aures'te başlattığı ayaklanma yoğun bir tutuklama kampanyasına yol açtı. Ertesi yıl Ayn Abid'de ve el-Alia madenlerinde patlak veren ayaklanma, Avrupalılara yönelik bir kıyım hareketine dönüştü; yönetim buna idamlarla karşılık verdi. 1956'da Fransa'da iktidara gelen hükûmetin valiliğe atadığı Robert Lacoste, direnişi zorla bastırma politikasına yöneldi. Ülkenin iç kesimlerinde giderek denetimi sağlayan FLN'nin etkisini kırmak amacıyla Cezayir'e 500 bin kişilik bir Fransız ordusu gönderildi. Bu sırada daha önce silahlı mücadeleye karşı çıkan milliyetçi önderlerin çoğu FLN'ye katılmaya başladılar.
Bağımsızlığına yeni kavuşan Fas ve Tunus'un Cezayir sorununa bir çözüm bulmak amacıyla 1956'da görüşmeye çağırdığı Cezayirli önderlerin yakalanarak hapse atılması, ayaklanmanın daha da genişlemesine neden oldu. Ertesi yıl direnişçiler şiddet eylemlerine başladı. Cezayir'e gönderilen Fransız paraşütçü birlikleri bu girişimleri engelledi ve yoğun işkence uygulaması başladı. Direnişçilerin sızmalarını engellemek amacıyla Cezayir'in Tunus ve Fas sınırına dikenli tel örgüler çekildi. Bu engelin gerisinde kalan 30 bin kişilik Cezayir ordusunun saldırılarını sürdürmesi üzerine, Fransızlar Şubat 1958'de bir Tunus sınır köyünü bombaladı. Bu olay Fransa - Tunus ilişkilerinin gerginleşmesine ve Birleşik Krallık ile ABD'nin ara buluculuk girişimlerine yol açtı.
Nisan 1958'de Tanca'da toplanan Mağrip Birliği Kongresi'nde alınan bir kararla Cezayir Cumhuriyeti Geçici Hükûmeti (GPRA) oluşturuldu. Bu sırada Avrupalı Cezayirlilerin Fransa ile birleşme amacıyla yürüttüğü mücadele de kızıştı. Gerginliğin Fransa'da yol açtığı bunalım sonucunda geniş yetkilerle iktidara gelen Charles de Gaulle, Cezayirli Fransızların baskısına karşın, soruna siyasi bir çözüm bulmaya yöneldi. Arap devletleri ile sosyalist ülkelerden destek gören GPRA ile Mayıs 1961'de resmi görüşmelerin başlamasından sonra, Fransız göçmenlerin kurduğu Gizli Ordu Örgütü (Organisation Armée Secrète, OAS) sivil halka yönelik acımasız şiddet eylemlerine girişti. Altı aylık bir aradan sonra yeniden başlayan görüşmeler 18 Mart 1962'de anlaşmayla sonuçlandı. Geçici bir hükûmetin gözetiminde yapılacak bir referandumda onaylanmak koşuluyla, Cezayir'in bağımsızlığı tanındı. Ayrıca bağımsızlıktan sonra Fransa ile ilişkilerin sürdürülmesi ve Avrupalıların uyruk belirlemede serbest bırakılması öngörüldü. 1 Temmuz 1962'de yapılan referandumda 6 milyon kişi bağımsızlık lehinde, 16 bin kişi aleyhte oy kullandı.
8 yıl süren savaşta 2 milyon köylü toprağını terk etmek zorunda kalırken, 250 bin Müslüman Cezayirli öldü.
