}} Gaius Cornelius Tacitus (veya genel bilinen adıyla Cornelius), MS 56-120 yılları arasında Roma'da yaşamış hatip, avukat, senatör ve tarihçidir. Roma senatosundaki görevleri, Roma tarihi ve imparatorluğun kuzeyindeki Cermenler üzerine yazdığı eserleriyle tanınır. Tacitus, modern akademisyenler tarafından en büyük Roma tarihçilerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Tacitus | |
---|---|
Doğumu | MS 56 Gallia Narbonensis Eyaleti |
Ölümü | MS 117 veya MS 120 |
Evlilik | |
Çağı | Klasik Latince dönemi |
Önemli eser |
|
Etkilendikleri | |
Etkiledikleri |
Yaşamı
Tacitus, MS 56-57 yıllarında diğer birçok Altın ve Gümüş çağı yazarları gibi soylu bir ailenin çocuğu olarak Kuzey İtalya veya bir Roma eyaleti olan Gallia Narbonensis’te doğmuştur. Eserleri onun zamanı hakkında birçok bilgi verirken, kendi yaşamı hakkında pek az bilgi verir. Günümüze kalan bilgilere göre Tacitus, yakın arkadaşı Plinius gibi hukuk ve siyasi hayatına hazırlanmak için retorik okumuştur. Hatta bu eğitimi ileride kendi adı Tacitus (sessiz) ile tezat oluşturacak derecede iyi bir hatip olmasına ve konuşmalarıyla halkın beğenisini kazanmasına yol açmıştır. Çalışma hayatına Historiae eserinde belirttiği gibi İmparator Vespasianus'un yardımlarıyla başlar. Kariyerindeki önemli olaylardan birisi de ünlü komutan Agricola'nın kızı Iulia ile MS 77 yılında evlenmesidir. Siyasi yaşamına ise MS 81-82 yıllarında İmparator Titus zamanında quaestor (yargıç) olarak başlar. Kariyerinde hızla yükselerek MS 88 yılında praetorluğa (baş yargıç) atanır. Çeşitli eyaletlerde MS 89'dan 93'e kadar lejyon kumandanlığında çalışır. Nerva'nın imparatorluğu zamanında MS 97 yılında Tacitus consul suffectus (vekil konsül) olur. Böylece ailesinde Roma senatosuna adımını atan ilk kişi Tacitus olur. Bu konsüllüğü sırasında ünlü Roma askeri Lucius Virginius Rufus'un cenazesinde yaptığı konuşma ile ününün doruğuna çıkar. Bir yıl sonra Agricola ve Germania adlı eserlerini yazarak ve yayınlatarak, ölümüne kadar devam edeceği edebî kariyerine başlar. Daha sonra Traianus'un imparatorluğuna kadar devlet işlerinden elini çeker. Siyasetten ve hukuktan ayrı kaldığı zamanlarda iki büyük eseri Historiae ve Annales'i yazar. Ölüm tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte, Hadrianus'un imparatorluğuna dek yaşadığı tahmin edilmektedir.
Eserleri
De vita et moribus Iulii Agricolae (Iulius Agricola’nın yaşamı ve ölümü) : Bu eserde Tacitus saygın bir Romalı komutan ve kendi kayın pederi olan Iulius Agricola'nın yaşamını ele alır. Bununla birlikte Britanya adasının coğrafi ve etnografik özelliklerine de değinir. Tacitus, Agricola'nın sadakatini, dürüstlüğünü ve despot İmparator Domitianus karşısında gösterdiği azim ve kararlılığı övgü dolu bir dille gözler önüne serer ve ancak Domitianus'un MS 96 yılında suikaste kurban gitmesinin ardından gelen rejim değişikliğinden sonra bu eseri yayınlatabilir.
De Origine et situ Germanorum (Germania halkının kökeni ve yerleşim yeri): Roma imparatorluğunun sınırlarının dışında yaşayan Germanialı kavimleri konu alan etnografik bir incelemedir. İlk eseri Agricola ile benzer özellikler taşıyan bu eserinde Tacitus, Germania'nın topraklarını ve Germanialıların kanunlarını, gelenek-göreneklerini inceler daha sonra Roma İmparatorluğuna yakın olanlardan Baltık Denizi sahillerinde yerleşik olanlarına kadar tek tek kavimleri ele alır.