Arka fon
Cezayir Milliyetçiliği
Hem Müslüman hem de Avrupalı Cezayirliler II.Dünya Savaşı'na katıldı ve Fransa için savaştı. Cezayirli Müslümanlar tirailleurs olarak hizmet ettiler (bu tür alaylar 1842 gibi erken bir tarihte kuruldu.) ve spahiler; ve Zouaves veya Chasseurs d'Afrique olarak Fransız yerleşimciler. ABD Başkanı Woodrow Wilson'ın 1918 On Dört İlkesinin beşincisi şuydu: "Tüm sömürge iddialarının özgür, açık fikirli ve kesinlikle tarafsız bir şekilde uyarlanması, bu tür egemenlik sorularını belirlerken halkın çıkarlarını belirleyen ilkeye sıkı sıkıya bağlı kalınması. ilgili, unvanı belirlenecek hükümetin hakkaniyetli talepleri ile eşit ağırlığa sahip olmalıdır. " Oulémas olarak adlandırılan bazı Cezayirli entelektüeller bağımsızlık arzusunu ya da en azından özerklik ve özerkliği beslemeye başladılar.
Bu bağlamda, 20. yüzyılın ilk yarısında Fransızlara karşı direnişe Abdülkadir'in bir torunu öncülük etmiş ve Fransız Komünist Partisi'nin yönetim kurulu üyesidir. 1926'da, aynı zamanda Komünist Parti ve bağlı sendika üyesi Messali Hadj'in, Confédération générale du travail unitaire (CGTU) üyesi olduğu Étoile Nord-Africaine'i ("Kuzey Afrika Yıldızı") kurdu ve aşağıdakilere katıldı yıl.
Fransız Çinhindi'ni yeni kaybetmiş olan Fransa, Fransız yasalarına göre (bir sömürge yerine) Metropolitan Fransa'nın bir parçası olarak kabul edilen özellikle en eski ve en yakın büyük kolonisinde bir sonraki sömürge savaşını kaybetmemeye kararlıydı.
Kaynakça
- ^ Windrow, Martin; Chappell, Mike (1997). The Algerian War 1954–62. Osprey Publishing. s. 11. ISBN .
- ^ Introduction to Comparative Politics, by Mark Kesselman, Joel Krieger, William Joseph, page 108
- ^ Alexander Cooley, Hendrik Spruyt. Contracting States: Sovereign Transfers in International Relations. Page 63.
- ^ George Bernard Noble. Christian A. Herter: The American Secretaries of State and Their Diplomacy. Page 155.
- ^ Robert J. C. Young (12 Ekim 2016). Postcolonialism: An Historical Introduction. Wiley. s. 300. ISBN . 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
the French lost their Algerian empire in military and political defeat by the FLN, just as they lost their empire in China in defeat by Giap and Ho Chi Minh.
- ^ R. Aldrich (10 Aralık 2004). Vestiges of Colonial Empire in France. Palgrave Macmillan UK. s. 156. ISBN . 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
For the [French] nation as a whole, commemoration of the Franco-Algerian War is complicated since it ended in defeat (politically, if not strictly militarily) rather than victory.
- ^ Alec G. Hargreaves (2005). Memory, Empire, and Postcolonialism: Legacies of French Colonialism. Lexington Books. s. 1. ISBN . 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
The death knell of the French empire was sounded by the bitterly fought Algerian war of independence, which ended in 1962.
- ^ "The French defeat in the war effectively signaled the end of the French Empire". Jo McCormack (2010). Collective Memory: France and the Algerian War (1954–1962) 23 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Paul Allatson; Jo McCormack (2008). Exile Cultures, Misplaced Identities. Rodopi. s. 117. ISBN . 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
The Algerian War came to an end in 1962, and with it closed some 130 years of French colonial presence in Algeria (and North Africa). With this outcome, the French Empire, celebrated in pomp in Paris in the Exposition coloniale of 1931 ... received its decisive death blow.
- ^ Yves Beigbeder (2006). Judging War Crimes And Torture: French Justice And International Criminal Tribunals And Commissions (1940–2005). Martinus Nijhoff Publishers. s. 35. ISBN . 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
The independence of Algeria in 1962, after a long and bitter war, marked the end of the French Empire.
- ^ France's Colonial Legacies: Memory, Identity and Narrative. University of Wales Press. 15 Ekim 2013. s. 111. ISBN . 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.
The difficult relationship which France has with the period of history dominated by the Algerian war has been well documented. The reluctance, which ended only in 1999, to acknowledge 'les évenements' as a war, the shame over the fate of the harki detachments, the amnesty covering many of the deeds committed during the war and the humiliation of a colonial defeat which marked the end of the French empire are just some of the reasons why France has preferred to look towards a Eurocentric future, rather than confront the painful aspects of its colonial past.
- ^ Martin Windrow, The Algerian War 1954–62. p. 17
- ^ http://www.palgrave.com/resources/sample-chapters/9780333774564_sample.pdf 25 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Page 6 "The Algerian Ministry of War Veterans gives the figure of 152,863 FLN killed"
- ^ http://www.tilj.org/content/journal/48/num3/Draper575.pdf 7 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . "The Algerian Ministry of War Veterans calculates 152,863 Front de Libération Nationale (FLN) deaths, and although the death toll among Algerian civilians may never be accurately known" Page 576
- ^ . www.mtholyoke.edu. 1 Mayıs 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021.
- ^ Lane, A. Thomas (1995-12-01). Biographical Dictionary of European Labor Leaders. Greenwood Publishing Group. ISBN 9780313264566.
- ^ . encyclopedia.1914-1918-online.net. 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cezayir Bagimsizlik Savasi Cezayirli Musluman Araplar ile Avrupali Cezayirlilerin arasindaki surtusmenin 130 yillik koloni yonetimine karsi bir isyana donusmesiyle basladi Demokratik Ozgurluklerin Zaferi Hareketi MTLD adini alan Cezayir Halk Partisi 1950 de Fransiz yonetimine karsi eylemlere basladi 1952 de onemsiz bir suctan yargilanan Ferhat Abbas in davasi yonetimi hedef alan bir propaganda aracina donustu MTLD ve yoneticileri de Arap devletlerinden destek saglama cabalarini yogunlastirdi Cezayir Bagimsizlik Savasi الثورة الجزائريةTarih1 Kasim 1954 19 Mart 1962BolgeCezayirSonucCezayir in bagimsizligi Askeri cikmaz FLN siyasi zaferi Fransiz somurge imparatorlugunun sonu Dorduncu Fransiz Cumhuriyeti nin Besinci Cumhuriyeti n kurulusuTaraflarFLN MNA Fransa 1960 61 1961 62 Komutanlar ve liderlerSaadi Yacef olu Ferhat Abbas Ahmed Ben Bella Frantz Fanon olu Ali La Pointe olu Paul Cherriere 1954 55 Henri Lorillot 1955 56 1956 58 1956 60 1958 60 Jean Crepin 1960 61 1961 Gucler300 000 savasci 40 000 sivil470 000 1956 1962 tarihleri arasi Maksimum arti 90 0003 000 OAS Kayiplar152 86325 600 olu 65 000 yarali100 olu OAS 2 000 tutuklu OAS Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Cezayir Bagimsizlik Savasi haber gazete kitap akademik JSTOR Ekim 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Messali Hac in onderliginden hosnut olmayan bir grup gencin olusturdugu Ulusal Kurtulus Cephesi nin FLN 1 Kasim 1954 te Betna ve Aures te baslattigi ayaklanma yogun bir tutuklama kampanyasina yol acti Ertesi yil Ayn Abid de ve el Alia madenlerinde patlak veren ayaklanma Avrupalilara yonelik bir kiyim hareketine donustu yonetim buna idamlarla karsilik verdi 1956 da Fransa da iktidara gelen hukumetin valilige atadigi Robert Lacoste direnisi zorla bastirma politikasina yoneldi Ulkenin ic kesimlerinde giderek denetimi saglayan FLN nin etkisini kirmak amaciyla Cezayir e 500 bin kisilik bir Fransiz ordusu gonderildi Bu sirada daha once silahli mucadeleye karsi cikan milliyetci onderlerin cogu FLN ye katilmaya basladilar Bagimsizligina yeni kavusan Fas ve Tunus un Cezayir sorununa bir cozum bulmak amaciyla 1956 da gorusmeye cagirdigi