Dialogus de oratoribus (Hatipler üzerine söyleşi): Dialogus de oratoribus adlı eserinin ne zaman yazıldığı kesin olmamakla birlikte Tacitus’un bu eseri Agricola ve Germania eserlerinden sonra kaleme aldığı tahmin edilmektedir. Pek çok yönden diğer eserlerinden farklı olduğu için özgünlüğü tartışmalıdır. Tacitus’un diğer eserlerinden farklı olmasının sebebi belki de hitabet sanatıyla ilgili olmasındandır. Fabius Iustus’a ithaf edilmiş olması bize yayınlandığı tarih hakkında bir fikir verse de yazıldığı tarihi öğrenmemize yardımcı olmaz.
Historiae: Dört İmparator Yılıyla başlayan ve Flavianus hanedanının despotluğu ile biten zaman dilimini ele alır. Sadece ilk dört kitap ve beşinci kitabın yirmi altı bölümü günümüze ulaşmıştır. Bu kitaplar MS 69 yılını ve 70 yılının başlarını anlatır. Beşinci kitapta Titus'un Büyük Yahudi İsyanını bastırması, Yahudiler hakkında kısa bir araştırma ve eğitimli Romalıların bu insanları nasıl gördüğü hakkında bilgiler vardır Eserin Domitianus'un MS 96'daki ölümünü de içine alacak şekilde geniş kapsamlı bir eser olduğu tahmin edilmektedir.
Annales (Yıllıklar): İmparator Augustus’un ölümünden (MS 14) Nero'nun ölümüne (MS 68) kadar olan elli dört yıllık zaman dilimini kapsayan bir eserdir. Beşinci, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu kitabın büyük bölümü, on birinci kitabın başı ve on altıncı kitabın sonu ne yazık ki kaybolmuştur. Kaybolan bölümler İmparator Caligula’nın hüküm sürdüğü zamanı, İmparator Claudius’un hüküm sürdüğü ilk beş yılı ve İmparator Nero’nun hükümdarlığının son iki yılını kapsamaktadır.
Kaynakça
- ^ a b "www.britannica.com". 22 Eylül 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ağustos 2011.
- ^ Hıristiyanlık Tarihi. F. F. Bruce. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 135 .
- ^ Bu eserin Hamit Dereli tarafından Türkçeye çevirisi 1943'te Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu tarafından yaptırılmış ve "Dünya Edebiyatından Tercümeler - Latin Klasikleri Dizisi" içinde yayınlanmıştır. C. Tacitus (çev. Hamit Dereli), (1943, yeni basım 1990) Agricola’nın Hayatı veya Britanya Tarihi, Ankara:Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları (Dünya Edebiyatından Tercümeler / Latin Klasikleri Dizisi)
- ^ Bu eser ilk defa Hamit Dereli tarafından Türkçeye çevirilip Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu tarafından "Dünya Edebiyatından Tercümeler - Latin Klasikleri Dizisi" içinde yayınlanmıştır. C.Tacitus (çev. Hamit Dereli), (1943), Germania Ankara:Milli Eğitim Vekaleti Yayınları (Dünya Edebiyatından Tercümeler / Latin Klasikleri Dizisi)
- ^ Diğer Türkçeye çeviri: Cornelius . Tacitus (çev.Mine Hatapkapulu) (2008) Germania Halklarının Kökeni ve Yerleşim Yeri, İstanbul:Kabalcı Yayınları ISBN 975997083
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Tacitus ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Erdoğan T. (2006), Tacitus'un monografileri:Agricola'nın yaşamı ve Germania'da kaynak kullanımı, İstanbul Üniversitesi-Sosyal Billimler Enstitüsü yükseklisans tezi