Cezayirli onderlerin yakalanarak hapse atilmasi ayaklanmanin daha da genislemesine neden oldu Ertesi yil direnisciler siddet eylemlerine basladi Cezayir e gonderilen Fransiz parasutcu birlikleri bu girisimleri engelledi ve yogun iskence uygulamasi basladi Direniscilerin sizmalarini engellemek amaciyla Cezayir in Tunus ve Fas sinirina dikenli tel orguler cekildi Bu engelin gerisinde kalan 30 bin kisilik Cezayir ordusunun saldirilarini surdurmesi uzerine Fransizlar Subat 1958 de bir Tunus sinir koyunu bombaladi Bu olay Fransa Tunus iliskilerinin gerginlesmesine ve Birlesik Krallik ile ABD nin ara buluculuk girisimlerine yol acti Nisan 1958 de Tanca da toplanan Magrip Birligi Kongresi nde alinan bir kararla Cezayir Cumhuriyeti Gecici Hukumeti GPRA olusturuldu Bu sirada Avrupali Cezayirlilerin Fransa ile birlesme amaciyla yuruttugu mucadele de kizisti Gerginligin Fransa da yol actigi bunalim sonucunda genis yetkilerle iktidara gelen Charles de Gaulle Cezayirli Fransizlarin baskisina karsin soruna siyasi bir cozum bulmaya yoneldi Arap devletleri ile sosyalist ulkelerden destek goren GPRA ile Mayis 1961 de resmi gorusmelerin baslamasindan sonra Fransiz gocmenlerin kurdugu Gizli Ordu Orgutu Organisation Armee Secrete OAS sivil halka yonelik acimasiz siddet eylemlerine giristi Alti aylik bir aradan sonra yeniden baslayan gorusmeler 18 Mart 1962 de anlasmayla sonuclandi Gecici bir hukumetin gozetiminde yapilacak bir referandumda onaylanmak kosuluyla Cezayir in bagimsizligi tanindi Ayrica bagimsizliktan sonra Fransa ile iliskilerin surdurulmesi ve Avrupalilarin uyruk belirlemede serbest birakilmasi ongoruldu 1 Temmuz 1962 de yapilan referandumda 6 milyon kisi bagimsizlik lehinde 16 bin kisi aleyhte oy kullandi 8 yil suren savasta 2 milyon koylu topragini terk etmek zorunda kalirken 250 bin Musluman Cezayirli oldu Arka fonCezayir Milliyetciligi Hem Musluman hem de Avrupali Cezayirliler II Dunya Savasi na katildi ve Fransa icin savasti Cezayirli Muslumanlar tirailleurs olarak hizmet ettiler bu tur alaylar 1842 gibi erken bir tarihte kuruldu ve spahiler ve Zouaves veya Chasseurs d Afrique olarak Fransiz yerlesimciler ABD Baskani Woodrow Wilson in 1918 On Dort Ilkesinin besincisi suydu Tum somurge iddialarinin ozgur acik fikirli ve kesinlikle tarafsiz bir sekilde uyarlanmasi bu tur egemenlik sorularini belirlerken halkin cikarlarini belirleyen ilkeye siki sikiya bagli kalinmasi ilgili unvani belirlenecek hukumetin hakkaniyetli talepleri ile esit agirliga sahip olmalidir Oulemas olarak adlandirilan bazi Cezayirli entelektueller bagimsizlik arzusunu ya da en azindan ozerklik ve ozerkligi beslemeye basladilar Bu baglamda 20 yuzyilin ilk yarisinda Fransizlara karsi direnise Abdulkadir in bir torunu onculuk etmis ve Fransiz Komunist Partisi nin yonetim kurulu uyesidir 1926 da ayni zamanda Komunist Parti ve bagli sendika uyesi Messali Hadj in Confederation generale du travail unitaire CGTU uyesi oldugu Etoile Nord Africaine i Kuzey Afrika Yildizi kurdu ve asagidakilere katildi yil Fransiz Cinhindi ni yeni kaybetmis olan Fransa Fransiz yasalarina gore bir somurge yerine Metropolitan Fransa nin bir parcasi olarak kabul edilen ozellikle en eski ve en yakin buyuk kolonisinde bir sonraki somurge savasini kaybetmemeye kararliydi Kaynakca Windrow Martin Chappell Mike 1997 The Algerian War 1954 62 Osprey Publishing s 11 ISBN 9781855326583 Introduction to Comparative Politics by Mark Kesselman Joel Krieger William Joseph page 108 Alexander Cooley Hendrik Spruyt Contracting States Sovereign Transfers in International Relations Page 63 George Bernard Noble Christian A Herter The American