- Hatapkapulu M. (2007), Tacitus'un Germen kavimlerine bakışı, Ankara Üniversitesi-Sosyal Billimler Enstitüsü yükseklisans tezi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gaius Cornelius Tacitus veya genel bilinen adiyla Cornelius MS 56 120 yillari arasinda Roma da yasamis hatip avukat senator ve tarihcidir Roma senatosundaki gorevleri Roma tarihi ve imparatorlugun kuzeyindeki Cermenler uzerine yazdigi eserleriyle taninir Tacitus modern akademisyenler tarafindan en buyuk Roma tarihcilerinden biri olarak kabul edilmektedir TacitusDogumuMS 56 Gallia Narbonensis EyaletiOlumuMS 117 veya MS 120EvlilikCagiKlasik Latince donemiOnemli eserDe vita et moribus Iulii Agricolae Iulius Agricola nin yasami ve olumu De Origine et situ Germanorum Germania halkinin kokeni ve yerlesim yeri Dialogus de oratoribus Hatipler uzerine soylesi Historiae Annales Yilliklar Etkilendikleri Marcus Fabius QuintilianusEtkiledikleri Thucydides Fabius Rusticus Sallust Livy Pliny the Elder QuintilianYasamiGallia Narbonensis Tacitus MS 56 57 yillarinda diger bircok Altin ve Gumus cagi yazarlari gibi soylu bir ailenin cocugu olarak Kuzey Italya veya bir Roma eyaleti olan Gallia Narbonensis te dogmustur Eserleri onun zamani hakkinda bircok bilgi verirken kendi yasami hakkinda pek az bilgi verir Gunumuze kalan bilgilere gore Tacitus yakin arkadasi Plinius gibi hukuk ve siyasi hayatina hazirlanmak icin retorik okumustur Hatta bu egitimi ileride kendi adi Tacitus sessiz ile tezat olusturacak derecede iyi bir hatip olmasina ve konusmalariyla halkin begenisini kazanmasina yol acmistir Calisma hayatina Historiae eserinde belirttigi gibi Imparator Vespasianus un yardimlariyla baslar Kariyerindeki onemli olaylardan birisi de unlu komutan Agricola nin kizi Iulia ile MS 77 yilinda evlenmesidir Siyasi yasamina ise MS 81 82 yillarinda Imparator Titus zamaninda quaestor yargic olarak baslar Kariyerinde hizla yukselerek MS 88 yilinda praetorluga bas yargic atanir Cesitli eyaletlerde MS 89 dan 93 e kadar lejyon kumandanliginda calisir Nerva nin imparatorlugu zamaninda MS 97 yilinda Tacitus consul suffectus vekil konsul olur Boylece ailesinde Roma senatosuna adimini atan ilk kisi Tacitus olur Bu konsullugu sirasinda unlu Roma askeri Lucius Virginius Rufus un cenazesinde yaptigi konusma ile ununun doruguna cikar Bir yil sonra Agricola ve Germania adli eserlerini yazarak ve yayinlatarak olumune kadar devam edecegi edebi kariyerine baslar Daha sonra Traianus un imparatorluguna kadar devlet islerinden elini ceker Siyasetten ve hukuktan ayri kaldigi zamanlarda iki buyuk eseri Historiae ve Annales i yazar Olum tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte Hadrianus un imparatorluguna dek yasadigi tahmin edilmektedir EserleriTacitus un Julien isimli bir illustrasyonist tarafindan bir bustten yola cikilarak yapilan bir tasviri De vita et moribus Iulii Agricolae Iulius Agricola nin yasami ve olumu Bu eserde Tacitus saygin bir Romali komutan ve kendi kayin pederi olan Iulius Agricola nin yasamini ele alir Bununla birlikte Britanya adasinin cografi ve etnografik ozelliklerine de deginir Tacitus Agricola nin sadakatini durustlugunu ve despot Imparator Domitianus karsisinda gosterdigi azim ve kararliligi ovgu dolu bir dille gozler onune serer ve ancak Domitianus un MS 96 yilinda suikaste kurban gitmesinin ardindan gelen rejim degisikliginden sonra bu eseri yayinlatabilir De Origine et situ Germanorum Germania halkinin kokeni ve yerlesim yeri Roma imparatorlugunun sinirlarinin disinda yasayan Germaniali