Secretaries of State and Their Diplomacy Page 155 Robert J C Young 12 Ekim 2016 Postcolonialism An Historical Introduction Wiley s 300 ISBN 978 1 118 89685 3 17 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2022 the French lost their Algerian empire in military and political defeat by the FLN just as they lost their empire in China in defeat by Giap and Ho Chi Minh R Aldrich 10 Aralik 2004 Vestiges of Colonial Empire in France Palgrave Macmillan UK s 156 ISBN 978 0 230 00552 5 23 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2022 For the French nation as a whole commemoration of the Franco Algerian War is complicated since it ended in defeat politically if not strictly militarily rather than victory Alec G Hargreaves 2005 Memory Empire and Postcolonialism Legacies of French Colonialism Lexington Books s 1 ISBN 978 0 7391 0821 5 20 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2022 The death knell of the French empire was sounded by the bitterly fought Algerian war of independence which ended in 1962 The French defeat in the war effectively signaled the end of the French Empire Jo McCormack 2010 Collective Memory France and the Algerian War 1954 1962 23 Eylul 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Paul Allatson Jo McCormack 2008 Exile Cultures Misplaced Identities Rodopi s 117 ISBN 978 90 420 2406 9 23 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2022 The Algerian War came to an end in 1962 and with it closed some 130 years of French colonial presence in Algeria and North Africa With this outcome the French Empire celebrated in pomp in Paris in the Exposition coloniale of 1931 received its decisive death blow Yves Beigbeder 2006 Judging War Crimes And Torture French Justice And International Criminal Tribunals And Commissions 1940 2005 Martinus Nijhoff Publishers s 35 ISBN 978 90 04 15329 5 23 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2022 The independence of Algeria in 1962 after a long and bitter war marked the end of the French Empire France s Colonial Legacies Memory Identity and Narrative University of Wales Press 15 Ekim 2013 s 111 ISBN 978 1 78316 585 8 23 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2022 The difficult relationship which France has with the period of history dominated by the Algerian war has been well documented The reluctance which ended only in 1999 to acknowledge les evenements as a war the shame over the fate of the harki detachments the amnesty covering many of the deeds committed during the war and the humiliation of a colonial defeat which marked the end of the French empire are just some of the reasons why France has preferred to look towards a Eurocentric future rather than confront the painful aspects of its colonial past Martin Windrow The Algerian War 1954 62 p 17 http www palgrave com resources sample chapters 9780333774564 sample pdf 25 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Page 6 The Algerian Ministry of War Veterans gives the figure of 152 863 FLN killed http www tilj org content journal 48 num3 Draper575 pdf 7 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Algerian Ministry of War Veterans calculates 152 863 Front de Liberation Nationale FLN deaths and although the death toll among Algerian civilians may never be accurately known Page 576 www mtholyoke edu 1 Mayis 1997 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2021 Lane A Thomas 1995 12 01 Biographical Dictionary of European Labor Leaders Greenwood Publishing Group ISBN 9780313264566 encyclopedia 1914 1918 online net 9 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2021