kavimleri konu alan etnografik bir incelemedir Ilk eseri Agricola ile benzer ozellikler tasiyan bu eserinde Tacitus Germania nin topraklarini ve Germanialilarin kanunlarini gelenek goreneklerini inceler daha sonra Roma Imparatorluguna yakin olanlardan Baltik Denizi sahillerinde yerlesik olanlarina kadar tek tek kavimleri ele alir Dialogus de oratoribus Hatipler uzerine soylesi Dialogus de oratoribus adli eserinin ne zaman yazildigi kesin olmamakla birlikte Tacitus un bu eseri Agricola ve Germania eserlerinden sonra kaleme aldigi tahmin edilmektedir Pek cok yonden diger eserlerinden farkli oldugu icin ozgunlugu tartismalidir Tacitus un diger eserlerinden farkli olmasinin sebebi belki de hitabet sanatiyla ilgili olmasindandir Fabius Iustus a ithaf edilmis olmasi bize yayinlandigi tarih hakkinda bir fikir verse de yazildigi tarihi ogrenmemize yardimci olmaz Historiae Dort Imparator Yiliyla baslayan ve Flavianus hanedaninin despotlugu ile biten zaman dilimini ele alir Sadece ilk dort kitap ve besinci kitabin yirmi alti bolumu gunumuze ulasmistir Bu kitaplar MS 69 yilini ve 70 yilinin baslarini anlatir Besinci kitapta Titus un Buyuk Yahudi Isyanini bastirmasi Yahudiler hakkinda kisa bir arastirma ve egitimli Romalilarin bu insanlari nasil gordugu hakkinda bilgiler vardir Eserin Domitianus un MS 96 daki olumunu de icine alacak sekilde genis kapsamli bir eser oldugu tahmin edilmektedir Annales Yilliklar Imparator Augustus un olumunden MS 14 Nero nun olumune MS 68 kadar olan elli dort yillik zaman dilimini kapsayan bir eserdir Besinci yedinci sekizinci dokuzuncu onuncu kitabin buyuk bolumu on birinci kitabin basi ve on altinci kitabin sonu ne yazik ki kaybolmustur Kaybolan bolumler Imparator Caligula nin hukum surdugu zamani Imparator Claudius un hukum surdugu ilk bes yili ve Imparator Nero nun hukumdarliginin son iki yilini kapsamaktadir Kaynakca a b www britannica com 22 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Agustos 2011 Hiristiyanlik Tarihi F F Bruce Yeni Yasam Yayinlari 1977 s 135 ISBN 975 8318 86 1 Bu eserin Hamit Dereli tarafindan Turkceye cevirisi 1943 te Milli Egitim Bakanligi Tercume Burosu tarafindan yaptirilmis ve Dunya Edebiyatindan Tercumeler Latin Klasikleri Dizisi icinde yayinlanmistir C Tacitus cev Hamit Dereli 1943 yeni basim 1990 Agricola nin Hayati veya Britanya Tarihi Ankara Milli Egitim Bakanligi Yayinlari Dunya Edebiyatindan Tercumeler Latin Klasikleri Dizisi Bu eser ilk defa Hamit Dereli tarafindan Turkceye cevirilip Milli Egitim Bakanligi Tercume Burosu tarafindan Dunya Edebiyatindan Tercumeler Latin Klasikleri Dizisi icinde yayinlanmistir C Tacitus cev Hamit Dereli 1943 Germania Ankara Milli Egitim Vekaleti Yayinlari Dunya Edebiyatindan Tercumeler Latin Klasikleri Dizisi Diger Turkceye ceviri Cornelius Tacitus cev Mine Hatapkapulu 2008 Germania Halklarinin Kokeni ve Yerlesim Yeri Istanbul Kabalci Yayinlari ISBN 975997083Dis baglantilarWikimedia Commons ta Tacitus ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Erdogan T 2006 Tacitus un monografileri Agricola nin yasami ve Germania da kaynak kullanimi Istanbul Universitesi Sosyal Billimler Enstitusu yukseklisans tezi Hatapkapulu M 2007 Tacitus un Germen kavimlerine bakisi Ankara Universitesi Sosyal Billimler Enstitusu yukseklisans tezi